Alfavita Newsroom
Άγγελος Χατζηνικολάου, Δρ Παιδαγωγικής ΠΤΔΕ/ΑΠΘ, Δάσκαλος στο 5ο Δημ. Σχολείο Μενεμένης, Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (Δενδροπόταμο)
Ανοιχτή Επιστολή στον κ Γ. Μόσχο, Βοηθό Συνήγορο του Πολίτη- Συνήγορο του Παιδιού
«Ένα Διαθεματικό μάθημα-γραμματισμό ευαισθησίας από τη ΔΕΗ!»
Κύριε Μόσχο,
πριν καιρό μου ήρθε από το Συνήγορο του Παιδιού μια επιστολή προκειμένου να καταθέσω προτάσεις σχετικά με τα Δικαιώματα του Παιδιού και την προώθησή τους. Γνωρίζω ότι καθυστέρησα. Δεν θα έβρισκα καταλληλότερη αφορμή από τη σημερινή με τη βοήθεια των μαθητών/τριών μου στην «τάξη υποδοχής» παιδιών Ρομά του 5ου Δημοτικού σχολείου Μενεμένης της συνοικίας του Δενδροποτάμου, θα σας περιγράψω τις θέσεις μου και θα διατυπώσω τις σχετικές προτάσεις για τη διδασκαλία των Δικαιωμάτων του Παιδιού.
Μόλις χθες – Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012 – η αφορμή για μια βιωματική διδακτική προσέγγιση των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Και αυτή φρόντισε να τη δημιουργήσει με κινηματογραφικό τρόπο η ΔΕΗ. Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρικού. Η επιχείρηση -πάλαι ποτέ κοινωφελής- μας έδωσε την αφορμή να διαμορφώσουμε με τους/τις μαθητές/τριές μου εκπαιδευτικούς στόχους προς δυο κατευθύνσεις: α) Kοινωνικού Γραμματισμού και ευαισθησίας! β) γλωσσικού γραμματισμού! Να πως διαμορφώθηκε το διδακτικό σενάριο.
Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012 και ώρα 7.30πμ. Υπάλληλοι – ηλεκτρολόγοι της ΔΕΗ εκτελώντας εντολές της επιχείρησης με συνοδεία ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας –ΜΑΤ- κυκλώνουν τετράγωνα της συνοικίας του Δενδροποτάμου και πιάνουν δουλειά. Διακοπές παροχών ηλεκτρικού ρεύματος. Πρώτο τετράγωνο: Το τετράγωνο γύρω από το δημοτικό σχολείο. Το «κόψιμο»-διακοπή παροχής του ηλεκτρικού χωρίς καμιά ενημέρωση των κατοίκων. Για τις παροχές που είναι χρεωστικές η διακοπή θεωρείται αυτονόητη και δεν λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της οικογένειας.. Τα συνεργεία της ΔΕΗ με συνοδεία των ΜΑΤ πιάνουν δουλειά ακριβώς στις 7.30. Πρωτοφανής συνέπεια για το Δημόσιο. Φαίνεται πως η τρόικα μας έβαλε και σε αυτό σε τάξη! Τήρηση ωραρίου! Πρώτα εξακτινώνονται τα ΜΑΤ και στη συνέχεια οι ηλεκτρολόγοι της ΔΕΗ «κόβουν»- αποσυνδέουν μια- μια τις παροχές. Μόλις αρχίζει και χαράζει. Πόσα παιδιά ξύπνησαν χωρίς ηλεκτρικό. Πόσα παιδιά έφυγαν για το σχολείο χωρίς να ζεστό γάλα; Αλλά τι τους νοιάζει; Μέχρι τις 11 το πρωί το σενάριο είχε ολοκληρωθεί σε όλη σχεδόν τη συνοικία. Να επισημάνω ότι η συνοικία του Δενδροποτάμου κατοικείται στην πλειονότητά της από Ρομά. Πρόκειται για μια συνοικία του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης με τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στους ανθρώπους αυτής της περιοχής η Δημόσια Επιχείρησης Ηλεκτρισμού ήρθε να δηλώσει την αποφασιστικότητα της.
Θεωρώ ότι αυτή η ενέργεια της ΔΕΗ αποτελεί θεσμικό ρατσισμό εις βάρος των Ρομά. Βιώσαμε πρωτόγνωρες στιγμές, εικόνες που παρέπεμπαν σε κινηματογραφικές ταινίες. Πρωτοφανής οργάνωση. Κρίμα που δεν προβλήθηκε από τις τηλεοράσεις. Οι σκηνοθέτες των κάθε είδους ΜΜΕ θα είχαν πλούσιο υλικό στα αρχεία τους. Τυχαία άραγε η απουσία τους; Έτσι η δουλειά, ολοκληρώθηκε γρήγορα, γιατί αυτός ήταν και ο σκοπός της «πρώην κοινωφελούς επιχείρησης».
Ανάμεσα στις οικογένειες που έχουν υποστεί τη βίαιη διακοπή της παροχής είναι και οικογένειες μαθητών της τάξης μας και μάλιστα πολύτεκνες οικογένειες με 5, 6 και 7 παιδιά. Το ομαδικό και πρωτόλειο κείμενο γραμματισμού των παιδιών της τάξη, που συνοδεύει την επιστολή, περιγράφει με ενάργεια τη μεθοδικότητα της παρέμβασης της ΔΕΗ. Από μόνο του είναι ντοκουμέντο για ευαισθητοποίηση και οργάνωση παρεμβάσεων όλων των Θεσμών που ασχολούνται με τα Δικαιώματα του πολίτη και τις παραβιάσεις τους: Δήμο, Δικαιοσύνη, άλλες ανεξάρτητες αρχές και φυσικά το Συνήγορο του Παιδιού.
Στο πλαίσιο λοιπόν του γραμματισμού που εφαρμόζουμε στην τάξη μας οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι το εκπαιδευτικό ερέθισμα της ΔΕΗ ήταν παραγωγικότατο, αλλά δεν θα την ευχαριστήσουμε γι’ αυτό: 1 Φρόντισε να θυμηθούμε και να μιλήσουμε για τα Δικαιώματα του Παιδιού (επανάληψις μήτηρ μαθήσεως!). 2 Φρόντισε για την παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου. 3. Φρόντισε να ανακαλύψουμε, να εμπλουτίσουμε το λεξιλόγιό των παιδιών και να συνειδητοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τις διαστάσεις της πολιτικής και κοινωνικής υποκρισίας.
Κύριε Μόσχο, Συνήγορε του Παιδιού, δυο μέρες πριν από το γεγονός, Τρίτη 20 Νοεμβρίου, ήταν η ημέρα του Παιδιού, την οποία και αφιερώσαμε σε συζητήσεις για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Δυο μέρες μετά για το σύνολο σχεδόν των μαθητών/τριών της τάξης μας η διακοπή της παροχής του ηλεκτρικού ρεύματος είχε άμεσες συνέπειες όχι μόνο στην υποβάθμιση της ζωής τους, αλλά πολύ περισσότερο στη διεύρυνση και επιβάρυνση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας που ήδη βιώνουν, όπως φαίνεται και στο κείμενό τους. Εκτιμώ επίσης ότι η διακοπή παροχής του ηλεκτρικού ρεύματος στις κατοικίες των μαθητών/τριών θα έχει πολλαπλές επιπτώσεις στην υγιεινή και στη φοίτηση τους. Με άλλα λόγια έχουμε το ολική παραβίαση παραβίασης των βασικών άρθρων της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού, που αφορούν τις συνθήκες επιβίωσης του παιδιού.
Θεωρώ λοιπόν αυτονόητη την παρέμβαση του Συνηγόρου του Παιδιού προς τις υπηρεσίες της ΔΕΗ για την αποκατάσταση της παροχής του ηλεκτρικού στα σπιτιών των παιδιών του Δενδροποτάμου. Εκτίμησή μου είναι ότι στο σύγχρονο πολιτιστικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον το ηλεκτρικό ρεύμα, όπως και το νερό, είναι δημόσιο και κοινωνικό αγαθό και η διακοπή είναι σημαντικός παράγοντας παρεμπόδισης απορρόφησης και άλλων κοινωνικών αγαθών και αγαθών επιβίωσης. Αν αναλογιστούμε τις συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, που ήδη βιώνουν οι μαθητές/τριες της τάξης μας στο Δενδροπόταμο, θα καταλάβουμε ότι αυτή η ενέργεια της ΔΕΗ έρχεται να συμπληρώσει και να οξύνει τα προβλήματα.
Αυτό το πρωτόγνωρο γεγονός (κρατικής) παρέμβασης της ΔΕΗ, που βιώσαν τα παιδιά-μαθητές/τριες μας οφείλουμε κατά τη γνώμη μου να το αναδείξουμε ως ζήτημα περιορισμού της Δημοκρατίας, αλλά και ως γεγονός που προκαλεί αγωνία για όσα ενδεχομένως θα ακολουθήσουν σε κάθε φτωχή γειτονιά. Ξεκίνησαν από τη γειτονιά των Ρομά, γιατί γνωρίζουν πως λόγω φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού ενδεχομένως οι αντιστάσεις να είναι περιορισμένες.
Από τη μια οι μεγαλόστομες διακηρύξεις περί Δημοκρατίας, θεσμών που την προστατεύουν και Δικαιωμάτων του Παιδιού στις «γκρίζες ζώνες» της όποιας διδακτικής «παράδοσης» στις τάξεις των σχολείων, και από την άλλη η κρίση προβάλλοντας το δέος της επικείμενης συμφοράς της χρεοκοπίας, προσπαθούν να επιβάλλουν την υποταγή και τη σιωπή ως συμφωνία και εφησυχασμό. Απέναντι σε όλα αυτά εμείς οι δάσκαλοι/ες πρέπει να πάρουμε θέση και να αναδείξουμε, μέσα από την καθημερινή πρακτική μα και την θεωρητική ανάλυσή μας, την υποκρισία, και να πούμε «ως εδώ».
Πόσες φορές αλήθεια δεν νιώσαμε την ανάγκη να το πούμε και είπαμε «πρέπει να εμπιστευόμαστε τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Παιδιού» με τη γλώσσα και το περιεχόμενο των Δικαιωμάτων του Παιδιού, (:σεβασμός στη ζωή και στην αξιοπρέπεια του παιδιού). Ακούμε τους επιτήδειους να χρησιμοποιούν και αυτοί το «πρέπει» για το μέλλον μας, το μέλλον της χώρας μας. «Πρέπει» να διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού, επειδή δεν πληρώθηκε ο λογαριασμός. Όμως «να πεθαίνεις για την Ελλάδα είναι άλλο κι άλλο εκείνη να σε πεθαίνει (Ελένη: τραγούδι της Χ Αλεξίου). Σε όλους λοιπόν αυτούς/ες ,που προφασίζονται χρησιμοποιώντας τα πολλά «πρέπει», χρωστάμε ως απάντηση την πιο επαναστατική πρόταση της ελληνικής ποίησης, όπως χρησιμοποιήθηκε από το δάσκαλο ποιητή του Β Τασιόπουλου και λέει: «Πιάστε το ΠΡΕΠΕΙ από το Ι και γδάρτε το ως το Π.», για να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Σ’ ένα περιβάλλον όπου ο πόνος είναι διάχυτος, η αδικία αφόρητη ΠΡΕΠΕΙ να μάθουμε πως το σχολείο δεν μπορεί παρά να είναι μια βραχονησίδα παρηγοριάς, αγώνα, συνειδητοποίησης, αλλά και σωτηρίας του μέλλοντός μας. «Σ’ αυτή θα βγαίνουν κάθε φορά οι διασωθέντες ναυαγοί, κι ο δάσκαλος θα τους καλωσορίζει, μιλώντας τους για καταλύματα φιλόξενα και δρόμους καθαρούς {Δύσκολους μα Δίκαιους} για την επιστροφή». Με άλλα λόγια οφείλουμε να καταστήσουμε ως παιδαγωγικό πρόταγμα την κοινωνική αλληλεγγύη. Επιπλέον οφείλουμε να αναδείξουμε ως κοινωνικό και πολιτικό σκάνδαλο την κάθε περίπτωση παιδιού, που κινδυνεύει ή παραβιάζονται τα Δικαιώματά του. Στην περίπτωση των μαθητών/τριών του τμήματός μας αλλά και όλων των παιδιών του Δενδροποτάμου η δράση της ΔΕΗ διαμόρφωσε συνθήκες διπλής παραβίασης: 1.της συνταγματικής παραβίασης που αφορά την προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η οποία αποτελεί - είναι έννομο κοινωνικό και πολιτικό αγαθό, όπως αναλύθηκε από τον αείμνηστο καθηγητή Μανωλεδάκη. Και 2 της κατάφορης παράβασης της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του παιδιού, η οποία αποτελεί πρόταγμα του Ελληνικού Συντάγματος.
Τελειώνοντας θα ’θελα, όπως το συνηθίζουμε άλλωστε εμείς οι δάσκαλοι, ν’ αναφερθώ στο απουσιολόγιο του σχολείου του Δενδροποτάμου, στο οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούμε έναν ιδιότυπο αόριστο: το άφησε το σχολείο, γιατί έπρεπε να δουλέψει. Δεν ήρθε, γιατί πλέον το παιδί τώρα το χειμώνα δεν θα έχει φως για να ξυπνήσει και άλλα πολλά. Θα συνεχίσουμε να καταθέτουμε την ανεκπλήρωτη παιδαγωγική υπόσχεση ότι το σχολείο θα είναι ίσο για όλα τα παιδιά και να διατυπώνουμε την παιδαγωγική ελπίδα ότι μέσα από την εκπαίδευση μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τις καταστάσεις και να αγωνιστούμε για την ανατροπή τους. Θα προσδοκούμε και θα ελπίζουμε στην παρέμβαση του Συνηγόρου του Παιδιού για το ζήτημα που προέκυψε και τα προβλήματα που δημιούργησε σε πολλούς/ες μαθητές/τριές μας. «Ψήγματα παρηγοριάς από έναν μέλλοντα χρόνο που καραδοκεί πλέον και στο δικό μας ενεστώτα».
Το κείμενο των παιδιών
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Γιατί στη Θεσσαλονίκη χρησιμοποιούν τη φράση «με λες» αντί για «μου λες»
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Είσαι άνεργος στο κέντρο της Αθήνας; ΠΑΡΕ ΤΩΡΑ έκτακτο επίδομα 1000 ευρώ
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
