Επιστολή Σχολικών Συμβούλων Φυσικής Αγωγής προς τον υφ. Παιδείας Κ. Κουκοδήμο

Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ,

Επ ευκαιρία, των ανακοινώσεών σας στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, ανταποκρινόμενοι ως Σχολικοί Σύμβουλοι Φυσικής Αγωγής στον θεσμικό μας ρόλο που αφορά, σύμφωνα με το ΦΕΚ 1340/2002, την υποχρέωσή να αποτυπώνουμε την εκπαιδευτική πραγματικότητα και να προχωρούμε σε προτάσεις, θα θέλαμε να κάνουμε μια σειρά από επισημάνσεις, όσον αφορά στην υφιστάμενη κατάσταση στη Φυσική Αγωγή (Φ.Α.) και τον Σχολικό Αθλητισμό και μια σειρά από προτάσεις. Έτσι νομίζουμε ότι θα συμπληρώσουμε την ενημέρωσή σας από τους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΑΙΘ, θα διευκρινίσουμε αρκετά ζητήματα και θα συμβάλλουμε στην προώθηση των σκοπών και των στόχων της Εκπαίδευσης γενικότερα και της Φυσικής Αγωγής, ειδικότερα.

Πρέπει να τονιστεί, κατ αρχάς, ότι με την ολοκλήρωση ενός  σχολικού έτους από την εφαρμογή των νέων Ωρολογίων προγραμμάτων στα οποία επήλθε σημαντική μείωση των ωρών της Φ.Α., οι Σχολικοί Σύμβουλοι και οι εκπαιδευτικοί ΠΕ11 γίνονται μάρτυρες των αρνητικών αποτελεσμάτων αυτής της μείωσης στην ψυχοκινητική ανάπτυξη και στα μαθησιακά αποτελέσματα των μαθητών αφού, σύμφωνα με πολλές επιστημονικές μελέτες, υπάρχει ισχυρή διασύνδεση ανάμεσα στην ακαδημαϊκή απόδοση και την ψυχική και σωματική υγεία των μαθητών. Παράλληλα, οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί ΠΕ11, οι οποίοι προσπαθούν να ανταποκριθούν στα εκπαιδευτικά τους καθήκοντα παρά τις αντίξοες συνθήκες που δημιούργησε η οικονομική κρίση και κόντρα σε στερεοτυπικές απεικονίσεις, εκφράζουν τους προβληματισμούς τους για τη δυνατότητα να υλοποιήσουν το υφιστάμενο Αναλυτικό Πρόγραμμα και τις καινοτόμες δραστηριότητες του ΥΠΑΙΘ, όπως το ΕυΖηΝ, το Kid’s Athletic κ.α. μέσα στα στενά (χρονικά και οικονομικά) περιθώρια που τους δίνονται.    

·         Πρότασή μας, λοιπόν, είναι στον σχεδιασμό  του προγράμματος της Φ.Α., στον οποίο αναφερθήκατε κατά την παρουσίασή σας στην Επιτροπή, να προβλεφθεί η επαναφορά των τριών ωρών Φ. Α. στα Ωρολόγια Προγράμματα όλων των τάξεων του Γυμνασίου και η αύξηση των ωρών Φ.Α. στα ΓΕΛ και ΕΠΑΛ της χώρας. Η αναπροσαρμογή του ωραρίου της Φ. Α. πέρα από απαραίτητη εντάσσεται στα πλαίσια της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία η Ελλάδα έχει συνυπογράψει, για την ανάγκη ύπαρξης τριών, κατ ελάχιστο, ωρών Φ. Α. στα Ωρολόγια Προγράμματα όλων των βαθμίδων της Εγκύκλιας Εκπαίδευσης. Επιπλέον και καθώς η Φ. Α.  είναι πανελληνίως εξεταζόμενο μάθημα για την εισαγωγή στα τμήματα των ΤΕΦΑΑ, τις Στρατιωτικές  και  Αστυνομικές Σχόλες και τις Ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού, πρότασή μας είναι η ένταξή της στα κατ επιλογή μαθήματα της Γ Λυκείου, όπως προβλεπόταν στις εξαγγελίες για το Νέο Λύκειο του 2009.

Θα θέλαμε εδώ να διευκρινίσουμε ότι, όπως γνωρίζετε, η Φ. Α.  όπως και όλα τα γνωστικά αντικείμενα έχει συγκεκριμένο Πρόγραμμα Σπουδών. Υπάρχουν τόσο τα Αναλυτικά Προγράμματα (Α.Π.) της Πιλοτικής Εφαρμογής του 2010 που σχεδιάστηκαν από επιτροπή ακαδημαϊκών των ΤΕΦΑΑ και εγκρίθηκαν από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής όσο και τα υφιστάμενα γενικά Α.Π. (ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ) που σχεδιάστηκαν το 2003 από επιστημονικές επιτροπές που συγκρότησε το τότε Παιδαγωγικό  Ινστιτούτο, το οποίο είχε την επίβλεψη και έδωσε την τελική έγκριση. Στους σχεδιασμούς και των δύο Α.Π.  μεγάλο μέρος καταλαμβάνει το καθοδηγούμενο και επιβλεπόμενο παιχνίδι, το οποίο εντασσόμενο ισόρροπα σε όλες τις γνωστικές ενότητες της Φ. Α. λειτουργεί, κατά κύριο λόγο στα παιδιά της Π/θμιας Εκπαίδευσης, ως μέσο ψυχοκινητικής αγωγής, ανάπτυξης σωματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων και ως μέσο καταπολέμησης των συνηθειών καθιστικής ζωής, ειδικά στις σημερινές συνθήκες αστικοποίησης και μετά και την τελευταία μείωση των ωρών διδασκαλίας της Φυσικής Αγωγής που περιορίζει τις ευκαιρίες των μαθητών/τριών για κίνηση. Η ανάγκη για παιχνίδι και δημιουργική έκφραση είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπ όψιν κατά τους σχεδιασμούς των Α.Π.  

·         Πρότασή μας, λοιπόν, θα ήταν με δεδομένη τη νέα δομή του Ι.Ε.Π., η οποία δεν προβλέπει εξειδικευμένες θέσεις συμβούλων ανάλογα με το γνωστικό αντικείμενο και με βάση την ανακοίνωσή σας στην Επιτροπή ότι συζητείται ήδη ο σχεδιασμός νέων Προγραμμάτων να γίνει μια συνάντηση των Σχολικών Συμβούλων Φ. Α. με το Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΕΠ ώστε να υπάρξει μια ενδελεχής ενημέρωσή του για τα ζητήματα της Φ. Α.. Επιπλέον, πρότασή μας είναι όταν συζητιούνται θέματα Φ.Α. να καλούνται Σχολικοί Σύμβουλοι της ειδικότητας, οι οποίοι θα διευκολύνουν, με τις ειδικευμένες γνώσεις τους τον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών πολιτικών που αφορούν στο γνωστικό αντικείμενο

θα θέλαμε να επισημάνουμε, επίσης, ότι οι εκπαιδευτικοί και οι Σχολικοί Σύμβουλοι Φ. Α. σε συνεργασία με τις Ομάδες (πρώην Γραφεία) Φ.Α. καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να στηρίξουν τον Σχολικό Αθλητισμό, ειδικά καθώς παρατηρούν τη σημαντική μείωση των εξωσχολικών αθλητικών δραστηριοτήτων των μαθητών/τριών λόγω της οικονομικής κρίσης και τις επιπτώσεις που έχει αυτή η μείωση στη φυσική και σωματική τους ανάπτυξη. Έτσι, παρά τις οικονομικές συνθήκες και τις πρακτικές δυσκολίες, τόσο τα Σχολικά Πρωταθλήματα όσο και ειδικότερα οι Αγώνες ΑθλοΠαιδεΊας οι οποίοι έχουν καθιερωθεί από το 2010 και στους οποίους προβλέπεται η ισότιμη συμμετοχή και των μαθητών με ειδικές ανάγκες, υλοποιούνται με διαρκώς αυξανόμενα ποσοστά συμμετοχής. Πρέπει να τονιστεί, ωστόσο, ότι η οικονομική δυσπραγία πολλών οικογενειών σε συνδυασμό με τη μείωση των προϋπολογισμών των σχολικών επιτροπών δημιουργούν σοβαρά εμπόδια στη συμμετοχή των μαθητών/τριών και ειδικά των Σχολείων Ειδικής Αγωγής στα Σχολικούς αγώνες. Επίσης, πρέπει να αναφερθεί ότι η μετατροπή των Γραφείων Φ.Α., σε Ομάδες Φ. Α., και η μείωση πόρων δημιουργεί προβλήματα και καθυστερήσεις στις αμοιβές, γιατρών, βοηθητικού προσωπικού, διαιτητών κριτών κ.λ.π. που προκαλούν απροθυμία συμμετοχής τους στους αγώνες δυσχεραίνοντας έτσι τη διοργάνωση των αγώνων. Τέλος, η μείωση του ωραρίου της Φυσικής Αγωγής και η ανάγκη των εκπ/κων Φυσικής Αγωγής για συμπλήρωση ωραρίου σε πολυάριθμες σχολικές μονάδες, δημιουργεί σοβαρές δυσκολίες στη συγκρότηση και προετοιμασία σχολικών ομάδων.

·         Πρότασή μας, λοιπόν, για την ενίσχυση του Σχολικού Αθλητισμού, είναι αφ ενός η καλύτερη στελέχωση και μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση των Ομάδων (και ιδανικά η επαναδημιουργία των πρώην Γραφείων) Φ. Α., ώστε να μπορούν να στηρίξουν τον Μαζικό Σχολικό Αθλητισμό μέσα από τους αγώνες ΑθλοΠαιδεΊας ενώ σε επίπεδο πρωταθλητισμού σε συνεργασία με τις Αθλητικές Ομοσπονδίες (όσον αφορά στον καταρτισμό του αγωνιστικού προγράμματος και τη διοικητική και οικονομική στήριξη) να προχωρούν στην οργάνωση των Σχολικών Πρωταθλημάτων. Αφ ετέρου προτείνουμε την πρόβλεψη εκτός ωρολογίου προγράμματος, τουλάχιστον δυο ωρών διδασκαλίας που θα συνυπολογίζονται στο εβδομαδιαίο ωράριο των εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής, για την συγκρότηση, και την προπόνηση των σχολικών αθλητικών ομάδων, όπως προβλέπεται αντίστοιχα με τις: Γ2/7026/19-12-2001 ΥΠ.Ε.Π.Θ. και Γ/2141/28-09-1981 ΥΠ.Ε.Π.Θ. για τη διοργάνωση μαθητικής χορωδίας. Συμπληρωματικά, πρότασή μας είναι η διατήρηση, και αναδιάρθρωση της Δ/νσης Φυσικής Αγωγής ως ανεξάρτητης Δ/νσης, ώστε να είναι δυνατή τόσο η με σχετική αυτονομία διαχείριση των κονδυλίων  για τη διεξαγωγή των Σχολικών αγώνων όσο και η ευχερέστερη εποπτεία της Φυσικής Αγωγής στα σχολεία, δεδομένου του ιδιαίτερού ρόλου της στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Σχετικά με την αθλητική εκπαίδευση, πρέπει να παρατηρηθεί ότι η  μεγάλη μεταβατική περίοδος που μεσολαβεί μέχρι τη λειτουργία των Πιλοτικών Αθλητικών σχολείων έχει αφήσει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην εκπαίδευση των μαθητών/τριών/αθλητών/τριών υψηλού επιπέδου και γενικότερα στην ανάπτυξη και στήριξη του Σχολικού αθλητισμού υψηλών επιδόσεων.

·         Ως πρότασή μας, λοιπόν επαναλαμβάνουμε τις θέσεις που εκφράστηκαν από το σύνολο των Σχολικών Συμβούλων σε επιστολή που απεστάλη στην ηγεσία του ΥΠΑΙΘ στις 22/4/2013 για την ανάγκη επαναφοράς και βελτίωσης των Τμημάτων Αθλητικής Διευκόλυνσης σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, μέχρι την ολοκλήρωση του σχεδιασμού του θεσμικού πλαισίου της Αθλητικής Εκπαίδευσης και την έναρξη της λειτουργίας των νέων δομών. 

Τέλος θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι παράλληλα με τη Φ. Α. στα σχολεία αυτή τη στιγμή υλοποιείται ένας μεγάλος αριθμός προγραμμάτων στήριξης της Φυσικής Δραστηριότητας, από τους Σχολικούς Συμβούλους, και ομάδες εκπαιδευτικών, οι οποίοι συμμετέχουν σε εθελοντική βάση, σε συνεργασία με τους Δήμους, τις περιφέρειες κ.α. Τέτοια προγράμματα είναι η εκμάθηση κολύμβησης, που υλοποιείται σε πολλούς δήμους της Χώρας που διαθέτουν κολυμβητήρια, προγράμματα διερευνητικής εισαγωγής της Φυσικής Αγωγής στην Προσχολική Αγωγή που υλοποιήθηκε στην Αχαΐα, προγράμματα που υλοποιούνται σε συνεργασία με τους ΠλΗΝΕΤ και τους Σχολικούς Συμβούλους Πληροφορικής της χώρας για τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας στη διδασκαλία της Φυσικής Αγωγής όπως το Moodle (καθώς οι εκπαιδευτικοί Φυσικής Αγωγής έχουν αποκλειστεί προς το παρόν από την Επιμόρφωση για το Πιστοποιητικό ΤΠΕ Β’ επιπέδου),  προγράμματα ανάπτυξης των παραδοσιακών χορών κ.α. Τέλος πολλοί εκπαιδευτικοί ΠΕ11 υλοποιούν είτε σε ατομικό επίπεδο είτε στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας πολλά προγράμματα προώθησης της φυσικής δραστηριότητας των μαθητών/τριών εντασσόμενα είτε σε αυτό καθαυτό το γνωστικό αντικείμενο, είτε στις Βιωματικές Δράσεις και την Ερευνητική Εργασία, είτε στις Σχολικές Δραστηριότητες.

·         Πρόταση μας, λοιπόν, είναι να δοθεί ένα βήμα στον ηλεκτρονικό σύνδεσμο που θα δημιουργηθεί στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΙΘ για τη δημοσιοποίηση όλων αυτών των δραστηριοτήτων ώστε να ανατραπούν πολλές στερεοτυπικές παρεξηγήσεις και προκαταλήψεις και να υπάρξει μια διάχυση καλών πρακτικών. Παράλληλα, πρότασή μας είναι να ενισχυθούν οικονομικά μέσω του Εράσμους+ πρωτοβουλίες σε επίπεδο δήμου ή περιφέρειας και να επεκταθούν μετά από αξιολόγηση από το ΙΕΠ ώστε να προωθείται μια εκ της βάσης ανάπτυξη του επιστημονικού και παιδαγωγικού πεδίου της Φυσικής Αγωγής.

Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ,

Κλείνοντας κι αφού εκφράσουμε για άλλη μια φορά τη χαρά μας που ένας άνθρωπος του αθλητισμού και της Φ. Α. βρίσκεται στις ηγετικές θέσεις του ΥΠΑΙΘ, και γνωρίζοντας την αγωνία σας για το μέλλον της Φ.Α. στην πατρίδα μας όπως και τη θέση σας για αύξηση των ωρών της Φ.Α., θα θέλαμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι είμαστε στη διάθεσή σας στην  προσπάθεια και τους σχεδιασμούς σας για την ανάπτυξη της Φ.Α. και του Σχολικού Αθλητισμού και με χαρά θα ανταποκριθούμε σε οποιαδήποτε πρόσκλησή σας.

Οι Σχολικοί Σύμβουλοι Φυσικής Αγωγής

Ηρακλής Κέλλης (ΣΣΦΑ Πειραιά)

Μένη Κούρου (ΣΣΦΑ Αχαΐας & Αιτωλοακαρνανίας)

Γιάννης Κουτσιώρας (ΣΣΦΑ Τρικάλων)

Γιώργος Λαπούσης (ΣΣΦΑ Λάρισας)

Βασίλης Μέλλος (ΣΣΦΑ Καρδίτσας)

Γιάννης Νηστικάκης (ΣΣΦΑ Χανίων)

Γιώργος Σιακκής (ΣΣΦΑ Ηλείας)

Αθανασία Χατζηπαντελή (ΣΣΦΑ Μαγνησίας)

Μάντα Φατσέα (ΣΣΦΑ Δωδεκανήσου)