Το γέλιο και το κλάμα

 

  

 

Στην Ελλάδα ο πολιτισμός θριαμβεύει επί της χρεωκοπίας1. Έτσι τιτλοφόρησε το άρθρο του ο Nouvel Observateur για την τέχνη στην Ελλάδα της κρίσης, αναφερόμενος στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Φαίνεται όμως ότι αυτό το άρθρο το διάβασαν και οι φωστήρες του υπουργείου Παιδείας και αποφάσισαν εν μια νυκτί να διαλύσουν ό,τι έχει σχέση με την τέχνη στην εκπαίδευση. Όχι ότι η μνημονιακή πολιτική δεν είχε βάλει ήδη το χέρι της στον πολιτισμό, αλλά φαίνεται ότι αυτό δεν ήταν αρκετό. Άλλωστε, δεν πιστεύω να υπάρχει κάτι για το οποίο οι μνημονιακοί μας άρχοντες θεωρούν ως αρκετό είτε αυτό είναι φόροι, είτε ανεργία είτε απολύσεις. Για αυτούς δεν υπάρχει πάτος στο βαρέλι. Όσα περισσότερα γκρεμίσουν, όσα περισσότερα καταστρέψουν τόσο το καλύτερο.

 

    Η ουσιαστική κατάργηση της μουσικής και των εικαστικών από τη δημόσια εκπαίδευση έρχεται να εξαθλιώσει ακόμα περισσότερο τον αυριανό πολίτη

 

Πρόσφατο παράδειγμα, και δυστυχώς όχι τελευταίο, η ουσιαστική κατάργηση της τέχνης από τη δημόσια εκπαίδευση. Η μουσική και τα εικαστικά δεν θα διδάσκονται πια σε καμιά τάξη του Γυμνασίου έστω κι αν τυπικά στο ωρολόγιο πρόγραμμα φαίνεται σαν να διδάσκονται από 2 ώρες στην πρώτη Γυμνασίου. Η «έξυπνη» ένταξη αυτών των μαθημάτων στην ενότητα «Πολιτισμός και δραστηριότητες τέχνης» δίνει τη δυνατότητα να διδάσκονται αυτά τα μαθήματα όχι πια από ειδικούς δασκάλες και δασκάλους, αλλά κυριολεκτικά από τον «κάθε πικραμένο» της όποιας ειδικότητας του λείπουν ώρες και «παίζει λίγο μπουζουκάκι», έτυχε να κάνει κάποια μαθήματα πιάνου ή πιστεύει ότι ξέρει να τραγουδάει. Δραστηριότητες τέχνης είναι δεν πρόκειται δα και κάτι δύσκολο!

 

Είχα αναφερθεί άλλωστε παλαιότερα για αυτές τις σκέψεις του υπουργείου Παιδείας2. Θεωρώ μάλιστα σίγουρο ότι, επειδή το υπουργείο είναι πολύ τυπικό και λειτουργεί με το γράμμα του νόμου, θα ανακοινώσει ότι όσοι και όσες έχουν κάνει κάποια σεμινάρια ευρωπαϊκών προγραμμάτων και μάλιστα διοργανωμένα από ιδιωτικούς φορείς θα μπορούν να κάνουν τα σχετικά μαθήματα «νόμιμα και επομένως ηθικά».

 

Όσο κι αν αυτές οι σκέψεις καταγράφονται με κωμικοτραγική διάθεση, τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά από όσο φαίνονται. Η ουσιαστική κατάργηση της μουσικής και των εικαστικών από τη δημόσια εκπαίδευση έρχεται να εξαθλιώσει ακόμα περισσότερο τον αυριανό πολίτη. Θα μου πείτε, μα καλά τόσο σημαντική είναι η μουσική και τα εικαστικά στο σχολείο; Αυτά τα μαθήματα μας απασχολούν τώρα; Δεν θα επιχειρηματολογήσω για την αξία της τέχνης στη ζωή και ούτε θα προσπαθήσω να βρω κάποιο παρόμοιο παράδειγμα κατάργησης των μαθημάτων τέχνης από το αναλυτικό πρόγραμμα του σχολείου παγκοσμίως. Υπάρχουν πιο ειδικοί από μένα και το κάνουν άξια. Αυτό που μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα είναι ότι η τέχνη είναι κάτι σαν το γέλιο και το κλάμα. Δεν μας είναι απαραίτητα για να ζήσουμε, αλλά μας είναι απαραίτητα για να είμαστε άνθρωποι.

 

Μπορώ να ζήσω και εγώ, και ο σκύλος μου χωρίς μουσική. Μπορεί να ζήσει και ο φίλος μου, και η γάτα του χωρίς εικαστικά. Μπορεί να ζήσει και η μάνα μου στο χωριό, και το γέρικο γαϊδουράκι που φιλοξενεί χωρίς γέλιο. Μπορείς ακόμα και εσύ, και τα φυτά σου να ζήσετε χωρίς κλάμα. Δεν μπορεί κανένας μας, όμως, να είναι άνθρωπος, δημιουργός, σκεπτόμενος, ελεύθερος και ενεργός πολίτης χωρίς τη μουσική, τα εικαστικά, το γέλιο και το κλάμα.

 

Αυτό προσπαθούν να κάνουν.

 

Να μας στερήσουν την «πνοή».

 

Θα τους αφήσουμε;

 

 

 

* Ο Νικόλας Τσαφταρίδης είναι ΕΕΔΙΠ α' βαθμίδας Μουσικής Αγωγής, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήμιο Αθηνών

 

 

 

1 Άρθρο στoν Nouvel Observateur από το κείμενο της Ήρας Φελουκατζή "Εφημερίδα των Συντακτών", 8-8-2013.

 

2 "Αυγή", 16-11-2011, http://archive.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=651888.

 

 

H AYΓΗ, 10/8/2013