Alfavita Newsroom Δριμεία κριτική κατά του υπουργείου Παιδείας και συγκεκριμένα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο μάθημα της ιστορίας ασκεί η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων.
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 15 Μαΐου 2017 συμμετείχε ο Πρόεδρος του ΙΕΠ, κ. Γ. Κουζέλης , ο Πρόεδρος της επιτροπής κ. Π. Βόγλης, οι κυρίες Χρ. Κουλούρη και Β. Σακκά, οι κύριοι Γ. Κόκκινος και Άγ. Παληκίδης. Οι εκπρόσωποι και συντάκτες του ΠΣ διατύπωσαν τις εξής απόψεις: Οι Γενικοί Σκοποί του ΠΣ να βασιστούν στην αναζήτηση του παρελθόντος στη βάση της υποκειμενικής αφήγησης και σχετικής αλήθειας και της νέας αντίληψης για το χρόνο, τους ρυθμούς και τις διάρκειες. Να υπάρχει διαφορετική ροή των γεγονότων, αντίθετη από τη γραμμική ιστορία και υπέρβαση του εθνοκεντρισμού και της μοναδικής αλήθειας. Στο περιεχόμενο της διδασκαλίας της Ιστορίας, διατύπωσαν την άποψη ότι πρέπει να υπάρξει Πρόγραμμα αρκετά ανοιχτό το οποίο να είναι μαθητοκεντρικό. Να έχει αυτονομία σε μεγάλο βαθμό και να στηρίζεται στη δημοκρατική συνεργασία μέσα στην τάξη. Βασικό εργαλείο δεν θα είναι το εγχειρίδιο Ιστορίας, αλλά οι θεματικοί φάκελοι, οι οποίοι θα περιέχουν ενότητες και ιστορικές πηγές, οι οποίες θα είναι βασικό κομμάτι. Τα κριτήρια επιλογής των θεμάτων των φακέλων δεν έχουν ακόμα αποφασιστεί και σύντομα θα εναρμονιστούν με τη μεθοδολογία και τις μεθόδους της διδασκαλίας.
Το Πρόγραμμα Σπουδών περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο τη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, η οποία θεωρείται πιο σημαντική και αναγκαία για τους μαθητές.
ΟΙ εκπρόσωποι του Δ.Σ. της Π.Ε.Φ. που υπογράφουν τα παρακάτω και έλαβαν μέρος στη συνάντηση, οι Σπύρος Τουλιάτος και Αναστασία Αβραμίδου, μετέφεραν, στον περιορισμένο χρόνο που τους παραχωρήθηκε (4΄ για κάθε ομιλητή), την απόφαση του Δ. Σ. της ΠΕΦ που είναι η συνολική αντίθεση για το Πρόγραμμα
Οι εκπρόσωποι της ΠΕΦ διατυπώσαν τις παρακάτω απόψεις:
Οι Γενικοί Σκοποί του μαθήματος της Ιστορίας συνδέονται με το συνολικό περιεχόμενο της Ιστορίας και κατευθύνονται στο ερώτημα, τι πραγματικά συνέβη στο παρελθόν και ποια είναι τα αντικειμενικά και αληθινά γεγονότα. Εξηγήσαμε ότι η αντίληψη της Γενικής αλήθειας είναι πραγματική και δεν έχει σχέση με το ιδεολόγημα «μοναδική αλήθεια», αλλά είναι αντίθετη προς τη σχετική και την υποκειμενική. Είμαστε αντίθετοι προς την αντίληψη ότι το κυρίαρχο πρόβλημα είναι η αντίθεση ανάμεσα στην εθνοκεντρική ιστορία και την μη εθνοκεντρική, αφού η εθνική ιστορία είναι ένα μέρος της παγκόσμιας και σημασία έχει η μεθοδολογία και ερμηνευτική προσέγγιση.
Στο σχολείο διδάσκεται η Γενική Ιστορία η οποία περιλαμβάνει όλες τις ιστορικές περιόδους, οι οποίες έχουν την ίδια αξία είμαστε αντίθετοι προς τη πρόταση του Προγράμματος να διδάσκεται στις τέσσερεις τάξεις της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης η Νεότερη Ιστορία με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η Αρχαία και η Μεσαιωνική εποχή κατά τη διάρκεια των οποίων διαμορφώθηκε η φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη, η θεωρία και κανόνες της Γλώσσας, η Ηθική, η Αισθητική, οι βασικοί θεσμοί και η οργάνωση των κρατών και τα πολιτικά συστήματα. Συνεπώς, απουσιάζουν μορφές απελευθέρωσης των ανθρώπων και αντίληψης για την εξάρτηση και την καταπίεση και την εξάρτηση και οι μορφές των αγώνων για την ισότητα, τη δίκαιη κατανομή του πλούτου, την κατάργηση της εκμετάλλευσης. Η Ιστορία δεν είναι αφήγηση ηθικών στάσεων και βιωμάτων, όπως λέει το πρόγραμμα. Οι Γενικοί Σκοποί συνδέονται με τα γενικά και ειδικά ερωτήματα της Ιστορίας και της σύγχρονης κοινωνίας. Αναζητούμε μέσα από την Ιστορία τις αιτίες και τα κίνητρα των δράσεων μέσα από τις εθνικές και κοινωνικέ επαναστατικές συγκρούσεις. Ρωτάμε ποιοι κάνουν τους πολέμους, γιατί και ποια συμφέροντα έχουν. Το ΠΣ υπερασπίζεται τη διδασκαλία της σύγχρονης Ιστορίας με την αιτιολογία ότι πρέπει οι μαθητές να μάθουν από πού ξεκίνησαν τα προβλήματα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς γιατί είναι σύγχρονα. Αυτό δεν ευσταθεί γιατί τα προβλήματα αυτά συναντώνται σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας και μπορεί να εξηγηθούν και να ερμηνευθούν όταν προσεγγίσουμε την ιστορία έτσι ώστε να αναζητήσουμε την κύρια αιτία, που είναι τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης. Ο μαθητής δεν πρέπει να ταυτίζει τις ηθικές αξίες αφηρημένα με τα γεγονότα, αλλά να αναζητεί πώς μεγάλα γεγονότα αξιοποιούνται και μετατρέπονται σε αξίες και ιδανικά για να εξυπηρετήσουν συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων. Όταν θα φτάσουν στο σημείο να αναγνωρίσουν τις ευθύνες των ηγετών, τότε θα κατανοήσουν τα αξιακά συστήματα.
Στη σχολική ιστορία εξετάζουμε τα τραγικά γεγονότα και τα τραύματα εξαιτίας των πολέμων που είναι αποτέλεσμα της εξαπάτησης μεγάλων κοινωνικών ομάδων από την κυρίαρχη τάξη ως όφελος και τα ερμηνεύουμε ιστορικά και δεν προχωρούμε σε μια διαρκή βιωματική και ηθική πρόσληψη. Αυτός ο προβληματισμός εξυπηρετεί τους στόχους εξήγησης και ερμηνείας γιατί αποκαλύπτει την αντικειμενική αλήθεια που είναι η ευθύνη για τα αποτελέσματα.
Οι ακραίες ερμηνείες της Ιστορίας που εξυμνούν τον πόλεμο, τη βία και τις μαζικές δολοφονίες στο πλαίσιο του εθνικισμού, δεν αποδίδουν την επιστημονική και αληθινή Ιστορία. Οι ερμηνείες της ναζιστικής και φασιστικής ιδεολογίας και των αντίστοιχων τμημάτων της Ιστορίας είναι ψευδεπίγραφες. Όμως, δεν μπορούμε να σταθούμε, όπως είπαμε, στα διλήμματα, καταργώντας την εθνική ιστορία.
Από την άλλη μεριά η διαρκής αναζήτηση των ταυτοτήτων δεν εξυπηρετεί τη διδασκαλία της Ιστορίας, γιατί ο μαθητής στέκεται σε ζητήματα νοήματος και εμπλέκεται σε ιδεολογήματα και ιδεολογικές κατασκευές. Το προοδευτικό αίτημα για ιστορική και κοινωνική αναζήτηση των καθολικών ενωτικών διεκδικήσεων μπορεί να καταλήξει σε ανάδειξη ηγεμονισμών. Τελικά σκοπός της διδασκαλίας της Ιστορίας δεν μπορεί να είναι η αποδόμηση και η ιδεολογική κατασκευή της Ιστορίας γιατί αποκλίνει από τη μάθηση και γνώση και οδηγεί στη σύγχυση, το χάος.
Το περιεχόμενο και οι μέθοδοι διδασκαλίας
Κατά την άποψή μας δεν μπορεί να υπάρχει πλήρης αυτονομία στη διδασκαλία ενός μαθήματος. Η ελευθερία δεν μπορεί να είναι απεριόριστη, αφού συναντιέται με τις αρχές και τους σκοπούς του Προγράμματος. Βεβαιότητες και επιστημονικά κριτήρια είναι αναγκαία για να μην υπάρχει απεριόριστη επιλογή, αμφισβήτηση και επιλεκτικότητα. Σκοπός δεν είναι ο κατακερματισμός της ιστορικής γνώσης, ούτε η απορρόφηση του ιστορικού αντικειμένου από τις πλησιέστερες κοινωνικές επιστήμες, Κοινωνιολογία, Ανθρωπολογία, τις τέχνες και ειδικά τη Λογοτεχνία.
Είμαστε αντίθετοι στη Θεματική Ιστορία και τους θεματικούς φακέλους. Η διαδικασία αυτή και δραστηριότητα αποσπάται από τη Γενική Ιστορία που πρέπει να περιέχεται στο διδακτικό εγχειρίδιο, το οποίο θα είναι το βασικό εργαλείο.
Οι φάκελοι αποκτούν αυτονομία σε σχέση με το διδακτικό αντικείμενο και λειτουργούν ως διεκπεραίωση εντολών και εφαρμογών, ενώ καλλιεργείται η αυταπάτη ότι υπάρχει ελευθερία επιλογής. Τελικά η επιλογή θα γίνεται με τα έτοιμα θέματα των φακέλων που έχουν συγκεκριμένη μεθοδολογία και ερμηνεία. Αντίθετα το περιεχόμενο της Γενικής Ιστορίας που διδάσκεται στην τάξη, χωρίς φακέλους, μπορεί να λειτουργήσει στην κατεύθυνση συγκρότησης ερωτημάτων και ελεύθερης βιβλιογραφίας, όχι κατευθυνόμενης.
Η διαδικασία της θεματικότητας-διαθεματικότητας οδηγεί στη διάσπαση των Προγραμμάτων, στην ασυμφωνία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, ακόμα και της ίδιας μονάδας.
Δεν συμφωνούμε με την αντίληψη ότι ο μαθητής είναι ένας “μικρός επιστήμονας και ερευνητής” και ότι είναι σε θέση να αμφισβητήσει τις μεθοδολογικές αρχές και τα κριτήρια ενός ιστορικού ερευνητή και να συζητάει για την ισχύ μιας άποψης. Ας αποκτήσει ο μαθητής εξηγητικά και ερμηνευτικά κριτήρια και την ικανότητα να απαντάει σε απλά ερωτήματα ιστορικά, και ας περιμένει την ανώτερη βαθμίδα για τα ερευνητικά. Δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η λεγόμενη ανακαλυπτική μέθοδος στο σχολείο. Εκείνο που μπορεί να βοηθήσει το μαθητή είναι η άσκηση και μάθηση πάνω σε ένα σύνολο θεμελιωδών εννοιών και ερμηνευτικών προσεγγίσεων της ιστορίας. Τέλος, το τεχνολογικό και εποπτικό υλικό και σε μεγάλο βαθμό τα αποσπάσματα των αφηγηματικών πηγών και άλλων, μπορούν να είναι συμπληρωματικά και υποστηρικτικά στη διδασκαλία της ιστορίας.
Σπύρος Τουλιάτος Οργανωτικός Γραμματέας της Π.Ε.Φ.
Αναστασία Αβραμίδου Μέλος Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
