Alfavita Newsroom Το πέρας της σχολικής χρονιάς ανέδειξε, για άλλη μία φορά, τις ανεπάρκειες και τις αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ανεπάρκειες που τις αναγνωρίζει το Υπουργείο Παιδείας, όπως αποδεικνύει το κείμενο καλών προθέσεων –δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αλλιώς, δυστυχώς- που δημοσιοποίησε πρόσφατα, σχετικά με το τριετές σχέδιο αναδιάρθρωσης της Μέσης Εκπαίδευσης.
Πρόκειται για κείμενο που χρήζει πολλών σχολίων. Σε κάποια σημεία του είναι εύστοχο, σε κάποια άλλα έχουμε έκθεση ιδεών ευσεβών πόθων και σε άλλα γεννώνται ερωτηματικά για τη σκοπιμότητά τους. Σταδιακά θα αναλυθεί και θα σχολιαστεί. Επί του παρόντος ας σταθούμε σε ένα πρώτο σημείο, που μας δημιούργησε κάποιες απορίες, απαντάται εύκολα και δημιουργεί προβληματισμό για τις σκοπιμότητες των στελεχών του Υπουργείου.
Μία από τις ανεπάρκειες είναι η πληθώρα ειδικοτήτων στη Μέση Εκπαίδευση (πενταπλάσιες σε σχέση με τη διεθνή πρακτική), που δημιουργεί προβλήματα στην ομαλή οργάνωση των σχολείων. Ποιοι και γιατί θέτουν σε βάθος τριετίας την ενοποίηση κλάδων και ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών; Γιατί δεν εφαρμόζεται άμεσα; Από τα λίγα που γνωρίζουμε, οι προθέσεις του Υπουργείου ήταν η ενοποίηση των ειδικοτήτων να γίνει… χθες. Ποιοι την παραπέμπουν τεχνηέντως, διαρκώς, στις καλένδες; Τη στιγμή που στην πράξη η ενοποίηση όχι απλώς εφαρμόζεται, αλλά είναι ο κανόνας; Ας δούμε μερικές περιπτώσεις.
Στον κλάδο των Φυσικών Επιστημών (ΠΕ04) απορεί κανείς γιατί η ενοποίηση δεν έχει ακόμα πραγματοποιηθεί. Τα επιχειρήματα «η κοινωνία δεν είναι ακόμα έτοιμη» και «δεν το επιθυμούν οι κλάδοι» δε στέκουν και θα το εξηγήσουμε άμεσα. Στην πράξη η ενοποίηση έχει εφαρμοστεί εδώ και μια δεκαετία, πλέον. Με εξαίρεση τις κατευθύνσεις, κι όχι απόλυτα, σχεδόν παντού άτυπα ο κλάδος έχει ενοποιηθεί. Τι διδάσκει ο Γεωλόγος, που έχει οργανική θέση σε Λύκειο; Αφού δεν υπάρχει ούτε ένα αντικείμενο Γεωλογίας στο αναλυτικό πρόγραμμα του Λυκείου! Ούτε καν Αστρονομία, ως επιλογή, που ίσως κάτι θα δικαιολογούσε. Αλλά, ακόμα και στο Γυμνάσιο τι διδάσκει; Η Γεωλογία ως αντικείμενο, συνολικά μαζί με τη Γεωγραφία, με τα χίλια ζόρια συμπληρώνει τρεις ώρες στο αναλυτικό πρόγραμμα. Οι υπόλοιπες είκοσι, σχεδόν, ώρες του Γεωλόγου με τι συμπληρώνονται; Τι διδάσκουν, μέσω της ανεκδιήγητης πατέντας των δεύτερων και τρίτων αναθέσεων ο Χημικός ή ο Βιολόγος ή ο Φυσικός σχεδόν σε όλα τα Γυμνάσια του τόπου; Σε πόσους Βιολόγους έχει ανατεθεί η Χημεία κατεύθυνσης στη Γ’ Λυκείου; Η Χημεία στο γυμνάσιο είναι δύο ώρες! Κι άλλες τόσες στην Α’ Λυκείου. Με τι συμπληρώνει ο Χημικός το ωράριό του;
Στην πράξη έχει, ήδη, άτυπα προχωρήσει και η ενοποίηση των Μαθηματικών (ΠΕ03) με τους καθηγητές Φυσικών Επιστημών (ΠΕ04) στα γυμνάσια. Πόσοι μαθηματικοί διδάσκουν σε γυμνάσια Φυσική; Και το αντίστροφο. Πόσοι φυσικοί συμπληρώνουν ωράριο διδάσκοντας μαθηματικά; Παρένθεση: εδώ αξίζει σχολιασμού το τραγελαφικό οι φυσικοί και οι χημικοί να κρίνονται επαρκείς να διδάσκουν μαθηματικά στα ελληνόπουλα, αλλά όχι στα σχολεία μεταναστών. Οι αντιφάσεις στο μεγαλείο τους…
Καθηγητές ξένων γλωσσών και Θεολόγοι διδάσκουν θεωρητικά μαθήματα, τα οποία ελάχιστα ή και καθόλου δεν έχουν διδαχθεί στο Πανεπιστήμιο. Άλλος παραλογισμός εδώ: ο ξενόγλωσσος, χωρίς καμιά πιστοποίηση καλείται να διδάξει απαιτητικά φιλολογικά μαθήματα, ο φιλόλογος που έχει πιστοποιήσεις επάρκειας ξένων γλωσσών, δεν επιτρέπεται να διδάξει ξένη γλώσσα. Με ποιο σκεπτικό ένας φιλόλογος, που έχει Proficiency στα Αγγλικά ή Baccalaureate στα Γαλλικά, να μη μπορεί να διδάξει στο σχολείο; Τα ίδια πτυχία, όμως, το ίδιο Δημόσιο(!) όχι απλώς τα αναγνωρίζει, αλλά τα κρίνει ως προαπαιτούμενα για πρόσληψη σε προκηρύξεις διαφόρων θέσεων! Οι αντιφάσεις στο μεγαλείο τους…
Πόσοι Μηχανικοί, ακόμα και απόφοιτοι των ΑΤΕΙ(!), που έχουν προσληφθεί ως καθηγητές Πληροφορικής ή άλλων ειδικοτήτων στα ΕΠΑΛ, καλούνται, πλέον, να διδάξουν Φυσική ή Μαθηματικά; Αλλά το αντίστροφο γιατί δεν επιτρέπεται; Τα προγράμματα σπουδών στις φυσικομαθηματικές σχολές είναι εξαιρετικά απαιτητικά σε γνώσεις χειρισμού και προγραμματισμού Η/Υ. Είναι αστείο, τουλάχιστον, να θεωρούμε ότι δεν μπορεί να διδάξει ένα απόφοιτος του Μαθηματικού ή του Φυσικού χειρισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών. Διότι, ουσιαστικά, περί χειρισμού μιλάμε. Κι αν απόφοιτοι των σχολών αυτών δεν μπορούν να διδάξουν Scratch ή άλλα σχετικά, θα αρχίσουμε να ανησυχούμε… Κι εκείνα τα έρμα τα ΤΠΕ-Α και ΤΠΕ-Β, όπου δαπανήθηκαν τεράστια ποσά για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών, δημιουργήθηκαν απλώς για την ανάλωση ευρωπαϊκών πόρων;
Οι συνέπειες από την ουσιαστική ενοποίηση των κλάδων είναι, πιστεύουμε, γνωστές στο Υπουργείο. Από τη στιγμή που η ενοποίηση λειτουργεί άτυπα, χωρίς κριτήρια επάρκειας και πιστοποιήσεις, δημιουργούνται πολλά προβλήματα. Αλλοίωση των ωρολογίων προγραμμάτων, με αστείες αναθέσεις και απασχολήσεις των καθηγητών, για να συμπληρωθεί το ωράριο. Ουκ ολίγοι καθηγητές απλώς απασχολούν τους μαθητές σαράντα λεπτά, κάνοντας αγγαρεία. Κοντεύει το γυμνάσιο να γίνει parking παιδιών! Αποτέλεσμα; Η πρωτοφανής προσφυγή των μαθητών στην εξωσχολική βοήθεια, από την Α’ Γυμνασίου κιόλας. Προσπαθώ να θυμηθώ συμμαθητές μου που να είχαν αρχίσει φροντιστήρια από το Γυμνάσιο και δεν μπορώ να ανασύρω από τη μνήμη μου κανέναν! Και σήμερα γίνεται χαμός!
Επιπλέον, η απουσία κριτηρίων επάρκειας δημιουργεί ένα τεράστιο θέμα άνισης μεταχείρισης μεταξύ των μαθητών των αστικών κέντρων και της επαρχίας. Με ποιο δικαίωμα διακρίνονται οι μαθητές σε κατηγορίες; Στα μεγάλα σχολεία των αστικών κέντρων η πλειονότητα των μαθητών διδάσκεται το αντικείμενο από καθηγητή της ειδικότητας. Στην επαρχία, «έμπα μέσα και κάνε μάθημα», χωρίς κανένα κριτήριο επάρκειας, επαναλαμβάνουμε κι ας γινόμαστε κουραστικοί.
Μια λύση είναι η ενισχυτική υποστήριξη των μαθητών, η οποία δεν έχει κερδίσει ακόμα την εμπιστοσύνη των μαθητών και κυρίως των γονέων, εύλογα. Καθυστερεί η έναρξή της, υπολείπεται χρονικά των αναγκών (π.χ. μόλις μία ώρα την εβδομάδα Φυσική, κι αν για οποιοδήποτε λόγο χαθεί, ακυρώνεται σε μεγάλο βαθμό), ενώ η οργάνωσή της πάσχει αφόρητα. Κι αυτό διότι η ενισχυτική οργανώνεται στο κάποιο συγκεκριμένο σχολείο, οπότε οι μαθητές της γύρω περιοχής που είχαν δηλώσει συμμετοχή, σταδιακά να αποχωρούν, γιατί απλούστατα δεν προλαβαίνουν να προσέλθουν! Αποτέλεσμα; Τελικά ενισχυτική διδασκαλία παρακολουθούν μόνο οι ντόπιοι μαθητές, ενώ οι υπόλοιποι, που συνήθως είναι και συντριπτικά οι περισσότεροι, παρακολουθούν φροντιστηριακά μαθήματα, με το αζημίωτο, φυσικά… Και απευθύνεται, μόνο, σε μαθητές Γυμνασίου. Γιατί όχι και στο Λύκειο;
Βάσει των προαναφερθέντων, η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να δεχθεί την ενοποίηση; Είναι πανέτοιμη! Και πιο έτοιμη από όλους είναι η εκπαιδευτική κοινότητα. Δημοσιεύματα στα εκπαιδευτικά ιστολογία έχουν προετοιμάσει το κλίμα εδώ και μια τετραετία, τουλάχιστον. Και οι εκπαιδευτικοί είμαστε έτοιμοι. Τότε, ποιος την εμποδίζει;
Είναι προφανές. Οι αναιτιολόγητες και επιλεκτικές ανατροπές στις αναθέσεις μαθημάτων, έχουν προκαλέσει αλλοίωση στην επιλογή προσωπικού. Έτσι, αναπληρωτές με πολυετή προϋπηρεσία και εμπειρία δεν προσλαμβάνονται πλέον (π.χ. Μαθηματικοί, Φυσικοί, Χημικοί) και προσλαμβάνονται σε άλλες ειδικότητες συνάδελφοι ακόμα και από το μηδενικό πίνακα (Βλέπε Βιολόγους)! Αντί να αξιοποιείται η εμπειρία, πετάγεται στα σκουπίδια. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που νοιώθουν στο πετσί τους τη λογική «σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν». Προκαλεί απορία, προβληματισμό και ποικιλία σχολίων η λογική με την οποία κινούνται οι σύμβουλοι των υπουργών.
Και ας μην προταθεί το επιχείρημα «μα πως θα γίνει η ενοποίηση;». Μα, ήδη γίνεται! Το τυπικό απομένει. Ενοποίηση παντού και χώρια οι κατευθύνσεις, όπου είναι εφικτό. Δηλαδή, στα μεγάλα σχολεία ή σε κοντινά, όπου οι μετακινήσεις των εκπαιδευτικών είναι εύκολες. Δεν είναι δυνατόν, να θεωρείται λογικό να μετακινούνται συνάδελφοι μεταξύ σχολείων, που μερικά απέχουν ακόμα και δεκάδες χιλιόμετρα το ένα από το άλλο, κι άλλοι να αρνούνται να μετακινηθούν ακόμα και στο ίδιο προαύλιο! Στα μικρά σχολεία της επαρχίας η ενοποίηση βασιλεύει.
Όσο το Υπουργείο Παιδείας θα κινείται στη λογική «Εγώ θέλω να είναι κάποιος στην έδρα, κι όποιος να’ ναι», χωρίς κριτήρια και δικλείδες, το δημόσιο σχολείο θα συνεχίζει τη φθίνουσα πορεία του και την απαξίωσή του στη συνείδηση των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία Και η άκριτη επιλογή προσωπικού είναι ένα από τα προβλήματα, που συμβάλλουν στην απαξίωση αυτή.
Και μέχρι το δημόσιο σχολείο να ανακτήσει λίγο από το κύρος του, κανένας δεν μπορεί να κατηγορήσει τον Έλληνα γονιό, που ονειρεύεται το παιδί του να γίνει πτυχιούχος γιατρός, μηχανικός του Πολυτεχνείου, δικηγόρος κλπ, που θα μπορούν να του ανοίξουν διεξόδους και για το εξωτερικό, από το να γίνει «ανειδίκευτος κατσαβιδολόγος» για εργοστάσια που δεν υπάρχουν ή απλήρωτος σερβιτόρος, χρυσοπληρώνοντας από το υστέρημά του την εξωσχολική βοήθεια. Έχει άδικο;
Του Μιχάλη Πετρόπουλου,
Φυσικού Δ.Ε., MSc, Υπ. Δρ ΕΑΠ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
