Thumbnail
Η εκπαίδευση είχε περιπέσει σε κρίση πριν την κρίση

Εναρκτήρια ομιλία του Υπουργού Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκου Φίλη στον Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο για την Παιδεία.

1.    Η οικονομική κρίση ρίχνει βαριά τη σκιά της πάνω στην εκπαίδευση. Δεν θα βγούμε όμως από την κρίση, εάν δεν ιεραρχήσουμε ως προτεραιότητα τη μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης και ευρύτερα την ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους. 


Η εκπαίδευση είχε περιπέσει σε κρίση πριν την κρίση, αλλά τώρα τα προβλήματα μεγεθύνθηκαν. Είχε χάσει τον κυρίαρχα μορφωτικό χαρακτήρα της και είχε γλιστρήσει σε μια οικονομίστικη αντίληψη. Η παιδεία ολοένα και περισσότερο μετατρεπόταν σε κατάρτιση, η ανθρωπιστική μόρφωση υποχωρούσε, το σχολειό κατάντησε εξεταστικό κέντρο και διάδρομος για την ανώτατη εκπαίδευση. Η δημοκρατική λειτουργία εξοβελίζονταν από αυταρχικές πρακτικές και υϊοθετούνταν πολιτικές που ενοχοποιούσαν τον εκπαιδευτικό για τα δεινά της εκπαίδευσης. Το πνεύμα της συνεργασίας και της αλληλεγγύης είχε καμφθεί απέναντι στο σκληρό ανταγωνισμό. Η απόλαυση της γνώσης, είχε αντικατασταθεί από παράλογες εξεταστικές δοκιμασίες, που οδήγησαν στο να γίνουν οι έφηβοι οι σκληρότερα εργαζόμενοι έλληνες. Η δημοκρατική αντίληψη για τη λειτουργία του σχολείου υποχώρησε μπροστά στον διευθυντισμό και την παλινόρθωση μοντέλων άκαμπτης ιεραρχίας. Η κρίση συλλογικών οραμάτων υπέσκαψε και το συνεκτικό κοινωνικό όραμα για την εκπαίδευση.


Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η πορεία προς την εκπαιδευτική κρίση δεν υπήρξε ένα καθοδικό συνεχές. Μετά τη μεταπολίτευση, υπήρξαν προσπάθειες μεταρρύθμισης που αποσκοπούσαν στο να ξαναενώσουν το νήμα που είχε κοπεί από την δικτατορία. Ωστόσο, εδώ και πολλά χρόνια η προωθητική δύναμη αυτών των προσπαθειών, έχει σταματήσει. Όχι μόνον γιατί έχει αλλάξει η κατάσταση, αλλά και γιατί υπήρξε η επέλαση της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας για το σχολείο. 


Σήμερα, ο Διάλογος πρέπει να ξεκινήσει από ένα και μόνον προαπαιτούμενο : η μεταρρύθμιση να ξανααποκτήσει την ιστορικά προσδιορισμένη έννοιά της, δηλαδή την ικανοποίηση της δημοκρατικής αξίωσης για ισότητα μέσω και του σχολείου. Στόχος όχι εύκολος, ιδιαίτερα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, αλλά αναγκαίος. Κι αυτή τη δέσμευση αναλαμβάνουμε ως Υπουργείο. 
Γνωρίζουμε ότι, η μεταρρύθμιση επηρρεάζεται αλλά δεν πρέπει να ασφυκτιά από τις χρηματοδοτικές προϋποθέσεις. Η μεταρρύθμιση είναι συνώνυμη με τον διαρκή αγώνα για την αλλαγή νοοτροπιών, διαδικασία σε σημαντικό βαθμό ανεξάρτητη από την οικονομική δυσπραγία. 


Επιδίωξη του Διαλόγου που ξεκινούμε, είναι, αξιοποιώντας όσα θετικά έχουν υπάρξει, καταργώντας τα αρνητικά και υπερβαίνοντας τις παθογένειες, να σχεδιάσουμε ένα νέο παράδειγμα σχολείου, ώστε από το σχολειό της κρίσης, να περάσουμε στο σχολειό της πολιτισμικής-δημοκρατικής ανάτασης και της γενικότερης ανάπτυξης. 


Κανένας Διάλογος δεν μπορεί να πετύχει, εάν δεν ανταποκρίνεται στις αγωνίες της κοινωνίας και στην αναγκαία συνεργασία με τους παράγοντες της Εκπαίδευσης. Γι΄ αυτό, δεν προτιθέμεθα να πραγματοποιήσουμε άλλον  έναν διάλογο από τα πάνω, ανάμεσα σε τεχνοκράτες της εκπαίδευσης. Θα οργανώσουμε κύκλους συζητήσεων και αναζητήσεων, με ευρεία κοινωνική συμμετοχή, ειδικότερα δε, με την αδιαμεσολάβητη συμμετοχή των εκπαιδευτικών. 


2.    Δεν επιδιώκουμε κι αυτός ο διάλογος να επικεντρωθεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αντιθέτως, θα ακολουθήσουμε τη λογική σειρά: από την προσχολική ηλικία, έως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. 


Σχεδιάζουμε την καθιέρωση 14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της 2χρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής. Την αναμόρφωση της ειδικής αγωγής, μέσω του συστήματος της συνεκπαίδευσης, την καθιέρωση του ολοήμερου δημοτικού σχολείου παντού, την αλλαγή της δομής του Λυκείου και της συνακόλουθης πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, τις αλλαγές στα αναλυτικά προγράμματα και στο περιεχόμενο σπουδών του γενικού και του επαγγελματικού λυκείου, ένα νέο στρατηγικό σχεδιασμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της κατάρτισης, τον τολμηρό ανασχεδιασμό πανεπιστημίων, σχολών και τμημάτων, την δημοκρατική ρύθμιση των μεταπτυχιακών σπουδών και άλλα ζητήματα. Έχουμε συνείδηση ότι μιας τέτοιας έκτασης μεταρρύθμιση χρειάζεται χρόνο, πόρους και σχεδιασμό. Χρειάζεται διακομματική συνεννόηση και κοινωνική συναίνεση. Γι΄αυτό η μεταρρύθμιση δεν εξαντλείται σε ένα-δυό χρόνια, ούτε σε μιά τετραετία. Είναι έργο πνοής. Κι΄ αυτήν την ευθύνη αναλαμβάνουμε ως κυβέρνηση της αριστεράς, απέναντι στην κοινωνία και ειδικότερα απέναντι στη νέα γενιά. Διασφαλίζοντας το δικαίωμά της στη μόρφωση, αναβαθμίζοντας το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, διαμορφώνοντας από σήμερα προϋποθέσεις αξιοποίησης του νέου επιστημονικού δυναμικού σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ως πρώτο βήμα, από την σχολική 2016-2017, θα προχωρήσουμε σε μόνιμους διορισμούς χιλιάδων εκπαιδευτικών, μετά από μία πενταετία κατά την οποία αποχώρησαν 30.000 εκπαιδευτικοί και έγιναν ουσιαστικά μηδενικοί διορισμοί.  


Η δημόσια χρηματοδότηση της εκπαίδευσης θα αποτελέσει βασική παράμετρο για τον σχεδιασμό της ανάπτυξης της χώρας. Από την αρχή των μνημονίων τα κονδύλια του προϋπολογισμού για την παιδεία, έχουν υποχωρήσει κατά 35,6%. Φέτος, για πρώτη χρονιά, σταμάτησε η πτώση στο 2,8% επί του ΑΕΠ. Αν ίσχυε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της κυβέρνησης Σαμαρά, τα κονδύλια θα έπεφταν στο 2% επί του ΑΕΠ, το 2018. Η κυβέρνηση, θα επιδιώξει να αναστρέψει το καθοδικό σπιράλ της δημόσιας χρηματοδότησης, με στόχο τη σύγκλιση των εκπαιδευτικών δαπανών με τον ευρωπαϊκό μέσον όρο, σε συνάρτηση πάντοτε προς την εξέλιξη των δημοσιονομικών μεγεθών και της εξόδου της χώρας από την κρίση. 


3.    Στόχος του Διαλόγου είναι να συνδυάσει εμπειρία και επιστημονική γνώση, να αξιοποιήσει την διεθνή εμπειρία, ιδιαίτερα από χώρες που επλήγησαν από την οικονομική κρίση. Παράλληλα με τον Διάλογο θα προχωρεί και η διαδικασία αξιολόγησης της έκθεσης του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση. 


4.    Το χρονοδιάγραμμα του Διαλόγου. Από τα μέσα Ιανουαρίου έως τα μέσα Μαρτίου, θα οργανωθούν δημόσιες συζητήσεις για επιμέρους θέματα σε εβδομαδιαία βάση. Έως το τέλος Μαρτίου η Επιτροπή Διαλόγου θα έχει καταρτίσει το πρώτο σχέδιο της Έκθεσης, το οποίο έως το τέλος Απριλίου θα τεθεί σε δημόσια συζήτηση. Παράλληλα, η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής θα προχωρεί τον δικό της προγραμματισμό, με διακομματική συνεννόηση. Στο τέλος Απριλίου θα συνταχθεί η Έκθεση για τις προτεραιότητες των αλλαγών στην εκπαίδευση, από την οποίαν θα προκύψουν και οι αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες. 


5.    Με αυτές τις σκέψεις, που παραπέμπουν σε δεσμεύσεις, καλωσορίζουμε σήμερα στο Υπουργείο τις προσωπικότητες που συγκροτούν την Επιτροπή. Ευχόμαστε καλή επιτυχία στο έργο σας και διαβεβαιώνουμε ότι θα σεβαστούμε, ότι δεσμευόμαστε πολιτικά από τα αποτελέσματα του Διαλόγου. Καλή επιτυχία και καλή χρονιά.

Δείτε εδώ την εισήγηση του Προέδρου Αντώνη Λιάκου κατά τη σημερινή πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής Εθνικού και κοινωνικού διάλογου

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

σχολειο
«Λουκέτο» σε ιδιωτικό σχολείο λόγω παρενόχλησης μαθητριών: Ο εκπαιδευτικός που κατηγορείται και ο Διευθυντής είχαν ... απαλλαγεί στην ΕΔΕ!
Προκύπτει ζήτημα και για τον ΔΙΔΕ Πειραιά, που έθεσε στο αρχείο μια τόσο σοβαρή υπόθεση. Μάλιστα, πρόκειται για τον ίδιο Διευθυντή Δ.Ε ο οποίος έχει...
«Λουκέτο» σε ιδιωτικό σχολείο λόγω παρενόχλησης μαθητριών: Ο εκπαιδευτικός που κατηγορείται και ο Διευθυντής είχαν ... απαλλαγεί στην ΕΔΕ!