ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ»
Τομέας Νέων Ελληνικών
Η ΑΣΚΗΣΗ «Β1» ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
(ασκώντας τους μαθητές στην κατανόηση κειμένων)
Αγάθη Γεωργιάδου, PhD - Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd.
Α. Εισαγωγικά
Η κατανόηση κειμένων είναι μια σύνθετη διαδικασία και αποτελεί έναν από τους βασικότερους στόχους της διδασκαλίας και αξιολόγησης της Γλώσσας. Είναι γεγονός ότι η αποκωδικοποίηση ενός κειμένου είναι ιδιαίτερα απαιτητική, αφού το νόημα κατασκευάζεται από ποικίλες συνιστώσες, όπως το περιεχόμενο, τη δομή, τη γλώσσα (λεξιλόγιο, μορφοσυντακτικά φαινόμενα κ.ά.), το κειμενικό είδος, το ύφος κ.ά., και επομένως οι μαθητές θα πρέπει να αναγνωρίσουν και να συνεξετάσουν όλες τις παραπάνω παραμέτρους για την εξαγωγή του νοήματος.
Χρειάζεται, λοιπόν, να ασκήσουμε τους μαθητές σε αυτή την ουσιαστική διεργασία, αφού αποτελεί κοινό τόπο ότι στην πλειονότητά τους δυσκολεύονται στην κατανόηση του περιεχομένου ενός κειμένου, ιδίως όταν τους ζητείται η περίληψή του ή η σύλληψη του θεματικού του κέντρου και των νοηματικών του αξόνων αλλά και ο σχολιασμός φράσεών του.
Β. Η άσκηση κατανόησης κειμένου στις Πανελλήνιες Εξετάσεις
Στις Πανελλήνιες Εξετάσεις η άσκηση «Β1» αποτελεί το τρίτο σε βαρύτητα θέμα του διαγωνίσματος της Νεοελληνικής Γλώσσας μετά την Παραγωγή Λόγου (40 μονάδες) και την Περίληψη (25 μονάδες), αφού βαθμολογείται (τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια) με δέκα (10) μονάδες. Σύμφωνα με τις «Οδηγίες για τον Τρόπο Αξιολόγησης των Φιλολογικών Μαθημάτων του Γενικού Λυκείου» (ΥΠΕΘ, Δ/νση Σπουδών, 188140/Δ2/20-11-2015) πρόκειται για μια άσκηση κατανόησης ενός αυθεντικού κειμένου [«Οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε ερώτηση με την οποία ελέγχεται η κατανόηση του κειμένου (ιδεολογικά σημεία του κειμένου, επιχειρήματα συγγραφέα, προβλήματα που θέτει κτλ.)]. Σύμφωνα δε με την απόφαση για τον καθορισμό της «εξεταστέας ύλης για το έτος 2017 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου» (ΥΠΕΘ, Δ/νση Σπουδών, 141966/Δ2/12-09-2016) με την άσκηση αυτή ελέγχεται η ικανότητα του μαθητή αφενός «να εντοπίζει σε ένα κείμενο (δοκίμιο / άρθρο / επιφυλλίδα κ.ά.) το θέμα, την άποψη του συγγραφέα, τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει την άποψή του, τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση του προβλήματος κ.ά.», αφετέρου «με βάση συγκεκριμένο κείμενο […] να αναπτύσσει ένα κειμενικό απόσπασμα (μια φράση ή ένα επιχείρημα του κειμενογράφου) ή να ανασκευάζει τα επιχειρήματα του κειμενογράφου και να αναπτύσσει την αντίθετη άποψη».
Οι οδηγίες και οι προβλέψεις αυτές οδήγησαν στις Πανελλήνιες Εξετάσεις σε διατυπώσεις της συγκεκριμένης άσκησης που μπορούν αδρομερώς να διακριθούν σε τρεις κατηγορίες:
1) Ανάπτυξη κειμενικού αποσπάσματος (42 εμφανίσεις)
Ο μαθητής καλείται να αποσαφηνίσει το χωρίο, να το προεκτείνει και τεκμηριώσει με αποδεικτικό υλικό (εμπειρίες, γνώσεις κ.ά.).
Παράδειγμα 1 (Ημερήσια Λύκεια 2014): «Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 100 έως 120 λέξεων το περιεχόμενο του αποσπάσματος που ακολουθεί: “Η ανθρώπινη λαιμαργία, η δίψα της ευζωίας δεν αφήνει τόπο για ευγενικά αισθήματα. Κάτι περισσότερο: τα ευγενικά αισθήματα θεωρούνται ξεπερασμένα”».
Παράδειγμα 2 (Ομογενείς 2011): «Να αναπτύξετε με παραδείγματα σε μια παράγραφο 60 έως 80 λέξεων το περιεχόμενο της παρακάτω φράσης: “υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις επιτυχούς διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος”».
Παράδειγμα 3 (Επαναληπτικές Ημερησίων & Εσπερινών Λυκείων 2013): «“συστατικό της διδασκαλίας είναι και το λεγόμενο χιούμορ του δασκάλου, το οποίο θεωρείται ακόμα και σήμερα αναγκαίο για επιτυχή μάθηση, ώστε αποκαλείται παιδαγωγική αρετή”: Με θεματική περίοδο το παραπάνω απόσπασμα, να αναπτύξετε την άποψη που εκφράζεται σε αυτό, σε μία παράγραφο 100 έως 120 λέξεων συνολικά».
2) Σχολιασμός κειμενικού αποσπάσματος (15 εμφανίσεις)
Ο μαθητής οφείλει, πέραν της αποσαφήνισης του χωρίου, να καταθέσει και την προσωπική του άποψη, να συμφωνήσει ή διαφωνήσει με το θέμα, αιτιολογώντας τη θέση του.
Παράδειγμα (Ημερήσια Λύκεια 2005): «Σε μια παράγραφο 70 έως 80 λέξεων να διατυπώσετε την άποψή σας για το περιεχόμενο του πιο κάτω αποσπάσματος: «Στα σπορ δε γυμνάζεις το σώμα σου μονάχα· γυμνάζεις, πάνω απ’ όλα, την ψυχή σου. “Στα τερέν του Ήττον, είπε πολύ σωστά ο Ουέλιγκτον, κερδήθηκε η μάχη του Βατερλό”».
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όπως είχαμε επισημάνει ομάδα εκπαιδευτικών σε δημόσια ανάρτησή μας και στο παρελθόν, η διατύπωση της Β1 θα έπρεπε να είναι σαφέστερη, αφού οι όροι «ανάπτυξη» και «σχολιασμός» επιδέχονται υποκειμενική ερμηνεία. Θα ήταν δηλαδή προτιμότερο να διατυπώνονται τα ζητούμενα με μεγαλύτερη ακρίβεια, λ.χ. «Να αιτιολογηθεί η θέση (…) σύμφωνα με το κείμενο» ή «Να εξηγήσετε τις προθέσεις του συγγραφέα» ή «Να την προεκτείνετε με δικές σας σκέψεις» ή «Καταθέστε αιτιολογημένα την τυχόν διαφωνία σας».
3) Ερωτήσεις «Κλειστού Τύπου» (8 εμφανίσεις, 5/6 την τελευταία διετία)
Για την αξιολόγηση της κατανόησης του κειμένου σε συντομότερο χρόνο, ώστε ο μαθητής να ολοκληρώνει με άνεση τα ζητούμενα στην τρίωρη εξέταση του μαθήματος, προσφέρονται και οι «κλειστές ερωτήσεις» ή «ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου» (closed questions), οι οποίες είναι κυρίως πέντε ειδών:
- ερωτήσεις διαζευκτικής απάντησης ή της μορφής: «Σωστό - Λάθος»:
Αποτελούνται, συνήθως, από µια πρόταση, για την οποία ζητείται από τον μαθητή να απαντήσει αν είναι σωστή ή λανθασµένη.
- ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
Αποτελούνται από δύο µέρη. Στο πρώτο υπάρχουν τα δεδοµένα (η υπόθεση) και στο δεύτερο µια σειρά από τέσσερις ή πέντε πιθανές απαντήσεις, από τις οποίες µία µόνο είναι ορθή.
- ερωτήσεις σύζευξης ή αντιστοίχισης
Αποτελούνται από δύο στήλες. Ο μαθητής καλείται να συνδέσει με γραμμές τα στοιχεία ή προτάσεις της πρώτης στήλης με της δεύτερης ή να τοποθετήσει δίπλα από κάθε στοιχείο ή πρόταση της πρώτης στήλης το γράμμα που αντιστοιχεί στο στοιχείο ή πρόταση της δεύτερης.
- ερωτήσεις διάταξης
Λέγονται και ερωτήσεις κλιμάκωσης ή ιεράρχησης και αποτελούνται από στοιχεία που πρέπει να διαταχθούν με βάση μία υπόθεση/ερώτηση/πρόταση.
- ερωτήσεις συμπλήρωσης κενού
Στις ερωτήσεις αυτές δίνεται ένα κείμενο στο οποίο υπάρχουν κενά και ζητείται από τον μαθητή να το συμπληρώσει με βάση τις γνώσεις του.
Παράδειγμα ερώτησης διαζευκτικής απάντησης ή της μορφής: «Σωστό - Λάθος» (Ημερήσια Λύκεια 2015): «Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, σύμφωνα με το κείμενο, τις παρακάτω διαπιστώσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη “Σωστό”, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη “Λάθος”, αν η πρόταση είναι λανθασμένη».
Γ. Οι ερωτήσεις «κλειστού τύπου»
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι κλειστού τύπου ερωτήσεις έχουν και πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημά τους είναι η εξοικονόμηση χρόνου για τον μαθητή, ο οποίος αποφορτίζεται από το άγχος της παραγωγής τριών κειμένων (περίληψης, «έκθεσης» και ανάπτυξης χωρίου). Πλεονέκτημα είναι επίσης το ότι ο μαθητής δεν αξιολογείται στη μορφή και τη δομή της απάντησής του (καλλιγραφία, γλωσσική ικανότητα, οργάνωση). Επίσης, με τις ερωτήσεις αυτές μπορεί να καλυφθεί ένα ευρύ φάσμα επιπέδων, να υπάρχει δηλαδή κλιμάκωση στον βαθμό δυσκολίας.
Ωστόσο, το είδος αυτών των ερωτήσεων παρουσιάζει και μειονεκτήματα: τον τυχαίο ή μηχανιστικό τρόπο απάντησης (από 50% στις ερωτήσεις σωστό/λάθος ως 20% στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής με 5 επιλογές), τη συνεννόηση των μαθητών, τη μη αξιολόγηση της συνθετικής τους ικανότητας κτλ.
Το κυριότερο πρόβλημα, όμως, είναι ότι η κατασκευή αυτών των ερωτήσεων με στόχο την κλιμακούμενη δυσκολία και τον έλεγχο των γλωσσικών ικανοτήτων των μαθητών είναι δύσκολη και χρονοβόρα. Επίσης, οι μαθητές είναι λιγότερο εξοικειωμένοι με αυτές και -όπως φάνηκε κατά τα τελευταία δύο χρόνια- δεν απαντούν προσεκτικά σε όλα τα ζητούμενα.
Για την εξοικείωση των μαθητών στην κατανόηση του κειμένου και την αποτελεσματική απάντηση στην όποιας μορφής διατύπωση της ερώτησης Β1 κατά τη διδασκαλία προτείνουμε τις ακόλουθες διδακτικές στρατηγικές:
• Πριν την ανάγνωση του κειμένου: αξιοποιούμε την πρόβλεψη περιεχομένου από τον τίτλο καθώς και τον καταιγισμό ιδεών ( brainstorming).
• Κατά την ανάγνωση: διατυπώνουμε ερωτήσεις ποικίλων μορφών, στρέφουμε την προσοχή των μαθητών στις λέξεις κλειδιά (σηματοδότηση), κάνουμε κειμενικές διασυνδέσεις, τους ασκούμε στην ανίχνευση της συλλογιστικής πορείας του συγγραφέα, στον σκοπό του κειμένου και τις προθέσεις του γράφοντος κτλ.
• Μετά την ανάγνωση: ζητούμε την περίληψη ή ανακεφαλαίωση των θέσεων του συγγραφέα, διευκρινίζουμε θέματα (προφορικά ή γραπτά), τα προεκτείνουμε κτλ.
Δ. Τύποι ερωτήσεων που διευκολύνουν την κατανόηση του κειμένου:
• Πληροφοριακές / Γνωστικές ερωτήσεις (literal): είναι αυτές που καλούν τους μαθητές να εντοπίσουν και εξαγάγουν πληροφορίες που αναγνωρίζονται αμέσως στο κείμενο.
• Συμπερασματικές / Επαγωγικές ερωτήσεις (inferential): είναι ερωτήσεις κυρίως κατανόησης και ερμηνείας του κειμένου με τις οποίες οι μαθητές συσχετίζουν πληροφορίες του κειμένου και καταλήγουν σε συμπεράσματα.
• Aξιολογικές / Κριτικές ερωτήσεις (evaluative-critical): με αυτές οι μαθητές καλούνται να προβληματιστούν στο περιεχόμενο, τη δομή, τη γλώσσα, το ύφος του κειμένου και να αναπτύξουν αξιολογικές κρίσεις, να εκφράσουν τις απόψεις τους και να καταθέσουν τις δικές τους ιδέες.
Ιδιαίτερα ως προς την εξέταση της κατανόησης του κειμένου με «κλειστές ερωτήσεις» έχει μεγάλη σημασία να μην είναι εμφανείς (μια απλή αναπαραγωγή του ίδιου του κειμένου) ούτε όμως και να συσκοτίζουν τον μαθητή με δυσνόητες διατυπώσεις. Επειδή η χρήση τους είναι σε γλωσσικό μάθημα, καλό θα ήταν η αναδιατύπωση φράσεων του κειμένου λ.χ. στις διαζευκτικές ερωτήσεις (του τύπου Σωστό - Λάθος) να ελέγχει αν ο μαθητής γνωρίζει όρους, γραμματικές ή συντακτικές δομές που νοηματοδοτούν το κείμενο ή μπορεί να εμβαθύνει στη σκέψη του συγγραφέα, να συνδυάζει εύστοχα πληροφορίες του κειμένου κτλ.
Ε. Η άσκηση «Β1» στις Πανελλήνιες Εξετάσεις του 2016
«Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, σύμφωνα με το κείμενο, τις παρακάτω διαπιστώσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη:
α. Ακόμα και οι τρυφερές σχέσεις μας με τα άψυχα είναι φιλία.
β. Η αμοιβαιότητα των αισθημάτων είναι απαραίτητη προϋπόθεση της φιλίας.
γ. Η φιλία δεν αποκλείει την προσδοκία οποιασδήποτε υλικής ανταμοιβής και ευχαρίστησης.
δ. Η τέλεια φιλία είναι εκείνη που στηρίζεται σε ηθικές αξίες.
ε. Σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής μας μπορούμε να στηριχτούμε και σε άλλους συμπαραστάτες και συμβούλους εκτός από έναν φίλο».
Τι παρατηρούμε:
- Το α. είναι απλοϊκό. Το κείμενο λέει σαφέστατα: «Γι’ αυτό, όσο τρυφερές κι αν είναι οι σχέσεις μας με τα άψυχα, δεν λέγονται φιλία. Όταν αγαπούμε ένα άψυχο πράγμα, αυτό που αισθανόμαστε δεν είναι φιλία».
- Το β. είναι αυτονόητα σωστό. Το κείμενο δίνει τον ορισμό της φιλίας ως εξής: «Τι είναι η φιλία; […]· να υπάρχει ανταπόκριση, αμοιβαιότητα στα αισθήματά σας».
- Το γ. είναι ενδιαφέρον, γιατί δεν είναι αυτούσια αναπαραγωγή του κειμένου, το οποίο αναφέρει: «Τον κάνω συντροφιά, τον τιμώ, τον αγαπώ, με κάνει συντροφιά, με τιμά, με αγαπά, όχι επειδή περιμένω απ’ αυτόν ή εκείνος περιμένει από μένα ωφέλεια (με όλο που βέβαια και μπορώ και θα τον ωφελήσω, όπως και εκείνος επίσης, και μπορεί και θα με ωφελήσει)…». Μπορεί να μπερδέψει όμως τους μαθητές (και φιλολόγους), γιατί εδώ δεν ορίζει σε ποιο είδος φιλίας αναφέρεται, αφού μόνο η γνήσια φιλία δεν αποκλείει την ωφέλεια και την ευχαρίστηση. Η διατύπωση θα έπρεπε να είναι περισσότερο ακριβής: ή να ορίζεται το είδος της φιλίας ή να υπάρχει διάζευξη (ή/και).
- Το δ. είναι επίσης απλό, αφού το κείμενο αναφέρει: «Η τέλεια, λοιπόν, φιλία είναι συνάντηση και δεσμός δύο προσώπων απάνω στον ίδιο ηθικό άξονα, στην ίδια αξιολογική κλίμακα. Θεμέλιο και εγγύηση της αγάπης τους είναι η «αρετή …».
- Το ε είναι αυτονόητα λανθασμένο με βάση την τελευταία παράγραφο.
Κατά την άποψή μας, δεν υπάρχει διαβάθμιση, κλιμακούμενος βαθμός δυσκολίας. Οι ερωτήσεις είναι πολύ εύκολες και ο μαθητής δεν ασκεί την κριτική του ικανότητα ώστε να εμβαθύνει στο κείμενο.
Τι προτείνουμε:
1) Άσκηση «Σωστό - Λάθος»
Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, σύμφωνα με το κείμενο, τις παρακάτω διαπιστώσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. Να αιτιολογήσετε σύντομα την επιλογή σας:
α. Η φιλία είναι σπουδαίο αγαθό ακριβώς επειδή είναι πανάρχαιο.
Λάθος. Το κείμενο δέχεται ότι η φιλία είναι πανάρχαιο αγαθό, αλλά η αρχαιότητα από μόνη της δεν αποτελεί απόδειξη της αξίας της. Είναι σπουδαίο αγαθό και γιατί εγκωμιάστηκε πολύ και επειδή σχετίζεται ετυμολογικά με την αγάπη («φιλείν») και γιατί απευθύνουμε τον χαρακτηρισμό «φίλος» σε πρόσωπα που εκτιμούμε και εμπιστευόμαστε.
β. Στη φιλία δεν φτάνει να αγαπάς κάποιον, πρέπει και να σε αγαπά.
Σωστό, γιατί στο κείμενο αναφέρει: «να υπάρχει ανταπόκριση, αμοιβαιότητα στα αισθήματά σας, να τον αγαπάς και να τον τιμάς κι εκείνος, επίσης, να σε αγαπά και να σε τιμά».
γ. Κατά τον Αριστοτέλη δεν είναι πραγματική φιλία αυτή που στηρίζεται μόνο στην ωφέλεια και την ευχαρίστηση.
Σωστό, γιατί στο κείμενο αναφέρει ότι η τέλεια, ουσιαστική και ακατάλυτη φιλία, ενώ δεν αποκλείει την ωφέλεια και την ευχαρίστηση», αποτελεί «συνάντηση και δεσμός δύο προσώπων απάνω στον ίδιο ηθικό άξονα, στην ίδια αξιολογική κλίμακα»
δ. Ο φίλος είναι πολύτιμος στις δύσκολες καταστάσεις της ζωής μας, επειδή λειτουργεί ως καλόγνωμος σύμβουλος.
Λάθος. Το κείμενο λέει ότι είναι απαραίτητος όταν λειτουργεί σε μια βαρυσήμαντη καμπή του βίου μας όχι μόνο ως καλόγνωμος σύμβουλος αλλά και αυστηρός κριτής.
ε. Οι φίλοι μάς βοηθούν να σταθούμε αξιοπρεπώς στις δύσκολες περιστάσεις της ζωής μας.
Σωστό. Επιβεβαιώνεται από το χωρίο: «Φίλος είναι ο παραστάτης και σύμμαχός μας στον τραχύ αγώνα να υπάρξουμε, να σηκώσουμε το βάρος της ανθρωποσύνης μας, χωρίς να συντριβούμε ή να ευτελιστούμε».
Εναλλακτικά:
• Δεν υπάρχει φιλία με τα άψυχα, επειδή δεν υπάρχει αμοιβαιότητα. Λ
• Η ανθρωπιά δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση της αληθινής φιλίας. Λ
• Οι φίλοι σε κάθε περίσταση πρέπει να είναι αυστηροί με τους φίλους. Λ
• Οι φίλοι είναι χρήσιμοι στις κρίσιμες φάσεις της ζωής μας. Σ
Ε. Εναλλακτικοί τρόποι εξέτασης της Β1 με βάση το κείμενο των Πανελληνίων 2016
Ι. Με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής:
Μελετήστε τις παρακάτω προτάσεις και, με βάση το κείμενο, κυκλώστε τη σωστή απάντηση:
1. Την αξία της φιλίας αποδεικνύει το ότι:
α. υπάρχει από την αρχαιότητα
β. προέρχεται ετυμολογικά από το ρήμα «αγαπώ»
γ. την ύμνησαν σπουδαίοι άνθρωποι
δ. είναι ψηλά στην εκτίμηση των ανθρώπων
2. Η φιλία κατά τον Αριστοτέλη:
α. υπάρχει μόνο στα έμψυχα
β. δεν προϋποθέτει αμοιβαία στοργή
γ. προϋποθέτει συνεχή επαφή
δ. αποκλείεται με τα ζώα
3. Στη φιλία κατά τον Αριστοτέλη:
α. αποκλείεται η ωφέλεια
β. αποκλείεται η ευχαρίστηση
γ. δεν αποκλείεται η ωφέλεια και η ευχαρίστηση
δ. δεν είναι πραγματική όταν υπάρχει ωφέλεια και ευχαρίστηση
4. Στη γνήσια φιλία κατά τον Αριστοτέλη οι άνθρωποι:
α. μοιάζουν στον χαρακτήρα
β. μόνο ωφελούν αλλά δεν ωφελούνται
γ. είναι απαραίτητο να βρίσκουν ευχαρίστηση ο ένας με τον άλλον
δ. έχουν κοινές ανθρωπιστικές αξίες
5. Η φράση «Φίλος είναι ο παραστάτης και σύμμαχός μας στον τραχύ αγώνα να υπάρξουμε, να σηκώσουμε το βάρος της ανθρωποσύνης μας» σημαίνει ότι ο φίλος:
α. μας συμπαραστέκεται όταν κουραζόμαστε από τους άλλους ανθρώπους
β. μας μεταγγίζει την αξία της ανθρωπιάς
γ. χρειάζεται όταν έχουμε υπαρξιακά προβλήματα
δ. μας βοηθά να μην εξευτελιστούμε στον αγώνα της ζωής
ΣΤ. Η πρότασή μας για το Β1
Για την εξέταση της κατανόησης του κειμένου η συνήθης τακτική στα εξεταστικά δοκίμια άλλων χωρών είναι οι ερωτήσεις κατανόησης. Η πρότασή μας, λοιπόν, είναι η Β1 με ερωτήσεις κατανόησης σύντομης απάντησης που ελέγχουν αν ο μαθητής μπορεί να εντοπίσει πληροφορίες στο κείμενο ή να συσχετίζει τις πληροφορίες του κειμένου και να καταλήγει σε συμπεράσματα ή να στέκεται κριτικά σε σημεία του κειμένου.
Παράδειγμα (Πανελλαδικές 2016):
α. Πληροφοριακές / Γνωστικές ερωτήσεις:
- Πώς ορίζει ο Αριστοτέλης τη φιλία; Ποια η ετυμολογία της λέξης;
- Ποια είναι τα είδη της φιλίας κατά τον Αριστοτέλη; Να τα απαριθμήσετε και εξηγήσετε σύντομα.
β. Συμπερασματικές / Επαγωγικές ερωτήσεις:
- Ποιο είδος φιλίας είναι σπουδαιότερο σύμφωνα με το κείμενο και γιατί;
- Πώς αντιλαμβάνεστε τη φράση: «Η τέλεια, λοιπόν, φιλία είναι συνάντηση και δεσμός δύο προσώπων απάνω στον ίδιο ηθικό άξονα, στην ίδια αξιολογική κλίμακα.».
γ. Αξιολογικές / Κριτικές ερωτήσεις:
- Στο κείμενο χρησιμοποιούνται πολλές ερωτήσεις; Τι δείχνουν σε σχέση με την πρόθεση του γράφοντος; Αμφιβολία, επιφύλαξη, απορία ή τι άλλο; Να αιτιολογήσετε την άποψή σας.
- Πώς συνδυάζεται, κατά τη γνώμη σας, ο καλόγνωμος με τον αυστηρό κριτή;
ΔΩΡΕΑΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΑ ΤΕΣΤ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΠΟΛΗ SPOUDASE 2017 24 ΚΑΙ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ
Τα παρέχει το Εργαστήριο Επαγγελματικού Προσανατολισμού του ΕΚΠΑ
Δωρεάν Είσοδος
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη