Alfavita Newsroom Αν είναι να κάνουμε μια ορθολογική συζήτηση για τις βάσεις εισαγωγής στα πανεπιστήμια θα πρέπει πρώτα να συμφωνήσουμε σε κάποιες ελάχιστες κοινές παραδοχές. Αυτές είναι οι εξής:
1. Το παρόν σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ είναι σύστημα διαγωνιστικό κι όχι εξεταστικό.
Επεξήγηση: Το σύστημα λέμε ότι είναι διαγωνιστικό διότι ένας "x" αριθμός υποψηφίων ανταγωνίζονται για έναν "ψ" αριθμό θέσεων όπου, κατά κανόνα αλλά όχι πάντα, οι ενδιαφερόμενοι/ες για τις προσφερόμενες θέσεις είναι περισσότεροι από τις θέσεις που διατίθενται. Με άλλα λόγια η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά. Και όσο η απόκλιση της προσφοράς από τη ζήτηση μεγαλώνει τόσο ανεβαίνει η βάση.
Άρα το σύστημα εισαγωγής δεν είναι εξεταστικό, με τον τρόπο που είναι π.χ. οι εξετάσεις για το δίπλωμα οδήγησης όπου ο υποψήφιος εξετάζεται για το αν κατέχει ένα δεδομένο επίπεδο γνώσεων του ΚΟΚ και ένα ελάχιστο επίπεδο οδηγικών ικανοτήτων. Άρα το σύστημα ομοιάζει περισσότερο με έναν μεγάλο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ όπου οι υποψήφιοι κατατάσσονται σε συνάρτηση με δύο παράγοντες: τις προκηρυχθείσες θέσεις και τις γεωγραφικές τους προτιμήσεις. Αυτό μας πάει κατευθείαν στη δεύτερη παραδοχή.
2. Η δομή προσφοράς-ζήτησης δεν είναι χωρικά ενιαία. Θα μπορούσε να είναι, αλλά δεν είναι.
Επεξήγηση: Η τελική διαμόρφωση των επιμέρους βάσεων είναι αποτέλεσμα μιας χωρικής διαστρωμάτωσης των προτιμήσεων των υποψηφίων η οποία επηρεάζει την τελική κατανομή. Για να το καταλάβουμε καλύτερα θα μπορούσαμε να φανταστούμε ένα σύστημα εισαγωγής όπου, για παράδειγμα, οι Ιατρικές Σχολές δεν θα επιλέγονταν μεμονωμένα από τους υποψηφίους αλλά θα προέκυπταν από έναν ενιαίο πίνακα ΟΛΩΝ των Ιατρικών Σχολών της χώρας.
Το πώς θα κατανέμονταν οι επιτυχόντες στις επιμέρους Ιατρικές Σχολές είναι μια άλλη συζήτηση που δεν είναι της ώρας. Ωστόσο, ας κρατήσουμε τη διαπίστωση ότι η τελική εικόνα που προκύπτει για τις βάσεις των ανά τη χώρα πανεπιστημιακών τμημάτων (ειδικά των πιο δυσπρόσιτων) είναι "πλασματική" καθότι δεν αφορά στο σύνολο του επιστημονικού κλάδου αλλά επιμέρους, χωρικοποιημένες, ακαδημαϊκές μονάδες.
Σημείωση: Εδώ, πρέπει να σημειωθεί ότι συχνάκις παρατηρείται το γεγονός σε τμήματα περιφερειακών ΑΕΙ να διαμορφώνονται ιδιαίτερα χαμηλές βάσεις καθώς οι προσφερόμενες θέσεις είναι πολύ περισσότερες σε σύγκριση με ομοειδή τμήματα του κέντρου καθώς τα περιφερειακά τμήματα λειτουργούν ως transit points στη διαδικασία μετεγγραφών. Έτσι τους κατανέμονται π.χ. 200 θέσεις εν γνώσει του γεγονότος ότι θα μείνουν τελικά με 120 μετά την ολοκλήρωση των μετεγγραφών. Προφανώς, αν η καμπύλη προσφοράς-ζήτησης είχε διαμορφωθεί με βάση τις "πραγματικές" 120 θέσεις η βάση θα ήταν σημαντικά υψηλότερη σε σχέση με τις "πλασματικές" 200 θέσεις που προσφέρονται.
3. Η δομή προσφοράς-ζήτησης δεν είναι ενιαία για όλες τις κατηγορίες υποψηφίων. Θα μπορούσε να είναι, αλλά καλά κάνει που δεν είναι.
Επεξήγηση: Οι υποψήφιοι/ες δεν ανταγωνίζονται όλοι με όλους. Αντιθέτως, χωρίζονται σε 4 βασικές ομάδες: υποψήφιοι από ημερήσια Γενικά Λύκεια (ΓΕΛ), υποψήφιοι από ημερήσια Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ), υποψήφιοι από εσπερινά ΓΕΛ, υποψήφιοι από εσπερινά ΕΠΑΛ. Η βάση για την κάθε ομάδα είναι διαφορετική καθώς οι υποψήφιοι της κάθε επιμέρους κατηγορίας ανταγωνίζονται αποκλειστικά μεταξύ τους για θέσεις που προσφέρονται μόνο σε αυτούς.
Οι ακραίες περιπτώσεις που εργαλειοποιούνται στην επικοινωνιακή αρένα βασίζονται σε μια στατιστική λαθροχειρία όπου αντί να προβάλλεται η γενική εικόνα των βάσεων των εισακτέων ενός Τμήματος προβάλλεται η ακραία χαμηλή βάση μιας ακραίας επιμέρους κατηγορίας. Σα να συγκρίνουμε μήλα με πορτοκάλια. Αυτός είναι και ο λόγος που από μόνη της μια βάση δεν λέει τίποτε. Σημασία έχει το εύρος των τιμών μεταξύ αυτού ή αυτής που εισάγεται πρώτος σε ένα τμήμα και αυτού που εισάγεται τελευταίος σε κάθε επιμέρους κατηγορία.
Ας δούμε ένα παράδειγμα από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης: από την κατηγορία των ημερήσιων ΓΕΛ εισάγονται 207 επιτυχόντες με τον πρώτο να εισάγεται με 16.527 μόρια και τον τελευταίο στα 11.061 μόρια. Από την κατηγορία των εσπερινών ΓΕΛ εισάγονται 3 επιτυχόντες όπου ο πρώτος διαθέτει 5.124 μόρια και ο τελευταίος 3.980 μόρια. Στην κατηγορία των εσπερινών ΕΠΑΛ ενώ διατέθηκαν 3 θέσεις τελικώς επιτυγχάνει μόνον ένας υποψήφιος με 5.320 μόρια. Η έκπληξη (για τους λόγους που αναφέρθηκαν στα παραπάνω) προήλθε από την κατηγορία των υποψηφίων από τα ημερήσια ΕΠΑΛ. Εδώ ενώ προσφέρθηκαν 25 θέσεις δεν καλύφθηκαν όλες και εισάγονται 20 εκ των οποίων ο πρώτος εισάγεται με 6.490 μόρια και ο τελευταίος με μόλις 885 μόρια. Ωστόσο ουδείς ασχολήθηκε με τους 200+ επιτυχόντες που τα πήγαν μια χαρά αλλά με τον έναν που εισήχθη με τα 885 μόρια από μια ειδική κατηγορία.
4. Η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο δεν προδικάζει την ακαδημαϊκή εξέλιξη των επιτυχόντων μέσα σ' αυτό.
Επεξήγηση: Όλοι όσοι έχουν στοιχειώδη διδακτική εμπειρία στα πανεπιστήμια ξέρουν καλά ότι η ακαδημαϊκή εξέλιξη των φοιτητών δεν συναρτάται αιτιωδώς από τη σειρά εισαγωγής στις πανελλαδικές. Πιθανόν οι πρώτοι και οι πρώτες να έχουν καλύτερες προϋποθέσεις αλλά αυτό είναι μια δυνητική συνθήκη και δεν μεταφράζεται αυτόματα σε μια πολύ καλή ακαδημαϊκή ωρίμανση του φοιτητή. Μεγαλύτερη βαρύτητα έχει η αγάπη προς το επιστημονικό αντικείμενο και η αφιέρωση στην εκπλήρωση ακαδημαϊκών στόχων παρά η περιώνυμη "πρωτιά". Αν συνδυάζονται και τα δύο τότε μιλάμε για την πιο τέλεια και ακαδημαϊκά ολοκληρωμένη κατάσταση.
5. Η αποτυχία εισαγωγής σε μια σχολή δεν σημαίνει ότι η διαδικασία "φυσικής επιλογής" λειτούργησε ορθολογικά.
Επεξήγηση: Μόνον ψέμματα θα έλεγε όποιος ισχυριζόταν ότι οι εισαχθέντες θα μετατραπούν νομοτελειακά σε καλύτερους επιστήμονες από τα παιδιά που απέτυχαν. Δεν υπάρχει κανενός είδους εμμένεια (immanence) που να εξασφαλίζει ότι αυτοί που εισάγονται θα εξελιχθούν με τρόπο που να αριστοποιεί το όφελος που προκύπτει από τον κοινωνικό καταμερισμό της εργασίας. Ναι μεν ξέρουμε ότι αυτοί που εισήχθησαν επικράτησαν στη διαγωνιστική διαδικασία έναντι όσων δεν εισήχθησαν, αλλά πολύ φοβάμαι ότι θα μείνουμε με την απορία αν αυτοί που θα αποφοιτήσουν θα είναι καλύτεροι πτυχιούχοι από κάποιους που τελικώς δεν εισήχθησαν.
Κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει ότι οι 76 μελλοντικοί κτηνίατροι που εισήχθησαν φέτος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (θερμά συγχαρητήρια στα παιδιά!) με επιδόσεις από 17.764 έως 18.876 μόρια θα είναι τελικά καλύτεροι κτηνίατροι από κάποιους που επέτυχαν π.χ. 17.500 μόρια.
6ον και τελευταίο. Η πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν είναι μια κούρσα χωρίς εγγενές μειονέκτημα για κάποιες κοινωνικές κατηγορίες όπως π.χ. τα εσπερινά σχολεία. Δεδομένου ότι το πιο εύκολο πράγμα για μια οιαδήποτε ΚΕΕ (Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων) είναι να επιλέξει θέματα στα οποία το 80% θα γράψει κάτω από τη βάση θα είναι επιπόλαιο (δεν θα πω υστερόβουλο) να δημιουργήσουμε ένα σύστημα που θα συνδυάζει τα χειρότερα γνωρίσματα του ανταγωνιστικού συστήματος (ανελέητος ανταγωνισμός μεταξύ των υποψηφίων) με το χειρότερο γνώρισμα του εξεταστικού συστήματος (καθορισμός βάσης). Θα ήταν σα να λέγαμε ότι το 2020 θα δώσουμε χίλια διπλώματα οδήγησης σε δέκα χιλιάδες υποψήφιους οδηγούς.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
