Εκπαίδευση 02.06.2020 - 11:32

Άρθρο διεθνούς συνεργασίας για τον αθλητισμό στην εποχή του κορονοϊού: Ο ρόλος των αθλητικών ψυχολόγων

Των Αθανάσιου Παπαϊωάννου1, R. J. Schinke2, Y. K. Chang3, Y. H. Kim4, & J. L. Duda5,6

Πέντε διεθνούς φήμης καθηγητές Αθλητισμού από την Ελλάδα, τον Καναδά, την Ταιβάν, τη Ν.Κορέα και το Ηνωμένο Βασίλειο αρθρογραφούν από κοινού στο alfavita.gr Το άρθρο τους θα μεταφρασθεί για προώθηση σε διάφορες χώρες. Στην Ελλάδα το παρουσιάζουμε με χαρά.

Αντί προλόγου: Η Αθλητική Ψυχολογία είναι εξειδίκευση των επιστημών του αθλητισμού και της ψυχολογίας που μεταξύ άλλων αποσκοπεί στην προαγωγή της υγείας. Με το άρθρο αναδεικνύονται κάποια προβλήματα που απορρέουν από τα μέτρα κατά της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά δεν είμαστε εναντίον των μέτρων. Ενθαρρύνουμε τους πολίτες, μικρούς και μεγάλους, για όσο διαρκεί η πανδημία, στην επικοινωνία τους με τους άλλους να υιοθετούν μέτρα φυσικής απόστασης και προτεινόμενα μέτρα προφύλαξης για τη μη μετάδοση του COVID-19. Από αποτελέσματα ερευνών γνωρίζουμε ότι η εσωτερίκευση αρχών κοινωνικής υπευθυνότητας και αυτοελέγχου, καθώς και η ενθάρρυνση και όχι η πίεση των άλλων να υιοθετήσουν παρόμοια στάση για κάποια χρονική περίοδο, βοηθάει στην ψυχική ευεξία όλων, ιδιαίτερα μακροπρόθεσμα. Όπως η κάθε πανδημία κι αυτή θα περάσει, όσο περισσότερο ακολουθούμε τις συμβουλές των ειδικών τόσο μικρότερο ζημιά θ’ αφήσει πίσω της.

Τον Ιανουάριο του 2020 για πρώτη φορά ο κόσμος άκουσε για τον νέο ιό COVID-19, αλλά οι συνέπειές του ήταν ακόμη άγνωστες. Λίγες εβδομάδες αργότερα, η πανδημία, ο φόβος, το κλείσιμο όλων στο σπίτι, η διακοπή των περισσότερων ανθρώπινων δραστηριοτήτων, η οικονομική κρίση, οι κανόνες κοινωνικής απόστασης και οι ανησυχίες σχετικά με την ανθρώπινη ευημερία έχουν γίνει οι καθημερινοί τίτλοι σε όλο τον κόσμο. Οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι το κλείσιμο όλων στο σπίτι αύξησε τον καθιστικό τρόπο ζωής και την σωματική αδράνεια, η οποία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, προκαλεί περισσότερους από 3,3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο παγκοσμίως, περίπου 10 φορές περισσότερους από τους θανάτους που οφείλονται στον COVID-19 εντός των πρώτων 5 μηνών της πανδημίας. Η σωματική αδράνεια έχει χαρακτηριστεί ως σιωπηλή πανδημία⁷ που οδηγεί σε χρόνιες παθήσεις, αλλά τα άτομα με χρόνιες ασθένειες είναι ακριβώς εκείνα με πολύ υψηλότερες πιθανότητες να νοσηλευτούν και να πεθάνουν από τον COVID-19, ένα φαινόμενο, το οποίο περιγράφεται ως φαύλος κύκλος των δύο πανδημιών⁸.

Ο COVID-19 έχει επίσης ενισχύσει δραματικά την «πανδημία ψυχικής υγείας»⁹ με εμπειρογνώμονες ψυχικής υγείας να ζητούν επείγουσα παγκόσμια αντίδραση¹⁰. Ένα πρόσφατο άρθρο της Επιτροπής Έκδοσης του Lancet Psychiatry¹¹ σημείωσε ότι τα άτομα με ψυχική ασθένεια είναι πιο ευάλωτα στο COVID-19, υπογραμμίζοντας τον φαύλο κύκλο μεταξύ των πανδημιών COVID-19 και ψυχικής ασθένειας. Αυτοί οι δύο φαύλοι κύκλοι συν ένας τρίτος που συνδέει την σωματική αδράνεια και τις ψυχικές ασθένειες ^12,13 έχουν παγιδεύσει τον κόσμο σε έναν θανατηφόρο τριπλό φαύλο κύκλο τριών πανδημιών, COVID-19, σωματικής αδράνειας και ψυχικής ασθενειών. Η προκύπτουσα οικονομική κρίση που θα αυξήσει τις επιπτώσεις της πανδημίας στη σωματική αδράνεια, στις ψυχικές ασθένειες και στην ευαισθησία στον COVID-19 για τους πιο μειονεκτούντες πληθυσμούς, εντείνει την ζοφερή εικόνα για τα θέματα αυτά για το άμεσο μέλλον.

Ωστόσο, οι κρίσεις δημιουργούν επίσης ευκαιρίες για πρόοδο, ενώ η πανδημία του COVID-19 ενδέχεται να τελειώσει σύντομα. Κατά τη στιγμή της σύνταξης αυτού του άρθρου, έχουν χαλαρώσει τα μέτρα κλεισίματος στο σπίτι στις περισσότερες χώρες, αλλά το μέλλον παραμένει αβέβαιο και απρόβλεπτο. Υπάρχουν τρία βασικά σενάρια για το άμεσο μέλλον, ένα αισιόδοξο (εμβόλιο ή τουλάχιστον αποτελεσματική θεραπεία εντός των επόμενων 6-9 μηνών), ένα μέτριου βαθμού αισιοδοξίας (εμβόλιο / θεραπεία εντός των επόμενων 10-18 μηνών) και ένα τρίτο, απαισιόδοξο (νέα κύματα της νόσου και εμβόλιο μετά από 18 μήνες ή ποτέ). Υπάρχουν ελπίδες για το αισιόδοξο σενάριο, αλλά η ιστορία δείχνει ότι το απαισιόδοξο σενάριο είναι επίσης δυνατό.

Όποιο σενάριο κι αν επικρατήσει, οι κανόνες κοινωνικής απόστασης θα παραμείνουν για αρκετό καιρό. Η κοινωνική αποστασιοποίηση μας προστατεύει από τον ιό, αλλά ο αντίκτυπός της στον αθλητισμό και στην ψυχική ευημερία είναι επιβλαβής. Οι επιπτώσεις της επιδημίας στους αθλητές Ολυμπιακών αγώνων και στους επαγγελματίες αθλητές έχουν περιγραφεί σε προηγούμενα άρθρα μας^14,15. Στο παρόν, θα επικεντρωθούμε στη σωματική δραστηριότητα και στην ψυχική ευημερία.

Προπονητές και αθλητές στο νεανικό αθλητισμό

Από μια πρόσφατη ανασκόπηση 298 ερευνών συμπεριλαμβανομένων 1,6 εκατομμυρίων νέων (ηλικίας 11-17) προέκυψε ότι το 81% των εφήβων παγκοσμίως ήταν ανεπαρκώς σωματικά δραστήριοι¹⁶. Το κλείσιμο στο σπίτι λόγω πανδημίας αύξησε πιθανότατα την ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια των παιδιών ακόμη περισσότερο¹⁷, την καθιστική ζωή και την σωματική αδράνειά τους, ιδίως σε χώρες που απαγόρευσαν την σωματική άσκηση εκτός σπιτιού κατά τη διάρκεια των μέτρων με κλείσιμο στο σπίτι, καθώς και για νέους που ζουν σε μικρά διαμερίσματα σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές. Ο χρόνος εμπρός στην οθόνη σχετίζεται θετικά με κακή διατροφή/σνακ και την παχυσαρκία των νέων¹⁸ το οποίο δυστυχώς προβλέπει την παχυσαρκία για πολλά χρόνια αργότερα στην ενηλικίωση¹⁹.

Οι κανόνες κοινωνικής απόστασης ενδέχεται να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στην σωματική αδράνεια και ψυχική υγείας της νεολαίας. Σε χώρες που άνοιξαν σχολεία μετά το κλείσιμο στο σπίτι, οι μαθητές καλούνται να αποφύγουν τα αθλήματα που περιλαμβάνουν σωματική επαφή, κοινή χρήση αθλητικού εξοπλισμού και χειραψίες ή αγκαλιές χαράς με συναθλητές και συναθλήτριες²⁰. Γενικά απαγορεύονται οι αθλοπαιδιές και οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής (ΦΑ) ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν ασκήσεις που διατηρούν την κοινωνική απόσταση. Έχουν προταθεί καινοτομίες όπως καπέλα ενός μέτρου στα παιδιά της Κίνας και εφαρμογές σε κινητά τηλέφωνα για τη διατήρηση της ασφαλούς απόστασης. Ωστόσο, είναι άγνωστο αν η νεολαία θα προσαρμοστεί στη νέα κοινωνική αποστασιοποιημένη κατάσταση. Τα πρώτα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η κοινωνική υπευθυνότητα, αλλά και οι κανόνες που προτείνουν κυβερνήσεις και γονείς ενδέχεται να συμβάλλουν στη διατήρηση της κοινωνικής απόστασης στην εφηβεία²¹. Η έρευνα μπορεί να αποκαλύψει πολιτισμικές διαφορές στην υιοθέτηση της κοινωνικής απόστασης και επιπτώσεις στη σωματική δραστηριότητα και ψυχική ευημερία των νέων²² που όμως μπορεί να ποικίλλουν από χώρα σε χώρα.

Οι αθλοπαιδιές είναι τα πιο δημοφιλή αθλήματα στις περισσότερες χώρες, παρέχοντας ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα σε εκατοντάδες εκατομμύρια νέους. Σε χώρες που απαγορεύονται οι αθλοπαιδιές, οι νεαροί αθλητές πρέπει να βοηθηθούν να αποδεχτούν την πραγματικότητα και να αντικαταστήσουν τα αθλήματά τους με ευχάριστες σωματικές δραστηριότητες που τους βοηθούν να διατηρήσουν την φυσική τους κατάσταση και την υγεία τους μέχρι το τέλος των μέτρων κοινωνικής απόστασης. Αυτό όμως μπορεί να μην είναι τόσο εύκολο για όλα τα παιδιά. Πρώιμα ερευνητικά ευρήματα δείχνουν ότι η πανδημία αυξάνει το άγχος, την κατάθλιψη των παιδιών ²² και την κακοποίησή τους²³, γεγονός που μπορεί να αυξήσει ακόμη περισσότερο την σωματική αδράνειά τους. Στο απαισιόδοξο ή ακόμα και μέτριο σενάριο, ίσως εκατομμύρια παιδιά σ΄ όλο τον κόσμο να μην επιστρέψουν ποτέ στην ομάδα τους μετά το τέλος των κανόνων κοινωνικής απόστασης.

Οι ψυχολόγοι του αθλητισμού και της άσκησης έχουν κρίσιμο ρόλο να κατευθύνουν τους καθηγητές ΦΑ, τους προπονητές και τους γονείς να παρέχουν (διαδικτυακά) κοινωνικο-ψυχολογική υποστήριξη σε μαθητές και νεαρούς αθλητές και να τους βοηθήσουν να αναπτύξουν δεξιότητες και ρουτίνες αυτορρύθμισης για να παραμείνουν σωματικά δραστήριοι αλλά επίσης και κίνητρα συνεργασίας και αλληλο-υποστήριξης για τη διατήρηση της φυσικής απόστασης. Οδηγίες γονέων και υποστήριξή τους και όχι πίεση από τους συνομηλίκους να διατηρήσουν την κοινωνική απόσταση²¹ καθώς και το ομαδικό πνεύμα είναι σημαντικά για την ψυχική υγεία των αθλητών αλλά και για να επιστρέψουν στις ομάδες τους. Το ομαδικό πνεύμα και η υποστήριξη από συναθλητές μπορούν να διατηρηθούν μέσω διαδικτυακών ομαδικών συναντήσεων κατά την περίοδο που δεν βρίσκονται κοντά, ή κατά τη διάρκεια αθλητικών προπονήσεων διατηρώντας παράλληλα την κοινωνική απόσταση όπου αυτό επιτρέπεται. Οι αθλητικοί ψυχολόγοι μπορούν να βοηθήσουν τους αθλητές να αναπτύξουν δεξιότητες για να αντιμετωπίσουν το άγχος και να εντοπίσουν αθλητές που έχουν πληγεί ψυχικά από την πανδημία ή την κακοποίηση και χρειάζονται παραπομπή σε ειδικούς ψυχικής υγείας. Η κρίση μπορεί να θεωρηθεί ως μια ευκαιρία να βοηθήσουμε τους γονείς και τους αθλητές να βελτιώσουν τις οικογενειακές σχέσεις, κάτι που είναι κρίσιμο για την ψυχική υγεία, την σωματική δραστηριότητα και την υγεία των μελών της οικογένειας.

Υποστήριξη θα χρειαστούν και οι προπονητές στον νεανικό αθλητισμό, ιδιαίτερα εκείνοι που βασίζονται στο εισόδημα από τον αθλητισμό. Οι προπονητές πρέπει να διατηρήσουν την αισιοδοξία για το μέλλον των νεανικών ομάδων τους και να διατηρούν τακτική επικοινωνία με τους αθλητές τους, υποστηρίζοντάς τους και διατηρώντας το ομαδικό πνεύμα. Πολλοί προπονητές μπορεί να χρειάζονται υποστήριξη για να σχεδιάσουν ρεαλιστικά για το άμεσο μέλλον, να αναζητήσουν νέες ευκαιρίες εργασίας στο αναδυόμενο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τους συγγενείς και τους φίλους τους. Η αναζήτηση υποστήριξης και η παροχή υποστήριξης στους πιο σημαντικούς άλλους είναι κρίσιμης σημασίας για την ψυχική ευημερία τους.

Ενήλικες, ηλικιωμένοι, ασθενείς

Τα γυμναστήρια υγείας και φυσικής κατάστασης παρέμειναν κλειστά κατά τη διάρκεια των πιο αυστηρών μέτρων, αλλά το αίτημα για σωματική δραστηριότητα που σχετίζεται με την υγεία και οι άνθρωποι αυτού του κλάδου θα πείσουν τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να τα ανοίξουν ξανά. Ωστόσο, οι επιβαλλόμενοι κανόνες κοινωνικής απόστασης ενδέχεται να μειώσουν τον αριθμό των συμμετεχόντων σε γυμναστήρια. Πολλά άτομα με υποκείμενα προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα, παχύσαρκοι και επιζώντες από καρκίνο, μπορεί να συνεχίσουν να αποφεύγουν τα γυμναστήρια και χώρους σωματικής δραστηριότητας όπου υπάρχει συνωστισμός, επειδή η αυξημένη ευπάθειά τους σε επιπλοκές του COVID-19²⁴ αυξάνει τις ανησυχίες τους για θέματα ασφάλειας. Ωστόσο, αυτοί είναι ακριβώς οι άνθρωποι που χρειάζονται κυρίως σωματική δραστηριότητα για να αντιμετωπίσουν τα υποκείμενα προβλήματα υγείας τους. Για εκείνους που ζουν σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, οι επιλογές τους για σωματική δραστηριότητα μειώνονται δραματικά, επειδή η μετακίνηση έξω από τα σπίτια τους αυξάνει τους κινδύνους για την ασθένεια. Οι ειδικοί της σωματικής δραστηριότητας χρειάζεται να συμβουλεύουν τις κυβερνήσεις και τους ιδιοκτήτες γυμναστηρίων να προσφέρουν συγκεκριμένες επιλογές για την σωματική δραστηριότητα σε άτομα με χρόνιες ασθένειες. Οι ψυχολόγοι της άσκησης μπορούν να παρέχουν συμβουλές σε αυτά τα άτομα σχετικά με το πώς να διατηρήσουν την σωματική δραστηριότητά τους και πώς να βρουν ασφαλείς επιλογές για σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τα ηλικιωμένα άτομα αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Επιπλέον, οι οδηγίες προς ηλικιωμένους «μείνετε στο σπίτι»²⁴ μπορεί να προκαλέσουν ξαφνική διακοπή της σωματικής δραστηριότητας, η οποία, μέσα σε δύο μόνο εβδομάδες μπορεί να προκαλέσει μυϊκή ατροφία ηλικιωμένων, μειωμένη αερόβια ικανότητα, αυξημένη αρτηριακή πίεση, και αρκετές επιπλέον επιπλοκές που επιταχύνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων και θνησιμότητας²⁵. Σε αρκετές χώρες, οι ηλικιωμένοι βίωναν κοινωνική απομόνωση και μοναξιά πριν από την πανδημία, προκαλώντας σημαντικές ψυχικές, γνωστικές και σωματικές διαταραχές και κακή ποιότητα ζωής²⁶. Την παραμονή της πανδημίας στο δυτικό ημισφαίριο, ο επικεφαλής σύνταξης αυτής της έκθεσης²⁶ δήλωσε ότι «η αντιμετώπιση της κοινωνικής απομόνωσης και της μοναξιάς είναι συχνά το σημείο εισόδου για την κάλυψη άλλων κοινωνικών αναγκών ηλικιωμένων - όπως το φαγητό, η στέγαση και η μετακίνηση». Μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ο COVID-19 σκότωσε χιλιάδες απομονωμένους ηλικιωμένους σε κέντρα φροντίδας σε πολλές δυτικές χώρες²⁷. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας²⁸ υπογράμμισε ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι ηλικιωμένοι χρειάζονται ακόμη περισσότερη υποστήριξη, ενώ ακόμη και μικρά πράγματα όπως ένα τηλεφώνημα μπορεί να κάνουν την διαφορά. Η ψυχολογία της άσκησης είναι ένα βασικό επάγγελμα για τη βοήθεια των ηλικιωμένων ατόμων για τη διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας μέσα στα διαμερίσματα ή στα σπίτια κατοικίας τους, την μείωση της μοναξιάς και της απομόνωσής τους και τη βελτίωση της ψυχικής ευεξίας τους. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να θεωρούν τους ψυχολόγους της άσκησης ως ένα από τα καλύτερα εκπαιδευμένα επαγγέλματα για αυτήν την υπηρεσία στους ηλικιωμένους.

Οι ψυχολόγοι της άσκησης μπορεί επίσης να παρέχουν σημαντικές υπηρεσίες σε άτομα που επέζησαν από τον κορωνοϊό. Μετά από εβδομάδες αγώνα για επιβίωση, αυτοί οι άνθρωποι είναι σωματικά και συναισθηματικά αδύναμοι, χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη και προοδευτικά να γίνουν ξανά σωματικά δραστήριοι.

Το μέλλον

Όταν τελειώσει η πανδημία, οι ερευνητές σε διαφορετικές χώρες πρέπει να συγκρίνουν τις διαφορές στην σωματική δραστηριότητα και ψυχική ευεξία μεταξύ προ-πανδημίας και μετα-πανδημίας εποχής και των παραγόντων που τις καθορίζουν, επειδή διαφορετικές πολιτικές και πληροφορίες των μέσων ενημέρωσης ενδέχεται να έχουν διαφορετικά αποτελέσματα στην σωματική δραστηριότητα και στην ψυχική ευεξία. Για παράδειγμα, τρία χρόνια μετά τον σεισμό και το τσουνάμι στην Ιαπωνία, τα παιδιά και οι έφηβοι που επέζησαν παρουσίασαν μείωση της σωματικής δραστηριότητας²⁹.

Το κλείσιμο στο σπίτι επέβαλλε σε όλους την ανάγκη να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους στην ηλεκτρονική διδασκαλία και στην ηλεκτρονική εξυπηρέτηση των πελατών. Αναμένουμε πολλές καινοτομίες στη διαδικτυακή διδασκαλία που στοχεύουν στην προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, στην ηλεκτρονική καθοδήγηση και στην παροχή συμβουλών σε θέματα αθλητικής ψυχολογίας. Νέα διαδικτυακά παιχνίδια που στοχεύουν στην προώθηση της σωματικής δραστηριότητας πιθανώς θα προκύψουν, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των παιδιών, των επαγγελματιών της σωματικής δραστηριότητας και των ερευνητών. Η εξάπλωση των διαδικτυακών καινοτομιών θα αυξήσει τα ηθικά διλήμματα όπως η προστασία της ιδιωτικής ζωής, ενώ ενδέχεται να προκύψουν νέοι τομείς έρευνας που επικεντρώνονται στην ψυχολογία των τηλεπικοινωνιών ³⁰.

Η πανδημία αποκάλυψε πολλές ανισότητες. Σε αρκετές μεγαλουπόλεις, γειτονιές με φτωχές κοινότητες
έχουν ποσοστά θανάτου από τον COVID-19 αρκετές φορές υψηλότερο από ό, τι σε άλλες περιοχές
στην ίδια πόλη³¹. Κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του κλεισίματος στο σπίτι, η διαδικτυακή επικοινωνία και εργασία και οι διαδικτυακές υπηρεσίες προέκυψαν ως πολύ χρήσιμες για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά όχι για ορισμένους που δεν έχουν τις οικονομικές δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένων πολλών ηλικιωμένων και άλλων μειονεκτούντων ατόμων. Οι ειδικοί ζητούν νέα συστήματα επιτήρησης και καλύτερα συστήματα υγείας, αλλά δεν διαθέτουν όλες οι χώρες τους πόρους για να τα αντέξουν οικονομικά. Το κλείσιμο στο σπίτι υπογράμμισε τη σημασία της σωματικής δραστηριότητας, ενώ όταν οι κανονισμοί παραμονής στο σπίτι χαλάρωσαν, οι άνθρωποι βγήκαν από τα σπίτια για να απολαύσουν το περπάτημα και τη σωματική άσκηση. Ωστόσο υπάρχουν αρκετές πόλεις χωρίς μεγάλους πεζόδρομους για να διασφαλιστεί η φυσική απόσταση, χωρίς πάρκα και ανοιχτούς χώρους για σωματική άσκηση.

Ίσως μπορούμε να ελπίζουμε ότι η πανδημία μας έχει κάνει όλους, ιδιαίτερα τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, να επανεξετάσουν τις πολιτικές που επιδεινώνουν τις ανισότητες και τα δεινά των μειονεκτούντων ατόμων. Έρευνες σε ορισμένες χώρες δείχνουν ότι οι άνθρωποι θέλουν οι δείκτες ποιότητας ζωής να έχουν προτεραιότητα έναντι της οικονομίας και ενδέχεται να απαιτούν περισσότερες επενδύσεις για την υγεία και την ποιότητα ζωής από τις κυβερνήσεις ³². Τα καλύτερα συστήματα υγείας είναι χρήσιμα για όλους και είναι κρίσιμης σημασίας για τους μειονεκτούντες πληθυσμούς. Επιπλέον, όσο καλύτερα χρηματοδοτούνται τα συστήματα υγείας και ποιότητας ζωής, τόσο υψηλότερης ποιότητας υπηρεσίες θα προσφέρουν οι επαγγελματίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των ψυχολόγων αθλητισμού και άσκησης.

Η πανδημία COVID-19 μπορεί επίσης να είναι μια ευκαιρία για να αποκαλυφθούν οι δύο σιωπηλές πανδημίες της σωματικής αδράνειας και της ψυχικής ασθένειας. Οι επιστήμονες της ψυχολογίας, του αθλητισμού και της άσκησης θα μπορούσαν να ενημερώσουν το κοινό σχετικά με τη σημασία που έχουν η σωματική δραστηριότητα, οι φιλίες και η κοινωνική υποστήριξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, υπενθυμίζοντας πόσο σημαντικό είναι να περπατάμε ή να συνασκούμαστε με άλλους. Η επιβαλλόμενη κοινωνική απόσταση μπορεί να είναι ευκαιρία να αναδείξουμε πόσο σπουδαία πράγματα είναι το ομαδικό πνεύμα, η συνεργασία και ο αλτρουισμός για την ευτυχία των νέων, να αναπολήσουμε πόσο πολύτιμο είναι να συναντούμε και να αγκαλιάζουμε τους ηλικιωμένους γονείς, συγγενείς και φίλους. Ίσως μπορέσουμε να υπογραμμίσουμε πόσο πολύτιμο είναι το έργο του επαγγέλματος της ψυχολογίας του αθλητισμού και της άσκησης για την προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, της υγείας και της ψυχικής ευημερίας.

Ο πόνος και η οικονομική κρίση λόγω πανδημίας παρακινούν ορισμένους ηγέτες να αποδώσουν την αδυναμία του συστήματος σε άλλους ή σε διαφορετικά έθνη, δημιουργώντας έτσι μια πολεμική ατμόσφαιρα, ενώ τα Ηνωμένα Έθνη³³ κάλεσαν τα κράτη να αποτρέψουν την ξενοφοβία και τα αρνητικά στερεότυπα προς διαφορετικούς πολιτισμούς. Οι ακαδημαϊκοί και οι επαγγελματίες της ψυχολογίας, του αθλητισμού και της άσκησης θα πρέπει να αντιδράσουν σε αυτές τις πολιτικές, υπενθυμίζοντας στους αθλητές, στους ασκούμενους, στους γονείς και στους οπαδούς το αδιέξοδο των στερεοτύπων. Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουν ότι αυτό που προξένησε την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων και τη γέννηση του διεθνούς αθλητισμού είναι η σύνδεση των πολιτισμών και η προώθηση της διεθνούς φιλίας, ειρήνης και κοινωνικής ευημερίας.

Αναφορές

Το παρών άρθρο δημοσιεύθηκε από τους παραπάνω συγγραφείς στην Αγγλική γλώσσα στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Sport and Exercise Psychology https://doi.org/10.1080/1612197X.2020.1773195 . Το άρθρο μεταφράσθηκε ταυτόχρονα στα Ελληνικά, Κινέζικα και Κορεάτικα για δημοσίευση σε ηλεκτρονικά ΜΜΕ.
Kohl 3rd, H. W., Craig, C. L., Lambert, E. V., Inoue, S., Alkandari, J. R., Leetongin, G., …Lancet Physical Activity Series Working Group (2012). The pandemic of physical inactivity: Global action for public health. The Lancet, 380 (9838), 294–305. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)60898-8
Hall, G., Laddu, D. R., Phillips, S. A., Lavie, C. J., & Arena, R. (2020). A tale of two pandemics: How will COVID-19 and global trends in physical inactivity and sedentary behavior aﬀect one another? Progress in Cardiovascular Diseases. https://doi.org/10.1016/j.pcad.2020.04.005
Choi, K. R., Heilemann, M. V., Fauer, A., & Mead, M. (2020). A second pandemic: Mental health spillover from the novel coronavirus (COVID-19). Journal of the American Psychiatric Nurses Association. https://doi.org/10.1177/1078390320919803
Holmes, E. A., O’Connor, R. C., Perry, V. H., Tracey, I., Wessely, S., Arseneault, L., & Ford, T. (2020). Multidisciplinary research priorities for the COVID-19 pandemic: A call for action for mental health science. The Lancet Psychiatry, 7(6), 547–560. https://doi.org/10.1016/S2215-0366
The Lancet Psychiatry. (2020). Mental health and COVID-19: Change the conversation. The Lancet Psychiatry. https://doi.org/10.1016/S2215-0366
Stults-Kolehmainen, M. A., & Sinha, R. (2014). The eﬀects of stress on physical activity and exercise. Sports Medicine, 44(1), 81–121. https://doi.org/10.1007/s40279-013-0090-5
US Department of Health and Human Services. (2018). 2018 Physical activity guidelines advisory committee scientiﬁc report. https://health.gov/our-work/physical-activity/current-guidelines/scientiﬁc-report
Schinke, R., Papaioannou, A., Henriksen, K., Si, G., Zhang, L., & Haberl, P. (2020). Sport psychology services to high performance athletes during COVID-19. International Journal of Sport and Exercise Psychology https://doi.org/10.1089/chi.2019.0185
Schinke, R., Papaioannou, A., Maher, C., Parham, W. D., Larsen, C. H., Gordin, R., & Cotterill, S. (2020). Sport psychology services to professional athletes: working through COVID-19. International Journal of Sport and Exercise Psychology https://doi.org/10.1080/1612197X.2020.1766182
Guthold, R., Stevens, G. A., Riley, L. M., & Bull, F. C. (2020). Global trends in insuﬃcient physical activity among adolescents: a pooled analysis of 298 population-based surveys with 1.6 million participants. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(1), 23–35. https://doi.org/10.1016/S2352-4642(19)30323-2
Wilde, T. (2020). Online gaming surge: steam breaks concurrent user record amid social distancing mandates. GeekWire website. Retrieved March 23, 2020, from https://www.geekwire.com/2020/online-gaming-surgesteam-breaks-concurrent-user-record-amid-social-distancing-mandates/2020.
Marsh, S., Mhurchu, C. N., & Maddison, R. (2013). The non-advertising eﬀects of screen-based sedentary activities on acute eating behaviours in children, adolescents, and young adults. A systematic review. Appetite, 71, 259–273. https://doi.org/10.1016/j.appet.2013.08.017
Rundle, A. G., Factor-Litvak, P., Suglia, S. F., Susser, E. S., Kezios, K. L., Lovasi, G. S., …Link, B. G. (2020). Tracking of obesity in childhood into adulthood: Eﬀects on body mass index and fat mass index at age 50. Childhood Obesity, 16(3), 226–233. https://doi.org/10.1089/chi.2019.0185
Chen, P., Mao, L., Nassis, G. P., Harmer, P., Ainsworth, B., & Li, F. (2020). Returning Chinese school-aged children and adolescents to physical activity in the wake of COVID-19: Actions and precautions. Journal of Sport and Health Science, S2095-2546(20)30049-1. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.jshs.2020.04.003
Oosterhoﬀ, B., Palmer, C. A., Wilson, J., & Shook, N. (2020). Adolescents’ motivations to engage in social distancingduring the COVID-19 pandemic: Associations with mental and social health. Journal of Adolescent Health. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2020.05.004
Huang, Y., & Zhao, N. (2020). Generalized anxiety disorder, depressive symptoms and sleep quality during COVID-19 epidemic in China: A web-based cross-sectional survey. medRxiv. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.19.20025395v2?rss=1
Taub, A. (2020). A new Covid-19 crisis: Domestic abuse rises worldwide. New York Times,6. United Nations. (2020). States should take action against COVID-19-related expressions of xenophobia, says UN expert. https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=25739&LangID=E
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2020). Coronavirus disease 2019 (COVID-19): Older adults. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/need-extra-precautions/older-adults.html
Lippi, G., Henry, B. M., & Sanchis-Gomar, F. (2020). Physical inactivity and cardiovascular disease at the time of coronavirus disease 2019 (COVID-19). European Journal of Preventive Cardiology, https://doi.org/10.1177/2047487320916823
National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (2020). Social isolation and loneliness in older adults: Opportunities for the Health Care System. https://www.nap.edu/catalog/25663/social-isolation-and-lonelinessin-older-adults-opportunities-for-the
Konnolly, K. (2020). Care homes across globe in spotlight over Covid-19 death rates. https://www.theguardian.com/world/2020/apr/09/care-homes-across-globe-in-spotlight-over-covid-19-death-rates
World Health Organization. (2020). Supporting older people during the COVID-19 pandemic is everyone’s business. http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/news/news/2020/4/supporting-older-people-during-the-covid-19-pandemic-is-everyones-busines
Okazaki, K., Suzuki, K., Sakamoto, Y., & Sasaki, K. (2015). Physical activity and sedentary behavior among children and adolescents living in an area aﬀected by the 2011 Great East Japan earthquake and tsunami for 3 years. Preventive Medicine Reports, 2, 720–724. https://doi.org/10.1016/j.pmedr.2015.08.010
Brahnam, S. (2017). Comparison of in-person and screen-based analysis using communication models: A ﬁrst step toward the psychoanalysis of telecommunications and its noise. Psychoanalytic Perspectives, 14(2), 138–158. https://doi.org/10.1080/1551806X.2017.1304112
Caspani, M. & Allen, J. (2020). Coronavirus deadliest in New York City’s black and Latino neighborhoods, data shows. The Reuters. https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-new-york-deaths/coronavirus-deadliestin-new-york-citys-black-and-latino-neighborhoods-data-shows-idUSKBN22U32A
Harvey, F. (2020). Britons want quality of life indicators to take priority over economy. https://www.theguardian.com/ society/2020/may/10/britons-want-quality-of-life-indicators-priority-over-economy-coronavirus
United Nations. (2020). States should take action against COVID-19-related expressions of xenophobia, says UN expert. https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=25739&LangID=E

Καθηγητής Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Ελλάδα
Καθηγητής Ανθρώπινης Κίνησης, πανεπιστήμιο Laurentian, Καναδάς
Καθηγητής Μεταπτυχιακού Ινστιτούτου Αθλητισμού και Επιστήμης Προπονητικής, Εθνικό πανεπιστήμιο Αθλητισμού της Ταϊβάν, Ταϊβάν
Καθηγητής Τμήματος Επιστήμης Αθλητισμού, Εθνικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Σεούλ, Δημοκρατία της Κορέας
Καθηγήτρια Σχολής Αθλητισμού, Επιστημών Άσκησης και Αποκατάστασης, Πανεπιστήμιο του Birmingham, Ηνωμένο Βασίλειο