Alfavita Newsroom Η Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια αποτελεί βασική προϋπόθεση για την απόκτηση της απαραίτητης επιστημονικής κατάρτισης για την άσκηση του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού.
Αυτό τονίζει η Σύνοδος των Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών που συνήλθε στα Ιωάννινα τις προηγούμενες ημέρες και συζήτησε το πλαίσιο ανάπτυξης και των στρατηγικών επιλογών των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολ, την επαναλειτουργία του θεσμού της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε νέα μορφή και την πιστοποίηση στα Παιδαγωγικά Τμήματα.
Σε ό,τι αφορά στην παιδαγωγική/διδακτική επάρκεια, η Σύνοδος ανέφερε ότι το πρόγραμμα σε κάθε ΑΕΙ, σύμφωνα με το άρθρο 99 του Ν.4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις.» ΦΕΚ 141/Α/21.07.2022 θα πρέπει να περιλαμβάνει 6-8 μαθήματα (συμπεριλαμβανομένων και των πρακτικών ασκήσεων) που αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 24 μονάδες ECTS διάρκειας 2 εξαμήνων. Τα μαθήματα πρέπει να σχετίζονται με το επαγγελματικό προφίλ του εκπαιδευτικού και να καλύπτουν τις παρακάτω τρεις θεματικές ενότητες.
Για την επιμόρφωση, η σύνοδος εκτίμησε ότι αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα των ψηφιακών Μέσων, τις διεθνείς πρακτικές μικτής μάθησης που επιτρέπουν τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση παράλληλα με την εργασία μπορούν να προσφέρουν εκ νέου στον εκπαιδευτικό της τάξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μια δωρεάν, ουσιαστική, πλήρη, σύγχρονη και ευέλικτη επιμόρφωση.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Συνόδου
Η Σύνοδος των Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών, της 29ης και 30ης Ιουνίου 2024, ολοκληρώθηκε με επιτυχία και με μεγάλη συμμετοχή στα Ιωάννινα. Η Σύνοδος φιλοξενήθηκε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, από την Σχολή Επιστημών Αγωγής. Τα περισσότερα μέλη της Συνόδου συμμετείχαν δια ζώσης ενώ παράλληλα ορισμένα μέλη συμμετείχαν διαδικτυακά. Βασικά θέματα της συζήτησης ήταν:
το πλαίσιο ανάπτυξης και των στρατηγικών επιλογών των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών βάσει του νέου ακαδημαϊκού χάρτη,
το βασικό θέμα της Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας (ΠΔΕ) και
η επαναλειτουργία του θεσμού της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε νέα μορφή
η πιστοποίηση στα Παιδαγωγικά Τμήματα
Ο διάλογος που αναπτύχθηκε μεταξύ των μελών της Συνόδου ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητικός και υπήρξε εναρμόνιση απόψεων σε σημαντικά ζητήματα της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, τα οποία θέτουν τις βάσεις για τον επαναπροσδιορισμό θεμάτων που εδώ και δεκαετίες διαιωνίζεται ταλανίζοντας την ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση, συγκλίνοντας με τις πολιτικές του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου.
Πλαίσιο ανάπτυξης και των στρατηγικών επιλογών των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών
Υπήρξε συναντίληψη μεταξύ των μελών της Συνόδου όσον αφορά τη διεύρυνση αρμοδιοτήτων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών.
Με κριτήριο τις αναπτυξιακές και θεσμικές αρμοδιότητες που αναλογούν στην επιστημονική τους εξειδίκευση, και των νεότερων δεδομένων στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας, έγινε εποικοδομητική συζήτηση όσον αφορά τις δυνατότητες νέων μορφών οργάνωσης προγραμμάτων σπουδών.
Με βάση τη συζήτηση που ακολούθησε, η Σύνοδος ζήτησε από τους/τις Προέδρους των Παιδαγωγικών Τμημάτων να συζητήσουν το θέμα αυτό στις Συνελεύσεις τους, οι οποίες θα εξειδικεύουν και τις απόψεις τους. Το θέμα αυτό θα συζητηθεί εστιασμένα στην επόμενη Σύνοδο προκειμένου να ληφθούν κοινές αποφάσεις.
Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια
Τα μέλη της Συνόδου θεωρούν ότι η Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια αποτελεί βασική προϋπόθεση για την απόκτηση της απαραίτητης επιστημονικής κατάρτισης για την άσκηση του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού. Αυτό προκύπτει από την σχετική βιβλιογραφία και την συγκριτική ανασκόπηση των εκπαιδευτικών συστημάτων στον διεθνή χώρο. Σχετικά με το θέμα της Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας (ΠΔΕ) διατυπώνεται η ακόλουθη πρόταση:
Το πρόγραμμα παιδαγωγικής/διδακτικής επάρκειας κάθε ΑΕΙ σύμφωνα με το άρθρο 99 του Ν.4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις.» ΦΕΚ 141/Α/21.07.2022 θα πρέπει να περιλαμβάνει 6-8 μαθήματα (συμπεριλαμβανομένων και των πρακτικών ασκήσεων) που αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 24 μονάδες ECTS διάρκειας 2 εξαμήνων. Τα μαθήματα πρέπει να σχετίζονται με το επαγγελματικό προφίλ του εκπαιδευτικού και να καλύπτουν τις παρακάτω τρεις θεματικές ενότητες:
Θέματα εκπαίδευσης και αγωγής, με μαθήματα που αφορούν στην παιδαγωγική και την ψυχολογία
Θέματα μάθησης και διδασκαλίας, με μαθήματα που αφορούν στη γενική διδακτική και διδακτική μεθοδολογία
Ειδική διδακτική (ανά γνωστικό αντικείμενο), μικρο-διδασκαλίες και πρακτική άσκηση
Σε κάθε θεματική ενότητα θα πρέπει να υπάρχει ένας ελάχιστος αριθμός μαθημάτων/ECTS (2 μαθήματα, 6 ECTS), ενώ οι πρακτικές ασκήσεις θα πρέπει να αντιστοιχούν τουλάχιστον σε 8 μονάδες ECTS και να περιλαμβάνουν τόσο παρακολούθηση όσο και διδασκαλία, με ελάχιστο όριο παρουσίας σε σχολικές μονάδες 36 ωρών. Τα τμήματα των οποίων οι απόφοιτοι μπορούν να διδάξουν και στις δύο βαθμίδες της εκπαίδευσης θα πρέπει να περιλαμβάνουν αντίστοιχα πρακτική άσκηση τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Αναφορικά με την οργάνωση του ειδικού προγράμματος σπουδών για την Π.Δ.Ε. θεωρούμε ότι, επί της αρχής, πρέπει να υπάρχει σαφής αναφορά ότι κύρια αρμοδιότητα έχουν τα Παιδαγωγικά Τμήματα, ως τα καθ’ ύλην αρμόδια για την υλοποίηση προγραμμάτων σπουδών που οδηγούν σε Π.Δ.Ε..
Επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε νέα μορφή
Σε σχέση με την συστηματική επικαιροποίηση των γνώσεων των εκπαιδευτικών σε ένα ευρύ φάσμα και των δύο βαθμίδων προτείνει:
Ο θεσμός της μετεκπαίδευσης εκπαιδευτικών υπήρξε ο μακροβιότερος επιμορφωτικός θεσμός στην Ελλάδα που διήρκησε 90 χρόνια, ξεκινώντας από το «Παιδαγωγικόν Σχολείον» και τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών την δεκαετία του 1920 (1922) έως την αναστολή λειτουργίας των “Διδασκαλείων Δημοτικής Εκπαίδευσης” και των “Διδασκαλείων Νηπιαγωγών” το 2012. Το Διδασκαλείο συντελούσε στην ουσιαστική υποβοήθηση του εκπαιδευτικού της τάξης μέσω της εισαγωγής, διδασκαλίας και πρακτικής εφαρμογής όλων εκείνων των καινοτόμων θεωριών και πρακτικών που απαιτούνταν για την πραγματική αναβάθμιση και εξέλιξη του παιδαγωγικού έργου.
Τα μέλη της Συνόδου θεωρούν ότι τα Παιδαγωγικά Τμήματα σε συνεργασία με τα Τμήματα που σχετίζονται με την εκπαίδευση σε κάθε ΑΕΙ και γεωγραφική περιοχή που αυτό εδρεύει, μπορούν να αξιοποιήσουν τα Διδασκαλεία και να τα μετασχηματίσουν σε νέα μορφή υβριδικής και διεπιστημονικής οργάνωσης και λειτουργίας.
Αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα των ψηφιακών Μέσων, τις διεθνείς πρακτικές μικτής μάθησης που επιτρέπουν τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση παράλληλα με την εργασία μπορούν να προσφέρουν εκ νέου στον εκπαιδευτικό της τάξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μια δωρεάν, ουσιαστική, πλήρη, σύγχρονη και ευέλικτη επιμόρφωση.
Αυτή μπορεί να δομείται σε περιόδους διαφορετικής διάρκειας (π.χ. τρίμηνη, εξάμηνη, δωδεκάμηνη), που περιέχει αρθρωτές θεματικές ενότητες στο πλαίσιο ευρύτερων κατευθύνσεων. Με αυτόν τον τρόπο οι εκπαιδευτικοί μπορούν να επιλέξουν αρθρωτές ενότητες για να ολοκληρώσουν μετεκπαίδευση ετήσιας διάρκειας, στη βάση των δικών τους εκπαιδευτικών αναγκών.
Σημαντικό σε κάθε περίπτωση είναι το επιμορφωτικό περιεχόμενο να συνδέεται με την εφαρμογή του στις τάξεις των σχολείων που υπηρετούν οι εκπαιδευτικοί, και να γίνεται αντικείμενο παιδαγωγικού στοχασμού, προκειμένου να προωθηθεί ο διάλογος στη σχολική μονάδα και να λειτουργήσει η επιμορφωτική εμπειρία πολλαπλασιαστικά στη σχολική μονάδα.
Πιστοποίηση στα Παιδαγωγικά Τμήματα
Σε σχέση με τη διαδικασία πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών των Παιδαγωγικών Τμημάτων, διαπιστώθηκε ότι όλα τα Π.Τ. έλαβαν πολύ καλή αξιολόγηση. Αναφορικά με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε επισημαίνονται όμως μια σειρά από προβλήματα που έχουν να κάνουν με:
το γραφειοκρατικό χαρακτήρα της διαδικασίας που συνεπάγεται τεράστια αύξηση φόρτου εργασίας στον ακαδημαϊκό χώρο, καθώς δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό,
τη μετάθεση δομικών και θεσμικών προβλημάτων στα πανεπιστημιακά τμήματα, π.χ. μη πλήρωση θέσεων αφυπηρετησάντων καθηγητών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τη μεγάλη αναλογία διδασκόντων και φοιτητών σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, τη μεγάλη καθυστέρηση στην πρόσληψη διδασκόντων 407 κ.α..
τη συμμετοχή μελών στην επιτροπή πιστοποίησης αποκλειστικά από το εξωτερικό που δεν έχουν συνολική εικόνα της ακαδημαϊκής πραγματικότητας, και τον σχεδόν καχύποπτο αποκλεισμό ακαδημαϊκών από οικεία επιστημονικά πεδία της Ελλάδας.
Δράσεις εξωστρέφειας
Σε σχέση με την μεγαλύτερη προβολή των δράσεων της Συνόδου και της καλύτερης ενημέρωσης- επικοινωνίας με τα μέλη ΔΕΠ και τους φορείς, αποφασίστηκε η δημιουργία μιας Ιστοσελίδας όπου θα γίνονται συνεχείς αναφορές σε τρέχοντα θέματα που αφορούν τα Παιδαγωγικά Τμήματα της χώρας. Η ιστοσελίδα θα ενημερώνεται από το προεδρείο της Συνόδου. Επίσης αποφασίστηκε η διοργάνωση συνεδρίου ετησίως με θέματα που αφορούν τα Παιδαγωγικά Τμήματα. Τέλος, για την καλύτερη ενημέρωση-συμμετοχή όλων των μελών των Παιδαγωγικών Τμημάτων, επί των θεμάτων της Συνόδου, αποφασίστηκε να γίνεται πρόσκληση για ανοικτό διάλογο μεταξύ μελών ΔΕΠ και μελών της Συνόδου μετά το πέρας των εργασιών της.
το Προεδρείου της Συνόδου
Σύνοδος Προέδρων/Κοσμητόρων Παιδαγωγικών Τμημάτων/Σχολών
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Παιδαγωγική Σχολή
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ
Σχολή Επιστημών Αγωγής
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Τμήμα των Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Σχολή Επιστημών Αγωγής
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
ΠANEΠIΣTHMIO AIΓAIOY
Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης
Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Σχολή Επιστημών Αγωγής
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
Σχολή Επιστημών Αγωγής
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας
Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 05/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
