Κοινωνία 13.05.2018 - 11:58

Γιατί ρε Κοέλιο το σύμπαν δεν συνωμοτεί και για μένα;

Ανέκαθεν οι άνθρωποι επιζητούσαν την ψευδαίσθηση και την αυταπάτη για να ξεφεύγουν  από τα προβλήματά τους

Ένα Μυστικό, μια Συνωμοσία, μια Ανακατάταξη επίπλων και θα έχεις ό, τι επιθυμήσεις. (Η Θετική Ενέργεια)

1) Η συγγραφέας Rhonda Byrne από την Αυστραλία το 2006 κυκλοφόρησε το βιβλίο της με τίτλο: το Μυστικό(The Secret), το οποίο μέχρι σήμερα έχει κάνει δεκάδες εκατομμύρια πωλήσεις και έχει γίνει ένα από τα μεγαλύτερα best-seller όλων των εποχών. Πρόκειται για ένα οδηγό με θέμα την αξιοποίηση της Θετικής Ενέργειας του σύμπαντος που δίνει στο άτομο την ικανότητα να υλοποιήσει ό, τι ονειρευτεί, κυρίως όσον αφορά την επαγγελματική επιτυχία και τον πλουτισμό. Το άτομο δεν έχει παρά να εφαρμόσει μια τεχνική που λέγεται οπτικοποίηση (visualization) δηλαδή να οραματιστεί και να πιστέψει πως μια επιθυμία του θα γίνει πραγματικότητα και τότε, αργά ή γρήγορα, αυτή θα υλοποιηθεί. Για να τεκμηριώσει την επιτυχία του «Μυστικού» η συγγραφέας χρησιμοποιεί στοιχεία μέχρι και από την Κβαντική Φυσική. Η εξήγηση που δίνει είναι βάσει του «νόμου της Έλξης» και των τριών βημάτων: «ζήτησέ το -> πίστεψέ το -> λάβε το». Λέτε;

2) Το 1988 ο Βραζιλιάνος συγγραφέας Πάουλο Κοέλιο κυκλοφορεί το βιβλίο του: Ο Αλχημιστής (The Alchemist). Μέχρι σήμερα το βιβλίο έχει κάνει εκατομμύρια πωλήσεις και έχει μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις γλώσσες. Κατά κοινή ομολογία το μεγάλο μυστικό της επιτυχίας του βιβλίου είναι η πασίγνωστη πλέον φράση του: «Όταν θελήσεις κάτι πάρα πολύ, το σύμπαν όλο θα συνωμοτήσει για να γίνει η επιθυμία σου πραγματικότητα». Η φράση αυτή έγινε παγκόσμιο moto και υποστηρίζει την ύπαρξη της Θετικής Ενέργειας του σύμπαντος. Γιατί όχι;

3) Το κινέζικο «φενγκ σούι» είναι η σωστή τοποθέτηση διαφόρων αντικειμένων σε ένα χώρο, έτσι ώστε να απελευθερώσει Θετική Ενέργεια. Η ενέργεια (τσι) σύμφωνα με το «φενγκ σούι» μπορεί να πάρει τις μορφές πέντε βασικών στοιχείων: νερό, φωτιά, ξύλο, μέταλλο και γη. Αυτά τα πέντε στοιχεία ανάλογα με την τοποθέτησή τους στο χώρο μπορούν να ελευθερώσουν ή να μπλοκάρουν την Θετική Ενέργεια. Επί παραδείγματι το τρεχούμενο νερό και το μωβ χρώμα στο χώρο θεωρούνται ικανά να φέρουν πλούτη. Τίποτα δεν είναι απίθανο, έτσι; Η γυναίκα μου ακόμα φωνάζει που έβαψα το μπάνιο μας μωβ και που δεν φέρνω υδραυλικό για μια βρύση που χάλασε και στάζει.

Μετά από ενδελεχή ανάλυση καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τελικά η Θετική Ενέργεια μπορεί πράγματι να σου εξασφαλίσει πλούτη και δόξα. Δείτε τι συνέβη με τους συγγραφείς Rhonda Byrne, Πάουλο Κοέλιο, καθώς και με κάποιους ακριβούς ειδικούς συμβούλους του «φενγκ σούι». Μεγαλούργησαν. Θα μου πείτε βέβαια ότι η μόνη αξιοποίηση της Θετικής Ενέργειας που έκαναν ήταν να την πουλήσουν σε όλους εμάς. Το ερώτημα όμως είναι για ποιο λόγο όλοι εμείς είχαμε εξαρχής την ανάγκη να αγοράσουμε;

Τι σόι Ενέργεια είναι αυτή που δεν μετριέται και δεν διατηρείται;

Τι κοινό υπάρχει μεταξύ των τριών προηγούμενων παραδειγμάτων; Καταρχάς ευαγγελίζονται την ύπαρξη της Θετικής Ενέργειας. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι επικαλούνται τους φυσικούς νόμους για να εξηγήσουν τα όσα «μαγικά» συμβαίνουν. Με άλλα λόγια χρησιμοποιούν την επιστήμη της Φυσικής αυθαίρετα και κατά όπως αυτή βολεύει παραποιώντας τους νόμους της και χαλκεύοντας την ίδια.

Αναρωτιέμαι λοιπόν αν όπως ισχυρίζονται υπάρχει το φυσικό μέγεθος Θετική Ενέργεια τότε αυτή δεν θα έπρεπε να είναι μετρήσιμη, να είναι κάποια Τζάουλ (μονάδα μέτρησης ενέργειας); Επίσης δεν θα έπρεπε να έχει εφευρεθεί σήμερα, την εποχή της τεχνολογίας, ένας μετρητής Θετικής Ενέργειας; Έτσι προχτές το πρωί που η παρουσιάστρια της τηλεόρασης έλεγε: «Να στείλουμε όλοι μας την Θετική Ενέργεια στην ελληνική συμμετοχή στον φετινό διαγωνισμό της Eurovision» δεν θα έπρεπε να μας πληροφορήσει επιπλέον και πόσα Τζάουλ από τον καθένα εννοούσε ώστε να εξασφαλίσουμε τη δεύτερη θέση και να αποφύγουμε πάση θυσία την πρώτη θέση μιας και η πρώτη θέση θα σήμαινε νέα τρύπα στον κρατικό προϋπολογισμό για την διοργάνωση του επόμενου διαγωνισμού και πιθανότατα νέο μνημόνιο;

Ένα άλλο που μου περνάει από το μυαλό μου είναι το εξής: Σύμφωνα με την Φυσική η μεγαλύτερη αρχή της είναι η Αρχή Διατήρησης της Ενέργειας (ΑΔΕ). Δηλαδή ότι η συνολική ενέργεια του σύμπαντος παραμένει σταθερή. Με άλλα λόγια η Ενέργεια δεν μπορεί ούτε να δημιουργηθεί αλλά ούτε και να εξαφανιστεί, δηλαδή όση έχουμε έχουμε. Έρχονται όμως όλοι αυτοί οι προαναφερόμενοι ευαγγελιστές της Θετικής Ενέργειας και με αυτά που ισχυρίζονται παραβιάζουν την ΑΔΕ. Σου λέει λοιπόν ο άλλος: «Έδωσα Θετική Ενέργεια σε άλλους και αμέσως ένιωσα καλύτερα αφού γέμισα και εγώ Θετική Ενέργεια». Κανονικά σύμφωνα με την Φυσική θα έπρεπε να νιώθει χάλια αφού όταν ένα σώμα μεταφέρει ενέργεια σε άλλο σώμα η δική του ενέργεια μειώνεται. Είναι κατάφωρη παραβίαση της ΑΔΕ. Για μια στιγμή όμως! Υπάρχει κάτι που με βάζει σε σκέψεις μήπως τελικά το Μυστικό, ο Αλχημιστής και το φενγκ σούι έχουν και κάποιο δίκιο: αυτό βέβαια δεν αφορά τη Θετική Ενέργεια αλλά την Αρνητική Ενέργεια (παρεμπιπτόντως όποιος πιστεύει στη Θετική Ενέργεια εννοείται ότι πιστεύει και στην Αρνητική). Εγώ ας πούμε όταν έχω ένα πρόβλημα και είμαι γεμάτος Αρνητική Ενέργεια έχω την συνήθεια να τη μοιράζομαι με κάποιους ανθρώπους που τους θεωρώ δικούς μου. Μετά από λίγο όλοι οι άλλοι είναι χάλια και εγώ νιώθω πολύ καλύτερα. Μάλιστα φτάνω στο σημείο εκεί που τους έχω κάνει χάλια πλέον εγώ να τους παρηγορώ για το δικό μου πρόβλημα: «εντάξει ρε παιδιά, μην κάνετε έτσι, δεν είναι και τίποτα το σοβαρό, θα περάσει». Περίεργα πράγματα γιατί σε αυτή την περίπτωση φαίνεται ότι ισχύει η ΑΔΕ: εγώ δίνω Αρνητική Ενέργεια σε άλλους, αυτοί νιώθουν χάλια επειδή την παίρνουν και εγώ επειδή την χάνω νιώθω καλύτερα αφού δύο «μείον» σημαίνει «συν». Τι να πω; Από ότι καταλάβατε η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Και όταν κάποιος σηκώνει τα χέρια ψηλά μπορεί να σημαίνει ότι παραιτείται αλλά μπορεί να σημαίνει και ότι συλλαμβάνεται. Το μεγάλο πρόβλημα λοιπόν δεν είναι μήπως η Φυσική απορρίψει την θεωρία της Θετικής Ενέργειας αλλά μήπως φτάσουμε σε σημείο η Θεωρία της Θετικής Ενέργειας να απορρίψει την Φυσική.

Πήγα σε μάγισσες, σε χαρτορίχτρες

Ξέρετε πόσοι επιστήμονες και μάλιστα των θετικών επιστημών με την παραμικρή αδιαθεσία παίρνουν μανάδες και λοιπές συγγενείς για να τους ξεματιάσουν; Ξέρετε τι μεγάλο ποσοστό μορφωμένων ανθρώπων πιστεύει σε παραφυσικά και παρα-επιστημονικά φαινόμενα όπως: στα φαντάσματα, στις θεωρίες συνωμοσίας, στα μάγια, στη γρουσουζιά, την γλωσσοφαγιά και το κακό μάτι, στα σημαδιακά όνειρα, στην επίδραση των άστρων, στην πρόβλεψη των μελλούμενων (π.χ χαρτομαντεία, καφεμαντεία) και πάρα πολλά άλλα; Γιατί όμως όλες αυτές οι παραφυσικές θεωρίες βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να εξαπλωθούν; Ο λόγος είναι ότι στηρίζονται σε μια αρχή που οι πραγματιστές φιλόσοφοι ονομάζουν ως αρχή της «διαψευσιμότητας»: «οτιδήποτε έχει πιθανότητα να υπάρχει αν δεν μπορείς να το διαψεύσεις». Πώς να αποδείξεις εσύ ότι το τρεχούμενο νερό δίπλα στην ταμειακή μηχανή ενός καταστήματος δεν θα αυξήσει τις εισπράξεις; Πώς να αποδείξεις ότι δεν υπάρχει γρουσουζιά ή ότι άμα φορέσεις γαλάζια χάντρα δεν θα διώξει το κακό το μάτι; Όμως σύμφωνα με τις σύγχρονες απόψεις των επιστημόνων αυτή ακριβώς είναι η διαφορά της Φυσικής (επιστήμης) από την παραφυσική: Για να είναι μια θεωρία επιστημονική πρέπει να μπορεί να διαψευστεί. Αν δεν δύναται να διαψευστεί τότε πρόκειται για παραφυσική ή μεταφυσική.

Ο ανορθολογισμός κάποιους συμφέρει

Ανέκαθεν οι άνθρωποι επιζητούσαν την ψευδαίσθηση και την αυταπάτη για να ξεφεύγουν από τα προβλήματά τους. Για τις αναποδιές της ζωής τους έφταιγε για άλλους η γκαντεμιά, ο ανάδρομος Ερμής και για άλλους τα μπλοκαρισμένα «τσάκρα», το αρνητικό «τσι»(ενέργεια) και το κάρμα. Ο ανορθολογισμός δεν είναι κάτι καινούργιο. Μια τέτοια στάση ζωής οδηγεί μαθηματικά στην μοιρολατρία και τον αποπροσανατολισμό από τα πραγματικά προβλήματα. Αντί ο άνθρωπος να ακολουθήσει την ενεργητική συμμετοχή του στους κοινωνικούς αγώνες, ώστε να δημιουργήσει μια κοινωνία που εξυπηρετεί τις πραγματικές ανάγκες του, ωθείται σε μια υπερβατική-μαγική και κατά συνέπεια παθητική στάση ζωής. Αυτή η ανορθολογική αντιμετώπιση των πραγμάτων ευνοεί την οικονομικά κυρίαρχη τάξη η οποία έχει κάθε λόγο να την προωθεί. Μόνο αν κάποτε οι άνθρωποι αποφασίσουν να κοιτάξουν την πραγματικότητα κατάματα θα διαπιστώσουν ότι κανένα Σύμπαν δεν συνωμοτεί. Μια μόνο συνωμοσία υπάρχει και είναι εναντίον τους: η συνωμοσία των ελαχίστων κατεχόντων του μεγάλου πλούτου οι οποίοι με όλα αυτά τα «μαγικά» που αναπαράγουν προκαλούν φοβίες στους ανθρώπους για να κάτσουν στα αυγά τους ή τους τάζουν λαγούς με πετραχήλια μόνο αν και εφόσον είναι το τυχερό τους. Γενικά τους κάνει να αισθάνονται ότι ό, τι συμβαίνει οφείλεται σε κάποια μαγική δύναμη έξω από αυτούς, που σημαίνει ότι αυτοί οι ίδιοι δεν έχουν καθόλου δύναμη. Το μήνυμα που τους περνάει είναι το εξής: αν όλα είναι «γραμμένα», καρμικά ποιος ο λόγος να αμφισβητήσουν τα πράγματα, να τα αλλάξουν ή να τα ανατρέψουν;

Γιατί ρε Κοέλιο το σύμπαν δεν συνωμοτεί για όλους μας;

Σύμφωνα με τον Κοέλιο όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να γίνουν πραγματικότητα οι έντονες επιθυμίες μας. Πως όμως εξηγεί ότι μόνο κάποιοι ελάχιστοι είναι οι τυχεροί; Προφανώς οι περισσότεροι από εμάς δεν επιθυμούμε αρκετά. Δηλαδή για να καταλάβω ο Κοέλιο κατηγορεί την συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων για έλλειψη επιθυμίας; Εγώ πάντως όσους ανθρώπους ξέρω είναι γεμάτοι από επιθυμίες και μάλιστα ανεξέλεγκτες, χωρίς όρια.

Το Σύμπαν δεν συνωμοτεί, μόνο οι άνθρωποι

Κακά τα ψέματα το Σύμπαν δεν σκοτίζεται για τις δικές μας επιθυμίες. Αυτό που συμβαίνει είναι απλό. Αν κάποιος θέλει κάτι πολύ, το κυνηγήσει και παλέψει υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να το πετύχει. Αυτό όμως θα οφείλεται σε εκείνον και όχι γιατί συνωμότησε το σύμπαν. Η συνομωσία θα είναι καθαρά δική του. Τώρα οι πιθανότητες να το πετύχει αυξάνονται κατά πολύ αν εκφράσει συλλογικές επιθυμίες μέσα από κοινωνικούς αγώνες. Αυτό ακριβώς θέλουν να αποτρέψουν οι υποστηρικτές των ανορθολογικών θεωριών: καλλιεργούν τις ατομικές επιθυμίες που διαιρούν τον κόσμο γιατί τρέμουν τις συλλογικές επιθυμίες που τον ενώνουν.

Όσο και αν για διαφημιστικούς καθαρά λόγους ένας γνωστός χυμός σου τάζει ότι θα πάρεις Θετική Ενέργεια πίνοντάς τον, στην πραγματικότητα για να πετύχεις κάτι σε αυτήν την ζωή χρειάζεσαι όχι να πάρεις ξένους χυμούς αλλά να βγάλεις τους δικούς σου: φαιά ουσία, ιδρώτα και αίμα. Ύστερα να τους αναμείξεις με τους χυμούς των άλλων. Αυτό είναι συνομωσία, όχι η δικιά σου ρε Κοέλιο.

ΥΓ. Rhonda, Πάουλο και Φενγκ-σούιτες αν σας είπα και μια κουβέντα παραπάνω συγχωρέστε με. Σας παρακαλώ, μην μου στείλετε Αρνητική Ενέργεια. Μην με γρουσουζέψετε, να χαρείτε.

Ο Δημήτρης Τσιριγώτης είναι Φυσικός