Η Ημέρα των Αστεροειδών (Asteroid Day) καθιερώθηκε το 2014 με μια διακήρυξη που υπέγραψαν περισσότεροι από 100 αστροναύτες, επιστήμονες και καλλιτέχνες και διοργανώνεται κάθε χρόνο στις 30 Ιουνίου.
Η 30η Ιουνίου επελέγη σε ανάμνηση της έκρηξης της Τουνγκούσκα που έγινε στις 30η Ιουνίου του 1908 στη Σιβηρία, όταν ένα ουράνιο σώμα (αστεροειδής) προκάλεσε τη μεγαλύτερη έκρηξη στη σύγχρονη ιστορία. Η ενέργεια που απελευθερώθηκε από την έκρηξη ήταν χίλιες φορές μεγαλύτερη από αυτή της βόμβας στη Χιροσίμα.
Στόχος της εκδήλωσης είναι η ευαισθητοποίηση της επιστημονικής κοινότητας, του κοινού, των κυβερνήσεων και των φιλανθρωπικών οργανώσεων, για την απειλή που υφίσταται η Γη από τους αστεροειδείς και η ανάγκη για την προστασία του πλανήτη μας.
Τι είναι οι αστεροειδείς
Οι αστεροειδείς είναι μικρά σώματα που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Η μία τους διάσταση είναι μεγαλύτερη από 50 μέτρα (για να διακρίνονται από τους μετεωροειδείς) και μικρότερη από 2.500 χιλιόμετρα (για να διακρίνονται από τους πλανήτες). Η σύνθεσή τους βασίζεται κυρίως στο πυρίτιο, τον άνθρακα και το σίδηρο (για να διακρίνονται από τους κομήτες). Θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού συστήματος και υπολογίζονται σε εκατομμύρια.
Γιατί μελετάμε τους αστεροειδείς
Η μελέτη των αστεροειδών είναι σημαντική για πολλούς λόγους.
Αρχικά, τα σώματα αυτά δεν έχουν υποστεί ουσιαστικές μεταβολές στη σύστασή τους, οπότε είναι πλησιέστερα στη σύσταση του αρχικού νεφελώματος από το οποίο προήλθε το Ηλιακό Σύστημα πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Έτσι, η μελέτη της σύστασής τους μπορεί να μας αποκαλύψει πολύτιμα στοιχεία για τις φυσικές διαδικασίες που οδήγησαν στην δημιουργία του Ηλιακού μας Συστήματος.
Υπάρχουν όμως και πολλοί επιστήμονες που θεωρούν ότι οι διάφοροι αστεροειδείς που συγκρούστηκαν στο παρελθόν με τη γη μετέφεραν στον πλανήτη μας μέταλλα, νερό και άλλα απαραίτητα συστατικά που έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία ζωής.
Μια πιθανή σύγκρουση της Γης με ένα αστεροειδή μπορεί να προκαλέσει μεγάλης κλίμακας καταστροφές. Είναι πιθανόν η εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 60 εκατομμύρια χρόνια να είναι αποτέλεσμα των τεράστιων περιβαλλοντικών αλλαγών που προκάλεσε μια πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδούς.
Ποια η πιθανότητα να χτυπήσει τη γη ένας αστεροειδείς και πως μπορούν να βοηθήσουν τα μαθηματικά μοντέλα;
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχει υψηλή πιθανότητα να χτυπήσει τη γη ένας αστεροειδής διαμέτρου 100 με 200 μέτρων (ικανός να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή σε τοπικό επίπεδο), ανά αιώνα. Ο πλανήτης μας πέρασε μια περίοδο έντονων βομβαρδισμών, καθώς όταν ήταν σχετικά νέο το ηλιακό σύστημα έπεφτε στη γη ένα αντικείμενο διαμέτρου ενός χιλιομέτρου κάθε χρόνο.
Υπάρχουν 1.000 γνωστά αντικείμενα που κινούνται με χαοτικό τρόπο ανάμεσα στην Αφροδίτη, τη Γη και τον Άρη. Για να μπορέσουν να εκτιμήσουν τον κίνδυνο πρόσκρουσης, μαθηματικοί, μηχανικοί και αστρονόμοι χρησιμοποιούν αριθμητικές εκτιμήσεις με τη χρήση τύπων της θεωρητικής μηχανικής και μαθηματικών μοντέλων σε συνδυασμό με τις πραγματικές παρατηρήσεις από τα τηλεσκόπια.
Αν κάποιο τηλεσκόπιο εντοπίσει έναν αστεροειδή να κατευθύνεται ύποπτα προς τη Γη, τότε τα μοντέλα θα κληθούν να προβλέψουν την τροχιά του, πόσες πιθανότητες έχει να πέσει στο κεφάλι μας, σε ποιο σημείο της Γης και πότε.
Η τροχιά του αντικειμένου μπορεί να εκτραπεί μέσω μιας πυρηνικής έκρηξης ή με τη σύγκρουση με διαστημικό σκάφος.
Η ιστορία της ανακάλυψης της Δήμητρας (CERES) και ο Gauss
Το 1766 ο Γερμανός μαθηματικός Τίτιους, ανακάλυψε τον εμπειρικό νόμο με τον οποίο υπολογίζονται οι αποστάσεις των πλανητών από τον Ήλιο, σε αστρονομικές μονάδες, ο οποίος δημοσιεύτηκε από τον επίσης Γερμανό αστρονόμο Μπόντε. Γι' αυτό λέγεται νόμος Τίτιους-Μπόντε.
Σύμφωνα με το νόμο αυτόν, αν στους όρους της γεωμετρικής προόδου: 0,3,6,12,24,48,96,192,384,768 προσθέσουμε τον αριθμό 4 και το αποτέλεσμα το διαιρέσουμε με το 10, τότε θα πάρουμε τις αποστάσεις σε αστρονομικές μονάδες των πλανητών.
Όταν, το 1781, ανακαλύφθηκε ο Ουρανός στην απόσταση των 19 αστρονομικών μονάδων επιβεβαιώθηκε πλήρως ο νόμος των Τίτιους-Μπόντε. Αλλά στην απόσταση των 2.8 αστρονομικών μονάδων δεν υπήρχε κανένας γνωστός πλανήτης, οπότε όλοι προσπάθησαν να τον βρουν. Πράγματι την πρωτοχρονιά του 1801, ο Σικελός αστρονόμος Τζιουζέπε Πιάτσι ανακάλυψε έναν αστέρα 7ου μεγέθους. Ο Μπόντε θεώρησε ότι αυτός ήταν ο πλανήτης που έλειπε στην ακολουθία των πλανητών.
Όμως, επειδή χάθηκε από τα τηλεσκόπια, ανέθεσαν στον μεγάλο μαθηματικό Gauss να υπολογίσει την τροχιά του. Αυτός με την βοήθεια τριών σημείων μόνο κατάφερε να υπολογίσει την τροχιά του και την θέση που θα είχε την 1η Ιανουαρίου του 1802. Στη συνέχεια οι αστρονόμοι επιβεβαίωσαν τους υπολογισμούς του Gauss. Η ανακάλυψη του πρώτου αστεροειδή, του CERES, προς τιμή της θεάς της γεωργίας και προστάτιδας της Σικελίας ήταν γεγονός. Με διάμετρο 1.000 περίπου χιλιομέτρων είναι ο μοναδικός από τους 100.000 περίπου αστεροειδείς που έχει σφαιρικό σχήμα.
Θανάσης Κοπάδης
Μαθηματικός - Συγγραφέας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
