Αυτές τις μέρες, πλήθος βίντεο αναρτώνται στο ΤικΤοκ, την προσφιλή διαδικτυακή πλατφόρμα των εφήβων. Υποψήφιοι ξεφυλλίζουν τετράδια γεμάτα σημειώσεις και σχεδιαγράμματα και χαρακτηρίζουν χαμένο τον χρόνο που αφιέρωσαν στην εκμάθηση πληθώρας επιχειρημάτων επί “επίκαιρων” θεμάτων όπως “Ολυμπιακοί Αγώνες, Ευρωπαϊκή Ένωση, Πόλεμος-Ειρήνη” και άλλα. Όλοι ομολογούν πως το χιτ τραγούδι της Σπανού “Το ταξίδι” μάλλον θα αποφύγουν να το ακούσουν για λίγο καιρό.
Υπήρξε, λοιπόν, δυσαρέσκεια για ένα “βατό”, κατά τα λεγόμενα των παραπονούντων, θέμα παραγωγής λόγου, στο οποίο “θα ανταποκριθούν τελικά και όσοι δεν θα είχαν ξοδέψει εργατοώρες στη μελέτη ογκωδών corpus σχεδιαγραμμάτων”. Την ίδια στιγμή, άλλοι υποψήφιοι ομολογούν πως έπρεπε να τοποθετηθούν επί των ταξιδιών ενώ το χωριό τους αποτελεί τον μοναδικό, ως τώρα, ταξιδιωτικό τους προορισμό.
Αναρωτιέμαι (α΄ενικό πρόσωπο σε άρθρο ιστοσελίδας), ποια ακριβώς ήταν η στιγμή κατά την οποία σκοτώσαμε τη φαντασία των νέων; Ήταν όμως στιγμή ή το έγκλημα έγινε σταδιακά, σε βάθος χρόνου; Μου έρχονται στο μυαλό τα “Σκέφτομαι και Γράφω” του δημοτικού: “Ένα ταξίδι στο φεγγάρι”, “Ένα ταξίδι στο διάστημα”, “Αν ήμουν σούπερ ήρωας θα ήθελα να είμαι…” και άλλα. Ποιος παραπονιόταν τότε γι΄ αυτές τις εκφωνήσεις; Ή καλύτερα, γιατί δεν παραπονιόταν κανείς; Μήπως επειδή σε εκείνη την ηλικία, τα παιδιά παρακολουθούν τηλεοπτικά προγράμματα που βρίθουν φανταστικών, ουτοπικών καταστάσεων; Μήπως τότε οι γονείς διαβάζουν, για καληνύχτισμα, παραμύθια κι ιστορίες;
Πότε σταματήσαμε να διαβάζουμε στα παιδιά μας παραμύθια; Πότε σταματήσαμε να τα θεωρούμε παιδιά και τα βάλαμε στον χώρο της ωμής πραγματικότητας, των ωμών τηλεοπτικών ειδήσεων; Πότε καλλιεργήσαμε την προτίμηση των νέων της ανα-παραγωγής μαθημένων επιχειρημάτων αντί της εξωτερίκευσης βιωμάτων; Πότε πάψαμε να ανεχόμαστε τις παιδιάστικες, αφελείς, εξομολογητικές κάποτε και άλλοτε υπερ-ρεαλιστικές συμπεριφορές των νέων;
Το φετινό θέμα παραγωγής λόγου ευνόησε τα παιδιά που δεν είχαν τη δυνατότητα να κατέχουν τεράστια πακέτα σημειώσεων. Ευνόησε τα παιδιά που βλέπουν τους γονείς τους ελάχιστα μέσα στη μέρα, επειδή εκείνοι εργάζονται· κι όταν εκείνα ρωτούν “μαμά, τι θέμα έκθεσης λες να πέσει” παίρνουν την απάντηση “δεν ξέρω παιδί μου απ΄ αυτά. Ένας Θεός ξέρει! Ας είναι κάτι εύκολο να γράψουν όλα τα παιδιά”. Ευνόησε τα παιδιά που, μολονότι έμαθαν απ΄ έξω το θέμα του “ελεύθερου χρόνου”, εκείνα δεν περίμεναν να διαβάσουν τον αντίστοιχο όρο για να καταλάβουν τι πρέπει να γράψουν. Ευνόησε τα παιδιά που, αν και δεν ταξίδεψαν πουθενά στη ζωή τους, ταξίδεψε η ψυχή τους μέσα από τα βιβλία που είχαν στη βιβλιοθήκη του σπιτιού τους ή μέσα από εκείνα που δανείστηκαν από δημόσιες βιβλιοθήκες ή φίλους. Ευνόησε εκείνα τα παιδιά που ακόμη δε μηχανοποιήθηκαν εντελώς και συνειδητοποίησαν πως ζητείται προσωπική γνώμη κι όχι ουδέτερη τοποθέτηση, στην οποία θα ανταποκρινόταν εξόχως το ChatGPT.
“Nα γράφετε και να αφήνετε τον ίδιο σας τον εαυτό πάνω στο χαρτί. Να πονάτε όταν γράφετε! Εκείνο το τρίωρο της Γλώσσας, θα ζωντανέψουν στο χαρτί όλοι οι περίπατοί σας, οι ταινίες που είδατε, τα βιβλία που διαβάσατε, τα χάδια που δεχτήκατε ή όχι, ο πόνος που νιώσατε ή προκαλέσατε. Εκείνο το τρίωρο, θα ξεγυμνώσετε τον εαυτό σας!”, όπως έλεγε ένας αείμνηστος μέγας Δάσκαλος.
Μίρκα Καμά
Κλασική Φιλόλογος-Διδακτολόγος ΜSc
Καθηγήτρια 2ου ΓΕΛ Νεάπολης
Ειδήσεις, θέματα και λύσεις για Πανελλήνιες 2024 - Βάσεις εισαγωγής
Μηχανογραφικό: Διαφοροποιήσεις στις επιλογές των υποψηφίων και επιλογές που εκπλήσσουν
Βάσεις εισαγωγής: Πτώση σε Πολυτεχνεία και Νομικές αλλά οι Ιατρικές
