Σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση 2024 και Ε.Β.Ε.: Ένα βήμα μπροστά και αρκετά βήματα πίσω

Στο σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, στις βάσεις εισαγωγής, στην ΕΒΕ και σε στρεβλώσεις που έχουν παρατηρηθεί, έχω αναφερθεί και σε δημοσίευσή μου τον Σεπτεμβρίου 2022 στον ιστότοπο alfavita ΕΒΕ - alfavita. Στην παρούσα δημοσίευση επισημαίνονται οι συνεχιζόμενες αδικίες σε βάρος των υποψηφίων λόγω των δομικών προβλημάτων στην αρχιτεκτονική του συστήματος Εισαγωγής, επιχειρείται, δυο χρόνια μετά, ένας απολογισμός για τα 4 χρόνια ύπαρξης ξεχωριστής ΕΒΕ σε κάθε Τμήμα (!!!!) και τέλος καταγράφονται τα λάθη που πολλοί Έλληνες κάνουν στον τρόπο ανάγνωσης των αποτελεσμάτων και των βάσεων.   

ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΒΕ ΣΤΑ ΕΤΗ 2021 - 2024

Ο συντελεστής ΕΒΕ, όπως έχει τονιστεί και στην προπέρσινη δημοσίευση στο alfavita το 2022,  έχει χωρίσει τις σχολές σε 3 μεγάλες κατηγορίες.

1. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν  όσες σχολές έχουν βάση πάνω από 1,2xΓΜΟ (ΓΜΟàΓενικός Μέσος Όρος). Για παράδειγμα το 2024 (Πίνακας 1) στο 2^ο Ε.Π. είναι όσες σχολές έχουν βάση μεγαλύτερες από 1,2x12,15=14,58 δηλαδή πάνω από 14600 μόρια περίπου. Αυτές δεν εξαρτώνται από τον συντελεστή ΕΒΕ. Ακόμα κι αν επιλέξουν συντελεστή 0,8, πάλι τις ίδιες βάσεις θα έχουν και πληρότητα θέσεων 100%. Η όλη ανάλυση δεν αφορά τις σχολές αυτής της πρώτης κατηγορίας οποιουδήποτε πεδίου.
2. Η τρίτη κατηγορία αφορά σχολές με μόρια κάτω από 0,8xΓΜΟ. Αν για παράδειγμα αναφερόμαστε στο 2^ο Ε.Π. 0,8x12,15= 9,72 δηλαδή κάτω από 9600 μόρια περίπου. Οι σχολές αυτές εμφανίζουν πληρότητα πάρα πολύ μικρή, με τεράστιο αριθμό άδειων θέσεων και ελάχιστο ενδιαφέρον επιλογής τους από πλευράς των υποψηφίων φοιτητών. Αν δεν υπήρχε η ΕΒΕ, μπορεί να είχαν βάση 4000 και 3000 μόρια, όπως συνέβαινε για πολλές δεκαετίες πριν το 2020. Για αυτά τα Τμήματα, δυστυχώς τα περισσότερα της Επαρχίας,  που εμφανίζουν 3-4 χρόνια τέτοια αποτελέσματα, θα έπρεπε οι αρμόδιοι στο Υπουργείο Παιδείας να σκεφτούν άλλες λύσεις (π.χ. συγχωνεύσεις, καταργήσεις, αλλαγή αντικειμένου, εκσυγχρονισμό του προγράμματος σπουδών, σύνδεση των Τμημάτων και των Τομέων με την Αγορά εργασίας, καλύτερη επικοινωνία και διασύνδεση με τις τοπικές κοινωνίες, διεθνή εξωστρέφεια και συμπράξεις κοκ). Στον παρακάτω πίνακα 2 εικονίζονται, αξιόλογα κατά τα άλλα Τμήματα που για 4 συνεχόμενα χρόνια εμφανίζουν ποσοστά κάλυψης των θέσεων κάτω από 35%. Ουσιαστικά υπολειτουργούν αφού υποδέχονται κάθε χρόνο  λιγότερο από το 1/3 των φοιτητών και φοιτητριών που θα μπορούσαν να δεχτούν.  Τα περισσότερα από αυτά, αν όχι όλα έχουν επιλέξει τον μικρότερο συντελεστή στην ΕΒΕ (0.8xΓΜΟ), και ορθώς έχουν πράξει, για να μπορέσουν να προσελκύσουν περισσότερους υποψηφίους.

Πίνακας 2. Τμήματα με ποσοστά κάλυψης των θέσεως τους κάτω από 35 % για 4 διαδοχικά χρόνια (πλήθος Τμημάτων 24). Να τονιστεί ότι το 2021 τα 24 αυτά τμήματα είχαν 4054 θέσεις ενώ το 2024, 2671 διαθέσιμες διότι το Υπουργείο, λόγω λίγων φοιτητών μείωνε συνεχώς τις διαθέσιμες θέσεις. Παρόλα αυτά οι εισακτέοι παρέμειναν γύρω στους 390.

3. Η δεύτερη κατηγορία που βρίσκεται από πλευράς βάσεων ανάμεσα στις 2 κατηγορίες παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς συνεχίζει για 4^η χρονιά να υφίσταται τις σοβαρότερες επιπλοκές της παράλογης «λογικής» του Υπουργείου κάθε Τμήμα να έχει και μια ΕΒΕ. Έτσι, όπως είχα γράψει και πριν 2 έτη, μαθητές που έγραψαν μέτρια έως καλά, με 12500, 13000 14000, 14200 κοκ μόρια, που δεν μπορεί κάποιος να τους χαρακτηρίσει ως αδιάφορους, δεν μπορούν να εισαχθούν στα Τμήματα αυτής της δεύτερης κατηγορίας, ενώ τα ίδια τα Τμήματα μένουν με πολλές κενές θέσεις, όπως πολύ χαρακτηριστικά φαίνεται στον παρακάτω πίνακα 3.

Στον παρακάτω πίνακα 3, εικονίζονται ενδεικτικά 25 Τμήματα όλων των επιστημονικών πεδίων με βάσεις από 11500 έως 14500 μόρια στα οποία η πληρότητά τους για το 2024 βρίσκεται κάτω από το 50%. Για ενίσχυση της θέσης που διατυπώθηκε σχετικά με την ΕΒΕ (ένα βήμα εμπρός) και των επιπτώσεων αυτής (πολλά βήματα πίσω), παρατίθενται και οι βάσεις των τελευταίων 4 ετών, αλλά και το πλήθος των προσφερόμενων θέσεων, το πλήθος των τελικώς εισαχθέντων αλλά και τα ποσοστά κάλυψης, πλήρωσης των θέσεων τα τελευταία 4 έτη. Είναι φανερό ότι σε πολλά παραδοσιακά Τμήματα Φυσικής και Μαθηματικών, Τμήματα Πολυτεχνείου και πάρα πολλά Τμήματα Φιλολογίας μαθητές με καλές βαθμολογίες 11000 – 14000 μορίων δεν μπόρεσαν να εισαχθούν.  Τα ίδια τμήματα είχαν το 2021, 1123 κενές θέσεις με 69,5% κάλυψη ενώ το ποσοστό κάλυψης έπεσε στο 31% το 2024 με 2456 κενές θέσεις. Και αυτό μόνο για τα 25 προαναφερθέντα Τμήματα που 4 χρόνια τώρα έχουν απολέσει 6877 φοιτητές και φοιτήτριες (6877=2456+1849+1449+1123), χωρίς κάποιο λόγο ή κάποια παιδαγωγική ή επιστημονική ή πολιτική τεκμηρίωση.

Πίνακας 3. Τμήματα με βάσεις από 11500 – 14500 μόρια τα οποία κυρίως  λόγω ΕΒΕ έχουν για το 2024 ποσοστά κάλυψης μικρότερα του 50%. Ανάμεσα τους και η Σχολή Ευελπίδων όπως και το Τμήμα Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής της Πάτρας που για 2 δεκαετίες ήταν το Τμήμα με την υψηλότερη βάση στην 1^η Δέσμη.

ΠΛΗΘΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΑΝΑ Ε.Π.

Μία άλλη σοβαρή παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το πλήθος των Υποψηφίων ανά επιστημονικό πεδίο. Ουσιαστικά, όταν δεν υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των Ε.Π., και με 4 εξεταζόμενα μαθήματα έχουμε επιστρέψει στις Δέσμες που υπήρχαν τις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Τότε όμως υπήρχαν πολύ λιγότερες θέσεις στα ΑΕΙ και ΤΕΙ με περισσότερους υποψηφίους (κάποιες χρονιές περίπου 140.000 υποψήφιοι επιμεριζόμενοι ως 90.000 τελειόφοιτοι της Γ Λυκείου μαζί με 50.000 που δίνανε 2^η και 3^η φορά και είχαν κατοχύρωση βαθμολογίας για 42000-43000 προσφερόμενες θέσεις) ενώ τώρα το 2024 λιγότεροι υποψήφιοι με πολλές περισσότερες προσφερόμενες θέσεις (90.000 υποψήφιοι για 68.800 θέσεις). Αυτό από μόνο του έπρεπε να θορυβήσει τους υπεύθυνους του Υπουργείου Παιδείας για το ενδεχόμενο κάποια ΕΠ να έχει μείωση των υποψηφίων με συνεπακόλουθη μείωση βάσεων και χιλιάδες κενών θέσεων. Όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια κυρίως με το 1^ο Ε.Π. Σε συνδυασμό με την ΕΒΕ ταιριάζει η παροιμία για το κλήμα και τον γάιδαρο.

 Το πλήθος των μαθητών που επιλέγουν το κάθε Ε.Π., δεν είναι σταθερό σε απόλυτους αριθμούς κάθε χρόνο, ούτε φυσικά και το αντίστοιχο ποσοστό του επί του συνόλου των υποψηφίων. Στον παρακάτω πίνακα 4 φαίνονται αυτές οι διακυμάνσεις όπου είναι ξεκάθαρο η μεγάλη μείωση του πλήθους στο 1^ο Ε.Π. (Ανθρωπιστικές) ενώ τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση στο 4^ο Ε.Π. (Οικονομίας Πληροφορικής).

Πίνακας 4. Πλήθος μαθητών ανά ΕΠ από το 2011. Να σημειωθεί ότι το 2015 και το 2011 τα παιδιά της Θετικής (Υγείας) εξετάζονταν και στα Μαθηματικά Κατεύθυνσης ενώ στις σχολές των Οικονομικών μπορούσες να εισαχθείς αν επέλεγες ένα επιπλέον μάθημα, το ΑΟΘ.

Παρατηρούμε ότι τα Τμήματα των Ανθρωπιστικών Σπουδών έχουν τεράστια πτώση του πλήθους των υποψηφίων. Από 37.000 περίπου υποψήφιοι το 2011, έχουμε φτάσει στους 20000 περίπου υποψηφίους το 2024.  Παρακάτω βλέπουμε 25 Τμήματα του 1^ου Ε.Π. με ποσοστά κάλυψης των θέσεων κάτω από 50% για το 2024. Μερικά από τα Τμήματα αυτά έχουν παράδοση πολλών δεκαετιών και πολλά από αυτά εδρεύουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η παρακάτω εικόνα είναι συνδυαστικό αποτέλεσμα ΕΒΕ και μείωσης αριθμού υποψηφίων που επιλέγουν το 1^ο Ε.Π.

Πίνακας 5. 25 Πανεπιστημιακά Τμήματα του 1^ου Ε.Π.  (Ανθρωπιστικές Σπουδές) που το 2024 είχαν ποσοστά πλήρωσης θέσεων κάτω από 50%. Παρατίθενται και οι βάσεις εισαγωγής στα αριστερά αλλά και τα ποσοστά κάλυψης των τελευταίων τεσσάρων ετών. 

Αντίθετα η ύπαρξη πολλών υποψηφίων στο 4^ο Ε.Π. και η δυναμική που αυτό εμφανίζει, δίνει τον παραπάνω πίνακα 6 όπου εικονίζονται 8 μόνο Τμήματα που το 2024 παρουσίασαν ποσοστά κάλυψης προσφερομένων θέσεων κάτω από 50%. Όλα τα παραπάνω Τμήματα βρίσκονται εκτός των πόλεων Αθήνας και  Θεσσαλονίκης. 

Πίνακας 6. Μόλις 8 Τμήματα του 4^ου Ε.Π. (Οικονομίας Πληροφορικής) εμφανίζουν ποσοστά κάλυψης μικρότερη του 50% για το 2024, ως αποτέλεσμα της αύξησης του ποσοστού των μαθητών της 3^ης Λυκείου που επιλέγουν αυτό το Ε.Π.

Μια άλλη παράμετρος που ευνοεί το 4^ο Ε.Π. είναι ότι έχει τους μικρότερους ΓΜΟ. Κινούνται γύρω στο 10,4 όπως φαίνεται στον Πίνακα 1. Είναι αλήθεια ότι συγκεντρώνει τους περισσότερους αδιάφορους ή αδύναμους μαθητές οι οποίοι ευκολότερα μπορούν να γράψουν αξιοπρεπείς βαθμούς σε ΑΟΘ και ΑΕΠΠ παρά σε Αρχαία, Φυσική, Βιολογία. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα να έχει χαμηλότερο ΓΜΟ, που ακόμα και αν πολλαπλασιαστεί με τον υψηλότερο συντελεστή επί 1,2 (10,34x1,2= 12,408) δίνει το υψηλότερο φράγμα εισαγωγής τα 12200 με 12500 μόρια. Οπότε οποιοσδήποτε μαθητής συγκεντρώσει πάνω από 12600 μόρια (που είναι σχετικά εύκολο για τους μαθητές του 4^ου Ε.Π.), έχει τη δυνατότητα να δηλώσει όλες τις σχολές στο μηχανογραφικό (του ανοίγει όλες το ηλεκτρονικό σύστημα σε αντίθεση με άλλα Ε.Π.) και δυνητικά μπορεί να εισαχθεί σε όλες. Δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο λόγω ΕΒΕ. Αυτός είναι και ο λόγος που όλες σχεδόν οι  Σχολές έχουν ποσοστά πλήρωσης 100% με μικρές εξαιρέσεις τα Τμήματα που  εικονίζονται στον παραπάνω Πίνακα 6.    

Σκέφτηκε κανείς στο Υπουργείο, όταν εισήγαγαν την ΕΒΕ, το παραπάνω φαινόμενο; Ότι δηλαδή το Ε.Π. που θα συγκεντρώσει πολλούς αδύναμους μαθητές (παλιά ήταν η 4^η Δέσμη, η «Δέσμη του λαού» όπως την ονομάζαμε) θα έχει και πολύ χαμηλό ΓΜΟ οπότε και θα δημιουργήσει ανισότητα σε σχέση με άλλα Ε.Π. που συγκεντρώνουν καλύτερους μαθητές οπότε και διαμορφώνουν υψηλότερο ΓΜΟ ;

Η μείωση του πλήθους των υποψηφίων στο 2^ο Ε.Π. (Τεχνολογική) από 22800 το 2018 σε 13600 το 2024 (Πίνακας 4) σε συνδυασμό με την απόφαση του Υπουργείου (κάθε Τμήμα θα έχει την ΕΒΕ του) έχει οδηγήσει σε τεράστιο αριθμό παραδοσιακών Τμημάτων του 2^ου Ε.Π. σε ποσοστά πλήρωσης μικρότερα από 50% για το 2024 και με αντίστοιχα τεράστιο αριθμό κενών θέσεων. Τμήματα Φυσικής, Τμήματα Μαθηματικών τμήματα Μηχανικών (κυρίως Υπολογιστών) και δυστυχώς Στρατιωτικές Σχολές (ΣΜΥ, ΣΜΥΑ και ……Ευελπίδων). Τα 25 παρακάτω Τμήματα μένουν εδώ και χρόνια με κενές θέσεις κυρίως λόγω της ΕΒΕ και δευτερευόντως λόγω της μείωσης του πλήθους των υποψηφίων. Υπάρχει και ένας τρίτος λόγος, αφανής, που έχει τις ρίζες του σε άλλο Επιστημονικό Πεδίο, στο 3^ο ( Υγείας) ή στην παλιά 2^η Δέσμη, όπως θα ξεκαθαριστεί σε επόμενη ενότητα της δημοσίευσης.

Πίνακας 7. 25 Τμήματα του 2^ου ΕΠ (Τεχνολογικής) με ποσοστά κάλυψης για το 2024 κάτω από 50%.

Η εικόνα στο 3^ο Ε.Π. (Υγείας) στα ποσοστά κάλυψης των προσφερομένων θέσεων  είναι πολύ καλύτερη από  το 1^Ο και το 2^ο Ε.Π. Μόλις 6 Τμήματα παρουσιάζουν ποσοστά κάλυψης μικρότερα από 50%, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι οι βάσεις τους εν είναι κάτω από 11.500 μόρια (Πίνακας 8). Είναι αποτέλεσμα του υψηλού επιπέδου των μαθητών που συνήθως επιλέγουν αυτό το Ε.Π. (για αυτούς που μπαίνουν και διδάσκουν σε Λύκειο  γνωρίζουν ότι  συνήθως η διδασκαλία Βιολογίας και Χημείας στην Τρίτη Λυκείου θυμίζει κολλέγιο) καθώς και των πολύ υψηλών στόχων που θέτουν, αφού οι περισσότεροι θέλουν να εισαχθούν στην Ιατρική.  

Πίνακας 8. Ελάχιστα τμήματα του 3^ου Ε.Π. έχουν κενές θέσεις σε ποσοστό πάνω από 50%. Ακόμα και αυτά δεν παρουσιάζουν πολύ χαμηλές βάσεις κάτω 11500 μόρια δείγμα της ισχυρής δυναμικής που έχει διαμορφωθεί με το υπάρχον Εξεταστικό Σύστημα.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΒΕ ΑΝΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

Η πρόταση που είχε διατυπωθεί εδώ και 2 χρόνια, θα εφαρμοστεί αν δεν κάνω λάθος για τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια και σχετίζεται και με άρση των επιπλοκών που έχουν δημιουργηθεί, είναι να υπάρχει μόνο μία ΕΒΕ ανά ολόκληρο Επιστημονικό Πεδίο και όχι για κάθε Τμήμα ξεχωριστά. 4 επιστημονικά πεδία 4 τιμές ΕΒΕ που θα αντικαταστήσει τη βάση του 10 που υπήρχε παλαιότερα. Το φιλτράρισμα των πολύ χαμηλών βαθμολογιών ήταν και ο λόγος που εισήχθη πριν 20 χρόνια η βάση το 10 ή η ΕΒΕ πριν 4 χρόνια. Όμως έχει μετατραπεί εδώ και 4 χρόνια σε κόφτη και φράγμα για χιλιάδες υποψηφίους προς την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση οι οποίοι έχουν διαβάσει, έχουν προσπαθήσει και έχουν γράψει σχετικά καλές βαθμολογίες και δεν μπορούν να εισαχθούν σε Τμήματα με μεσαίες βάσεις.

ΑΛΛΕΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΕΒΕ

Η παραπάνω εικόνα Τμημάτων με λίγους φοιτητές τα τελευταία χρόνια έχει επηρεαστεί και από άλλους παράγοντες που σχετίζονται περισσότερο με τη διαίρεση των τεσσάρων επιστημονικών πεδίων χωρίς επικοινωνία μεταξύ τους (δεν υπάρχουν όπως παλιά, μαθήματα που ανοίγουν επιστημονικά πεδία ούτε υπάρχει και η δυνατότητα επιλογής 2 επιστημονικών πεδίων).

Έχει στρέψει, όπως έχει τονιστεί παραπάνω, πολλούς μαθητές προς το 4^ο Επιστημονικό Πεδίο (Οικονομίας και Πληροφορικής), το οποίο έχει 2 μαθήματα με σχετικά εύκολα θέματα (ΑΟΘ και ΑΕΠΠ) και υψηλές βαθμολογίες για τους μαθητές που διαβάζουν. Επίσης, το 3^ο Επιστημονικό Πεδίο, το Υγείας, συγκεντρώνει εδώ και δεκαετίες πολύ υψηλό επίπεδο υποψηφίων (παλιά 2^η Δέσμη). Οι υποψήφιοι αυτοί, παλαιότερα στις δεκαετίες του 1980 και 1990 αν δεν κατάφερναν να  εισαχθούν στα υψηλόβαθμα Τμήματα Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Φαρμακευτικής, Κτηνιατρικής κοκ εισάγονταν στα τότε ΤΕΙ Νοσηλευτικής, Μαιευτικής και Φυσικοθεραπείας έχοντας γράψει υψηλές βαθμολογίες αλλά όχι άριστες.  Σε σχέση με τους Υποψηφίους της 1^ης Δέσμης είχαν μόνο ένα μάθημα διαφορά. Διαγωνίζονταν σε Έκθεση, Φυσική, Χημεία και οι δυο Δέσμες ενώ είχε ως τέταρτο μάθημα τα Μαθηματικά η 1^η Δέσμη και Βιολογία η 2^η Δέσμη (αυτό γίνεται και τώρα μόνο που αντί για Δέσμες ονομάζονται Επιστημονικά Πεδία και είναι το 2^ο και το 3^ο αντίστοιχα). Για δεκαετίες, πολλοί καλοί μαθητές της 2^ης Δέσμης έγραφαν πολύ καλούς βαθμούς (σε Έκθεση, Φυσική και Χημεία) και αν είχαν πρόσβαση σε Πολυτεχνικές Σχολές θα περνούσαν από τους πρώτους σε αυτές αλλά στην Δέσμη τους δεν πετύχαιναν την εισαγωγή τους στις υψηλόβαθμες Ιατρικές. Αυτό ήρθε να το διορθώσει η μεταρρύθμιση Αρσένη το 1999, η οποία εισήγαγε και τα Μαθηματικά Κατεύθυνσης στην Θετική Κατεύθυνση οπότε για πάρα πολλά χρόνια, αν κάποιος μαθητής του Επιστημονικού Πεδίου  Υγείας δεν κατάφερνε να πιάσει τις Υψηλόβαθμές Ιατρικές, εισαγόταν επειδή είχε δώσει και Μαθηματικά, σε περιζήτητες Σχολές του Πολυτεχνείου. Υπήρχε μια κινητικότητα και μια ώσμωση μεταξύ των 2 πεδίων που έδινε σοβαρές και εγγυημένες από πλευράς καριέρας διεξόδους  στους σχεδόν άριστους μαθητές των κατευθύνσεων Υγείας.

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια έχει καταργηθεί αυτή η δυνατότητα. Τελευταία χρονιά που ίσχυσε πρέπει να ήταν το 2017. Αντί αυτού έχει πριμοδοτηθεί το 3^ο Επιστημονικό Πεδίο (το Υγείας) με όλες τις Γεωπονικές Σχολές και με όλα τα Τμήματα Χημείας. Δηλαδή σε αυτά τα Τμήματα εδώ και 7 χρόνια εισάγονται χιλιάδες υποψήφιοι χωρίς να εξετάζονται στα Μαθηματικά αλλά στη Βιολογία. Αυτός είναι και ο μοναδικός λόγος που τα Τμήματα Χημείας εμφανίζουν αυξημένες βάσεις και πληρότητες 100% (πίνακας 9) συνεχόμενα για πολλά χρόνια, σε αντιδιαστολή με τα Τμήματα Μαθηματικών και Φυσικής (πίνακας 10).

Πίνακας 9. Όλα τα τμήματα Χημείας, από το 2017 που βρίσκονται και στο 3^ο Ε.Π. δεν έχουν κενές θέσεις και εμφανίζουν πολύ υψηλές βάσεις. Η εικόνα είναι εν μέρει τεχνητή. Αρκούσε η εισαγωγή τους και στο Ε.Π. Υγείας για να απογειωθούν.

Πίνακας 10. Όλα τα Τμήματα Φυσικής τα τελευταία 4 χρόνια έχουν πολλές κενές θέσεις και ορισμένα πολύ χαμηλές βάσεις. Τα Τμήματα Φυσικής παρέμειναν στο 2^ο Ε.Π.(Τεχνολογικής). 

Ταυτόχρονα έχει αφαιρέσει από το 2^ο Επιστημονικό Πεδίο πάρα πολλούς άριστους μαθητές οι οποίοι ενδιαφέρονται κυρίως για την Ιατρική και επιλέγουν το 3^ο Ε.Π. χωρίς φυσικά να πετυχαίνουν όλοι τον στόχο τους. Φεύγουν στο εξωτερικό ή ξαναδίνουν εξετάσεις ή συμβιβάζονται με ένα πιο χαμηλόβαθμο Τμήμα στον γενικότερο χώρο της Υγείας, σίγουρα όμως θα είχαν διαφορετική θεώρηση της καριέρας τους αν εισάγονταν σε κάποιο υψηλόβαθμο Τμήμα του Πολυτεχνείου ή άλλων αξιόλογων Τμημάτων του 2^ου Ε.Π. Η έλλειψη εναλλακτικών επιλογών για αυτούς τους μαθητές όπως είναι η αρχιτεκτονική των Πανελληνίων των τελευταίων 7 ετών, στερεί το 2^ο Ε.Π. από υψηλές βαθμολογίες και από δυνητικά άριστους φοιτητές.        

Τέλος, αυτό το φαινόμενο, της έλλειψης επικοινωνίας μεταξύ το 2^ου και του 3^ου Επιστημονικού πεδίου, ενώ 3 από τα 4 εξεταζόμενα μαθήματα είναι ίδια, δημιουργεί συγκριτικό πλεονέκτημα στους μαθητές του 3^ου πεδίου που δίνουν Βιολογία Κατεύθυνσης σε σχέση με τους μαθητές του 2^ου που εξετάζονται στα Μαθηματικά Κατεύθυνσης, καθώς είναι ευκολότερο και πιο σίγουρο αν διαβάσεις καλά να πετύχεις υψηλή βαθμολογία στην Βιολογία παρά στα Μαθηματικά. Αυτό τους ευνοεί στα Τμήματα που είναι κοινά μεταξύ 2/3 ΕΠ (Χημείας, Γεωπονίας, Τροφίμων, Δασολογίας κοκ) καθώς και στα κοινά όλων των πεδίων 1/2/3/4 όπως είναι π.χ. τα Παιδαγωγικά, τα ΤΕΦΑΑ,  Πυροσβεστική, Λιμενικό κοκ.

Η ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΩΝ

Η παραπάνω ανισότητα είναι τεράστιο λειτουργικό πρόβλημα του συστήματος εισαγωγής αν εξεταστούν συνολικά και τα 4 επιστημονικά πεδία. Σε πάρα πολλά Τμήματα επιτρέπεται η πρόσβαση από περισσότερα του ενός Επιστημονικά Πεδία και σε μερικά εισάγονται (θεωρητικά… λέμε τώρα…) από όλα τα Ε.Π., χωρίς όμως να εξετάζονται στα ίδια μαθήματα. Είναι τα Τμήματα της Κοινής Ομάδας. Αυτό δημιουργεί τεράστια αδικία στους μαθητές που 2^ου Ε.Π. (Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία), και εν μέρει του 3^ου (Γλώσσα, Βιολογία, Φυσική, Χημεία) ενώ δίνει πλεονέκτημα στους μαθητές του 1^ου (Γλώσσα, Αρχαία, Λατινικά, Ιστορία) και σίγουρα του 4^ου (Γλώσσα, Μαθηματικά, ΑΟΘ, ΑΕΠΠ). Είναι πολύ πιο εύκολο και σίγουρο ότι ένας διαβασμένος μαθητής αν διαβάσει ΑΟΘ ή ΑΕΠΠ ή Ιστορία ή Λατινικά θα γράψει μεγαλύτερους βαθμούς σε σχέση με Φυσική, Μαθηματικά, Χημεία και Βιολογία.

Θα έπρεπε να βρεθεί τρόπος ώστε η εισαγωγή των υποψηφίων σε ένα Τμήμα να γίνεται με τα ίδια κριτήρια και να εξετάζεται στα ίδια μαθήματα. Κάθε Τμήμα και ένας μοναδικός τρόπος πρόσβασης ίδιος για όλα τα παιδιά, χωρίς αδικίες.  Αυτό είναι δύσκολο, πολλοί Υπουργοί το επιχείρησαν και πιο καλά το προσέγγισε και το αντιμετώπισε η μεταρρύθμιση Αρσένη το 1999. Για να γίνει αυτό χοντρικά θα πρέπει να γίνει αύξηση των Ε.Π. από τέσσερα σε πέντε με δυνατότητα πρόσβασης σε δύο ή τρία Ε.Π., αύξηση των μαθημάτων σε 5 (ή οριακά ίσως 6) και φυσικά τεράστια μείωση της ύλης ώστε να μπορέσουν οι μαθητές να μην επιβαρυνθούν με την αύξηση των μαθημάτων από 4 σε 5 και να αποφύγουν το τεράστιο φόρτο εργασίας που έχουν αυτή τη στιγμή (4 μαθήματα με τεράστια ύλη το καθένα). Η ύλη των 5 (ή οριακά 6 μαθημάτων) θα πρέπει να είναι συνολικά το πολύ 70%  της συνολικής παρούσας ύλης των 4 μαθημάτων.      

ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

Ένα λάθος που συχνά γίνεται στην ανάγνωση βάσεων-αποτελεσμάτων είναι ότι το επίπεδο ενός Τμήματος κρίνεται από την βάση εισαγωγής. Βλέποντας ένα Τμήμα Α με βάση εισαγωγής 18000 μόρια ενώ ένα Τμήμα Β με βάση εισαγωγής 12000 κάποιος αμέσως σκέφτεται ότι το Τμήμα Α είναι καλύτερο. Αυτό για να το κρίνει κάποιος πρέπει πρώτα να σκεφτεί τις ακόλουθες 4 παραμέτρους:

1. 1. Η πόλη που βρίσκεται το Τμήμα Α και η πόλη του Τμήματος Β. Οι βάσεις σε ομοειδείς σχολές κινούνται πάντα με πληθυσμιακά κριτήρια. Η διαδοχή με φθίνουσα σειρά είναι Αθήνα-Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια ανάλογα με τον πληθυσμό (ή/και απόσταση από Αθήνα Θεσσαλονίκη) και την γεωγραφική χωροταξία (π.χ. νησί).

Πίνακας 11. Φθίνουσα ταξινόμηση βάσεων που ακολουθεί τον πληθυσμό κάθε πόλης. Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Πάτρα – Βόλος – Χανιά – Ξάνθη κοκ. Ακριβώς ίδια εικόνα για οποιαδήποτε ομάδα σχολών. Μεγαλύτερη βάση η Αθήνα , μετά η Θεσσαλονίκη ακολουθεί η Πάτρα κοκ.

1. 2. Το πλήθος των εισακτέων. Άλλες βάσεις έχει ένα Τμήμα 300 εισακτέων και άλλες βάσεις ένα Τμήμα 30 εισακτέων. Για καλύτερη απεικόνιση των προτιμήσεων και του επιπέδου των φοιτητών ενός Τμήματος, πέρα από τον βαθμό του πρώτου εισαχθέντα και του τελευταίου εισαχθέντα (βάση), θα έπρεπε το Υπουργείο να δίνει τον βαθμό του 10^ου ή του 15^ου εισαχθέντα ώστε να υπάρχει μια σαφής εικόνα των μαθητών που προτιμούν να δηλώσουν το Τμήμα (Παλιά τη δεκαετία του 1990 η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ παρουσίαζε τους 30 ή τους 50 πρώτους σε βαθμολογία μαθητές, ποιες σχολές δήλωσαν και φυσικά εισήχθησαν).

Ο πρώτος και ο δέκατος για παράδειγμα εισαχθείς είναι ασφαλέστερος και πιο κατατοπιστικός τρόπος να αντιληφθεί κάποιος το επίπεδο των φοιτητών που πέρασαν στο Τμήμα. Η βάση είναι ο βαθμός του τελευταίου εισαχθέντα. 

1. 3. Ο συντελεστής ΕΒΕ και όλα όσα κουβαλάει και το μπέρδεμα που έχει επιφέρει. Όποιος παρακολουθεί τις εξελίξεις μπορεί να καταλάβει το παρακάτω: Φανταστείτε ένας Υποψήφιος με 16000 μόρια να δήλωνε και να εισαγόταν σε Τμήμα το οποίο δεν έχει άλλους εισαχθέντες (είτε λόγω ΕΒΕ είτε λόγω έλλειψης προτίμησης από τους υποψηφίους).    Ένας μόνο και μόνος εισάγεται είναι ταυτόχρονα και πρώτος και τελευταίος άρα το εν λόγω Τμήμα θα είχε βάση 16000 μόρια. Το Τμήμα θα φιγουράριζε στις πρώτες θέσεις από πλευράς βάσεων αλλά ουσιαστικά άδειο από φοιτητές. Παρόμοια συμπεριφορά επέδειξαν ορισμένα Τμήματα της Επαρχίας που είχαν την ιδέα να επιλέξουν συντελεστή 1,2. Παρουσίασαν Υψηλή βάση αλλά με ελάχιστους εισαχθέντες.  Ενώ το ίδιο το Υπουργείο εγκρίνει πιστώσεις, προσλαμβάνει Καθηγητές και εντάσσει αυτά τα Τμήματα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με την μεγάλη δυσλειτουργία της ΕΒΕ και των επιπτώσεών της, αφήνει αυτά τα Τμήματα κενά και με λάθος εντυπώσεις και στρεβλώσεις σε όποιον μελλοντικά θέλει να τα επιλέξει.   
   4. Το επιστημονικό πεδίο που βρίσκεται το κάθε Τμήμα και η αδυναμία επιλογής 2 επιστημονικών πεδίων που υπήρχε παλαιότερα, όπως έχει αναλυθεί διεξοδικά και σε προηγούμενες παραγράφους της δημοσίευσης.

Θα μπορούσαν να αναφερθούν και άλλα σημεία που χρήζουν εδώ και χρόνια θεραπείας ή/και ιδιαίτερης προσοχής, όπως η εισαγωγή στα Παιδαγωγικά Τμήματα σχεδόν αποκλειστικά από τη Θεωρητική Κατεύθυνση (ούτε Μαθηματικά ούτε Φυσικές Επιστήμες), η σύγκριση των θεμάτων και μαθημάτων Πανελληνίων ΓΕΛ και ΕΠΑΛ για την εισαγωγή στο ίδιο Τμήμα (ουσιαστικά… δεν υπάρχει σύγκριση) και η ανισορροπία που αυτό έχει δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια, οι συνεχείς μεταβολές και ο πολύ ειδικός τρόπος εξέτασης για τα Τμήματα των Μουσικών Σπουδών που απαιτεί υψηλό επίπεδο ευθύνης από το Υπουργείο για τον αξιοκρατικό τρόπο βαθμολόγησης διαφορετικών μουσικών οργάνων, το υψηλό επίπεδο και αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας και των Σχολών που τις τροφοδοτούν που είναι αδιαπραγμάτευτο, ο τρόπος πριμοδότησης αθλητών σε ομαδικά αθλήματα κοκ.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Συνοψίζοντας τα κυριότερα σημεία:

Α)  η μία ΕΒΕ ανά επιστημονικό πεδίο και όχι σε κάθε Τμήμα ξεχωριστά,

Β)  η  κινητικότητα και η ευελιξία των υποψηφίων σε περισσότερα του ενός Ε.Π. και

Γ) η αναθεώρηση των Τμημάτων της κοινής ομάδας ώστε να εισάγονται οι μαθητές με εξέταση στα ίδια (όσο το δυνατόν) μαθήματα χωρίς ευνοημένα ή αδικημένα Ε.Π.

είναι ορισμένα από τα θέματα που προσπάθησε να φωτίσει η δημοσίευση αυτή, στα οποία πρέπει να γίνουν καίριες παρεμβάσεις από το Υπουργείο Παιδείας προς όφελος των μαθητών αλλά και των ίδιων των Τμημάτων,  για να μην συνεχιστούν οι απογοητεύσεις των παιδιών. Οφείλουμε να σεβαστούμε όλοι μας τον κόπο και τα όνειρά τους για την καριέρα που τους περιμένει.   

Ειδήσεις, θέματα και λύσεις για Πανελλήνιες 2024 - Βάσεις εισαγωγής

Μηχανογραφικό 2024: Αφιέρωμα στα τμήματα Πληροφορικής των δημόσιων ΑΕΙ

Σχολές έως 15.000 μόρια με επαγγελματικές ευκαιρίες

Μηχανογραφικό: Διαφοροποιήσεις στις επιλογές των υποψηφίων και επιλογές που εκπλήσσουν

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber