Alfavita Newsroom Θα ξεκινήσω αναφέροντας ένα απόσπασμα που έγραψε η Ρόζα Ιμβριώτη στον πρόλογο του βιβλίου της «Παιδεία και Κοινωνία», άμεσα συνυφασμένο με την θεματική της διάλεξης μου, την επικαιρότητα των αρχών και αξιών που διέπουν το παιδαγωγικό της έργο στην εποχή μας.
«Έγραφα πάντα με την πεποίθηση –λέει η Ρόζα– ότι μέσα στη βαθιά κρίση που κατατρώγει τον σημερινό κόσμο οι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να ξεσηκώνονται και να βρίσκουν δρόμους και τρόπους για να δρασκελίσουν τα εμπόδια και να δημιουργήσουν μια καινούργια κατάσταση, ασύγκριτα καλύτερη και ανθρωπινότερη από την τωρινή. Βέβαια αυτό το ξεσήκωμα απαιτεί πίστη, αποφασιστικότητα, δράση που θα προβάλλει ίσα – ίσα μέσα από την κρίση και θα ζητάει την αλλαγή του παλιωμένου καθιερωμένου, το ξαναπλάσιμο όλων των αξιών, μια αναγέννηση όλης της ζωής. Έτσι η κρίση γίνεται αφορμή για τη νέα δημιουργία».
Με άλλα λόγια, σε καιρούς κρίσης, όπως αυτή που διάγουμε στις μέρες μας, η στροφή σε αξίες ανθρωπιστικές, που θα αποκτηθούν μέσα στο σχολείο, θα αποτελέσουν τη βάση για τον εξανθρωπισμό της κοινωνίας, μιας κοινωνίας που έχει καταρρεύσει οικονομικά και ταυτόχρονα πνευματικά και όπου ο άνθρωπος έχει χάσει την ταυτότητα και τον προσανατολισμό του.
Η καλλιέργεια των ανθρωπιστικών αξιών που με τόσο πάθος υπερασπίστηκε η Ρόζα στην εποχή της και που έγινε στοιχείο θεμελιακό για την εκπαιδευτική ανανέωση στις αρχές του 20ου αιώνα, γίνεται σήμερα ανάγκη επιτακτική στα σχολεία μας, για να αποκτήσουν τα παιδιά μας ιδανικά και πιστεύω, όραμα για το μέλλον, πίστη και πάθος στον αγώνα για έναν κόσμο καλύτερο, έναν κόσμο χωρίς πολέμους και συγκρούσεις, δημοκρατικό και ελεύθερο, όπου ο καθένας θα μπορεί να αναπτύξει πολύπλευρα την προσωπικότητα του και να αντισταθεί στα προβλήματα που γέννησε η παγκόσμια κρίση.
Ταυτόχρονα για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτήν την κρίση, το σημερινό σχολείο επιβάλλεται να συνδεθεί με την κοινωνία και την παραγωγή, γεγονός που αποτέλεσε βασικό άξονα του εκπαιδευτικού έργου της Ρόζας, κατάφερε να γίνει πραγματικότητα μέσα από τις δράσεις της, γεφυρώνοντας το χάσμα ανάμεσα στη θεωρία και στην πράξη που μάστιζε τα παλαιότερα εκπαιδευτικά προγράμματα
Με αυτόν τον τρόπο το σχολείο θα διαμορφώσει ανθρώπους με κατάλληλες γνώσεις και εφόδια για να εκμεταλλευτούν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας μας, για να εργαστούν δημιουργικά και κυρίως να συνεργαστούν πάνω στην ανάπτυξη, στην ευημερία και στην πρόοδο, στην καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου και συνακόλουθα στην αναβάθμιση της κοινωνίας σε όλους τους τομείς.
Και βέβαια βασικός παράγοντας στην εκπαιδευτική ανανέωση του σχολείου παραμένει η προσωπικότητα του δασκάλου τόσο για την εποχή της Ρόζας, όταν η ίδια έγραφε ότι «ο δάσκαλος δεν είναι μόνο γράμματα, είναι περισσότερο από όλα ο ίδιος παράδειγμα αγωνιστικό και αποφασιστικό με τη δράση του, με τον βίο και την πολιτεία για τους μαθητές του», όσο και για την δική μας εποχή που έχει ανάγκη από ανθρώπους πολύπλευρα μορφωμένους και καλλιεργημένους, που θα καθοδηγήσουν κατάλληλα τα παιδιά μας σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.
«Χρέος μας –συνεχίζει σε κάποιο άρθρο της η Ρόζα– είναι να φτιάξουμε ως δάσκαλοι ανθρώπους συνειδητούς και ελεύθερους, να σταθούμε δίπλα στον λαό και στην ανάγκη να τον οδηγήσουμε και να αγωνιστούμε μαζί του για τα δικαιώματα του», φράσεις που αποδίδουν την ανάγκη της σημερινής κοινωνίας να αποκτήσει δασκάλους που θα προετοιμάσουν τα παιδιά μας από τα πρώτα τους βήματα για τις ανάγκες της ζωής.
Άλλωστε η κοινωνία μας για να ανταπεξέλθει στα προβλήματα που δημιούργησε η κρίση δεν χρειάζεται ανθρώπους που θα μείνουν σε γνώσεις πεπαλαιωμένες και αποστεωμένες, μέσα στα στενά πλαίσια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που επιβάλλει η κρατική πολιτική. Σήμερα έχουμε ανάγκη από παιδαγωγούς με ευρύτητα πνεύματος, με αρετές και εφόδια, όπως αυτές που αναφέρει η Ρόζα στα γραπτά της, αρετές όπως η φαντασία, το όραμα και η δημιουργικότητα, που θα αναπτύξουν τις ικανότητες και τις δυνατότητες των παιδιών μας, θα τους καλλιεργήσουν συλλογική συνείδηση και αγωνιστικότητα και πάνω από όλα πίστη σε αρχές και αξίες πανανθρώπινες.
Τελειώνοντας δε θα μπορούσα να μην αναφέρω τους αγώνες της Ρόζας για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες και μάλιστα σε μια εποχή που κανένας παιδαγωγός στον τόπο μας δεν είχε ασχοληθεί με τα προβλήματα αυτών των παιδιών και η κρατική μέριμνα και φροντίδα ήταν μηδαμινή. Και όμως, σε πείσμα της κρατικής αναλγησίας και αδιαφορίας, η Ρόζα κατάφερε την ίδρυση του πρώτου ειδικού σχολείου στην Αθήνα. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε μια πρωτοβουλία εξαιρετική και μοναδική, έβαλε τα θεμέλια για την δημιουργία παρόμοιων σχολείων στο μέλλον και για τον σχεδιασμό μιας εκπαιδευτικής πολιτικής, που σίγουρα χρειάζεται πολλές δράσεις ακόμα για να μπορέσει να εκπληρώσει τους στόχους της.
Βιώνοντας την κρίση σε επίπεδο καθημερινό, ζώντας με την αγωνία για το αύριο και για το μέλλον των παιδιών μας, οι εκπαιδευτικές διακηρύξεις της Ρόζας δεν μπορεί παρά να βρίσκουν ανταπόκριση στην εποχή μας, να μας διαφωτίζουν με την πρωτοτυπία και την επαναστατικότητα τους και κυρίως να μας δίνουν πίστη και πάθος στον αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο. [
Σημείωση: Το παραπάνω άρθρο συμπυκνώνει απόψεις που διαμορφώθηκαν στη διάρκεια της θητείας μου ως φιλολόγου σε δημόσια σχολεία και ως σκηνοθέτη ντοκιμαντέρ που καταγράφουν τις ανθρώπινες ζωές στις σημερινές κοινωνίες.
*σκηνοθέτιδα
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 27/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
