ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΜΕ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΕΚΠΑ
Γ. Π. Τριμπέρη
Καθηγητή του Τμήματος Φυσικής Του ΕΚΠΑ
Μετά από πρόσκληση του ΔΣ του συλλόγου ΔΕΠ της σχολής Θετικών Επιστημών στις 27/5, στις 6μμ, έγινε συνάντηση-συζήτηση του υπουργού Παιδείας κ. Α. Μπαλτά με μέλη της σχολής, σε αμφιθέατρο του τμήματος Χημείας, στην πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου.
Στα 40 χρόνια που υπηρετώ τη σχολή πρώτη φορά έρχεται ένας υπουργός να συζητήσει δημόσια με εκείνους τους οποίους αφορά, στον χώρο δουλειά τους, σε ένα αμφιθέατρο, το περιεχόμενο ενός μεταρρυθμιστικού νομοσχεδίου που σκοπεύει να καταθέσει. Σίγουρα τόσο το συνδικαλιστικό κίνημα του ΔΕΠ, αλλά πολύ περισσότερο το φοιτητικό κίνημα, δεν έχουν την δυναμική άλλων εποχών, τότε που τα αμφιθέατρα αποτελούσαν ένα χώρο γόνιμης και πολιτικά δυναμικής αντιπαράθεσης ιδεών και οραμάτων, αλλά έστω και υπ΄αυτές τις συνθήκες, η θετική ανταπόκριση του υπουργού στην πρόσκληση σηματοδοτεί ένα άλλο πολιτικό πολιτισμό.
Επειδή εμείς οι «αρχαιότεροι» εξακολουθούμε να πιστεύουμε στις ιδέες και τα οράματα, θα επιχειρήσω μερικές προσωπικές εκτιμήσεις μετά την συνάντηση αυτή.
Μέλη ΔΕΠ, προερχόμενα κυρίως από τη σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ, Διοικητικοί, φοιτητές και εργαζόμενες στα συνεργεία καθαριότητας, απολυμένες πλέον, συνέθεταν το ακροατήριο.
Τα ΑΕΙ της χώρας επί σειρά ετών κλήθηκαν να λειτουργήσουν στη βάση αντιδημοκρατικών, αντιακαδημαϊκών και αντιεπιστημονικών θεσμικών πλαισίων. Η προεπιλογή από τα συμβούλια των μονοπρόσωπων οργάνων, ηλεκτρονική ψηφοφορία, εξοστρακισμός της φοιτητικής συμμετοχής, η δραματική εμπειρία της πρυτανείας Φορτσάκη, ο τρόπος εκλογής μελών ΔΕΠ, οι ανύπαρκτες φύλαξη και καθαριότητα, αλλά πρώτα και κύρια η δραματική αλλαγή του προσανατολισμού του δημόσιου και δωρεάν πανεπιστημίου με την επιβολή της συνθήκης της Μπολόνια και των μέχρι σήμερα μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΑΕ), η εμπορευματοποίηση της παρεχόμενης γνώσης, η γενίκευση των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά που φυτρώνουν σαν μανιτάρια όσο το βασικό πτυχίο απαξιώνεται, η επιχειρηματικότητα ως κίνητρο ερευνητικής δραστηριότητας, αποτελούν και σήμερα τα χαρακτηριστικά εκείνα που ήλθαν να επιβάλλουν και να περιφρουρήσουν τα θεσμικά αυτά πλαίσια. O οικονομικός στραγγαλισμός των ΑΕΙ, εκπαιδευτικά, ερευνητικά, μισθολογικά, η συνεχής δραματική αποψίλωση του ΔΕΠ, του τεχνικού προσωπικού, λόγω μη αντικατάστασής των αφυπηρετούντων λόγω ορίου ηλικίας, αποτελούν σοβαρό κίνητρο, ώστε το ΔΕΠ να παρουσιαστεί μαζικά σε μια τέτοια συνάντηση, να ασκήσει την όποια κριτική και να κάνει εποικοδομητικές προτάσεις; Δυστυχώς, η αριθμητική παρουσία του ΔΕΠ στη συνάντηση αυτή ήταν αναντίστοιχη της οξύτητας και του πλήθους των προβλημάτων.
Δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε την παραπάνω παρατήρηση, αλλά αποτελεί πρώτης προτεραιότητας ευθύνη όσων ακόμα ονειρεύονται ένα διαφορετικό πανεπιστήμιο να αντιμετωπίσουν τα βαθύτερα αίτια αυτής της συμπεριφοράς, εκείνοι δε οι οποίοι αδιαφορούν να καταλάβουν ότι στα επιβαλλόμενα πλαίσια προσωπικές λύσεις δεν ευδοκιμούν.
Ας επιστρέψουμε στη συνάντηση και την τοποθέτηση του υπουργού.
Ο υπουργός τόνισε ότι ήλθε για να ακούσει, ότι το νσχ αποτελεί μέρος του γενικότερου νόμου που θα επεξεργαστεί στο μέλλον η κυβέρνηση και θα αντιμετωπίζει συνολικά την Παιδεία σε όλες τις βαθμίδες και ότι το παρόν αφορά επιστροφή βασικών δημοκρατικών λειτουργιών και ότι δεν επιθυμεί να γίνει το πανεπιστήμιο κέντρο κατάρτισης.
Οι ερωτήσεις που ακολούθησαν είχαν να κάνουν με όλα τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν, τόσο σε πολιτικό επίπεδο, όσο και σε πρακτικό επίπεδο λειτουργίας αναφορικά με υποδομές, εκκρεμείς διορισμούς κλπ.
Δυστυχώς οι απαντήσεις του υπουργού περιορίστηκαν στην περιγραφή μιας κατάστασης την οποία η κυβέρνηση έχει υποχρέωση να ανατρέψει και όχι απλά να την αναφέρει ως αιτία της αδυναμίας της επίλυσης των προβλημάτων. Αναφέρθηκε ότι δεν υπάρχουν χρήματα, συνεπώς οτιδήποτε έχει οικονομικό κόστος δεν θα πραγματοποιηθεί. Το ότι η απάντηση ήταν ειλικρινής δεν δικαιολογεί την επιλογή-δέσμευση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να αναλάβουν την διακυβέρνηση της χώρας με στόχο την εφαρμογή μίας άλλης πολιτικής. Εξ άλλου η θέση του υπουργού ότι τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά αποτελούν σε μια δύσκολη εποχή πηγή εσόδων για τα ΑΕΙ είναι απαράδεκτη.
Η αποδοχή εκ μέρους του υπουργού του γεγονότος ότι στο παρόν «επί μέρους» νσχ δεν θίγονται οι συνέπειες της πολιτικής που χρόνια τώρα η ΕΕ προωθεί στα ΑΕΙ της χώρας και ότι η αντιμετώπισή τους θα γίνει στο μέλλον και σε κατάλληλο πολιτικό χρόνο, δεν δημιουργούν αισιοδοξία που να απορρέει από μια σαφή πολιτική εκτίμηση-θέση/αντίθεση της κυβέρνησης αναφορικά με τις συνέπειες της εφαρμογής της πολιτικής της ΕΕ στην ΑΕ της χώρας και της αναγκαιότητας αποδόμησής της .
Η κυβέρνηση με το παρόν «επί μέρους» νσχ έρχεται, σωστά, να επαναφέρει μερικές από τις καταργημένες δημοκρατικές λειτουργίες στα ΑΕΙ της χώρας. Δημοκρατική εκλογή των μονοπρόσωπων οργάνων διοίκησης από αντιπροσωπευτικά εκλογικά σώματα, φοιτητική συμμετοχή, επαναφορά του Τμήματος-Τομέα ως βασικά κύτταρα της εκπαιδευτικής-ερευνητικής διαδικασίας, διαφανείς και αντικειμενικότερες διαδικασίες κρίσης μελών ΔΕΠ. Αναφορικά νε το άσυλο το συγκεκριμένο άρθρο είναι πίσω από το αντίστοιχο του ν. 3549/2009 (ν. Γιαννάκου), ενώ η συνέχιση των θητειών των ήδη εκλεγμένων πρυτανικών αρχών-με παράνομη προεπιλογή και τρόπο ψηφοφορίας- για δύο ακόμα χρόνια, και με δικαίωμα συμμετοχής στη βάση του νσχ νέου τρόπου εκλογής, αντί για την άμεση ολοκλήρωση των θητειών τους, δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά.
Αργά ή γρήγορα αυτό το «επί μέρους» νσχ θα έλθει προς ψήφιση στη Βουλή των Ελλήνων. Ακόμα και αυτές οι αλλαγές του θεσμικού πλαισίου δέχτηκαν σφοδρές επιθέσεις από το συντηρητικό μπλοκ εκείνων που χρόνια τώρα με κάθε μέσο προσπαθούν να καθυποτάξουν την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στα πανεπιστήμια, να ελέγξουν απόλυτα τις διοικήσεις των ΑΕΙ, με στόχο την ανεμπόδιστη μετατροπή του πανεπιστημίου σε κέντρο κατάρτισης. Μέχρι χθες οι αναλύσεις μας επικεντρώνονταν στον μετασχηματισμό του ελληνικού πανεπιστημίου από «αστικό πανεπιστήμιο» σε «πανεπιστήμιο της αγοράς». Ωστόσο, ο ρόλος που επιβάλλεται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, στον ευρωπαϊκό καταμερισμό της εργασίας, της παραγωγής και της οικονομίας, οδηγούν σε δραματικές αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλαγές που ίσως πρέπει να μας κάνουν να ξανασκεφτούμε την πορεία αυτής της μετάλλαξης ως προς τον τελικό της στόχο: Οι αλλαγές αυτές, παράλληλα με εκείνες στη μέση εκπαίδευση, οδηγούν σε ένα «επιχειρηματικό πανεπιστήμιο», ικανό να καλύψει την κερδοφορία της αγοράς, όπως ήταν αρχικά ο στόχος των μετασχηματισμών που επέβαλαν η Λευκή Βίβλος για την Εκπαίδευση στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη; Ή μήπως η σημερινή θέση της χώρας στον ευρωπαϊκό χάρτη οδηγεί το ελληνικό πανεπιστήμιο να ακολουθήσει την υποβάθμιση όλων των άλλων παραγωγικών τομέων ανάπτυξης, σε μια πορεία μετασχηματισμού του σε ένα «πανεπιστήμιο-ΙΕΚ», με ό,τι σημαίνει ο χαρακτηρισμός αυτός;
Χρέος της κυβέρνησης είναι να μην υποχωρήσει στις πιέσεις ακόμα και για τα επί μέρους που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που θα εισαχθεί για ψήφιση στη Βουλή, ενώ παράλληλα ο υπουργός, εάν επιλέξει να μη γίνει κέντρο κατάρτισης το πανεπιστήμιο, όπως ανέφερε, θα πρέπει να στηριχθεί στο προοδευτικό κίνημα και να προχωρήσει σε εκείνες τις πολιτικές παρεμβάσεις που θα αποδεσμεύσουν τη ΑΕ της χώρας από δουλείες που επιχειρεί να επιβάλλει η αγορά και οι πολιτικοί σύμμαχοί της.
Για να γίνουν όμως αυτά πραγματικότητα το προοδευτικό πανεπιστημιακό κίνημα πρέπει να ξαναβρεί τον αγωνιστικό του βηματισμό στο πλάι μιας κοινωνίας που θα αντιμετωπίσει αποφασιστικά και συλλογικά κάθε προσπάθεια αποπροσανατολισμού και αποσύνθεσής της.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη