Alfavita Newsroom Ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση ή αποψίλωση της ειδικής αγωγής
Συντάκτης: Χρήστος Κάτσικας
Την Παρασκευή το βράδυ στη Βουλή, ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης ενημέρωσε για τις τροπολογίες που αφορούν την εκπαίδευση και περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις».
Παράλληλα, σε περιβάλλον «εθνικού διαλόγου» για την παιδεία και με την ελπίδα του αιφνιδιασμού του κόσμου της εκπαίδευσης, εν μέσω έντονων και κλιμακούμενων κινητοποιήσεων ενάντια στο ασφαλιστικό, το υπουργείο Παιδείας, ακολουθώντας προσφιλείς τακτικές προηγούμενων κυβερνήσεων, κατέθεσε τροπολογία για την Ειδική Αγωγή, στην οποία -μεταξύ άλλων- προβλέπεται:
1. Μεταβάλλεται το ισχύον σύστημα μαθητών σε τμήματα.
2. Εφαρμόζονται τα αναλυτικά προγράμματα γενικής εκπαίδευσης στα Ειδικά Δημοτικά Σχολεία.
3. Εισάγεται ο θεσμός των προγραμμάτων συνεκπαίδευσης.
4. Στα σχολεία γενικής εκπαίδευσης μεταφέρεται η υποστήριξη των μαθητών από τον εκπαιδευτικό του Τμήματος Ενταξης στο περιβάλλον της τάξης που ανήκουν οι μαθητές, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό του τμήματος.
Η «νέα γλώσσα»
Στην αρχαιότητα η χρήση ευχάριστου όρου στην ομιλία κάποιου προκειμένου αυτός να αναφερθεί σε έναν στην πραγματικότητα δυσάρεστο όρο ονομαζόταν ευφημισμός. H χρήση του ευφημισμού (ευ + φημί=λέγω) γινόταν δεισιδαιμονικά, για να μην προκληθεί η θεϊκή οργή. Aπό τα πιο γνωστά παραδείγματα είναι ο Eύξεινος Πόντος: στη θέση του Αξε(ι)νου Πόντου, της θάλασσας (Mαύρη Θάλασσα) που έπνιγε τους ναυτικούς που έπλεαν σε αυτή και άρα ήταν άξενη, δηλαδή αφιλόξενη, η ακριβώς αντίθετη έννοια, δηλαδή ο όρος «Eύ-ξεινος», φιλόξενος. Kαι αυτός ο ευφημισμός έφτασε και μέχρι τους παππούδες μας, που αποκαλούσαν τον Διάβολο «οξαποδώ».
Γιατί τα γράφουμε αυτά; Μα γιατί οι επικοινωνιολόγοι του υπουργείου Παιδείας έχουν γίνει οι καλύτεροι νονοί της πιο διεστραμμένης διαστρέβλωσης των λέξεων, των εννοιών, της γλώσσας. Σπουδαίες, φωτεινές, ελπιδοφόρες λέξεις χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται ως παραπλανητικός επίδεσμος μιας πολιτικής που ισοπεδώνει κατακτήσεις και δικαιώματα.
Η ανάγνωση της τροπολογίας φανερώνει ότι το υπουργείο Παιδείας, χρησιμοποιώντας έννοιες όπως «συνεκπαίδευση», «συμπερίληψη», «προώθηση της ένταξης», «ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση», επιχειρεί να αναδιατάξει το εκπαιδευτικό σκηνικό στην ειδική αγωγή σε βάρος των μορφωτικών δικαιωμάτων των παιδιών.
Ξήλωμα
Με την τροπολογία το υπουργείο Παιδείας ουσιαστικά ξηλώνει το (ούτως ή άλλως περιορισμένο) δίκτυο Ειδικής Αγωγής ξεκινώντας από τα Τμήματα Ενταξης (Τ.Ε.), των οποίων αλλάζει εντελώς ο χαρακτήρας και ο προσανατολισμός, αφού αναθέτει στους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στα Τ.Ε. ρόλο part time παράλληλης στήριξης μειωμένου αριθμού μαθητών σε κάθε σχολική μονάδα.
Η μη αποδοχή της αναπηρίας ως πραγματικού γεγονότος οδηγεί στην υποβάθμιση της ανάγκης για κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα και πλαίσια και στοχεύει στην «εξεύρεση λύσης» για τον μαθητικό αυτό πληθυσμό που θα είναι όσο το δυνατόν «φτηνότερη» για το κράτος. Η αντίληψη αυτή δεν υπερασπίζει τα εκπαιδευτικά δικαιώματα των μαθητών με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αντίθετα οδηγεί στην περιθωριοποίησή τους και στην έξοδό τους από το σχολείο.
Αυτό που δεν μπορεί να κρύψει η κυβέρνηση είναι ο τελικός της στόχος: η μείωση του κόστους στην ειδική αγωγή και η μείωση του συνολικού αριθμού των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής που θα υποστηρίζουν από δω και πέρα τις εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών, με βάση τις εντολές της Ε.Ε. και των τριών μνημονίων. Αυτό είναι φανερό και από τα παρακάτω.
1. Ειδικά σχολεία
Στην αιτιολογική έκθεση για τις ΣΜΕΑΕ (σελ. 3, παρ. 3) αναφέρεται σε «προγράμματα συνεκπαίδευσης με συστεγαζόμενα ή μη γενικά σχολεία». Αυτό σημαίνει ότι:
Δεν υπάρχει πολιτική βούληση και οικονομική πολιτική, ώστε όλα τα ειδικά σχολεία να συστεγάζονται με γενικά,
Μαθητές των ειδικών σχολείων από τα μη συστεγαζόμενα ειδικά (που είναι και η πραγματικότητα σήμερα) θα μετακινούνται για τις ανάγκες της συνεκπαίδευσης προς τα γενικά.
Συμπεραίνουμε λοιπόν πως η μετακίνηση αυτή θα είναι μόνιμη με συνέπειες στην εκπαίδευση των μαθητών (ξέρει το υπουργείο ότι τα γενικά σχολεία δεν έχουν μόνιμο ΕΕΠ και ΕΒΠ, αλλά... ενίοτε 5μηνίτες συμβασιούχους εκπαιδευτικούς), μείωση του μαθητικού δυναμικού των ειδικών σχολείων μόνο για «ειδικές περιπτώσεις» και μείωση του αριθμού των εκπαιδευτικών, του ειδικού εκπαιδευτικού και ειδικού βοηθητικού προσωπικού. Αρα μεγάλη εξοικονόμηση πόρων στις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ.
2. Τμήματα Ενταξης
Στην αιτιολογική έκθεση για τις ΣΜΕΑΕ (σελ. 3, παρ. 5) αναφέρεται στην υποστήριξη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες «εντός του περιβάλλοντος της τάξης τους». Το υπουργείο φαίνεται σαν να μη γνωρίζει ότι:
Δεν υπάρχουν Τμήματα Ενταξης (Τ.Ε.) σε όλα τα σχολεία και -όταν παρουσιάζονται ανάγκες υποστήριξης μαθητών σε σχολεία που δεν υπάρχει Τμήμα Ενταξης (Τ.Ε.)- δεν τοποθετείται εκπαιδευτικός Ε.Α. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση των 8 δημοτικών σχολείων δυτικής Θεσσαλονίκης, όπου ζητήθηκε από τους διευθυντές και τους συλλόγους διδασκόντων να υποστηριχθούν τα παιδιά των σχολείων με Τ.Ε. και η κεντρική διοίκηση δεν τοποθέτησε εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής, με το αιτιολογικό ότι δεν υπάρχει ΦΕΚ ίδρυσης Τ.Ε. Τα παιδιά αυτά, είτε παρέμειναν στα σχολεία τους χωρίς πρόσθετη υποστήριξη είτε μετακινήθηκαν στα όμορα, όπου αύξησαν τον ήδη μεγάλο αριθμό παιδιών που μαθητεύουν εκεί.
Ο αριθμός των παιδιών που υποστηρίζονται στα Τ.Ε. είναι παντού μεγαλύτερος από τον προβλεπόμενο με βάση τον νόμο και οι εκπαιδευτικές τους ανάγκες διαφοροποιημένες σε κάθε τάξη και τμήμα, γι’ αυτό και οι εκπαιδευτικοί ομαδοποιούν τα παιδιά με βάση τις ανάγκες τους, ώστε να τα υποστηρίζουν όσες ώρες περισσότερο γίνεται και για όσα εκπαιδευτικά πεδία περισσότερα μπορούν. Το σχέδιο του υπουργείου θα μειώσει δραματικά τον χρόνο που θα αφιερώνεται σε κάθε παιδί σε βάρος του δικαιώματός του για ουσιαστική υποστήριξη.
Τα ερωτήματα προβάλλουν αμείλικτα: Τι αλήθεια θα προλαβαίνει να κάνει ο περιπλανώμενος εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής του ανύπαρκτου πλέον Τ.Ε., αν περάσει αυτή η τροπολογία; Θα κάνει αυτοψία; Καταγραφή; Συμβουλευτική; Πάντως επιστημονική, παιδαγωγική και εξατομικευμένη παρέμβαση, με βάση και τις ιδιαίτερες μαθησιακές ανάγκες, δεν θα μπορέσει να κάνει. Σε τάξεις μάλιστα που έχουν ξεπεράσει κατά πολύ το «κόκκινο»... Εκεί που στοιβάζουν μαθητές σε 20άρια-25άρια τμήματα, όπου ακόμα και το τυπικά αναπτυσσόμενο παιδί δυσκολεύεται να παρακολουθήσει.
Καταγγελίες
Να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: Οπως επισημαίνουν τα μέλη του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, Γιώτα Ιωαννίδου και Κική Γιαννάτου, η τροπολογία ακολουθεί τις οδηγίες της Ε.Ε. για την υποβάθμιση των σταθερών δομών της ειδικής εκπαίδευσης, στοχοποιεί τους μαθητές με αναπηρία που υποστηρίζονται σε δημόσιες και δωρεάν δομές ειδικής αγωγής και επιδιώκει τη μείωση του κρατικού κόστους για την εκπαίδευσή τους.
Παράλληλα, το μέλος του Δ.Σ. της ΔΟΕ, Mιχάλης Μιλτσακάκης, αποκαλύπτει ότι η τροπολογία αλλάζει εντελώς τον χαρακτήρα και τον προσανατολισμό των τμημάτων ένταξης, αφού χρεώνει στους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στη δομή αυτή ρόλο part time. Καλλιεργεί αντιλήψεις για το ότι η διαφοροποιημένη διδασκαλία αποτελεί την πανάκεια για τις εκπαιδευτικές ανάγκες όλων των μαθητών στο όνομα της συνεκπαίδευσης, συμπερίληψης.
Το μέλος του Δ.Σ. της ΔΟΕ, Γιώργος Γαλάνης, σημειώνει ότι στο όνομα της πλήρους ένταξης και αφού έχει σταθεροποιηθεί το μοίρασμα εκπαιδευτικών παράλληλης στήριξης σε 2, 3 ή και 4 μαθητές με αναπηρία τα προηγούμενα χρόνια, σε συνδυασμό με την είσοδο των κουπονιών στην εκπαίδευση, προετοιμάζεται η παραπέρα ιδιωτικοποίηση πλευρών της εκπαίδευσης, μεταφέροντας το κόστος στις οικογένειες των μαθητών.
Τι απαντά το υπουργείο
Για αναβάθμιση και όχι κατάργηση των Τμημάτων Ενταξης κάνει λόγο από την πλευρά του το υπουργείο, κάνοντας μια γενικού τύπου αναφορά στις σύγχρονες παιδαγωγικές κατευθύνσεις που προβάλλουν την ανάγκη ανάπτυξης των συνεργατικών μεθόδων, την προσαρμογή του σχολείου στις ανάγκες του μαθητή και την προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών για ένα σχολείο για όλους χωρίς διακρίσεις.
Σημειώνει επίσης ότι, «επειδή οι εκπαιδευτικές ανάγκες ορισμένων από τους μαθητές που υποστηρίζονται στα Τ.Ε. μπορεί να απαιτούν αυστηρά εξατομικευμένο πρόγραμμα και προστατευμένο χώρο, στην τροπολογία προβλέπεται ρητά η δυνατότητα υποστήριξης μαθητών σε ιδιαίτερο χώρο».
Παραμένει εντυπωσιακό πάντως το γεγονός ότι το υπουργείο βλέπει «άμεσα οφέλη και αποτελέσματα από αυτή τη νέα λογική λειτουργίας των Τ.Ε.» που «αναμένεται να είναι η αποτελεσματικότερη υποστήριξη περισσοτέρων μαθητών ταυτόχρονα εντός της τάξης τους, η ανάπτυξη των συνεργατικών δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών και η απόκτηση τεχνογνωσίας στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας και στην προσαρμογή του εκπαιδευτικού υλικού και του μαθησιακού περιβάλλοντος» και παράλληλα παραβλέπει το γεγονός ότι δεν υπάρχουν Τ.Ε. σε όλα τα σχολεία, ότι στα τμήματα θα στοιβάζονται σωρηδόν τα παιδιά και ότι υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στις ανάγκες κάθε παιδιού ξεχωριστά.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 05/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
