Alfavita Newsroom Ο Νίκος Ηλιάδης έστειλε στο alfavita.gr σειρά κειμένων σχετικά με τη σύγχρονη εκπαίδευση τα οποία, όπως ο ίδιος σημειώνει είναι "σημειώσεις στα «παιδαγωγικά» για χρήση τόσο στην εκπαιδευτική διαδικασία , όσο και στην εκπαίδευση ενηλίκων στα πλαίσια της δια βίου εκπαίδευσης ( continuing education ) , που ήδη αποτελεί τη μεγαλύτερη βιομηχανία της σύγχρονης κοινωνίας."
Νίκος Ηλιάδης, Πολ/κός Μηχ/κός Ε.Μ.Π., M.Sc.,
Ph.D. Industrial Education, Organization and Management,
Επίτιμος Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Η επιστημονική διαδικασία σχεδίασης εκπαιδευτικών προγραμμάτων δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη να γίνει αντιληπτή η διαφορά της έννοιας «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» που τη χρησιμοποιούμε προκειμένου να αναφερθούμε στο περιεχόμενο -την ύλη ενός μαθήματος- από την έννοια «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» που τη χρησιμοποιούμε για να αναφερθούμε στη συνολική εκπαιδευτική διαδικασία. Με τη δεύτερη αυτή έννοια, «οργάνωση εκπαιδευτικού προγράμματος» σημαίνει να καθοριστούν με ακρίβεια:
α) Οι αντικειμενικοί στόχοι του εκπαιδευτικού προγράμματος. Τι επιδιώκουμε δηλαδή και ποιος είναι ο βαθμός απόδοσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας που επιδιώκεται ανά αντικειμενικό στόχο. Ο αντικειμενικός στόχος πρέπει να περιγράφει τι θα πρέπει ακριβώς να δούμε από πλευράς μαθητή και κάτω από ποιες συνθήκες , προκειμένου να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο στόχος έχει επιτευχθεί. Το κόστος του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι προφανώς συνάρτηση του επιπέδου των στόχων.
β) Το περιεχόμενο που θα διδαχθεί και που θα πρέπει να είναι συμβατό με τους αντικειμενικούς στόχους που έχουν τεθεί. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις της σημερινής εποχής της οικονομίας της γνώσης απαιτούν από σύγχρονα προγράμματα τον συνεχή εκσυγχρονισμό του διδασκομένου περιεχομένου . Δυστυχώς στη χώρα μας δεν παράγεται πρωτογενής γνώση με ερευνητικές διαδικασίες και οι εξελίξεις στην καλύτερη περίπτωση μεταφέρονται με χρονική υστέρηση όταν το επιτρέπουν αυτοί που την παράγουν.
γ) Η μέθοδος διδασκαλίας που θα χρησιμοποιηθεί ως η πιο κατάλληλη για κάθε τμήμα του περιεχομένου του εκπαιδευτικού προγράμματος και για την επίτευξη του κάθε αντικειμενικού στόχου ξεχωριστά. Ανάλογα με τη μέθοδο διδασκαλίας θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν και τα κατάλληλα βιβλία, εποπτικά μέσα , εργαστήρια, συστήματα υπολογιστών κλπ. Εκπαιδευτικά βοηθητικά μέσα . Οι σύγχρονες κοινωνίες με κατάλληλες μεθόδους δίνουν έμφαση στην αξιοποίηση όλου του ανθρώπινου δυναμικού τους και ιδιαίτερα «των προικισμένων ατόμων» που αποτελούν την ελπίδα για το μέλλον. Συνήθως η πρόοδος της κοινωνίας οφείλεται στα άτομα αυτά που με τις ιδιαίτερες πνευματικές και πρακτικές ικανότητές τους δημιουργούν την πρόοδο και την ανάπτυξη από την οποία προλύπτει όφελος για όλους.
Κατανομή τυχαίου δείγματος ανθρώπινου δυναμικού
δ) Ο τρόπος αξιολόγησης που θα εφαρμοστεί, για να εκτιμηθεί η απόδοση των εκάστοτε εκπαιδευόμενων και ο βαθμός πραγματοποίησης των αντικειμενικών στόχων, του περιεχομένου του μαθήματος, ακόμη και του ίδιου του συστήματος αξιολόγησης. Η αξιολόγηση είναι και σημείο που χρησιμοποιείται στην αξιολόγηση εκπαιδευτών, εκπαιδευτικών συστημάτων, ιδρυμάτων κλπ.
Η σχεδίαση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, όπως φαίνεται και από το σχήμα που ακολουθεί, είναι αντικείμενο συνεχών βελτιώσεων, ιδιαίτερα στην εποχή μας που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες τεχνολογικές και κοινωνικές μεταβολές.
Σχήμα 1. Απεικόνιση στοιχείων εκπαιδευτικού προγράμματος
Η ύπαρξη μιας φιλοσοφίας, στα πλαίσια της οποίας θα ενταχθεί η σχεδίαση συγκεκριμένου εκπαιδευτικού προγράμματος, απλοποιεί πολλές δυσκολίες. Χωρίς την ύπαρξη μιας φιλοσοφίας το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι ανοιχτό σε όλα τα δόγματα και τις ιδιοτροπίες. Η φιλοσοφία μπορεί να χρησιμεύσει ως πηγή για τη διαμόρφωση αντικειμενικών στόχων, καθώς επίσης και να επηρεάσει τη γενικότερη διαμόρφωση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος.
Υπάρχουν πολλές και αλληλοσυγκρουόμενες φιλοσοφίες στην εκπαίδευση. Προγράμματα που έχουν ως βάση διαφορετικές φιλοσοφίες διαφέρουν επίσης και ως προς τους αντικειμενικούς στόχους και τη μεθοδολογία, και ως προς την υποδειγματική εικόνα του ατόμου που επιδιώκεται να διαμορφωθεί ως αποτέλεσμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Για παράδειγμα, διαφορετική εκπαιδευτική σχεδίαση πραγματοποιείται' στα πλαίσια κοινωνιών με ελεύθερο ανταγωνιστικό οικονομικό σύστημα, που θα πρέπει να δίνει έμφαση στην ανεξάρτητη και κριτική σκέψη και στην ανάπτυξη ατόμων ικανών για έρευνα και αναζήτηση, και διαφορετική στα πλαίσια κοινωνιών με κεντρικά ελεγχόμενο οικονομικό σύστημα, όπου οι στόχοι εκπαίδευσης/κατάρτισης θα πρέπει να συνδέονται και να εξυπηρετούν προκαθορισμένους οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους.
Θα πρέπει και στη χώρα μας να ορισθεί με σαφήνεια το είδος της κοινωνίας και το οικονομικό σύστημα που επιδιώκουμε ( ελεύθερη ή κεντρικά ελεγχόμενη ) και κατά προέκταση του εκπαιδευτικού συστήματος που την εξυπηρετεί.
Η αξιολόγηση είναι βασικό αντικείμενο οργανωμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης καθηγητών που δεν υπάρχουν στη χώρα μας .
Οι ιστοσελίδες
sici-inspectorates.eu/Members/Inspection-Profiles
αναφέρονται στην ένωση επιθεωρητών της Ευρώπης . Εμφανίζονται συστήματα αξιολόγησης που εφαρμόζονται σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες .
Στην Αγγλία H Εκπαίδευση Καθηγητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι αρμοδιότητα του OFSTED (OFSTED- http://www.ofsted.gov.uk ), του γραφείου για τα Πρότυπα στην Εκπαίδευση , που επίσημα ονομάζεται «το Γραφείο του Προϊσταμένου Επιθεωρητή της Αυτής Μεγαλειότητας της Βασίλισσας. Προσφέρει και επιβλέπει τα προγράμματα παιδαγωγικής εκπαίδευσης καθηγητών επιπλέον της εκπαίδευσης στην ειδικότητά τους. Για παράδειγμα, ακόμη και απόφοιτος του Imperial College να είναι κάποιος μαθηματικός , δεν έχει το δικαίωμα να διδάξει στα σχολεία αν δεν περάσει επιτυχώς και την διαδικασία παιδαγωγικής εκπαίδευσης του OFSTED. Κάθε χρόνο ο επικεφαλής των Επιθεωρητών υποβάλλει έκθεση στο Κοινοβούλιο για τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων των σχολείων , με βάση την οποία λαμβάνονται αποφάσεις για την εκπαιδευτική πολιτική.
Στη χώρα μας έχουν καθιερωθεί ως «εκπαιδευτικές σχολές», οι σχολές των Μαθηματικών, Φιλολόγων, Φυσικών, Χημικών κλπ. χωρίς οργανωμένα προγράμματα παιδαγωγικής εκπαίδευσης καθηγητών. Οι απόφοιτοι των σχολών αυτών στο Δυτικό κόσμο στον οποίο θέλουμε να ανήκουμε , κατευθύνονται στην αγορά εργασίας και όχι μονοπωλιακά στην εκπαίδευση όπως συμβαίνει στη χώρα μας. Επειδή δεν υπάρχει αγορά εργασίας για τις ειδικότητες αυτές ή είναι περιορισμένη , συνωστίζονται για απασχόληση στο χώρο της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της φροντιστηριακής , παράγοντας νέους αποφοίτους χωρίς προοπτικές εργασίας.
Κάποια αξιολόγηση πρέπει να έχουμε . Δεν μπορεί να αξιολογούνται μόνον οι μαθητές (για τους οποίους λειτουργεί το σχολείο ), των οποίων η αξιολόγηση θα πρέπει να είναι και αποτέλεσμα σχετικής εκπαίδευσης των αξιολογητών. H ποιότητα της εκπαίδευσης συνδέεται άμεσα με την παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας που συνδέεται κατά προέκταση με τη δημιουργία εργασιακού περιβάλλοντος υψηλού επιπέδου και θέσεων εργασίας για πανεπιστημιακούς αποφοίτους που σήμερα περιορίζονται.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
