Alfavita Newsroom Η ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. (Πρωτοβουλία για Παιδεία και Ανάπτυξη) στέλνει ανοικτή επιστολή στον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, σχετικά με την παραγραφή των χρεών των μελών ΔΕΠ, τα οποία είναι υποχρεωμένα να αποδίδουν στα Πανεπιστήμια στα οποία υπηρετούν ποσοστό 7% των ακαθάριστων εσόδων που αποκτούν από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος.
Η ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. αναρωτιέται στην επιστολή: Ποιος άραγε ευθύνεται για την αδυναμία της διοίκησης να υπερασπιστεί τους ιδιαίτερα ισχνούς -ειδικά στις μέρες μας- πόρους των Ελληνικών Πανεπιστημίων; Ποιο είναι το μήνυμα προς τους κακοπληρωτές, που τους χαρίζεται τo μεγαλύτερο μέρος των οφειλών, και ποιο προς τους συνεπείς και όλη την ελληνική κοινωνία; Με τη διάταξη οι συνεπείς που κατέβαλαν, αλλά και όσοι βρίσκονται σε καθεστώς «ομηρίας» εμφανίζονται έντονα δυσαρεστημένοι! Είναι αυτή μια πρακτική που χαρακτηρίζει ένα κράτος δικαίου;
Η επιστολή
Θέμα: Η Εκπαίδευση και η Έρευνα είναι βασικοί μοχλοί της Ανάπτυξης
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Η ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. είναι μια ένωση πολιτών, που έχει θέσει ως βασικό σκοπό της την ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ του εκπαιδευτικού και του ερευνητικού συστήματος της χώρας αφενός και των επιχειρήσεων, της βιομηχανίας και της οικονομίας γενικότερα αφετέρου. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η εμβάθυνση και διεύρυνση αυτών των σχέσεων θα οδηγήσει σε πολύ υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με έντονα ποιοτικά χαρακτηριστικά, κάτι που άλλωστε δείχνει η ανάλογη εμπειρία σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο.
Για την ανάπτυξη και εδραίωση αυτής της σχέσης σημαντικό ρόλο παίζει η διαφάνεια, η σταθερότητα και η ίση και δίκαιη μεταχείριση όλων των εμπλεκομένων. Μέσα σε ακριβώς αυτό το πλαίσιο εξελίσσεται εδώ και δυο δεκαετίες το ζήτημα της παρακράτησης από τα ΑΕΙ (μέσω των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας-ΕΛΚΕ) ποσοστού επί των εισπράξεων των μελών ΔΕΠ που, παράλληλα με την απασχόλησή τους στο Πανεπιστήμιο, ασκούν ελευθέριο επάγγελμα.
Η διαχρονική πορεία του θέματος θεωρείται γνωστή: από το ο 1997 η πολιτεία, επί υπουργίας Γεράσιμου Αρσένη, θεσμοθέτησε για πρώτη φορά την υποχρέωση των μελών ΔΕΠ να αποδίδουν στα Πανεπιστήμια στα οποία υπηρετούν ποσοστό 30% των ακαθάριστων εσόδων που αποκτούν από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Το ποσοστό αυτό στη συνέχεια, με αλλεπάλληλες ρυθμίσεις, επαναπροσδιορίστηκε αρκετές φορές, ώστε σήμερα να βρίσκεται στο 7% επί των καθαρών εσόδων (από το 2018 και μετά). Αναλυτικότερη παρουσίαση του θέματος υπάρχει στο Παράρτημα της επιστολής.
Πρόσφατα, με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης η Υπουργός Παιδείας κ. Νίκη Κεραμέως εισήγαγε 10ετή παραγραφή των χρεών, που είχαν δημιουργηθεί (από το 1997 έως τα τέλη του 2009) και δεν είχαν καταβληθεί από κάποια μέλη ΔΕΠ.
Αναρωτιέται κανείς: Ποιος άραγε ευθύνεται για την αδυναμία της διοίκησης να υπερασπιστεί τους ιδιαίτερα ισχνούς -ειδικά στις μέρες μας- πόρους των Ελληνικών Πανεπιστημίων; Ποιο είναι το μήνυμα προς τους κακοπληρωτές, που τους χαρίζεται τo μεγαλύτερο μέρος των οφειλών, και ποιο προς τους συνεπείς και όλη την ελληνική κοινωνία; Με τη διάταξη οι συνεπείς που κατέβαλαν, αλλά και όσοι βρίσκονται σε καθεστώς «ομηρίας» εμφανίζονται έντονα δυσαρεστημένοι! Είναι αυτή μια πρακτική που χαρακτηρίζει ένα κράτος δικαίου;
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
λαμβάνοντας αφορμή από αυτό το σχετικά απλό φαινόμενο αδυναμίας διαχείρισης ενός ζητήματος επί μια ολόκληρη εικοσαετία από την υπάρχουσα δομή διακυβέρνησης των Πανεπιστημίων, πιστεύουμε ότι:
- Υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα διακυβέρνησης των ελληνικών Πανεπιστημίων. Εκτός των άλλων, το υπάρχον σύστημα διακυβέρνησης αποδεικνύεται ότι δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει στοιχειωδώς την περιουσία και τους πόρους των Ιδρυμάτων.
- Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τη διαχείριση άλλων ζητημάτων ακαδημαϊκής φύσης, απείρως πιο σημαντικών, σύνθετων και ραγδαία εξελισσόμενων στον διεθνή στίβο της εκπαίδευσης, της έρευνας, της καινοτομίας και κάθε μορφής συνεργασίας των Ακαδημαϊκών & Ερευνητικών Ιδρυμάτων με τον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται για στόχους εθνικά σημαντικούς και καθοριστικούς για τη δυναμική είσοδο της Χώρας σε μια παραγωγική, πολύπλευρη, στέρεης και «ενάρετη» Ανάπτυξη.
Τα παραπάνω για μια ακόμη φορά επιβεβαιώνουν το συμπέρασμα: το ελληνικό πανεπιστημιακό σύστημα χρειάζεται μια καθολική και ριζοσπαστική μεταρρύθμιση σε όλα τα επίπεδα και τις πτυχές λειτουργίας του.
Η ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. έχει ήδη από το 2016 διατυπώσει δημόσια τις συνολικές της θέσεις για το πλαίσιο μιας τέτοιας μεταρρύθμισης, θέσεις που σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό αποτέλεσαν τον κορμό του προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας, που τέθηκε στην κρίση του Ελληνικού λαού και εγκρίθηκε απ’ αυτόν στις εκλογές του 2019.
Η προτροπή μας, λοιπόν, είναι απλή: κύριε Πρωθυπουργέ, εφαρμόστε το πρόγραμμά σας για την καθολική και ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στην Παιδεία, αυτό που ο Ελληνικός λαός ενέκρινε στις εκλογές του 2019, και την υλοποίηση του οποίου η μεγάλη πλειονότητα των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, αλλά και μια ισχυρή πλειοψηφία στην κοινωνίας, είναι πρόθυμη να υποστηρίξει ενθέρμως!
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου
Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας
Νικόλαος Μ. Σταυρακάκης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ Δρ. Μιχαήλ Καθαράκης
Παράρτημα
ΘΕΜΑ: Η διαχρονική εξέλιξη του θέματος της απόδοσης από τους πανεπιστημιακούς στα Ιδρύματά τους ποσοστό των εσόδων που αποκτούν από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Η αδυναμία της διοίκησης να διασφαλίσει πόρους των Πανεπιστημίων.
Αναλυτικά η διαχρονική εξέλιξη του θέματος της απόδοσης από τους πανεπιστημιακούς στα Ιδρύματα τους ποσοστό των εσόδων, που αποκτούν από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος έχει ως εξής:
Από το 1997 η πολιτεία, επί Υπουργού Παιδείας Γεράσιμου Αρσένη, είχε θεσμοθετήσει για πρώτη φορά την υποχρέωση των μελών ΔΕΠ να αποδίδουν στα Πανεπιστήμια στα οποία υπηρετούν ποσοστό 30% των ακαθάριστων εσόδων που αποκτούν από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Το ποσοστό αυτό στη συνέχεια με αλλεπάλληλες ρυθμίσεις επαναπροσδιορίστηκε στο 15% επί των ακαθάριστων εσόδων (μέχρι το 2011), στο 10% επί των ακαθάριστων εσόδων (μέχρι το 2014), στο 7% επί των καθαρών εσόδων (μέχρι το 2016), στο 7% επί των ακαθάριστων εσόδων (μέχρι το 2018) και, τέλος, στο 7% επί των καθαρών εσόδων (από το 2018 και μετά).
Αρκετοί πανεπιστημιακοί καθηγητές, όλη αυτήν την τελευταία εικοσαετία, κάθε χρόνο απέδιδαν κανονικά στα Πανεπιστήμιά τους τα ποσά που όφειλαν από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Άλλοι όμως υπόχρεοι δεν απέδιδαν τα οφειλόμενα και πλέον έχουν συσσωρευτεί μεγάλες οφειλές. Οι τελευταίοι επί πολλά χρόνια πίεζαν την εκάστοτε κυβέρνηση για διαγραφή -τουλάχιστον μέρους- των οφειλών τους.
Όλοι οι Υπουργοί Παιδείας και Οικονομικών από το 2002 και εντεύθεν, συμπεριλαμβανομένων ακόμα και των δύο πρώτων Υπουργών Παιδείας της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ [Μπαλτάς – Φίλης], δεν είχαν υποχωρήσει στις συνεχείς, ασφυκτικές και επίμονες πιέσεις των ασυνεπών μελών ΔΕΠ. Αξίζει να γίνει μνεία μίας συνάντησης που έλαβε χώρα το 2014, στο γραφείο του τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, με την παρουσία της τότε ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, Κοσμητόρων και Προέδρων Σχολών Υγείας ΕΚΠΑ και ΑΠΘ, μελών του Προεδρείου της ΠΟΣΔΕΠ (από την παράταξη των γιατρών – οδοντιάτρων), αντιπροσωπείας των αιτουμένων τη διαγραφή των χρεών τους, και του νομικού τους συμβούλου, πρώην Πρύτανη του ΕΚΠΑ. Η συζήτηση ήταν διεξοδική και η τελική απόφαση της κυβέρνησης Σαμαρά -προς τιμή της- ήταν απόρριψη του αιτήματος, σε συμφωνία και με την αντίστοιχη πρόσφατη τότε απόφαση του Σ.τ.Ε.
Η Κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και οι αντίστοιχοι Υπουργοί Παιδείας και Οικονομικών Γαβρόγλου και Τσακαλώτος, επωφελούμενοι και από την «επικοινωνιακή συσκότιση» που τους προσέφερε η εθνικών διαστάσεων τραγωδία στο Μάτι, προχώρησαν τον Ιούλιο του 2018 στην περαιτέρω μείωση του ποσοστού παρακράτησης, αποστερώντας έτσι σημαντικούς πόρους από τα Πανεπιστήμια. Συγκεκριμένα, μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού και ενώ ακόμη δεν έχει «κάτσει» η στάχτη από την εθνική τραγωδία των καταστροφικών πυρκαγιών στο Μάτι, η κυβέρνηση ψήφισε, στα κρυφά, ένα ακόμη ρουσφέτι, αυτή τη φορά με αποδέκτες εκείνα τα μέλη ΔΕΠ που τα τελευταία 20 χρόνια δεν απέδιδαν την οφειλόμενη παρακράτηση. Το ρουσφέτι είναι το εξής: όλες οι οφειλές της τελευταίας εικοσαετίας επανυπολογίζονταιQ με πολύ χαμηλότερο ποσοστό από ό,τι ίσχυε κατά περιόδους, συγκεκριμένα με ποσοστό 7% επί των καθαρών αποδοχών από το ελευθέριο επάγγελμα.
Για παράδειγμα, κάποιος που είχε εκκρεμείς οφειλές από την περίοδο 1997-2011 (την περίοδο των «παχιών αγελάδων») καλείται πλέον να αποδώσει το 7% επί των καθαρών αποδοχών του, ενώ αν ήταν συνεπής και πλήρωνε στην ώρα του την περίοδο εκείνη θα είχε αποδώσει το 15% επί των ακαθάριστων αποδοχών του από το 1997 έως το 2011. Αν θεωρήσουμε ότι οι εμφανιζόμενες δαπάνες είναι (κατ’ ελάχιστον) 30%, τότε το 7% επί των καθαρών αποδοχών ισούται με περίπου 5% επί των ακαθαρίστων, οπότε στην περίπτωση αυτή διαγράφεται το 66,6 % των οφειλών του για την περίοδο 1997-2011.
Με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (βλέπε, [1]) η Υπουργός Παιδείας κ. Νίκη Κεραμέως προχώρησε σε διαγραφή των χρεών, που είχαν δημιουργηθεί από το 1997 έως τα τέλη του 2009 και δεν είχαν καταβληθεί. Συγκεκριμένα, στον Νόμο 4821/2021, Άρθρο 113 με τίτλο Ρυθμίσεις σχετικά με τη διαδικασία απόδοσης της κράτησης επί των εισοδημάτων των μελών ΔΕΠ από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, εδάφιο 1β αναφέρεται «… Οφειλές που θα προκύψουν σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο παραγράφονται μετά την πάροδο δεκαετίας από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκαν». Η τροπολογία προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων στην πλειοψηφία των μελών ΔΕΠ που είχαν καταβάλει κανονικά τα ποσά παρακράτησης στο ΑΕΙ, ποσά που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν και τις 30.000 ευρώ. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν περιπτώσεις κάποιων κακοπληρωτών των οποίων το χρέος προς τα Ιδρύματά τους είναι κατά πολλές δεκάδες χιλιάδες ευρώ μεγαλύτερο, αλλά και κάποιων που δεν έχουν καταβάλει λόγω νομικής και διαδικαστικής αδυναμίας των ΕΛΚΕ.
Επίσης το όφελος αυτό δεν δίδεται στους καλοπληρωτές, όπως έγινε στο παρελθόν: Το 1997 το ποσοστό παρακράτησης είχε οριστεί στο 30% των ακαθάριστων εσόδων. Το 2000 η τότε κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη κατάλαβε ότι το ποσοστό αυτό ήταν υπερβολικά υψηλό και το μείωσε στο 15% αναδρομικά από το 1997, με την υποσημείωση όμως ότι όσοι στο μεταξύ πλήρωσαν με το 30% θα πάρουν τη διαφορά πίσω (και την πήραν). Όμως, η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ το 2018 αλλά και η παρούσα κυβέρνηση δια της κ. Κεραμέως δεν το έκανε αυτό. Συγκεκριμένα, στον Νόμο 4821/2021, Άρθρο 113 εδάφιο 3 αναφέρεται «… δεν παρέχεται δυνατότητα συμψηφισμού σύμφωνα με την παρούσα, θεωρούνται νόμιμες, σύμφωνα με τα ποσοστά που ίσχυαν κατά τον χρόνο καταβολής τους και δεν αναζητούνται.»
Τέλος, για να προλάβει τυχόν αντιδράσεις των διοικήσεων των ΑΕΙ και των ΕΛΚΕ με την καταληκτική παράγραφο στο άρθρο 113 (εδάφιο 5), νομοθετεί ότι … «Οι διοικήσεις των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) και των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας των Α.Ε.Ι. απαλλάσσονται από κάθε είδους ευθύνη από τη μη είσπραξη των οφειλών των Καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων πλήρους απασχόλησης των Α.Ε.Ι. από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ατομικώς έως την 31η.12.2009.»
Αναρωτιέται κανείς: Τότε ποιος άραγε ευθύνεται για την αδυναμία μιας διοίκησης να υπερασπιστεί τους ιδιαίτερα πολύτιμους -ειδικά στις μέρες μας- πόρους των οικονομικά δεινοπαθούντων ελληνικών πανεπιστημίων; Ποιο είναι το μήνυμα προς τους κακοπληρωτές και ποιο προς τους συνεπείς και γενικότερα όλη την κοινωνία;
Αυτό το γεγονός χαρακτηρίζει ένα κράτος δικαίου;
——————————————————————
[1] Νόμος 4821/2021 – «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις» του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
