Δύο βασικά προβλήματα στην Ελληνική Ανώτατη εκπαίδευση, εντοπίζει ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών κ.Χρήστος Μπούρας, την ώρα που το ίδρυμα προετοιμάζεται για την εξάπλωσή του στο εξωτερικό με ίδρυση παραρτήματος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Το πρώτο αφορά το δημογραφικό πρόβλημα που επηρεάζει τα ΑΕΙ λόγω μικρού αριθμού υποψηφίων φοιτητών και το δεύτερο αφορά στην αναδιάταξη του Ακαδημαϊκού Χάρτη της χώρας.
«Πιστεύω πως η χώρα έχει περισσότερα Πανεπιστήμια από όσα μπορεί να χρηματοδοτήσει ικανοποιητικά και φυσικά από όσα χρειάζεται η Κοινωνία και η Οικονομία», αναφέρει ο Πρύτανης.
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών στη συνέντευξη που παραχώρησε στο alfavita.gr τονίζει με τα παραπάνω λόγια ότι το ζήτημα ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ είναι δευτερεύον μπροστά σε αυτά τα ζητήματα.
Ενα εξίσου σοβαρό ζήτημα κατά τον κ.Μπούρα αφορά στη λειτουργία των Ελληνικών Πανεπιστημίων ως ΝΠΔΔ που «προσθέτει γραφειοκρατία και δεν τους επιτρέπει να αξιοποιήσουν την περιουσία τους αλλά και τα αποτελέσματα της έρευνας τους».
Ο Χρήστος Μπούρας στη συνέντευξή του αναλύει τους επόμενους στόχους του Πανεπιστημίου, ανάμεσα στους οποίους η λειτουργία παραρτήματος στην Αλεξάνδρεια. Ο σχεδιασμός είναι να λειτουργήσουν δύο τμήματα στα αντικείμενα του ελληνικού πολιτισμού, της ελληνικής γλώσσας και της ελληνικής φιλοσοφίας.
Τονίζει ότι χωρίς συνταγματική αναθεώρηση δε μπορεί να ανοίξει διάλογος για δίδακτρα στα προπτυχιακά Τμήματα.
Σημειώνει ότι η στέγασητων φοιτητών στην Πάτρα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα λόγω της αύξησης των ενοικίων.
Ζητά από το Δήμο και την πολιτεία να επιδοτήσει τα κόμιστρα, καθώς και το κόστος μετακίνησης είναι υψηλό.
Και εκτιμά ότι τα Συμβούλια Διοίκησης των ΑΕι θα έπρεπε να έχουν μόνο 3 αρμοδιότητες: Έλεγχο στον Πρύτανη και Αντιπρυτάνεις, στρατηγικό σχεδιασμό του Πανεπιστημίου και προσέλκυση χορηγιών και δωρεών.
Όλη η συνέντευξη του Χρήστου Μπούρα
Ποιες είναι οι στρατηγικές προτεραιότητες του ιδρύματος για το 2025;
Οι φοιτητές μας και η Πανεπιστημιακή Κοινότητα θα παραμείνουν στο επίκεντρο των δράσεων μας. Με το ξεκίνημα της νέας θητείας οι στόχοι που τέθηκαν είναι η κατασκευή του Φοιτητικού Εστιατορίου, η μελέτη για το κτίριο της ΣΑΚΕ, η διεκδίκηση νέων θέσεων για πάσης φύσεως προσωπικό (ΔΕΠ, ΕΤΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΕΠ και Διοικητικοί/Τεχνικοί), η δημιουργία της 8ης Σχολής στην Αρχαία Ολυμπία, η λειτουργία παραρτήματος στην Αλεξάνδρεια, η καθημερινότητα και το περιβάλλον, η ανανέωση εκπαιδευτικού και ερευνητικού εξοπλισμού ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός και η απλοποίηση διαδικασιών και η ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας.
Αναμένεται το 2025 η ίδρυση των πρώτων μη κρατικών πανεπιστημίων μετά από τις αλλαγές που επέφερε η κυβέρνηση. Πώς βλέπετε αυτή την προοπτική; Κατ αρχάς, συμφωνείτε με την ίδρυσή τους παρά τις προβλέψεις του άρθρου 16; Θεωρείτε ότι τα μη κρατικά, ενδεχομένως και ιδιωτικά ΑΕΙ θα αποτελέσουν ανταγωνιστικό στοιχείο για τα δημόσια ιδρύματα; Πώς βλέπετε να εξελίσσεται το θέμα αυτό;
Θεωρώ πως μια συνταγματική αναθεώρηση που ταυτόχρονα με την δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων θα ενίσχυε το αυτοδιοίκητο των Ελληνικών Δημόσιων Πανεπιστήμιων θα ήταν στη σωστή κατεύθυνση. Από την άλλη μεριά βέβαια δεν μπορώ να αγνοήσω την λειτουργία των κολλεγίων χωρίς κανέναν έλεγχο από την ΕΘΑΑΕ, όπως συμβαίνει με όλα τα Ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια. Θεωρώ πως δύο είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα. Το πρώτο αφορά το δημογραφικό πρόβλημα που επηρεάζει και θα επηρεάσει τα Ελληνικά Πανεπιστήμια λόγω μικρού αριθμού υποψηφίων φοιτητών και το δεύτερο έχει να κάνει με την αναδιάταξη του Ακαδημαϊκού Χάρτη της χώρας. Πιστεύω πως η χώρα έχει περισσότερα Πανεπιστήμια από όσα μπορεί να χρηματοδοτήσει ικανοποιητικά και φυσικά από όσα χρειάζεται η Κοινωνία και η Οικονομία. Οφείλουμε να ανοίξουμε έναν διάλογο για αυτά τα δυο προβλήματα.
Γίνεται τελευταία λόγος για δίδακτρα στα προπτυχιακά Τμήματα και των δημοσίων ΑΕΙ. Για παράδειγμα, ο μέχρι πρότινος γ.γ. Ανώτατης Εκπαίδευσης Οδυσσέας-Ιωάννης Ζώρας, προτείνει στο καινούργιο βιβλίο του να δέχονται με δίδακτρα στις σχολές των δημόσιων ΑΕΙ φοιτητές που δεν κατόρθωσαν να εισαχθούν μέσω πανελληνίων εξετάσεων. Ποια είναι η θέση σας;
Χωρίς τη συνταγματική αναθεώρηση δεν μπορεί να ανοίξει διάλογος για αυτά τα ζητήματα. Μην ξεχνάτε βέβαια πως το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο έχει δίδακτρα. Το πρόβλημα έχει πολλούς παράγοντες, όπως η οικονομική κατάσταση των υποψηφίων, η χορήγηση υποτροφιών, σίτισης και στέγασης κλπ. Σε κάθε περίπτωση η προσωπική μου άποψη είναι η ενίσχυση όσων Ελληνικών Δημόσιων Πανεπιστημίων χρειάζονται και είναι χρήσιμα.
Τα προβλήματα του ιδρύματος που διοικείτε; Υποχρηματοδότηση-υποστελέχωση; Τι γίνεται με τη στέγαση των φοιτητών στην Πάτρα, τις εστίες σας, τα αυξημένα ενοίκια; Ποιες πρωτοβουλίες μπορείτε να λάβετε ή έχετε λάβει ήδη; Τι πρέπει να γίνει από την πλευρά της πολιτείας;
Η χαμένη δεκαετία λόγω μνημονίων έχει δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα σε θέσεις όχι μόνο μελών ΔΕΠ αλλά και σε ΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ, ΕΕΠ και διοικητικούς. Πρέπει σταδιακά και σε βάθος πενταετίας να διορθωθεί αυτή η κατάσταση. Από την άλλη μεριά χρειάζεται ανανέωση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού εξοπλισμού στα Πανεπιστήμια αν θέλουμε να διατηρήσουμε υψηλού επιπέδου εκπαίδευση και έρευνα. Η στέγαση είναι ένα σημαντικό πρόβλημα λόγω της αύξησης των ενοικίων. Το Πανεπιστήμιο Πατρών σε συνεργασία με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, με το Υπουργείο και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας υλοποιεί ένα μεγάλο πρόγραμμα ανακαινίσεων και εκσυγχρονισμού των φοιτητικών εστιών. Φοιτήτρια και φοιτητής που πληροί τα κριτήρια για τη στέγαση θα πάρει δωμάτιο στις φοιτητικές μας εστίες. Χρειάζεται να ενδυναμωθεί και άλλο η καλή συνεργασία με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ για να πετύχουμε περισσότερα προς όφελος των οικότροφων μας στις φοιτητικές εστίες.
Με τις μετακινήσεις των φοιτητών τι γίνεται; Υπάρχει και εκεί ζήτημα κόστους (ή άλλο;) και πώς μπορεί να αμβλυνθεί;
Στη Πάτρα το κόστος μετακίνησης είναι υψηλό. Πρέπει η Πολιτεία αλλά και ο Δήμος να επιδοτήσει τα κόμιστρα έτσι ώστε οι φοιτήτριες και οι φοιτητές μας να απολαμβάνουν ίδιες τιμές όπως αυτές στην Αθήνα. Σε κάθε περίπτωση συζητάμε με τους φορείς αλλά το πρόβλημα παραμένει.
Πώς εξελίσσεται η «δυαρχία» με το συμβούλιο διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Πατρών; Θυμίζω ότι σε άλλα ιδρύματα είχαμε ισχυρές αντιδικίες, ενώ την προηγούμενη φορά (επί Διαμαντοπούλου) που επιχειρήθηκε το αντίστοιχο, τελικά ναυάγησε. Τώρα;
Δεν υπάρχουν προβλήματα δυαρχίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών και έχουμε μια αγαστή συνεργασία. Θεωρώ όμως πως το Συμβούλιο Διοίκησης θα πρέπει να έχει 3 αρμοδιότητες. Έλεγχο στον Πρύτανη και Αντιπρυτάνεις, στρατηγικό σχεδιασμό του Πανεπιστημίου και προσέλκυση χορηγιών και δωρεών. Η έλλειψη του Πρυτανικού Συμβουλίου έχει μεταφέρει όλη την καθημερινότητα στο Συμβούλιο Διοίκησης κάτι που δημιουργεί προβλήματα αποτελεσματικότητας και διαχείρισης. Προσωπικά πιστεύω πως είναι χρήσιμη η ύπαρξη Συμβουλίου Διοίκησης έτσι όπως το περιέγραψα και σίγουρα θα βοηθήσει το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Ποιο θεωρείτε σημαντικό πρόβλημα για τα Ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια;
Η λειτουργία των Ελληνικών Πανεπιστημίων ως ΝΠΔΔ προσθέτει γραφειοκρατία και δεν τους επιτρέπει να αξιοποιήσουν την περιουσία τους αλλά και τα αποτελέσματα της έρευνας τους. Έτσι θα είχαν επιπλέον πόρους για την ανάπτυξη τους. Αυτά είναι τα ζητήματα που πρέπει να δούμε σε μια συνταγματική αναθεώρηση και όχι η δαιμονοποίηση του άρθρου 16.