Λεωνίδας Βουρλιώτης Αποφοίτοι και φοιτητές του Τμήματος Σπουδών στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) στέλνουν στο alfavita.gr την έντονη ανησυχία τους για τη μετονομασία του τμήματος σε «Ευρωπαϊκές Σπουδές: Ιστορία, Κοινωνία, Πολιτισμός» και την αβεβαιότητα που αυτή δημιουργεί όσον αφορά τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Σύμφωνα με την επιστολή που αποστάλθηκε στο alfavita.gr, η αλλαγή τίτλου και η τροποποίηση θεματικών ενοτήτων εφαρμόζεται μόνο για τους νέους φοιτητές, αφήνοντας τους παλαιούς αποφοίτους σε ένα καθεστώς αμφιβολίας και «πτυχία δύο ταχυτήτων».
Όπως επισημαίνουν, επί 25 χρόνια οι απόφοιτοι δεν έχουν δει ουσιαστική ένταξη σε εκπαιδευτικούς κλάδους, παρότι η δυνατότητα διδασκαλίας και η επαγγελματική αξιοποίηση προβλεπόταν από την αρχική σύσταση του προγράμματος.
Η επιστολή των αποφοίτων επισημαίνει ότι η παρέμβαση εφαρμόστηκε επιλεκτικά και μονομερώς στους νεοεισερχόμενους φοιτητές, χωρίς καμία πρόβλεψη ή ενημέρωση για τους ήδη αποφοιτήσαντες, δημιουργώντας σοβαρά θεσμικά κενά και ζητήματα αξιοπιστίας
Η επιστολή καταλήγει με έκκληση για σαφείς απαντήσεις από την Πρυτανεία του ΕΑΠ και το Υπουργείο Παιδείας, θέτοντας κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τον σκοπό της αλλαγής, την αντιστοίχιση νέων και παλαιών τίτλων, την ισοτιμία επαγγελματικών δικαιωμάτων και τα βήματα για την εφαρμογή της Στοχοθεσίας Ποιότητας ΠΣ ΕΠΟ 2025.
Οι πτυχιούχοι τονίζουν ότι δεν πρόκειται να αποδεχτούν περαιτέρω απαξίωση του πτυχίου τους και ζητούν άμεσες ενέργειες για την πλήρη αναγνώριση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων.
Ολόκληρη η επιστολή που στάλθηκε στο Alfavita.gr
«Ανοιχτή Επιστολή / Δελτίο Τύπου: Ανησυχίες για την Αλλαγή Ονομασίας τμήματος του ΕΑΠ από αποφοίτους του
Αξιότιμοι Κύριοι/Κυρίες,
Με την παρούσα επιστολή, εκφράζουμε τις σοβαρές μας ανησυχίες σχετικά με τη μετονομασία του Τμήματος "Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό" (ΕΠΟ) του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου σε "Ευρωπαϊκές Σπουδές: Ιστορία, Κοινωνία, Πολιτισμός", η οποία πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του Προγράμματος Σπουδών. Η αλλαγή αυτή, η οποία συνοδεύτηκε από την τροποποίηση τριών θεματικών ενοτήτων — εκ των οποίων η μία ήταν επιλογής και δεν έχει παρακολουθηθεί από όλους τους φοιτητές — εφαρμόζεται με τρόπο που διαχωρίζει τους αποφοίτους σε δύο κατηγορίες: ο νέος τίτλος πτυχίου αποδίδεται αποκλειστικά σε όσους ολοκληρώνουν το πρόγραμμα με τη νέα ύλη. Η απόφαση αυτή προκαλεί εύλογη και έντονη ανησυχία, ιδιαίτερα στους αποφοίτους του προϋφιστάμενου Τμήματος ΕΠΟ, καθώς εγείρει σοβαρά ερωτήματα περί συνέχειας, ισοτιμίας και αξιοπιστίας των τίτλων σπουδών που απονεμήθηκαν πριν από τη μετονομασία.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Π.Δ. 66/2009 (ΦΕΚ 89 Α’), οι πτυχιούχοι του Τμήματος διαθέτουν επαγγελματικά δικαιώματα που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα διδασκαλίας μαθημάτων σχετικών με το αντικείμενο σπουδών. Ωστόσο, για την άσκηση αυτών των δικαιωμάτων απαιτείται η ένταξη των αποφοίτων σε υφιστάμενο ή νέο εκπαιδευτικό κλάδο — διαδικασία που επί 25 έτη δεν έχει προχωρήσει, παρά τις αλλεπάλληλες διαβεβαιώσεις και γνωμοδοτήσεις. Υπήρξε επί χρόνια ένα «πινγκ-πονγκ» ευθυνών μεταξύ Υπουργείου Παιδείας και ΕΑΠ, ενώ ακόμα και μετά την αυτοδιοικητική αναβάθμιση του ΕΑΠ, καμία ουσιαστική πρωτοβουλία δεν ελήφθη.
Από το 2000, όταν δημιουργήθηκε το πιλοτικό πρόγραμμα "Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό", η δυνατότητα επαγγελματικής αξιοποίησης του πτυχίου, ιδίως στον χώρο της εκπαίδευσης, προβαλλόταν ρητά στις επίσημες περιγραφές του Προγράμματος. Πολλοί φοιτητές εγγράφηκαν στο ΕΑΠ με τη σαφή προσδοκία επαγγελματικής αξιοποίησης του πτυχίου, επενδύοντας πολύτιμο προσωπικό κόπο και σεβαστούς οικονομικούς πόρους — όπως δίδακτρα, έξοδα μετακινήσεων για τις Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις (ΟΣΣ), διαμονή σε άλλες πόλεις, ναύλα, βιβλία και εξοπλισμό. Το βάρος ήταν ακόμα μεγαλύτερο, καθώς πολλοί εξ αυτών κλήθηκαν να συνδυάσουν τις σπουδές τους με επαγγελματικές υποχρεώσεις και οικογενειακά βάρη, σε ένα πρόγραμμα που απαιτούσε αυξημένη αυτοπειθαρχία και ατομική προσπάθεια. Η επένδυση αυτή, που έγινε με βάση τις διακηρυγμένες δυνατότητες του προγράμματος, παραμένει έως σήμερα χωρίς την παραμικρή θεσμική ανταπόδοση.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της επίσημης Στοχοθεσίας Ποιότητας ΠΣ ΕΠΟ 2025, το ίδιο το ΕΑΠ όρισε ρητά ως στρατηγική προτεραιότητα την «ενίσχυση της επαγγελματικής πορείας των αποφοίτων». Ανάμεσα στις ενέργειες που προανήγγειλε ήταν η μετονομασία του ΠΣ με σκοπό την αναβάθμισή του. Ωστόσο, η εν λόγω παρέμβαση εφαρμόστηκε επιλεκτικά και μονομερώς στους νεοεισερχόμενους φοιτητές, χωρίς καμία πρόβλεψη ή ενημέρωση για τους ήδη αποφοιτήσαντες. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός θεσμικού κενού, με πτυχιούχους δύο ταχυτήτων που προέρχονται από το ίδιο ίδρυμα.
Την ίδια στιγμή, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ένα προφανές παράδοξο: απόφοιτοι του ίδιου πτυχίου έχουν καταφέρει να εργαστούν ή να διδάξουν σε χώρες όπως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν επί σειρά ετών θεσμικά εμπόδια και την απουσία σαφών επαγγελματικών προοπτικών. Το γεγονός αυτό καθίσταται ακόμη πιο οξύ, καθώς προχωρά η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, των οποίων τα πτυχία θα αναγνωρίζονται αυτομάτως, παρά το ότι δεν ακολουθούν την ίδια ακαδημαϊκή πορεία και τις απαιτήσεις του ΕΑΠ.
Η ρητορική περί ισότητας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενίσχυσης της κινητικότητας παραμένει κενή περιεχομένου, όσο το ίδιο το ελληνικό πανεπιστήμιο αδυνατεί ή αρνείται να υπερασπιστεί τους αποφοίτους του.
Με βάση τα παραπάνω, ζητούμε άμεσες και σαφείς απαντήσεις από την Πρυτανεία του ΕΑΠ και το Υπουργείο Παιδείας στα ακόλουθα κρίσιμα ερωτήματα:
Ποιος ήταν ο ακριβής σκοπός της μετονομασίας του Τμήματος και ποια ακαδημαϊκά ή επαγγελματικά κριτήρια την υπαγόρευσαν;
Θα δοθεί η δυνατότητα αντιστοίχισης ή αναγνώρισης του νέου τίτλου και στους αποφοίτους του παλαιού προγράμματος; Αν ναι, με ποιον τρόπο και χρονοδιάγραμμα;
Προβλέπεται η πλήρης ισοτιμία μεταξύ των παλαιών και των νέων πτυχιούχων ως προς την επαγγελματική και ακαδημαϊκή αξιοποίηση του τίτλου;
Ποια είναι η επίσημη θέση του ΕΑΠ και του Υπουργείου Παιδείας αναφορικά με την πολυετή εκκρεμότητα της ένταξης των αποφοίτων σε εκπαιδευτικό κλάδο ΠΕ; Ποια συγκεκριμένα βήματα έχουν δρομολογηθεί;
Ποιος είναι ο χρονοπρογραμματισμός για την εφαρμογή των δεσμεύσεων της Στοχοθεσίας Ποιότητας ΠΣ ΕΠΟ 2025 σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων;
Με δεδομένη τη μακροχρόνια εκκρεμότητα ως προς την αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων και την απουσία έμπρακτης πολιτικής βούλησης για την επίλυσή της, ποιο είναι το θεσμικό και ηθικό υπόβαθρο που δικαιολογεί τη συνέχιση της λειτουργίας και προβολής του Προγράμματος, χωρίς σαφές επαγγελματικό αντίκρισμα για τους πτυχιούχους;
Αναμένουμε τεκμηριωμένες απαντήσεις και, κυρίως, ουσιαστικές ενέργειες. Το ζήτημα δεν είναι ούτε τυπικό ούτε διαδικαστικό: αφορά την αξιοπιστία του δημόσιου πανεπιστημίου, την ισότιμη μεταχείριση των αποφοίτων του και τη διαφύλαξη της αξιοπρέπειας των πτυχίων που το ίδιο απονέμει και προβάλλει. Από την πλευρά μας, δηλώνουμε με σαφήνεια ότι δεν πρόκειται να αποδεχτούμε καμία περαιτέρω απαξίωση του πτυχίου μας και θα συνεχίσουμε με συνέπεια και αποφασιστικότητα τον αγώνα για την πλήρη αναγνώριση των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων.
Με εκτίμηση,
Φοιτητές και Πτυχιούχοι του Τμήματος ΕΠΟ
(Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου»
Η απάντηση του Πρύτανη του ΕΑΠ, κ. Μανώλη Κουτούζη, στο alfavita.gr:
«Είναι πάγια πρακτική του ΕΑΠ να μην απαντά σε ανώνυμες επιστολές. Εντούτοις, επειδή η επιστολή θίγει ζήτημα που αφορά στην ακαδημαϊκή λειτουργία του ΕΑΠ και κατανοούμε την αγωνία των αποφοίτων του Προγράμματος Σπουδών ΕΠΟ, κατ' εξαίρεση επισημαίνονται τα παρακάτω:
Δεν μπορεί κατηγορείται ένα Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΣ) επειδή εξελίσσεται· το αντίθετο θα ήταν πρόβλημα! Πολύ περισσότερο όταν η μετονομασία του ΠΣ ΕΠΟ («Ευρωπαϊκές Σπουδές: Ιστορία, Κοινωνία, Πολιτισμός» από «Ευρωπαϊκός Πολιτισμός») υπαγορεύτηκε από την ανάγκη ορθότερης στόχευσης στο επιστημονικό πεδίο του ΠΣ, μετά την επικαιροποίηση της ύλης πολλών Θεματικών και τη σταδιακή μετονομασία τριών εξ αυτών. Η μετονομασία δεν επιφέρει, όμως, μεταβολές στο καθαυτό επιστημονικό πεδίο του ΠΣ ΕΠΟ.
Οποιοδήποτε αίτημα των αποφοίτων δεν μπορεί, όμως, να αντιμετωπιστεί / απαντηθεί παρά μόνο μετά την αντιστοίχιση του πτυχίου του ΠΣ ΕΠΟ με ΠΕ σχετικό με ανάλογα Προγράμματα Σπουδών της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Για οποιαδήποτε σχετική εξέλιξη είναι προφανές ότι το ΕΑΠ θα ενημερώσει τους/τις ενδιαφερόμενους/ες.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 8/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
