Ο ματωμένος φράκτης και το μαζικό σάλτο

 

Η Μελίγια υπήρξε μια από τις πρώτες κατακτήσεις της μακραίωνης ισπανικής αποικιοκρατικής ιστορίας. Στις 17 του Σεπτέμβρη του 1497, πέντε χιλιάδες στρατιώτες με επικεφαλής τον Πέδρο ντε Εστοπινάν, πολιόρκησαν την πόλη και ύστερα από λίγες μέρες την κατέλαβαν. Από τότε, αν και ισπανικά στρατεύματα χρειάστηκε πολλές φορές να την υπερασπιστούν από τις επιθέσεις κυρίως των Αράβων και ειδικά των φυλών που κατοικούν στο σημερινό Μαρόκο, συνέχισε να βρίσκεται στην κυριαρχία της Μαδρίτης για πάνω από πεντακόσια χρόνια. Από εδώ ξεκίνησαν οι πρώτες εκδηλώσεις των φασιστών πραξικοπηματιών το 1936 ενάντια στην νόμιμη κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου, οι δεξιοί του Λαϊκού κόμματος είναι σταθερά πλειοψηφία και το μοναδικό άγαλμα του Φράνκο σε όλη την Ισπανία μένει ακόμη ορθό. Σήμερα, ο θύλακας των δώδεκα τετραγωνικών χιλιόμετρων στην μεσογειακή ακτή και των ογδόντα τεσσάρων χιλιάδων κατοίκων, αποτελεί ένα από τα τελευταία υπολείμματα της παλιάς αποικιοκρατικής αίγλης. Τον κρατά πεισματικά το ισπανικό κράτος,παρά την απαίτηση των Μαροκινών να τους επιστραφεί μαζί με την Θέουτα, την δεύτερη ισπανική κτήση στα εδάφη της βορειοδυτικής Αφρικής.

 

Στα τελευταία είκοσι χρόνια η Μελίγια αντιμετωπίζει μια διαφορετική , από τις παλιές, πολιορκία. Χιλιάδες απελπισμένοι, νεαροί κυρίως από την υποσαχάρια Αφρική αλλά και τις χώρες του Μαγκρέμπ, προσπαθούν να την χρησιμοποιήσουν σαν πύλη εισόδου στην Ευρώπη. Πιστεύουν μάταια πως αν καταφέρουν και πατήσουν στο θεωρούμενο ως ισπανικό έδαφος το ταξίδι για την ''γη της επαγγελίας” θα έχει αίσιο τέλος . Το ισπανικό κράτος μπροστά στην αυξανόμενη πίεση, ξεκίνησε από το 1996 να κατασκευάζει ένα φράκτη που ημικυκλικά προστατεύει όλη την εξωτερική περίμετρο της πόλης , μήκους δώδεκα χιλιομέτρων περίπου. Από το 1999 που ολοκληρώθηκε το έργο, ο φράκτης συνεχώς ψηλώνει και τα μέσα αποτροπής γίνονται όλο και πιο σύνθετα και ακριβά. Κατασκευάστηκαν τάφροι και σκοπιές, μπήκαν κάμερες για την νύκτα, δυνατός φωτισμός και προπαντός ένα ειδικό πυκνό σύρμα με λεπίδες σαν ξυράφια. Μέχρι και μη επανδρωμένο αεροπλάνο χρησιμοποιήθηκε κατά καιρούς για να καταγράψει τα καραβάνια των προσφύγων που συρρέουν γύρω από την πόλη. Σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις το κόστος του φράκτη έχει ξεπεράσει τα διακόσια τριάντα εκατομμύρια δολάρια, χώρια τα χρήματα που ξοδεύονται καθημερινά για την συντήρηση και τις αμοιβές των συνοριακών φυλάκων. Αρκετά από αυτά τα ποσά τα έδωσε ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία συνεχίζει να οχυρώνει την γηραιά Ήπειρο από τα εκατομμύρια των απελπισμένων του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου , που ωθούνται από την φτώχεια και τους πολέμους που και η ίδια προκαλεί με τις πολιτικές της.

 

Οι ισπανικές κυβερνήσεις έχουν κατηγορηθεί πολλές φορές για την απάνθρωπη σκληρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν τους θεωρούμενους ως εισβολείς. Όσοι καταφέρνουν και περνούν τον φράκτη κλείνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης η στο διαβόητο φρούριο Λα Πουρισίμα, σε απαράδεκτες συνθήκες. Τόσο στην διάρκεια των συλλήψεων όσο και στις προσπάθειες αποτροπής η πολιτοφυλακή Γκουάρντια Σιβίλ, θεωρείται υπεύθυνη για αρκετούς βίαιους θανάτους και τραυματισμούς μεταναστών. Ανάλογες κατηγορίες έχουν διατυπωθεί και για τις μαροκινές αρχές που κυνηγούν τους μετανάστες από την άλλη πλευρά του φράκτη. Όσο για το σύρμα με τις λεπίδες είχε ξεσηκώσει τόση διεθνή κατακραυγή που ανάγκασε τον τότε πρωθυπουργό Θαπατέρο να δεσμευτεί πως θα το αποσύρει. Από το 2013, αφότου αυξήθηκαν κατακόρυφα οι προσπάθειες μαζικής εισόδου, το κοφτερό σύρμα ξανά-τοποθετήθηκε και οι ισπανικές αρχές αύξησαν τα μέτρα αποτροπής.

 

Σε πείσμα της τεχνολογίας, της βίας και του πανύψηλου θανατηφόρου φράκτη οι νεαροί Αφρικανοί δεν το βάζουν κάτω. Συγκεντρώνονται κατά εκατοντάδες στις κατάφυτες πλαγιές του βουνού Γκουρούγκου, κατασκηνώνουν κατά ομάδες συνήθως με βάση την εθνικότητα και οργανώνουν , συνήθως στις νυκτερινές ώρες, μαζικές εισβολές στα αδύνατα σημεία του φράκτη. Γνωρίζουν πως οι περισσότεροι δεν θα καταφέρουν να περάσουν και αρκετοί θα τραυματιστούν σοβαρά στα σύρματα. Ορισμένοι όμως θα προλάβουν να μπούνε ελπίζοντας πως θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο και νομικό έρεισμα για να αποφύγουν την απέλαση. Όσο περνάει ο καιρός αυτά τα μαζικά σάλτα αυξάνονται, επιβεβαιώνοντας όσους ισχυρίζονται πως τίποτε δεν μπορεί να εμποδίσει τους πεινασμένους και τους απελπισμένους να αναζητήσουν έστω ένα απατηλό όνειρο. Η σύγχρονη πολιορκία της Μελίγια ξανάρθε στο προσκήνιο ύστερα από ένα μαζικό σάλτο που έκαναν δύο χιλιάδες Αφρικανοί τα ξημερώματα της 28 του Μάη. Ήταν πεντέμισι το πρωί στο ύψος που βρίσκεται η συνοικία Τσαινατάουν όταν ξαφνικά έγινε η επίθεση και γκρεμίστηκε ένα τμήμα του φράκτη. Λίγο μετά τετρακόσιοι περίπου νεαροί, ζώντας μερικά λεπτά ευτυχίας, έφταναν με γέλια και συνθήματα στο κέντρο μεταναστών της πόλης στο οποίο τους υποδέχτηκαν με ζητωκραυγές οι έγκλειστοι. Την ίδια ώρα στην Μαδρίτη επικρατούσε νευρικότητα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι έσπευσαν στην Μελίγια και λίγο μετά ανακοινώθηκε πως θα ξαναρχίσουν οι απελάσεις στο Μαρόκο.

 

ΔΕΙΤΕ φωτογραφίες από την Ελ Παις για το τελευταίο μαζικό σάλτο

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ένα ντοκιμαντέρ από την Ισπανία για τις συνθήκες ζωής των επίδοξων «εισβολέων» στην Μελίγια που ζούνε στο βουνό Gurugu και για την καταστολή που υφίστανται από τις μαροκινές αρχές.

 

 

Αναδημοσίευση από Αθέατος Κόσμος