Όταν το 1991 ο Τιμ Μπέρνερς-Λι ανακάλυπτε τον Παγκόσμιο Ιστό, το γνωστό σε όλους μας Διαδίκτυο, δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο αυτό θα άλλαζε τη ζωή μας και τι επανάσταση θα συνιστούσε στο χώρο της τεχνολογίας. Βέβαια, όπως όλες οι μεγάλες τεχνολογικές καινοτομίες, το ίντερνετ είχε την προϊστορία του σε ένα πρόγραμμα του υπουργείου Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, με την κωδική ονομασία ARPANET ήδη από το 1969.
Όπως λέει ο Τζέιμς Μπριντλ στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του «Νέα Σκοτεινή Εποχή: η τεχνολογία και το τέλος του μέλλοντος» (εκδόσεις Μεταίχμιο), «Το Ίντερνετ έγινε εφικτό, λόγω της εξέλιξης των μικροεπεξεργαστών και των τηλεπικοινωνιών, αλλά και των πολεμικών και εμπορικών βιομηχανιών σε καιρό πολέμου, καθώς επίσης και από μια πλειάδα διαφορετικών ανακαλύψεων και ευρεσιτεχνιών, από εταιρικά κεφάλαια για έρευνα, από ακαδημαϊκές εργασίες, αλλά περισσότερο γιατί ήταν η ώρα του Διαδικτύου», με την έννοια ότι αυτό ήταν απαραίτητο και γι’ αυτό εμφανίστηκε στη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή.
Η εξέλιξη αυτή βέβαια επιταχύνθηκε, λόγω και της ανάγκης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών στα διεθνή χρηματιστήρια, όπου κυριαρχούν οι λεγόμενες «συναλλαγές υψηλής ταχύτητας». Όπως λέει ο Μπριντλ, «η ψηφιοποίηση έκανε όλο και πιο γρήγορες τις συναλλαγές εντός και μεταξύ των χρηματιστηρίων. Περνώντας τις αληθινές εμπορικές πράξεις στα χέρια των μηχανών, έγινε δυνατή η σχεδόν στιγμιαία αντίδραση στην παραμικρή μεταβολή τιμών ή στην έλευση νέας προσφοράς».
Η κοινωνική ψυχολόγος και κοινωνιολόγος Σοζάνα Ζούμποφ, σε συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει το 2018, εξηγούσε πως η ανάπτυξη του διαδικτύου έγινε εφικτή λόγω «της εξέλιξης του καπιταλισμού και στη μετάβαση από τον βιομηχανικό καπιταλισμό στον καπιταλισμό της πληροφορίας». Όπως μου έλεγε, αυτό κατέστησε ταυτόχρονα εφικτή την απόσπαση προσωπικών δεδομένων και την μετέπειτα εμπορική αξιοποίησή τους, αλλά και την επιτήρηση δισεκατομμυρίων ανθρώπων, καθώς οι μυστικές υπηρεσίες γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή τις προτιμήσεις, τις επιθυμίες, τις επιλογές και τις πιο μύχιες σκέψεις των ατόμων, τις οποίες αυτά παραχωρούν με τη θέλησή τους.
Στον Έντουαρντ Σνόουντεν οφείλουμε τη γνώση πως μετά το 2007, η NSA, η αμερικανική μυστική υπηρεσία, έφτιαξε ένα μυστικό πρόγραμμα , με κωδική ονομασία PRISM, με στόχο να παρακολουθούνται όλες οι επικοινωνίες από το εξωτερικό που περνούν από τους αμερικανικούς σέρβερς. Έτσι, η NSA έχει πλήρη πρόσβαση στους σέρβερς οκτώ γιγάντων της ψηφιακής τεχνολογίας: American On Line, Facebook, Google, Microsoft, Paltalk, Skype, YouTube και Yahoo.
Έτσι, έχει δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο Πανοπτικόν, το οποίο γνωρίζει που πηγαίνουμε ανά πάσα στιγμή, τι επιλογές κάνουμε και πως διαθέτουμε ακόμα και τον ελεύθερο χρόνο μας, κάτι αδιανόητο για το ακόμα και πρόσφατο παρελθόν. Βέβαια, οι κυβερνήσεις πάντα κατασκόπευαν τους πολίτες τους και τους εχθρούς τους, όμως τώρα τα έχουν όλα στο πιάτο. Και εμείς οι πολίτες από την πλευρά μας, όπως λέει ο Μπριντλ, «ποτέ δεν θέλαμε πραγματικά να μάθουμε τι βρισκόταν μέσα σε εκείνα τα μυστικά δωμάτια, σε εκείνα τα χωρίς παράθυρα κτίρια στο κέντρο της πόλης, γιατί η απάντηση θα ήταν πάντοτε άσχημη. Η μαζική παρακολούθηση, όπως και η κλιματική αλλαγή, αποδεικνύεται ότι είναι μια ιδέα τόσο τεράστια και αποσταθεροποιητική που η κοινωνία προτιμά να την αποφεύγει».
Όσο για τη χρήση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης η Γαλλίδα φιλόσοφος, Κορίν Πελλυσόν, στο φοβερά επίκαιρο βιβλίο της «Ο Διαφωτισμός στην εποχή του εμβίου» (εκδόσεις Πόλις), αναλύει πως αυτά δεν λειτουργούν με βάση τις δημοκρατικές αρχές, δηλαδή τον διάλογο με επιχειρήματα, τη διεξαγωγή του σε κάποιο δημόσιο χώρο και πρόσωπο με πρόσωπο, αλλά και την ανοχή στη διαφορετική άποψη. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Προωθούν την υπεραπλούστευση, διασπείρουν ανακρίβειες και ωθούν τα άτομα να συνδιαλέγονται κυρίως με όσους σκέφτονται σαν τους ίδιους». Αυτό ονομάζεται echo chamber, δηλαδή «δωμάτιο της ηχούς», επειδή ακούμε και ξανακούμε τα ίδια πράγματα από τους ίδιους ανθρώπους.
Και συνεχίζει η Πελλυσόν: «Τα κοινωνικά δίκτυα βάζουν στη θέση αυτού του δημόσιου χώρου έναν εικονικό χώρο που δεν ευνοεί την έκφραση του πλουραλισμού και την κατασκευή συναίνεσης ή εύλογων διαφωνιών. Ωθούν αντιθέτως να σχηματιστούν εικονικά δωμάτια ή πληροφοριακές φούσκες που συγκεντρώνουν ανθρώπους οι οποίοι μοιράζονται τις ίδιες απόψεις και κυρίως τους ίδιους θυμούς. Αυτές οι απόψεις και αυτοί οι θυμοί θα είναι η ψηφιακή ταυτότητά τους και όχι το αφετηριακό σημείο μιας συζήτησης που στόχο έχει να φέρει στο φως τα στοιχεία μιας διαπραγμάτευσης ανάμεσα στα διάφορα εμπλεκόμενα μέρη […] όταν θα κληθούν να εκφραστούν σχετικά με τη μία ή την άλλη δημόσια πολιτική, δεν θα μπορέσουν να σκεφτούν παρά με όρους φίλων και εχθρών. Θα τους λείπουν τα ηθικά χαρακτηριστικά που επιτρέπουν τη δημοκρατική έκφραση της συγκρουσιακότητας και τη διαπραγμάτευση. Για εκείνους η μόνη δυνατή διέξοδος θα είναι η βία».
Έτσι οι μόνοι κερδισμένοι είναι οι ακροδεξιοί, οι φασίστες και οι λαϊκιστές ηγέτες, καθώς η αμερικανική Alt Right και η ευρωπαϊκή ακροδεξιά δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στα σόσιαλ μίντια. Η σχετική έφεση που επιδεικνύουν τα ακροδεξιά κόμματα στον χειρισμό των αγαπημένων καναλιών επικοινωνίας των νεαρών ψηφοφόρων – εφαρμογές βίντεο, όπως το Tik Tok και το You Tube – είναι ένας σημαντικός παράγοντας πίσω από την αυξανόμενη επιτυχία τους σε αυτή τη γενιά διαπιστώνουν διεθνείς αναλυτές.
Ο κίνδυνος φυσικά δεν προέρχεται από τα σόσιαλ μίντια καθ’ αυτά, δηλαδή από την τεχνολογία, αλλά από το ποιος έχει τον έλεγχό τους. Στο βαθμό που κυριαρχούν στο διαδίκτυο ιδιωτικές επιχειρήσεις - κολοσσοί οι κίνδυνοι για τη δημοκρατία είναι μεγάλοι, είτε πωλούν τα προσωπικά δεδομένα στις μυστικές υπηρεσίες, είτε σαν πακέτα σε διαφημιστικές εταιρείες.
Πηγή: efsyn.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 15/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
