Πόλεμος στο διαδίκτυο

Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται συνδεδεμένοι στα κοινωνικά δίκτυα σε καθημερινή βάση. Ανταλλάσσουν πληροφορίες, ενημερώνουν για τις κινήσεις τους, εκφράζουν απόψεις. Η συνομιλία από απόσταση σε πραγματικό χρόνο αποτελεί κατάκτηση του παρελθόντος και τα επόμενα όρια που τέθηκαν στο διαδίκτυο ξεπεράστηκαν ήδη χάρη σε συσκευές, οι οποίες υπόσχονται... θαύματα και τις τηρούν. Ετσι τα σύντομα βίντεο που γνώρισαν οι χρήστες στο Youtube εξελίχθηκαν γρήγορα σε ταινίες μικρού μήκους και άγνωστοι άνθρωποι κέρδισαν παγκόσμια φήμη και σημαντικά χρηματικά ποσά με την περίπτωση του Gangnam style να αποτελεί το τελευταίο παράδειγμα στην κατεύθυνση αυτή. Ακόμα κι ο άστεγος Νεοϋορκέζος που πήρε ένα ζευγάρι μπότες από τον φιλάνθρωπο αστυνομικό -με το δίδυμο να κατακτάει τα φώτα της δημοσιότητας παγκοσμίως για αρκετές μέρες- παραπονέθηκε ότι η εικόνα του μεταδόθηκε σε όλο τον κόσμο μέσω του διαδικτύου χωρίς ο ίδιος να κερδίσει τίποτε!

Οι διαδικτυακές υπηρεσίες εισέβαλαν στη ζωή των ανθρώπων και αντιμετωπίζονται ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας αλλά το πεδίο αποτελεί πλέον μέτωπο σύγκρουσης των εταιριών, οι οποίες διαπίστωσαν ότι τα λεφτά είναι πολλά. Η Google κατάφερε να αποκτήσει το Youtube και να κάνει το πρώτο σημαντικό βήμα για την επικράτησή της, αλλά ο δρόμος είναι μακρύς. Ο Μαρκ Ζούκενμπεργκ δεν μπορούσε να μείνει έξω από τη μάχη κι ακολούθησε με την εξαγορά του Instagram, της διαδικτυακής ιστοσελίδας μεταφόρτωσης φωτογραφιών, η οποία απέκτησε φανατικούς οπαδούς. Πριν από λίγες μέρες, εταιρία συμβούλων στις ΗΠΑ εκτίμησε ότι στα επόμενα δυο με τρία χρόνια, το Instagram θα αποφέρει στο Facebook έσοδα 500-700 εκατομμυρίων δολαρίων από διαφημίσεις. Το ποσό δεν είναι τεράστιο αν υπολογιστεί ότι ο Ζούκενμπεργκ, που πέρασε δύσκολους μήνες με αφορμή την πτώση της τιμής της μετοχής του Facebook, έχει μεγαλεπήβολα σχέδια για τη φωτογραφική υπηρεσία.

Φωτογραφίες χωρίς δικαιώματα

Παντως το Instagram λίγο έλειψε να τα τινάξει όλα στον αέρα με την μονομερή κίνηση να κρατήσει προς όφελός του τα δικαιώματα στις φωτογραφίες που οι χρήστες «ανεβάζουν» στο διαδίκτυο, χωρίς αυτοί να έχουν δικαίωμα αντίρρησης ή σε κάποιο αντίτιμο. Η ανακοίνωση προκάλεσε αναταραχή και εξοργισμένοι χρήστες άρχισαν να διακόπτουν τους «λογαριασμούς» τους, με το National Geographic να τερματίζει τη δημοσιοποίηση φωτογραφιών, εκφράζοντας την έντονη διαμαρτυρία του για τους νέους κανόνες. Οι αντιδράσεις ανάγκασαν τη μητρική Facebook αλλά και τους εμπνευστές του Instagram να αναδιπλωθούν, υποστηρίζοντας ότι το κείμενο με τις αλλαγές δεν ήταν καλά διατυπωμένο. Παράλληλα διαβεβαίωσαν ότι δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν δεδομένα των χρηστών, να παραχωρηθούν σε τρίτους και ιδίως σε διαφημιστικές εταιρίες ή να γίνει εκμετάλλευση των φωτογραφιών τους.

Αλλωστε άλλες εταιρίες έσπευσαν να καταστήσουν το προϊόν τους ελκυστικό με το Twitter να προωθεί υπηρεσία φωτογραφιών και τη Yahoo να αναβαθμίζει το... παλιό και γνωστό Flickr. Προηγήθηκε η σύγκρουση μεταξύ Facebook και Twitter για το Instagram, αφού το τελευταίο εμπόδισε πρακτικά τους χρήστες στο ανταγωνιστικό δίκτυο της μητρικής του εταιρίας να αναρτούν φωτογραφίες.

Αναλυτές χρηματιστηριακών αγορών και ειδικοί στον τομέα της τεχνολογίας εκτιμούν ότι ο πόλεμος που ξεκίνησε βρίσκεται ακόμα στα πρώτα στάδια αφού διακυβεύονται πολλά και κυρίως τεράστια ποσά. Αρκούν λίγα στοιχεία για να γίνει κατανοητή η έκταση της... πίτας στην οποία στοχεύουν. Από την έκθεση της Κανονιστικής Αρχής και αρμόδιας για θέματα ανταγωνισμού στις τηλεπικοινωνίες στη Βρετανία, Ofcom, προκύπτει ότι το διαδίκτυο αντικαθιστά την τηλεόραση που συγκέντρωνε τα βλέμματα όλων στα σπίτια των Δυτικών στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, ενώ η περιήγηση σε ιστοσελίδες έγινε καθημερινή συνήθεια και συχνά συνοδεύεται από αγορές.

Οι καταναλωτές

Στην τελευταία πενταετία η διαδικτυακή δαπάνη ενός Βρετανού αυξήθηκε από 742 λίρες σε 1.083 λίρες και οι Βρετανοί ανήλικοι παραδέχονται σε ποσοστό 60% ότι είναι εθισμένοι στα «έξυπνα» κινητά τους. Επίσης η δαπάνη σε διαδικτυακές αγορές υπερδιπλασιάστηκε κατά μέσο όρο και ανά άτομο στη Γαλλία (210-497) και αυξήθηκε σημαντικά στη Γερμανία (205-377), ενώ σταθερή ανοδική τροχιά παρατηρείται στις άλλες χώρες τόσο της Ευρώπης όσο και της Βόρεας Αμερικής. Αυστραλοί και Ιάπωνες κρατούν τα σκήπτρα στην Ασία με ετήσια ατομική δαπάνη 842 και 527 λιρών, αλλά το μέλλον -και μάλιστα όχι πολύ μακρινό- ανήκει σε Ινδούς και Κινέζους, οι οποίοι ανέρχονται σε δισεκατομμύρια, κατέχουν συσκευές κινητής τηλεφωνίας και η σχέση τους με το διαδίκτυο αρχίζει να γίνεται «παθολογική». Προς το παρόν η διαδικτυακή δαπάνη των δυο ασιατικών πληθυσμών κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα αλλά από το 2007 πενταπλασιάστηκε στην Ινδία και αυξήθηκε 17 φορές στην Κίνα.