«Το ιδεολογικό τοπίο που μας κληροδότησε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος αποσυντίθεται. Νέες αντιπαραθέσεις και νέα ερωτήματα απασχολούν πλέον τη σκέψη […] Ποιες πολιτικές απαντήσεις θα μπορούσαν να δοθούν στο φαινόμενο της “ουμπεροποίησης” που ανατρέπει την οικονομία και το εργατικό δίκαιο; Οι διανθρωπιστές (transhumanists) θα μας οδηγήσουν σε ένα τρομακτικό σύμπαν επιστημονικής φαντασίας ή σε έναν επίγειο παράδεισο απελευθερωμένο από τους περιορισμούς και τα ελαττώματα της ανθρώπινης ύπαρξης; Το κρυπτονόμισμα bitcoin που παρακάμπτει τις κεντρικές τράπεζες, προαναγγέλλει μια κοινωνία χωρίς κράτος; Η θεωρία των κοινών που επιχειρεί να ανανεώσει την οπτική μας σε σχέση με την ιδιοκτησία, μπορεί να αποτελέσει την μαγιά μιας πιο δίκαιης οικονομίας; Ποια είναι τα επιχειρήματα των οπαδών της αποανάπτυξης;»
Αυτά τα ερωτήματα θέτουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Οι νέες ιδέες» Ρεμί Νουαγιόν και Φιλίπ Βιόν-Ντιρί (εκδόσεις Πόλις), θέλοντας να μας προβληματίσουν σε σχέση με τις αλλαγές που έχουν μεσολαβήσει στα 79 χρόνια από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη διάρκεια των οποίων έγινε μια πραγματική έκρηξη σε επίπεδο τεχνολογικών αλλαγών στην κοινωνία.
Θα έλεγε κανείς ότι αυτά τα σχεδόν ογδόντα χρόνια ήταν συμπυκνωμένος χρόνος δύο αιώνων, από την άποψη των κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων. Η επιστημονική γνώση έκανε άλματα στην ιατρική, στη βιοτεχνολογία και στην επιστήμη των υπολογιστών τέτοια που δεν είχε δει η ανθρωπότητα από την εμφάνισή της στον πλανήτη.
Φυσικά, η οπτική που έχουμε για τα πράγματα και την εξέλιξή τους, διαφέρει πάρα πολύ, ανάλογα με τα συμφέροντα που κάθε παράταξη θέλει να εκπροσωπήσει. Για παράδειγμα, η Δεξιά, όπως λένε οι συγγραφείς, «εστιάζει προπάντων στην ανάγκη αναδημιουργίας ενός άμεσου δεσμού μεταξύ του λαού και των κυβερνώντων, είτε μέσω της ευσυνειδησίας, αλλά και των ενισχυμένων εξουσιών, αυτών των τελευταίων είτε μέσω ενός δημοψηφισματικού ή πληβειακού τρόπου διακυβέρνησης, με τους ιθύνοντες να προσφεύγουν τακτικά στους πολίτες, ώστε να επικυρώνουν τη δράση τους». Αυτό μάς φέρνει βέβαια σε αυταρχικά καθεστώτα λαϊκιστών ηγετών – συνήθως ακροδεξιάς απόχρωσης – οι οποίοι θέλουν μια “αδιαμεσολάβητη” σχέση με τον λαό.
Από την άλλη, η Αριστερά, προσθέτουν οι δύο συγγραφείς, «δίνει περισσότερο βάρος στην ηθική αποστολή των εκλεγμένων αντιπροσώπων και στην ποιότητα του έργου τους: η μη συσσώρευση εντολών θα διευκόλυνε τον αιρετό να αφοσιώνεται στους πολίτες που εκπροσωπεί. Η μία θητεία ή η δυνατότητα ανανέωσής της για μία μόνο φορά υποτίθεται ότι θα “αποεπαγγελματοποιούσαν” την πολιτική, καθιστώντας την λειτούργημα μάλλον, παρά επάγγελμα. Η ανακλητότητα αυτών των αιρετών μέσω δημοψηφισμάτων θα επέτρεπε στους πολίτες να “απολύσουν” έναν αντιπρόσωπο που έχει καταδικαστεί ή δεν έχει τηρήσει τις υποσχέσεις του. Το δικαίωμα του “αναφέρεσθαι” και οι λαϊκές νομοθετικές πρωτοβουλίες θα ενίσχυαν την εξουσία των πολιτών, οι οποίοι θα μπορούσαν να παρέμβουν δυναμικά στην ατζέντα του κοινοβουλίου» καταλήγουν.
Οι κοινές υποθέσεις λοιπόν αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο από την Δεξιά και την Αριστερά, με την Δεξιά να επιχειρεί να απαλλοτριώσει και να δημεύσει τις πρωτοβουλίες των λαϊκών στρωμάτων, αφαιρώντας τους τη δυνατότητα της καθημερινής ενασχόλησης με την πολιτική. Η θεατρική σκηνοθεσία του κοινοβουλίου γεννά την ψευδαίσθηση μιας συμμετοχής δι’ αντιπροσώπων, πολλοί εκ των οποίων όμως εκπροσωπούν αλλότρια συμφέροντα. Η ανά τετραετία διεξαγωγή των εκλογών πυροδοτεί την αλαζονεία της εξουσίας, η οποία αισθάνεται επί τέσσερα συναπτά έτη τα χέρια της λυμένα να κάνει περίπου ό,τι θέλει.
Τα δημόσια αγαθά, το δημόσιο συμφέρον εν γένει, εμπορευματοποιούνται σε απόλυτο βαθμό από την Δεξιά και θεωρούνται αντικείμενα προς πώληση. Ήδη από τον 4ο αιώνα προ Χριστού ο Αριστοτέλης μας προειδοποιούσε πως «ό,τι είναι κοινό για τους πολλούς αποτελεί αντικείμενο των πιο ελάχιστων φροντίδων».
Όσον αφορά την κλιματική αλλαγή και την ανάγκη ύπαρξης ενός στιβαρού κινήματος για την αποανάπτυξη, ο αυστριακής καταγωγής φιλόσοφος, Αντρέ Γκορζ προειδοποιούσε ήδη από τη δεκαετία του ‘80 ότι αυτό απαιτεί μια δημοκρατική ανανέωση, γιατί η έξοδος από τον καπιταλισμό και την κοινωνία της μεγέθυνσης και της κατανάλωσης μπορεί να επιτευχθεί είτε με πολιτισμένο είτε με βάρβαρο τρόπο. Οι Νουαγιόν και Βιόν-Ντιρί μας θυμίζουν ότι «ο Κορνήλιος Καστοριάδης έχει διατυπώσει την ίδια σκέψη με άλλους όρους: “Εάν δεν υπάρξει ένα νέο κίνημα, μια αφύπνιση του δημοκρατικού προτάγματος, η οικολογία θα μπορούσε κάλλιστα να ενταχθεί σε μια νεοφασιστική ιδεολογία”».
Σήμερα, όλοι ξέρουμε ότι αυτό έχει επαληθευτεί με το κίνημα του οικο-φασισμού. Αυτού που επιδιώκει την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή με αυταρχικά μέσα ολοκληρωτικού τύπου: καταστολή των μεταναστευτικών ροών, ακόμα και με βύθιση των πλοίων που μεταφέρουν πρόσφυγες, υποχρεωτικοί περιορισμοί στις μετακινήσεις και στην κατανάλωση προϊόντων.
Καραμέλα στα χείλη των εκπροσώπων του Νταβός, των Κεντρικών Τραπεζών και των εξορυκτικών εταιρειών έχει γίνει η δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Εκείνο που δεν μας λένε είναι το πώς θα επιτευχθεί αυτή η μείωση κατά σχεδόν 70% με την ταυτόχρονη διατήρηση των δύο ή τριών ποσοστιαίων μονάδων ανάπτυξης.
Από την άλλη, η λεγόμενη “ουμπεροποίηση”, δηλαδή ο καπιταλισμός της πλατφόρμας, δημιουργεί νέες συνθήκες επισφάλειας για τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους. Η εξέλιξη της αγοράς εργασίας «ρευστοποιείται» όλο και περισσότερο και δημιουργεί αυτό που ο συγγραφέας Γκι Στάντινγκ έχει ονομάσει «πρεκαριάτο», δηλαδή «μια ανερχόμενη κοινωνική τάξη, αποτελούμενη από εργαζόμενους που έχουν λιγότερα δικαιώματα και προστασία απ’ ό,τι οι υπόλοιποι, και τελούν σε καθεστώς εντονότατης εξάρτησης από μια όλο και πιο “ευέλικτη αγορά εργασίας”, μια τάξη εξαιρετικά εξατομικευμένη και ανήμπορη να οργανωθεί».
Πηγή: efsyn.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 19/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
