ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
Πολυτεχνείου 6, 10433 Αθήνα
τηλ.: 210-5243434, fax: 210-5228231
e-mail: [email protected]
Οι απόψεις της ΠΕΦ για τα θέματα εξετάσεων στο μάθημα των Λατινικών
Θεωρητικής Κατεύθυνσης
στις Απολυτήριες Εξετάσεις της Γ΄ τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου
6 Ιουνίου 2014
Τα προς μετάφραση κείμενα προέρχονται από τις διδακτικές ενότητες XXV, XXXI και XLVII του σχολικού εγχειριδίου. Είναι γνωστά και διδαγμένα και δεν έχουν ιδιαίτερες μεταφραστικές απαιτήσεις.
Οι γραμματικές παρατηρήσεις κινούνται στην παραδοσιακή πρακτική των εξετάσεων. Οι συντακτικές, κλιμακούμενης δυσκολίας, είναι γενικά βατές. Παρά ταύτα απαιτούν επαρκή προετοιμασία των υποψηφίων.
Η περίπλοκη διατύπωση των παρατηρήσεων, γραμματικών και συντακτικών, δεν διευκολύνουν τους υποψηφίους.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Ενδεικτικές απαντήσεις
Β1: Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις και φράσεις:
prope | proxime |
opibus | opes |
nimia | magis nimia |
neminem | nullius |
ipsi | ipsi |
extreme | extero |
discrimine | discrimina |
nobili genere | nobilia genera |
exercitui | exercitibus |
omnes | omni |
illa | illud |
pater | patrum |
iste | istarum |
is | sibi |
Μονάδες 15
B2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
habemus | habento |
cavete | cautum, cautu |
tutamini | tutantem tutaturum tutatum |
nolite | Nolles |
deponite | Deposuerit |
natus | Nasci |
abiret | Abibunt |
edixit | Edic |
abstineret | Abstineant |
mallet | Mavultis |
obiecit | obicereris/-re |
faciant | Fiant |
Μονάδες 15
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
opibus: αφαιρετική οργανική του μέσου από το confidere
vobis: δοτική προσωπική (κτητική) από το est
neminem: υποκείμενο στο ειδικό απαρέμφατο consulturum esse (ετεροπροσωπία)
patriae: δοτική χαριστική (ή αντικείμενο) στο consulturum esse
fuisse: ειδικό απαρέμφατο ως αντικείμενο στο ρήμα mementote
bello: αφαιρετική του χρόνου στο ρήμα praefuit
genere: αφαιρετική της καταγωγής στη μετοχή natus
aliquot: επιθετικός προσδιορισμός στο annos
cana: κατηγορούμενο στο υποκείμενο ego από το συνδετικό ρήμα esse
illi: έμμεσο αντικείμενο σε δοτική στο ρήμα obiecit
te: αντικείμενο στο ρήμα faciant
Μονάδες 11
Γ1β. «itaque canete periculum»: να επαναδιατυπώσετε την πρόταση, ώστε να εκφράζεται απαγόρευση και με τους δύο τρόπους.
- Nolite cavere periculum
- Ne periculum caveritis
Μονάδες 4
Γ2α. «quin calva esse nolis»: Να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής της (μονάδα 1), να δηλώσετε τη συντακτική λειτουργία (μονάδα 1) και να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της (μονάδα 1)
- Δευτερεύουσα ονοματική πρόταση του quin (ερωτηματική πρόταση ολικής αγνοίας)
- Εισάγεται με τον σύνδεσμο quin, διότι μετά από ρήματα που έχουν τη σημασία του αρνούμαι, εμποδίζω και συνοδεύονται από άρνηση (non dubito), η δευτερεύουσα εισάγεται με το quin
- Λειτουργεί ως αντικείμενο στο non dubito
- Εκφέρεται με υποτακτική (nolis), γιατί δηλώνεται πρόθεση του υποκειμένου του ρήματος της κυρίας πρότασης και μάλιστα χρόνου ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (non dubito), συγχρονισμός κύριας-δευτερεύουσας, ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων
Μονάδες 4
Γ2β. Να μετατρέψετε:
· Τη μετοχή στη φράση T. Manlius consul natus… σε ισοδύναμη πρόταση qui natus erat
· Τη δευτερεύουσα πρόταση is cum aliquando castris abiret σε μετοχή is abiens castris
Μονάδες 4
Γ2γ. «tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva : να μετατρέψετε την πλάγια ερωτηματική πρόταση της περιόδου σε ευθεία ερώτηση με όλους τους δυνατούς τρόπους ως προς την εισαγωγή
- Utrum post aliquot annos cana esse mavis an calva?
- Mavisne post aliquot annos cana esse an calva?
- Post aliquot annos cana esse an calva?
Από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων
*
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
Πολυτεχνείου 6, 10433 Αθήνα
τηλ.: 210-5243434, fax: 210-5228231
e-mail: [email protected]
Οι απόψεις της ΠΕΦ για τα θέματα εξετάσεων στο μάθημα των Λατινικών
Θεωρητικής Κατεύθυνσης
στις Απολυτήριες Εξετάσεις της Γ΄ τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου
6 Ιουνίου 2014
Τα προς μετάφραση κείμενα προέρχονται από τις διδακτικές ενότητες XXV, XXXI και XLVII του σχολικού εγχειριδίου. Είναι γνωστά και διδαγμένα και δεν έχουν ιδιαίτερες μεταφραστικές απαιτήσεις.
Οι γραμματικές παρατηρήσεις κινούνται στην παραδοσιακή πρακτική των εξετάσεων. Οι συντακτικές, κλιμακούμενης δυσκολίας, είναι γενικά βατές. Παρά ταύτα απαιτούν επαρκή προετοιμασία των υποψηφίων.
Η περίπλοκη διατύπωση των παρατηρήσεων, γραμματικών και συντακτικών, δεν διευκολύνουν τους υποψηφίους.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Ενδεικτικές απαντήσεις
Β1: Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις και φράσεις:
prope | proxime |
opibus | opes |
nimia | magis nimia |
neminem | nullius |
ipsi | ipsi |
extreme | extero |
discrimine | discrimina |
nobili genere | nobilia genera |
exercitui | exercitibus |
omnes | omni |
illa | illud |
pater | patrum |
iste | istarum |
is | sibi |
Μονάδες 15
B2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
habemus | habento |
cavete | cautum, cautu |
tutamini | tutantem tutaturum tutatum |
nolite | Nolles |
deponite | Deposuerit |
natus | Nasci |
abiret | Abibunt |
edixit | Edic |
abstineret | Abstineant |
mallet | Mavultis |
obiecit | obicereris/-re |
faciant | Fiant |
Μονάδες 15
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
opibus: αφαιρετική οργανική του μέσου από το confidere
vobis: δοτική προσωπική (κτητική) από το est
neminem: υποκείμενο στο ειδικό απαρέμφατο consulturum esse (ετεροπροσωπία)
patriae: δοτική χαριστική (ή αντικείμενο) στο consulturum esse
fuisse: ειδικό απαρέμφατο ως αντικείμενο στο ρήμα mementote
bello: αφαιρετική του χρόνου στο ρήμα praefuit
genere: αφαιρετική της καταγωγής στη μετοχή natus
aliquot: επιθετικός προσδιορισμός στο annos
cana: κατηγορούμενο στο υποκείμενο ego από το συνδετικό ρήμα esse
illi: έμμεσο αντικείμενο σε δοτική στο ρήμα obiecit
te: αντικείμενο στο ρήμα faciant
Μονάδες 11
Γ1β. «itaque canete periculum»: να επαναδιατυπώσετε την πρόταση, ώστε να εκφράζεται απαγόρευση και με τους δύο τρόπους.
- Nolite cavere periculum
- Ne periculum caveritis
Μονάδες 4
Γ2α. «quin calva esse nolis»: Να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής της (μονάδα 1), να δηλώσετε τη συντακτική λειτουργία (μονάδα 1) και να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της (μονάδα 1)
- Δευτερεύουσα ονοματική πρόταση του quin (ερωτηματική πρόταση ολικής αγνοίας)
- Εισάγεται με τον σύνδεσμο quin, διότι μετά από ρήματα που έχουν τη σημασία του αρνούμαι, εμποδίζω και συνοδεύονται από άρνηση (non dubito), η δευτερεύουσα εισάγεται με το quin
- Λειτουργεί ως αντικείμενο στο non dubito
- Εκφέρεται με υποτακτική (nolis), γιατί δηλώνεται πρόθεση του υποκειμένου του ρήματος της κυρίας πρότασης και μάλιστα χρόνου ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (non dubito), συγχρονισμός κύριας-δευτερεύουσας, ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων
Μονάδες 4
Γ2β. Να μετατρέψετε:
· Τη μετοχή στη φράση T. Manlius consul natus… σε ισοδύναμη πρόταση qui natus erat
· Τη δευτερεύουσα πρόταση is cum aliquando castris abiret σε μετοχή is abiens castris
Μονάδες 4
Γ2γ. «tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva : να μετατρέψετε την πλάγια ερωτηματική πρόταση της περιόδου σε ευθεία ερώτηση με όλους τους δυνατούς τρόπους ως προς την εισαγωγή
- Utrum post aliquot annos cana esse mavis an calva?
- Mavisne post aliquot annos cana esse an calva?
- Post aliquot annos cana esse an calva?
Από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων
*
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη