Alfavita Newsroom ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΕΛΩΝ του Δ.Σ. της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Στο πλαίσιο του ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Το κείμενο αυτό είναι μια προσπάθεια σύνθεσης απόψεων των μελών του Δ. Σ. και της Ομάδας Ιστορίας της Π.Ε.Φ. Το ουσιαστικό τμήμα που αναφέρεται στη μεθοδολογία και ερμηνεία της Ιστορίας κατά τη διδασκαλία αφαιρέθηκε από το Προεδρείο αυθαίρετα και εστάλη στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής χωρίς να τεθεί στο Συμβούλιο. Για να αποκατασταθούν τα πράγματα δημοσιοποιούμε το συνθετικό κείμενο, το οποίο μας εκφράζει μερικώς και περιέχει περιληπτικά τις απόψεις μας.
Διαπιστώνουμε ότι στη σημερινή σχολική πραγματικότητα οι μαθητές, στην πλειονότητά τους, δεν γνωρίζουν Ιστορία, αλλά και δεν ενδιαφέρονται ουσιαστικά για τη «σχολική Ιστορία», την οποία θεωρούν περιοριστική για τα ενδιαφέροντά τους, αποσπασματική, χωρίς ενιαία μεθοδολογία και χωρίς διδακτικό ενδιαφέρον.
1. Τα Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ), που έχουν εφαρμοστεί τις τελευταίες δεκαετίες, καλύπτουν ανά σχολικό έτος/τάξη μεγάλο εύρος χρονικών περιόδων, η διδασκαλία των οποίων, εκ των πραγμάτων, δεν είναι εφικτή στη διάρκεια του εβδομαδιαίου διώρου. Οι Οδηγίες διδασκαλίας, εξάλλου, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μεγάλης διδακτέας ύλης με τρόπο που υπονομεύει το ίδιο το μάθημα, διακρίνοντας “κατά το δοκούν” το παρελθόν σε περιόδους ιδιαίτερης σημασίας και σε άλλες λιγότερο σημαντικές, εφόσον προβλέπει τη διδασκαλία άλλων τμημάτων της ύλης αναλυτικά και άλλων συνοπτικά προκαλώντας, ως εικός, μεγάλα γνωστικά κενά, με αποτέλεσμα την ελλιπή γνώση και τη συνακόλουθη αδιαφορία των μαθητών.
Στο σημαντικό πρόβλημα της αποσπασματικότητας της διδακτέας ύλης έρχεται να προστεθεί ο τρόπος αξιολόγησης που συντείνει στην αποστήθιση της ιστορικής ύλης. Τα προβλήματα αυξάνουν, άν λάβουμε υπόψη μας ότι τη διδασκαλία αναλαμβάνουν, με τη δεύτερη ανάθεση, και εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων, οι οποίοι στην πανεπιστημιακή τους εκπαίδευση, δεν έχουν καθόλου διδαχτεί ή έχουν διδαχτεί μόνο ένα μέρος του γνωστικού αντικειμένου.
2. Τα νέα Π.Σ., βάσει των οποίων θα συνταχθούν τα σχολικά εγχειρίδια, πρέπει να έχουν ως πρωταρχικό σκοπό τη διαμόρφωση της ιστορικής σκέψης και της ιστορικής συνείδησης του μαθητή, παράλληλα με την ελληνική εθνική συνείδηση. Επίσης, όλοι οι επιμέρους στόχοι του μαθήματος πρέπει να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενεργών, δημοκρατικών και υπεύθυνων πολιτών, οι οποίοι θα έχουν ανεπτυγμένη την αίσθηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης, αναγκαίας για τη λειτουργία και πρόοδο τής κοινωνίας.
3. Στη διδακτέα ύλη προτείνουμε στο Γυμνάσιο να υπάρχει ισότιμη περιοδολόγηση, η οποία να αποδέχεται την Αρχαιότητα μέχρι το τέλος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (324) , τον Μεσαίωνα (Βυζάντιο και Δύση μέχρι το 1453) και τους Νεότερους και Σύγχρονους χρόνους μέχρι σήμερα, αλλά και με εξέταση θεμάτων τοπικής Ιστορίας. Στο Λύκειο, όμως, να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη διδασκαλία της σύγχρονης Ιστορίας, με βάση την ελληνική και την παγκόσμια, σε όλες τις κατευθύνσεις, ως μαθήματος Γενικής Παιδείας, με λελογισμένη χρήση των πηγών.
4. Η διδακτέα ύλη πρέπει να έχει περιεχόμενο και μεθοδολογία που να καλύπτουν όλες τις πλευρές της Ιστορίας και όχι επιλεκτικά. Πρέπει να διδάσκεται α) Η αιτιακή εξήγηση και ερμηνεία των γεγονότων, των φαινομένων και των διαδικασιών. β) Η γένεση και εξέλιξη των οικονομικών και κοινωνικών συνόλων ως συστημάτων από την αρχαία δουλοκτησία ως τη φεουδαρχία και τον καπιταλισμό. γ) Η μετάβαση από τη μια ιστορική περίοδο στην επόμενη. δ) Η συνέχεια μέσα από την ασυνέχεια, με συγκρούσεις, ρήξεις, επαναστάσεις, πολέμους και ειρηνικούς τρόπους παραγωγικής διαδικασίας. ε) Οι αγώνες των λαών και τα αιτήματα για ισότητα, δικαιοσύνη και απελευθέρωση από την εθνική και κοινωνική εξάρτηση, την πείνα και την εξαθλίωση. Επίσης, η ιδεολογία των κινημάτων και των αιτημάτων τους. στ) Η ιστορία του πολιτισμού, της φιλοσοφίας, της αισθητικής-τέχνης, επιστήμης και τεχνολογίας.
Η διδασκαλία της Ιστορίας πρέπει να προσανατολίζεται στην αναζήτηση της αντικειμενικότητας και ιστορικής αλήθειας, ώστε να καλλιεργείται η κριτική σκέψη τον μαθητή.
Για την επιτυχία των στόχων και την ουσιαστική προσέγγιση της ύλης, χωρίς τη δημιουργία γνωστικών κενών, θεωρούμε αναγκαία την αύξηση των ωρών διδασκαλίας του μαθήματος, σε τρεις εβδομαδιαίως για όλες τις τάξεις και για όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως επιστημονικού προσανατολισμού.
Θετικά αποτελέσματα θα υπάρξουν, άν η διδασκαλία του μαθήματος δοθεί μόνο σε αποφοίτους των Φιλοσοφικών Σχολών, προκρίνοντας εκείνους των Tμημάτων Ιστορίας, και αν εφαρμοστούν τρόποι διδασκαλίας, βασισμένοι στη χρήση πηγών και στην άσκηση της κριτικής σκέψης. Κατά συνέπεια, ιδιαίτερη βαρύτητα στην αξιολόγηση πρέπει να δοθεί σε κριτήρια που αξιολογούν ισομερώς τις γνώσεις με την κρίση των μαθητών. Έτσι, το πολύπαθο μάθημα της Ιστορίας θα γίνει ενδιαφέρον για τους μαθητές, η προσέγγιση της ιστορικής γνώσης θα επιτύχει τους επιδιωκόμενους στόχους και, γενικότερα, θα αποκατασταθεί το κύρος του στη συνείδηση των μαθητών και των Ελλήνων πολιτών.
Τέλος, κρίνουμε σκόπιμο, για την επίτευξη των συγκεκριμένων προτάσεων, να συζητηθούν διεξοδικά και εκ του σύνεγγυς τα φλέγοντα θέματα σε συνάντηση της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, αρμόδιου για την υποβολή θέσεων στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ. της ΠΕΦ
Τουλιάτος Σπύρος Οργανωτικός Γραμματέας της ΠΕΦ
Πεσκετζή Μαρία Ειδικός Γραμματέας της ΠΕΦ
Παπαδόπουλος Μπάμπης Έφορος Βιβλιοθήκης και Σύμβουλος εκδόσεων
Αβραμίδου Αναστασία Μέλος του Δ.Σ. ΠΕΦ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
