Alfavita Newsroom Θα είμαι, όσο ζω και αναπνέω και «σωφρονώ» -όπως ονομάζει την πνευματική διαύγεια ο Παπαδιαμάντης, ευγνώμων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα! Και ακόμα περισσότερο, στο μεταπολεμικό μοντέλο κοινωνικής πρόνοιας και την Ελληνική εκκλησία! Ένας χρόνος καλής διατροφής και «κανονικού σχολικού βίου» στο Οικοτροφείο της Ριζαρείου εκκλησιαστικής σχολής και άλλα δύο χρόνια στην Αθωνιάδα του Αγίου Όρους επέτρεψαν να μπει στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο ένα ορφανό, φτωχό αγόρι πολύτεκνης οικογένειας. Τρία χρόνια αργότερα, χάρη στα ωραιότατα ψάρια της Βιστονίδας-πριν μετατραπεί σε ολυμπιακά ακίνητα, ο κοντoπίθαρος ιεροσπουδαστής είχε ανακτήσει τον μέσο όρο ύψους των Ελληνοπαίδων –ένα μικρό μέρος των αλιευτικών πόρων της λίμνης κατευθυνόταν στην βελτίωση του σιτηρεσίου των φτωχών οικοτρόφων της Ιερατικής Σχολής. Επιπλέον, κατάφερε, αυτός που ήταν ο πιο αδύναμος μαθητής, «το γυφτάκι», μόνιμο θύμα bullying, να περάσει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, χωρίς ούτε ώρα φροντιστήριο, στο ολόφρεσκο Παιδαγωγικό τμήμα, με διδακτικό προσωπικό από τα κορυφαία ξένα πανεπιστήμια. Ας σας θυμίσω την διάσημη παγκόσμια Στέλλα Βοσνιάδου και τον Γιώργο Τσιάκαλο εισηγητή της αντιρατσιστικής εκπαίδευσης.
Όλη μου η αγαθή τύχη προέκυψε από την μεταπολιτευτική πεποίθηση ότι η ελληνική κοινωνία πρέπει σταδιακά να ενσωματώνει τους αποκλεισμένους από τη μεταπολεμική ευημερία. Ήταν πεποίθηση όχι μόνο προνόμιο της αναδυόμενης Σοσιαλδημοκρατίας αλλά και του μεταμορφωμένου από την Ευρωπαϊκή εξορία Καραμανλή τον οποίο όσοι ονειρεύονταν την παλινόρθωση του ancient régime λοιδορούσαν ως «σοσιαλμανή».
Mια κρίσιμη μεταρρύθμιση, το σύστημα των δεσμών, που επανέρχεται επίκαιρο και σήμερα, επέτρεπε σε όποιον/α διάβαζε ένα πεπερασμένο όγκο ύλης και μαθημάτων να περάσει. Το σύστημα μείωνε το διαβόητο φαινόμενο της κοινωνικής αναπαραγωγής, να βγάζει, δηλαδή, ο καθηγητής γιο καθηγητή κι ο γεωργός γεωργό και σήμερα η Πατρίδα καμαρώνει όσους γιατρούς και μηχανικούς επιμένουν να μην την έχουν εγκαταλείψει να προέρχονται ακριβώς από αυτό το ασανσέρ κοινωνικής κινητικότητας. Αυτό το εμπεριεκτικό όραμα επέτρεψε τη διάχυση στους πολλούς των δικαιωμάτων που απολάμβαναν οι λίγοι. Γιατί, τί θα ήταν η απόκτηση πτυχίου, χωρίς την απόλαυση της κεντρικής βιβλιοθήκης του Α.Π.Θ, την έκθεση σε μια φοιτητική συνέλευση, ακόμα και την καλλιτεχνική μέθεξη μιας συναυλίας καθώς και λίγων κινηματογραφικών προβολών από τη φοιτητική λέσχη; Αν δεν υπήρχε η δυνατότητα μιας κρατικής ευεργεσίας, η δωρεάν παραμονή επί τρία χρόνια στη φοιτητική εστία ενός άστεγου, περιπλανώμενου σε καταλήψεις και παγκάκια πρωτοετούς φοιτητή δεν θα γευόμουν ποτέ τη γνήσια, μεθυστική εννοιολογική αλλαγή, αυτή η μακροχρόνια περίοδος όπου αποκτούμε επιστημονικές απόψεις. Θα ήμουν βοηθός του γερο-Νούφρη στο τρεχαντηράκι του, στο έρημο ακρογιάλι του Άθω, ίσως μέχρι σήμερα, αν πήγαινα στην όμορφη Θεσσαλονίκη μόνο την περίοδο των εξετάσεων. Και ακόμα, την είσοδό μου στο Πανεπιστήμιο την οφείλω στη γενναία αύξηση των εισακτέων, την περίοδο της Αλλαγής, αυτό που οι κοινωνιολόγοι μετέπειτα ονόμασαν «εκδημοκρατισμό του Πανεπιστήμιου». Αλλά πρωτίστως, την οφείλω στους Έλληνες δάσκαλους, τους συνδικαλιστές της Διδασκαλικής ομοσπονδίας που οραματίστηκαν για τους μέλλοντες δασκάλους των ελληνοπαίδων πανεπιστημιακή μόρφωση με μακροχρόνιες σπουδές σε πανεπιστημιουπόλεις.
Είμαι όμως εξίσου ευγνώμων και τη σημερινή εποχή! Θα υποστηρίξω ότι,από τότε που άρχισε να κορυφώνεται η κρίση μέχρι την τρέχουσα συγκυρία,ζούμε ως εκπαιδευτικοί συναρπαστικά χρόνια,. Μετρά, για να χρησιμοποιήσω μια νεολαιίστικη έκφραση, να είσαι δάσκαλος σήμερα! Είναι εκ πρώτης όψεως παραδοξολογία αλλά σκοπεύω να τεκμηριώσω τον ισχυρισμό μου.
Συναρπαστικά τα χρόνια γιατί οι δάσκαλοι/ες διαχειριζόμαστε πια μια ζούγκλα εξωτικής ποικιλομορφίας και δεν θα βαρεθούμε ποτέ!
Το Κέντρο Ανάπτυξης ΕκπαιδευτικήςΠολιτικής της ΓΣΕΕ, ο μοναδικός οργανισμός σοβαρών και τεκμηριωμένων ερευνών της εκπαίδευσης, παρουσίασε την έκθεση για το 2017-18. Η έκπληξη που περιμένει τον αναγνώστη της έκθεσης είναι ότι η ανίχνευση των παιδιών με ειδικές ανάγκες που αυξάνονται εκρηκτικά θέτει θαρραλέα ένα πυρηνικό για την ταυτότητά μας ως δασκάλων σε δημόσια σχολεία ερώτημα. Πρόκειται για ριζοσπαστική κριτική που την χρειάζεται ο/η δάσκαλος/α αν θέλουμε να πνεύσει αναζωογονητικός αέρας. Και τι ακριβώς μας λέει αυτή η έκθεση; Ότι απευθύνουμε τη διδασκαλία μας δυστυχώς σε ένα ελάχιστο υποσύνολο. Ουσιαστικά, η σχολική τάξη αποτελείται πια από ανόμοιους πληθυσμούς παιδιών με διαφορετικές ανάγκες. Παράδειγμα το Νηπιαγωγείο Πυργίου στα Μαστιχοχώρια: Γονείς, Έλληνες και ξένοι, που έχουν μεταναστεύσει στο χωριό για να εργαστούν στις φυτείες μαστιχόδεντρων, με το 65% των νέων εγγραφών να έχει αλλοδαπό γονέα, με γεωμετρική αύξηση των διαγνωσμένων από δημόσιο φορέα μαθησιακών δυσκολιών, με μόνο το 5% των μαθητών να έχει κουλτούρα εκπαίδευσης σε παιδικό σταθμό, με το 30% μονογονεϊκές οικογένειες. Αν απευθύνεις τη διδασκαλία μόνο στα δύο παιδιά που έχουν στο δωμάτιό τους παιδικά βιβλία οι ανισότητες γίνονται πολύ μεγαλύτερες και αποθαρρυντικές για την εκπαιδευτική πορεία των παιδιών. Είναι σαν να διαθέτεις ένα μέγεθος παπούτσια για όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά, εν ονόματι της ισότητας και της ομοιομορφίας. Θα καταλήξεις ότι κάποια παιδιά που μπορούν θα αγοράσουν τα δικά τους και μερικά που δεν μπορούν θα κυκλοφορούν ξυπόλυτα. Αυτό συμβαίνει, πιστεύω όχι μόνο στο Νηπιαγωγείο αλλά και με τη συνολική εκπαίδευση,
Η πρόκληση, και σήμερα περισσότερο από ποτέ, δεν είναι τι θα κάνουμε με τους «πρώτους», αλλά τι θα κάνουμε με τους «έσχατους».
«-Ο μαθητής του 10 θα τα καταφέρει, δική μου έγνοια ο μαθητής του 6» συνηθίζει να λέει μια δασκάλα, η Άρτεμις Πίττα όταν παρατηρώ τον δυσανάλογο χρόνο που αφιερώνει σε γραπτές οδηγίες και παρατηρήσεις για τις συνήθεις σχολικές εργασίες . Δεν επικρατεί αυτό το φιλόδοξο πνεύμα σε όλους τους συλλόγους διδασκόντων. Για να ανθήσει και να μη συκοφαντείται ως ανεδαφικό θεωρούμε ότι η σχολική ηγεσία πρέπει να ασκείται με αυταπάρνηση και στοχοπροσήλωση που παραδειγματίζει. Το σχολείο της, το 1ο Δημοτικό Βροντάδου, εδώ και πολλά χρόνια έχει πετύχει να γίνει ένα από τα λιγότερο αποκλειστικά («extractive») σχολεία του Αιγαίου, έχοντας πετύχει το στοίχημα της ενσωμάτωσης των ευάλωτων κατηγοριών χάρις ακριβώς στο εμπεριεκτικό ιδεολογικό στίγμα που εκπέμπει ο Σύλλογος διδασκόντων.
Το προοδευτικό και ουσιαστικό σύγχρονο κριτήριο για τα εκπαιδευτικά συστήματα είναι αν μειώνουν στο εσωτερικό τους τις ανισότητες. Τους Φιλανδούς τούς θαυμάζουμε όχι μόνο γιατί έχουν τις καλύτερες επιδόσεις, αλλά γιατί έχουν τη μικρότερη ανισότητα. Αν ένα πράγμα μας κληροδότησε αυτή η οκτάχρονη περίοδος είναι η αύξηση, η τεράστια διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΕΚΚΕ, το πλουσιότερο 10% του ελληνικού πληθυσμού συγκεντρώνει το 50% του συνολικού πλούτου. Αντίθετα το φτωχότερο 40% του πληθυσμού κατέχει μόνο το 3% του πλούτου. Η Ελλάδα μαζί με τη Λιθουανία και την Λεττονία αποτελεί τους πρωταθλητές τις κοινωνικής ανισότητας στην Ευρωζώνη.
Μετά τον πόλεμο η Ευρώπη απόλαυσε κράτος πρόνοιας χάρη στη μεταφορά πόρων από τον ιδιωτικό στο δημόσιο τομέα. Ήταν μια περίοδος μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων. Στην Ελλάδα, όπως έδειξα στην αρχή με το ανεκδοτολογική προσωπική μου ιστορία, συνέπεσε με τα χρόνια της Μεταπολίτευσης και της δεκαετίας του ’80. Αλλά οι δείκτες ανισότητας πήραν και πάλι την ανηφόρα. Προ της κρίσης, το 2009, ο δείκτης αύξησης της ανισότητας ήταν 2% και το 2013 είχε εκτοξευθεί στο 14%. Περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια πληθυσμού βρίσκεται κάτω από το χρηματικό όριο της σχετικής φτώχειας, 1,2 εκατομμύρια άτομα ζουν σε οικογένειες που δεν εργάζεται κανένα άτομο. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να βοηθήσει τους πιο φτωχούς είναι φιλότιμες αλλά ανεπαρκείς γιατί το μέγεθος είναι τεράστιο. Κι εδώ είναι το μεγάλο στοίχημα: Πώς το σχολείο θα ενδυναμώνει τις φτωχές οικογένειες, πώς θα «γεύονται» το δημόσιο σχολείο τα παιδιά ώστε να μην απογοητευθούν και στρέψουν τα νώτα τους. Οι κρατικές πολιτικές πρωτίστως οφείλουν να μην επιτρέπουν τηναπόσυρση των πιο φτωχών στην μοίρα τους.
Ποιος είναι ο σηµερινός ρόλος της εκπαίδευσης; Μιλώντας για την Ελλάδα, δεν µπορείς να παρακάµψεις την κρίση. Πριν από αυτήν, το πνεύµα της διδασκαλίας και οι βαθιές νοοτροπίες, ήταν δασκαλοκεντρικές, προσαρµοσµένες στις ανάγκες των εκπαιδευτικών μάλλον παρά των παιδιών. Αλλά τώρα, όταν το μόνο μέλλον που διακρίνουν οι Χιώτες για τα παιδιά τους είναι η εργασία στη θάλασσα ή στα μαστιχόδεντρα η εκπαίδευση έχει πάψει να τροφοδοτεί την κοινωνία µε πολιτισµικό και συµβολικό κεφάλαιο. Τι να τα κάνεις τα πτυχία όταν σου προσφέρει ο Έλληνας εργοδότης 500 ευρώ; Aν η εκπαίδευση έχει σταματήσει να είναι το ασανσέρ που επιτρέπει την κοινωνική άνοδο στην ιστορική περίοδο που διερχόµαστε τότε κάποιοι θα αμφισβητούν και το δηµόσιο ρόλο της. Το βλέπουμε και στον γεμάτο από καταγγελίες κηδεμόνων «τοίχο» των ιντερνετικών κοινωνικών δικτύων: Πάρα πολλοί γονείς αμφισβητούν τον επαγγελματισμό των εκπαιδευτικών, διεκδικούν το δικαίωμα να αποφασίζουν σε ποιο σχολείο θα πηγαίνουν το παιδί τους, καταστρατηγώντας τα γεωγραφικά όρια που ορίζουν οι δημοτικές αποφάσεις.
Γιατί, όµως, χρειάζεται να επιµένουµε στη δηµόσια εκπαίδευση; Διότι αν έξω από την σχολική αίθουσα βλέπουμε την ανισότητα ολοένα να αυξάνεται δραματικά, εµείς οι δάσκαλοι δεσμευόμαστε από αξίες. Αυτός είναι ο ρόλος μας, να θέλουµε µείωση των ανισοτήτων. Η δηµόσια εκπαίδευση οφείλει να λειτουργεί ως αντίδοτο, ως αντισταθµιστικός µηχανισµός. Προ πάντων ο/η εκπαιδευτικός εργάζεται με ένα σκοπό: Να μη διαρρηχθεί η στοιχειώδης ενότητα της κοινωνίας. Ας μην έχουμε όμως και αυταπάτες. Τέτοιος στόχος υπηρετείται κυρίως με κρατικές πολιτικές ανάταξης της ανισότητας.
Συναρπαστικά χρόνια γιατί στο εξής ο Σύλλογος Διδασκόντων θα έχει κρίσιμο λόγο και δεν θα διατάσσουν άκαπνα επιτελεία με βάση ασκήσεις επί χάρτου
Καθώς, επιτέλους για πρώτη φορά το ελληνικό Υπουργείο παιδείας είναι αποφασισμένο να συγκλίνει με τα πετυχημένα παραδείγματα Ευρωπαϊκών χωρών που συστηματικά σκοράρουν υψηλά στους διεθνείς διαγωνισμούς PISA υλοποίησε μια θεαματική νομοθετική αλλαγή. Ο Στρατηγός θα είναι ο Σύλλογος διδασκόντων κάθε σχολείου που καλείται να αναλάβει τον πολύ απαιτητικό σχεδιασμό του καινούργιου, επινοητικού, ρόλου. Πρόκειται για την κορυφαία λειτουργία που επιφυλάσσει η συντεταγμένη Πολιτεία προς τους εκπαιδευτικούς τους οποίους για πρώτη φορά αναγνωρίζει ως επαγγελματίες (professionals). Η εκπαιδευτική κοινότητα του σχολείου χάρη στον εσωτερικό κανονισμό και τη δέσμευση από την αρχή της σχολικής χρονιάς σε προτεραιότητες μετατρέπεται σε μια αυτόνομη, παραγωγική, βαθιά εξερευνητική κοινότητα. Στη θέση της οµοιότητας και των ενιαίων ρυθµίσεων μπαίνει ο πειραµατισµός, στη θέση των βεβαιοτήτων η εξερεύνηση µέσα από τη δικτύωση παρά την ιεραρχία. Το γενεσιουργό πρόταγμα θα είναι οι πολιτικές ενδυνάμωσης των αδυνάµων, μέσα από δηµοκρατικές πρακτικές μέσα στις σχολικές αίθουσες, χωρίς αυταρχικούς πατερναλισμούς γιατί ζητάμε εκκολαπτόμενους Ευρωπαίους πολίτες. Είναι μια ιδέα η οποία έχει δώσει τους πρώτους καρπούς στην Γαλλία αλλά και την Αγγλία. Η επινοητική εκπαίδευση, μέσα από την αυθεντική συμμετοχή και τον τολμηρό πειραματισμό της ίδιας της σχολικής κοινότητας θα πρέπει να συνοδεύεται από αντίβαρα και ισορροπίες(checks and balances) όπως οι εθνικοί στόχοι για το τι αναμένεται να έχει κατακτήσει ο μαθητής στους ποικίλους εγγραμματισμούς που χρειάζονται για να συμμετέχει με πληρότητα ως πολίτης σε μια ευρωπαϊκή δημοκρατία. Γιατί, δεν είναι δεξιά πρακτική αλλά αντιθέτως έχει υιοθετηθεί από εξελιγμένα κράτη, με λιγότερο κραυγαλέες ανισότητες, όπως η Φιλανδία, η Ιαπωνία, το Βέλγιο και η κοντινή μας Κύπρος η προτυποποίηση των άριστων πρακτικών. Η διάχυση τους στα σχολεία είναι αδήριτη ανάγκη και η αξιολόγηση δομών και αναλυτικών προγραμμάτων εκ των ουκ άνευ. Και ακόμα, ο εκπαιδευτικός οφείλει «να τα δίνει όλα» μέσα στην τάξη- η εκμετάλλευση του διαθέσιμου διδακτικού χρόνου είναι αναγκαία μέχρι τελευταίου λεπτού στο σχολείο. Ένα σχολείο, όπου κάθε έπιπλο, βιβλίο, εποπτικό μέσο, ακόμα και φυτό του σχολικού κήπου πρέπει να το νιώθουμε ως δική μας περιουσία-και τυχόν ζημιά του, προσωπικό τραύμα και απώλεια.
Μέχρι σήμερα οι δάσκαλοι συνδικαλιστές, ισαποστάκηδες και bystanders, απέφευγαν να κοιτάξουν κατάματα την αύξηση της περιπλοκότητας στο Ελληνικό σχολείο και τα νέα επίδικα ζητήματα. Καλά καλά δεν έκαναν ούτε την τυπική δουλειά. Χθες, ας πούμε, ήλθε μήνυμα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του σχολείου μας να βοηθήσουμε συνάδελφο από νησί σε σοβαρό ζήτημα υγείας. Μα καλά, δεν είναι μέρος της δουλειάς των αιρετών να κατευθύνουν τις σταθερές οικονομικές συνδρομές μας σε αυτές ακριβώς τις ανάγκες, να προβλέπουν ότι θα υπάρξουν οι ατυχίες, αντί των ψυχαγωγικών εκδρομών του καλοκαιριού; Και με τις νέες προοπτικές που ανοίγει ο επινοητικός ρόλος του σχολείου, επείγει το άνοιγμα της συνδικαλιστικής ατζέντας στα σημαντικά διακυβεύματα για τα σχολεία-αναχώματα στην εκπαιδευτική ανισότητα. Θα χρειαστούμε τη δημιουργία ενός δικτύου ευάλωτων σχολείων όπου θα ανταλλάσσονται καλές πρακτικές σε μια ανοιχτή ηλεκτρονική πλατφόρμα, ένα διαδικτυακό φόρουμ, όπου όλοι, και εμείς και οι γονείς, και οι σχολικοί Σύμβουλοι θα εκθέτουν προγράμματα σπουδών και θα υποστηρίζουν επιχειρηματολογίες χωρίς ex cathedra απόψεις και top-down ιεραρχίες. Τα σχολεία θα μπορούν να ανταλλάσσουν λογοδοσίες, εσωτερικούς κανονισμούς, hidden curricula χωρίς λογοκρισία και υποκρισίες. Έμφαση θα δίνεται στα τοπικά εκπαιδευτικά οικο-συστήματα: Ένα τέτοιο φόρουμ, δηλαδή, θα έχει λίστα δημοσιεύσεων ξεχωριστά για τη Νότια Χίο, ξεχωριστά για τα σχολεία στον Κάμπο, ξεχωριστά για τα σχολεία των ναυτεργατικών οικισμών αλλά σε κάθε περίπτωση θα μπορεί να συμβάλλει στην ανοιχτή συζήτηση κάθε εταίρος του φόρουμ.
Ένα ζήτημα όπου επείγει ο εξορθολογισμός είναι η βελτίωση του αλγορίθμου από τον οποίο προκύπτει η ευεργετική ιδιότητα ΖΕΠ (ζώνη εκπαιδευτικής προτεραιότητας)- σε κάποια σχολεία έχει απονεμηθεί προνομιακά ενώ κάποια άλλα έχουν οξύτερες εκπαιδευτικές ανισότητες. Αν στο παρελθόν οι όροι ήταν αδιαφανείς και επικράτησαν πελατειακές λογικές, ενώ τα σχολεία στην αγροτική ύπαιθρο υπέφεραν, σήμερα οι συνδικαλιστές καλούνται να συνδιαμορφώσουν τα κριτήρια: Η ΖΕΠ πρέπει, σε τελική ανάλυση, να προκύπτει από εξίσωση η οποία θα αφορά το ποσοστό παιδιών με γονείς οικονομικούς μετανάστες, αλλοδαπούς, αρχηγούς μονογονεϊκών οικογενειών, πολύτεκνους, ανέργους, και ασθενείς με συστηματικά νοσήματα.
Συναρπαστικά χρόνια γιατί τα σχολεία στις εσχατιές της περιφέρειας έχουν πια ίση μεταχείριση
Οι πολιτικές ανάταξης των άνισων εκπαιδευτικών ευκαιριών δεν σκόνταφταν διαχρονικά μόνο στην αδράνεια αλλά και σε μωροφιλοδοξίες στελεχών που είχαν την ισχύ να αναιρέσουν προοδευτικές πολιτικές. Έτσι προέκυπταν οι παλιότερες, όχι σπάνιες, διοικητικές αυθαιρεσίες. Ήταν, σε αμέτρητες περιπτώσεις, ο δάσκαλος της υπερορίας, η νηπιαγωγός, σε ένα αιθουσάκι με 30 παιδιά, σε ένα σχολείο υπαίθρου όπου κανένα παιδί δεν έφτασε να γίνει δικηγόρος, πολιτευτής, να στελεχώσει την ελίτ της τοπικής τουλάχιστον κοινωνίας. Παιδιά με τεράστιο λειτουργικό αναλφαβητισμό. Και ευάριθμοι σχολικοί σύμβουλοι στοίβαζαν 3-4 δασκάλους για 20 αστόπαιδα των σχολείων που «όλως τυχαίως» φιλοξενούσαν τα παιδιά της κοινωνικής Ελίτ του νησιού. Στοίβαζαν- τρόπος του λέγειν γιατί εκεί υπήρξε προτεραιότητα ΚΑΙ για τη στέγαση. Ναι, είναι εύλογο να έχουμε και μια βιτρίνα για τους κουτόφραγκους! Πλην, στο τέλος της σχολικής χρονιάς παρακολουθούσαμε κι από πάνω σεμινάριο με προτροπές να μιμηθούμε τη φλύαρη εξωστρέφεια τέτοιων σχολείων γιατί «οσονούπω» έρχεται τιμωρητική αξιολόγηση. Θυμάμαι ομιλία εξαντλητικής, ad nauseam, παρουσίασης ενός παιδιού εύπορης οικογένειας, ατέλειωτες συνεντεύξεις μαζί του, εξουθενωτική ερμηνεία μίας εκάστης των εργασιών από την αποσπασμένη μόνο για τα portfolio εκπαιδευτικό για να υποστηριχθεί η προσωπική agenda του Συμβούλου που διέθετε την εξωφρενική πίστη ότι η κύρια δουλειά μας στο νηπιαγωγείο είναι η γραφειοκρατική τήρηση αξιολογήσεων. Ευτυχώς τώρα και myschool έχουμε-σίγουρα μειώνει την εξόφθαλμη αυθαιρεσία- και έρχονται επιτέλους συνάδελφοι ειδικής αγωγής στην ύπαιθρο και λειτουργεί το κρατικό σύστημα διαγνώσεων για τα παιδιά που δυσκολεύονται. Και τα σχολεία στα κατσάβραχα στελεχώνονται επαρκώς. Ανεξάρτητα αν η έκφραση «κατά προτεραιότητα στελέχωση των δυσπρόσιτων» ενοχλεί βαθιά όσους ταγούς της τοπικής εκπαιδευτικής πολιτικής υπέκυψαν στην διανοητική σύγχυση να νομίζουν ότι οι προσωπικές τους ιδεοληψίες ταυτίζονται με αποτελέσματα στη μάθηση: Αμφίβολοι λίθοι και πλίνθοι και κέραμοι, κατασκευασμένοι στο επιστημονικό εργαστήριο της Εκάλης και του Κολεγίου Αθηνών που «ζυγίζονται και μετρούνται και ευρίσκονται ελλειπή» όχι μόνο από τους μαχόμενους δασκάλους αλλά αλλοίμονο και από τους επάρατους διεθνείς διαγωνισμούς όπου πατώνουμε.. Γιατί ακριβώς αυτό χρειαζόμαστε. Δοκιμές των αναλυτικών προγραμμάτων σε πειραματικά Δημοτικά και νηπιαγωγεία με σταθμισμένο μαθητικό πληθυσμό και όχι παιδιά της ελίτ αλλά και σταθμισμένες, έγκυρες δοκιμασίες που αποδεικνύουν ότι, δείγματος χάριν, το συγκεκριμένο πρόγραμμα αύξησε κατά 30% την σχολική ετοιμότητα έναντι του άλλου, που, δεν διέθετε εξονυχιστικές παρατηρήσεις της κοινωνικής ανάπτυξης κάθε παιδιού. Γιατί, αν την αύξησε μόνο 3% δεν συμφέρει…
Η πολιτική μιας παιδείας της συμπερίληψης απευθύνεται και οφείλει να απευθύνεται στο σύνολο της κοινωνίας. Και μια εκπαιδευτική πολιτική που νοιάζεται τους πιο φτωχούς, τους λιγότερο ευνοημένους, επεκτείνει το μοντέλο εκπαίδευσης και στα παιδιά των σχολείων της αγροτικής υπαίθρου, εμπλουτίζοντάς την με την διεθνή γλώσσα των εικαστικών, του θεάτρου, της μουσικής, με τις σύγχρονες δηλαδή εκδοχές των ανθρωπιστικών σπουδών, αντί να επιδοτεί πανηγυρικές εκδηλώσεις επιδείξεων προς «ηγεμόνες εκ δυτικής Λιβύης» και πολυτελή, πανάκριβα λευκώματα για τα «ξακουστά» σχολεία. Κανένα σχολείο στην αγροτική ύπαιθρο δεν διέθετε τα τελευταία 10 τουλάχιστον χρόνια την οικονομική δυνατότητα να επισκεφτεί κάποιο κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Πρόσφατα, όλα τα απομακρυσμένα σχολεία της Χιακής ενδοχώρας, στο Πυργί, στη Βολισσό, στα Νένητα, άκουσαν το τηλέφωνό τους να χτυπά και να πληροφορούνται ότι μπορούν πια, τελείως δωρεάν, να μετακινηθούν με πούλμαν προκειμένου να περάσουν μια σχολική μέρα στο άλσος της Κλειδούς και να μάθουν βιωματικά χάρη στα πολύ ενδιαφέροντα περιβαλλοντικά προγράμματα του Κέντρου.
Παρά τις παραπάνω προόδους για πραγματική σύγκλιση των αδικημένων μαθητών με τους προνομιούχους, μόνιμη επωδός στα κοινωνικά δίκτυα είναι ότι με τους «Συριζανέλ» καταβαραθρώθηκε η αξιοκρατία στα σχολεία, η αριστεία θεωρήθηκε ρετσινιά και όλα πήγαν προς τα κάτω. Οι αριθμοί τι λένε; Η έρευνα λοιπόν του ΚΑΝΕΠ-ΓΕΣΕΕ λέει ότι την τετραετία 2011-14 οι «αριστούχοι» των γυμνασίων ήταν αυξημένοι κατά 9% σε σχέση με την προηγούμενη τετραετία. Στα ΕΠΑΛ πάλι, οι «αριστούχοι» ήταν αυξημένοι κατά 25,7% Μήπως είχαμε βρει την πατέντα να παράγουμε «Αρίστους» και ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ και την ξεχάσαμε; Μήπως το 2011, το 2012, το σχολείο ήταν απαιτητικό, μάθαινε τα παιδιά γράμματα, ήταν σύγχρονο, είχε καλύτερα βιβλία και προγράμματα σπουδών και τα χάσαμε λόγω ΣΥΡΙΖΑ; Η τεχνική να βαφτίζεται «άριστος» όποιος αποστήθισε τις οδηγίες του χρυσοπληρωμένου φροντιστή-«εκθεσά» χωρίς ποτέ του να έχει μάθει να σκέφτεται ο ίδιος και όχι κάποιοι άλλοι για λογαριασμό του είναι διαχρονική και διαρκές αποκούμπι της αναιμικής για ουσιαστική δράση πολιτικής ηγεσίας. Ή μήπως καλυτέρεψε η Παιδεία το 2013-14, όταν αντί να μορφώνουμε τα παιδιά του λαού τρέχαμε να κάνουμε άσχετα μεταπτυχιακά στα παραμάγαζα των τυχάρπαστων ιπτάμενων πανεπιστημιακών με τις ανύπαρκτες δημοσιεύσεις επειδή οι εκπαιδευτικοί ταγοί προειδοποιήσουν «φιλικά» ότι όσοι δεν έχουν “αυξημένα προσόντα” θα πάρουν δρόμο; Πολύ απλά αυτό το αποκρουστικό μοντέλο που κρατά αναλφάβητους περισσότερους από τους μισούς πια μαθητές-δέστε ποσοστά βαθμολογίας κάτω από τη βάση στις πανελλήνιες- καλά κρατεί εδώ και 30-35 χρόνια. Η αδυναμία του σχολείου να εμπνεύσει,η αδυναμία να εκσυγχρονιστεί, να κερδίσει τον σεβασμό των μαθητών του, μετατράπηκε σιγά σιγά σε πολιτική επιείκειας από όλους, καθηγητές, στελέχη και πολιτική ηγεσία. Μάθαμε να χαϊδεύουμε τα αυτιά των πάντων, υπονομεύοντας το μέλλον των παιδιών, που, πλέον, μόλις βγουν από το αυτοθαυμαζόμενο περιβάλλον της τεχνητής αριστείας συνειδητοποιούν ότι η ελληνική αγορά εργασίας δεν ενδιαφέρεται για αυτούς. Εκτός από ελάχιστους πατριώτες επιχειρηματίες κανένας δεν αναλαμβάνει το ρίσκο της επανεκπαίδευσής των νέων υπαλλήλων-όπως μου εξομολογούνταν ο Αρμολούσης εκδότης Στέλιος Μικέδης . Ίσως όμως είναι η κοινωνία που απαιτεί αυτό το διαρκές χαϊδολόγημα. Ο νοικοκυραίος θέλει την αξιοκρατία αφού διοριστεί το παιδί του, δεν θα τον πείραζε καθόλου να βρει μία ακρούλα να χώσει την κόρη του στην Ιατρική και μετά να απαιτήσει να σταματήσουν οι μεταγραφές από τα Βαλκάνια που πολλαπλασιάζουν τους φοιτητές
Συναρπαστικά χρόνια γιατί η αλλαγή παραδείγματος είναι ευοίωνη και ελπιδοφόρα
Γενικά, με την αλλαγή πολιτικού παραδείγματος παρατηρούνται κι άλλες αξιοσημείωτες πρόοδοι. Τις μέρες που κυβέρνησε ο ΣΥΡΙΖΑ είδαμε όλοι οι Διευθυντές των σχολείων της Χίου μια θεαματική αύξηση της τριμηνιαίας οικονομικής επιχορήγησης των σχολείων. Παντού έξω, ο χώρος της μόρφωσης και της έρευνας επαναποικίζεται. Ανακοινώθηκαν χθες 700 υποτροφίες του ΙΚΥ για διδακτορικές διατριβές. Ποτέ άλλοτε μεταπολεμικά δεν χορηγήθηκε τόσος μεγάλος αριθμός υποτροφιών, σε επίδοξους νέους επιστήμονες στην Ελλάδα, από οποιοδήποτε φορέα. Ίσως είναι η πρώτη φορά στη διάρκεια μιας ζωής αφιερωμένης στην εκπαιδευτική νησιωτικότητα που νιώθω αυτό που ο Γκαίτε αποκάλεσε «εκλεκτική συγγένεια» . Και είναι με τον πολιτικό προϊστάμενό μας, τον Κωνσταντινουπολίτη Γαβρόγλου. Ένας Στωικός φιλόσοφος, που δουλεύει ήσυχα και αποτελεσματικά. Άλλος ένας Πολίτης μέντορας , μαζί με τον Κορνήλιο Καστοριάδη, τον Θρασύβουλο Στανίτσα και τον δάσκαλό μου στο υποβρύχιο ψάρεμα Ρομπέρτο Κάλιτς. «Εκ Φαναρίου τα Φώτα» δεν έλεγαν κι οι παλιοί;
Κώστας Προμπονάς
Προϊστάμενος Νηπιαγωγείου Πυργίου
Μέλος της Ενωτικής Κίνησης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
