Με ένα νομοσχέδιο απόλυτης οπισθοδρόμησης για τη Δημόσια εκπαίδευση το υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να γυρίσει την εκπαίδευση σε εποχές Μαυρογυαλούρου, αναμεμιγμένες με το σύγχρονο νεοφιλελεύθερο μοντέλο, της παραγωγής μη κριτικά σκεπτόμενων, ελάχιστα μορφωμένων, πρόθυμων για φθηνή εργασία, νέων ανθρώπων. Το μίγμα που προκύπτει είναι αποκρουστικό για εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Η κατάργηση του επιθεωρητή, πριν 40 χρόνια, πανηγυρίστηκε δικαίως από όλη την εκπαιδευτική κοινότητα και το σύνολο του δημοκρατικού κόσμου, που επιθυμούσε την κατάργηση του φακελώματος και της δυνατότητας που δινόταν σε βαθιά κομματικά στελέχη (επιθεωρητές), να κρίνουν και να προσπαθούν να χειραγωγήσουν εκπαιδευτικούς, στα μονοπάτια της ελληνοχριστιανικής ηθικής. Το γεγονός ότι με την πάροδο των δεκαετιών περάσαμε στο ακριβώς αντίθετο άκρο, της απουσίας οποιουδήποτε ελέγχου, που έχει οδηγήσει σε ξεχείλωμα, δεν αναιρεί την απολύτως ορθή κι επωφελή απόφαση της κατάργησης των επιθεωρητών.
Το παρόν νομοσχέδιο φέρνει μια εκδοχή «αξιολόγησης» των εκπαιδευτικών, ακόμα χειρότερη κι από αυτή του επιθεωρητή. Συγκεκριμένα μεγάλο μέρος των εξουσιών του παλιού επιθεωρητή, δίνεται τώρα στο Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Οι σύλλογοι διδασκόντων χάνουν σχεδόν κάθε δυνατότητα επιρροής στα σχολεία, ενώ οι διευθυντές αποκτούν υπερεξουσίες και αυξάνεται ο χρόνος της θητείας τους. Ο Διευθυντής θα κρίνει και θα βαθμολογήσει τους εκπαιδευτικούς για: (α) το παιδαγωγικό κλίμα και τη διαχείριση της τάξης, (β) την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια τους. Επίσης ο Διευθυντής θα προτείνει τον υποδιευθυντή, ενώ μέχρι τώρα αυτοπροτείνοταν όποιος ήθελε και ψηφιζόταν από το σύλλογο διδασκόντων.
Είναι φανερό ότι σε μια χώρα, όπου διαχρονικά η επιλογή στελεχών (των ανώτερων τουλάχιστον) στην εκπαίδευση, αλλά και παντού, γίνεται με προεξέχοντα τα κομματικά κριτήρια, η συγκέντρωση υπερεξουσιών σε ανθρώπους που οι ίδιοι θα κρίνονται άμεσα από τα παραπάνω στελέχη, είναι αναξιοκρατική κι επικίνδυνη. Η ίδια η εκλογή των Διευθυντών άλλωστε, πέρα από τα αντικειμενικά κριτήρια (μεταπτυχιακά, προϋπηρεσία κ.α.), περιλαμβάνει και συνέντευξη μέσω της οποίας μπορεί, μέχρι ένα βαθμό τουλάχιστον, να αλλοιωθεί η σειρά των αντικειμενικών κριτηρίων. Χαρακτηριστικό μάλιστα της επιστροφής σε … άλλες εποχές, είναι ότι στη συνέντευξη αυτή καταργείται η συμμετοχή και αιρετών εκπαιδευτικών από τον κλάδο, που μέχρι τώρα υπήρχαν στη συνέντευξη έστω και ως μειοψηφία ανάμεσα στους κρίνοντες τον υποψήφιο Διευθυντή.
Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό σε όλους τους εκπαιδευτικούς, από την εμπειρία τους, ότι υπάρχουν Διευθυντές καθόλα άξιοι, αλλά και άλλοι σαφώς ανεπαρκείς. Απέχουμε πολύ στην Ελλάδα από μια πραγματικότητα, στην οποία οι Διευθυντές είναι αδιάβλητα και αξιοκρατικά εκλεγμένοι, ή και έχουν αναζητηθεί ως οι πιο άξιοι να διοικήσουν ένα σχολείο. Αυτό είναι ούτως ή άλλως λίγο ιδεατό και ρομαντικό, στην Ελλάδα ειδικά απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα, σε κάποιες χώρες ίσως να είναι λίγο πιο ρεαλιστικό.
Επιπλέον είναι γνωστό ότι αρκετά συχνά δεν υπάρχει «χημεία» ανάμεσα στο Διευθυντή και σε κάποιους εκπαιδευτικούς του συλλόγου. Ακόμα και ιδεολογικές βαθιές διαφορές μπορεί να έχουν προδημιουργήσει ένα κακό κλίμα, που καταργεί κάθε αντικειμενικότητα στην κρίση του Διευθυντή ως προς κάποιον ή κάποιους συναδέλφους. Είναι επίσης κατά τη γνώμη μου προφανές ότι σε κάποια σχολεία οι σύλλογοι θα μετατραπούν σε αρένες και Διευθυντές θα κουνούν το δάχτυλο ότι θα αξιολογήσουν αρνητικά συναδέλφους. Φτάσαμε δηλαδή να λέμε καλύτερα να ήταν επιθεωρητής, που τουλάχιστον δε θα είχε καμία άλλου είδους αλληλεπίδραση με τον εκπαιδευτικό!!. Τόσο εκσυγχρονιστικό και προς όφελος του σχολείου είναι το νέο νομοσχέδιο!!
Με βάση τα παραπάνω λοιπόν αυτή η επίφαση επωφελούς αξιολόγησης είναι απλά μια αναχρονιστική, παλαιοκομματική κι επικίνδυνη επιστροφή σε άλλες εποχές. Είναι δε εκ του πονηρού προσπάθεια υποβάθμισης του συλλόγου διδασκόντων, που είναι το πλέον δημοκρατικό όργανο στο σχολείο, για να λαμβάνει αποφάσεις. Πρόκειται επίσης για σαφή προσπάθεια πλήρους ελέγχου της καθημερινότητας του εκπαιδευτικού από το Διευθυντή, ώστε και με το φόβο της αξιολόγησης να μην αποκλίνει σε τίποτα από τα … δέοντα και δε μιλώ μόνο για τα στενά εκπαιδευτικά θέματα. Πρόκειται επίσης για κάτι απολύτως αναποτελεσματικό, ακόμη κι αν σε κάποιες περιπτώσεις γίνει από καλοπροαίρετους και ικανούς Διευθυντές. Μέσα σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον βαθιά αποτυχημένο, απολύτως ταξικό καθώς οι γονείς βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, προηγούνται σαρωτικές αλλαγές, πριν την αξιολόγηση του προσωπικού.
Ιδιαίτερα αυτοί που γέννησαν και διαιωνίζουν τόσες παθογένειες, πόσο καλοπροαίρετα μπορεί με τέτοια νομοσχέδια να στοχεύουν στην επωφελή αξιολόγηση των εκπαιδευτικών με στόχο τη βελτίωση τους, όπως μας λένε; Αυτοί που παρακολουθούν αμέτοχοι ή και επιδιώκοντας απόφοιτους ολοένα και πιο αμόρφωτους, πλην βαθμολογικά αριστούχους, ολοένα και λιγότερο κριτικά σκεπτόμενους, είτε «τουρίστες», είτε πνιγμένους κυριολεκτικά στη μέγγενη των πανελλαδικών εξετάσεων, στα τελευταία χρόνια του σχολείου, χάνοντας όλη την ουσία της γενικής Παιδείας και μόρφωσης. Αυτοί που παρακολουθούν μαθητές που οι γονείς τους ξεπαραδιάζονται κυριολεκτικά για πράγματα που έπρεπε να γίνονται στο σχολείο. Αυτοί που η σχέση τους με την πραγματική εκπαίδευση είναι μόνο … θεωρητική, γι’ αυτό στέλνουν και οδηγίες κάλυψης ύλης, που υποτιμούν τη νοημοσύνη των εκπαιδευτικών! Τι να πούμε και για την κορυφή της Πυραμίδας (Κεραμέως, Μητσοτάκης), που έχουν περάσει από Δημόσιο σχολείο μόνο … τις ημέρες των εκλογών για να ψηφίσουν! Όλοι αυτοί οι νεκροθάφτες της Δημόσιας εκπαίδευσης είπαν τώρα να τη βελτιώσουν μη αλλάζοντας τίποτα ουσιαστικό, αλλά βάζοντας το Διευθυντή να βαθμολογεί τους εκπαιδευτικούς! Τόσο καλές και άδολες προθέσεις για τη βελτίωση της εκπαίδευσης σπάνια συναντά κανείς!
Συμπερασματικά το μοναδικό κίνητρο των κυβερνώντων για τη θέσπιση αυτού του νομοθετήματος είναι η επιθυμία υποβάθμισης του συλλόγου διδασκόντων και αντικατάστασης του από τον πειθήνιο Διευθυντή, καθώς και η καλλιέργεια φόβου στους εκπαιδευτικούς ώστε να πειθαρχούν ασυζητητί στο Διευθυντή τους.
Αναγνωρίζω ότι όσα προανέφερα αποτελούν μη πρόταση και απλά άρνηση της προτεινόμενης διαδικασίας. Έχω εντούτοις στο παρελθόν εκφράσει τις θέσεις μου για τις αλλαγές που κατά τη γνώμη μου πρέπει να γίνουν και με ποια σειρά. Σύντομα θα επανέλθω πιο πρακτικά κι ελπίζω πιο ρεαλιστικά. Αναγνωρίζω επίσης ότι μια υγιής αξιολόγηση συνολικά του θεσμού του Δημόσιου σχολείου και μετέπειτα των εκπαιδευτικών είναι απαραίτητη. Ακριβώς σε αυτό το καθολικό αίτημα της κοινωνίας για αξιολόγηση και ριζικές αλλαγές στο Δημόσιο σχολείο, πατούν νομοθετήματα σαν το προαναφερθέν. Πατούν επίσης στην πολύχρονη απόλυτη αδράνεια που χειροτερεύει τη Δημόσια εκπαίδευση και καθιστά την κοινωνία υπερώριμη να δεχτεί αλλαγές, χωρίς μεγάλο φιλτράρισμα. Χρειάζεται προσπάθεια για να επικοινωνήσουμε στην κοινωνία ότι τέτοια νομοθετήματα δε βελτιώνουν το σχολείο, αλλά αντίθετα το οπισθοδρομούν!
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη