Ο Σύλλογος Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΣΑΕΤΤΕ) με αφορμή κοινοβουλευτικές ερωτήσεις Βουλευτών και δημοσιευμάτων στον τύπο περί της αναγνώρισης επαγγελματικών δικαιωμάτων συντηρητή σε αποφοίτους των Προγραμμάτων Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Ακαδημιών παρουσιάζει τις θέσεις του:
Ο Σύλλογος Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΣΑΕΤΤΕ) αποτελεί επιστημονικό και επαγγελματικό φορέα εκπροσώπησης των Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης αποφοίτων σχολών Συντήρησης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της ημεδαπής και ισότιμων και αντίστοιχων σχολών της αλλοδαπής. Στο πλαίσιο των καταστατικών του υποχρεώσεων, ο ΣΣΑΕΤΤΕ προασπίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα του κλάδου, μέσω της διαφύλαξης της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας, γνωστοποιεί στους φορείς τον ρόλο του Συντηρητή στην προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και αποτρέπει επεμβάσεις συντήρησης από μη συντηρητές και άτομα που αντιποιούνται το επάγγελμα και διεκδικούν επαγγελματικά δικαιώματα συντηρητή χωρίς το απαραίτητο εκπαιδευτικό και επιστημονικό υπόβαθρο.
Με βάση τα παραπάνω, και με αφορμή κοινοβουλευτικές ερωτήσεις βουλευτών1 και δημοσιευμάτων στον τύπο περί της αναγνώρισης επαγγελματικών δικαιωμάτων συντηρητή σε αποφοίτους των Προγραμμάτων Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Ακαδημιών, τα οποία εσφαλμένα, καταχρηστικά, και αντιποιώντας το θεσμοθετημένο και νομοθετικά κατοχυρωμένο επάγγελμα του συντηρητή χρησιμοποιούν τον όρο “συντηρητές-διαχειριστές” όταν αναφέρονται στους εν λόγω αποφοίτους, θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:
Οι πτυχιούχοι Προγραμμάτων Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων (ΔΕΚ) των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών (ΑΕΑ) δεν μπορούν να ενταχθούν στον κλάδο ΠΕ Συντηρητών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης.
Οι πτυχιούχοι Προγραμμάτων ΔΕΚ των ΑΕΑ δεν γίνεται να έχουν δυνατότητα λήψης της σχετικής άδειας ασκήσεως επαγγέλματος με ταυτόχρονο δικαίωμα εγγραφής στο αντίστοιχο μητρώο συντηρητών που τηρείται στη ΔΣΑΝΜ (Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων).
Οι πτυχιούχοι Προγραμμάτων ΔΕΚ των ΑΕΑ δεν μπορούν να έχουν το δικαίωμα εκτέλεσης εργασιών συντήρησης σε υλικά πολιτιστικά αγαθά.
Σε πτυχιούχους προγραμμάτων ΔΕΚ θα μπορούσαν να αποδοθούν επαγγελματικά δικαιώματα διαχειριστή συλλογών, αλλά σε καμία περίπτωση τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν θα πρέπει να περιλαμβάνουν τη σύνταξη μελέτης, ανάλυσης και συντήρησης υλικών πολιτιστικών αγαθών, ούτε τη συμμετοχή τους σε προκηρύξεις μόνιμου ή εποχιακού προσωπικού για τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης.
Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν οι πτυχιούχοι των Προγραμμάτων ΔΕΚ των ΑΕΑ να γίνουν ΠΕ Συντηρητές είναι να παρακολουθήσουν σπουδές συντήρησης σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής που προσφέρει βασικό τίτλο σπουδών στη συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι πτυχιούχοι των Προγραμμάτων ΔΕΚ των ΑΕΑ μπορούν μόνο μέσω της λήψης πτυχίου συντήρησης να εργάζονται ως Συντηρητές, αλλά σε καμία περίπτωση μόνο λόγω του πτυχίου ΔΕΚ.
Τονίζουμε ότι σε καμία περίπτωση δεν αντιτιθέμεθα στην απόκτηση επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών. Αντιθέτως, είμαστε υπέρ της κατοχύρωσης και οριοθέτησης κάθε κλάδου, και κυρίως επαγγελματικών κλάδων με τους οποίους πάγια συνεργαζόμαστε, όπως οι Διαχειριστές εκκλησιαστικών κειμηλίων. Εντούτοις, θα πρέπει τα επαγγελματικά δικαιώματα να προκύπτουν από το αντικείμενο σπουδών κάθε κλάδου.
Για την υποστήριξη των παραπάνω θέσεων και για την κατάρριψη των ανυπόστατων θέσεων και αιτημάτων των αποφοίτων Προγραμμάτων ΔΕΚ των ΑΕΑ, σας παραθέτουμε παρακάτω τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία επί του θέματος.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΗΡΗΤΗ
Το επάγγελμα του Συντηρητή αρχαιοτήτων και έργων τέχνης αποτελεί διακριτό επάγγελμα, το οποίο στην Ελλάδα ασκείται νόμιμα και αποκλειστικά μέσω βασικού τίτλου σπουδών συντήρησης που διαθέτουν απόφοιτοι προερχόμενοι από:
το τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθήνας1,
την εισαγωγική κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς και Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης (όπως η πρώτη μετονομάστηκε) του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων2,
το τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ) 3,
πανεπιστημιακές σχολές/τμήματα συντήρησης της αλλοδαπής αναγνωρισμένες από τον εκάστοτε αρμόδιο φορέα.
Τόσο το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα όσο και οι αρμόδιοι εθνικοί (Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού) και ευρωπαϊκοί φορείς (ECCO4, ENCοRE5) θέτουν τις πλέον αυστηρές προδιαγραφές για την αναγνώριση του επαγγέλματος του Συντηρητή, καθώς και την εκπαίδευση και την εκτέλεση του έργου της συντήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στην Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΓΝΟΣ/11371/2000 (ΦΕΚ Β 382/24.3.2000), Κώδικας Δεοντολογίας Επαγγέλματος Συντηρητή Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, περιλαμβάνονται τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του επαγγέλματος.
Επιπλέον, η ECCO (2011), στο κείμενο Competences for Access to the Conservation-Restoration Profession1, οριοθετεί το πλαίσιο δεξιοτήτων για την αναγνώριση του επαγγελματία Συντηρητή, όπως αυτό προκύπτει από την εκπαιδευτική του σταδιοδρομία και την επαγγελματική του εμπειρία.
Οι ΤΕ Συντηρητές, απόφοιτοι του Τμήματος ΣΑΕΤ του ΤΕΙ Αθήνας, έχουν θεσπισμένα επαγγελματικά δικαιώματα από το 1989 [ΠΔ 386/1989, ΦΕΚ Α 169/16.6.1989], και οι απόφοιτοι των Εισαγωγικών Κατευθύνσεων ΣΑΕΤ του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων έχουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα (Ν. 4485/2017, ΦΕΚ Α 114/04.08.2017, άρ. 75, παρ. 5). Προσόντα διορισμού ή πρόσληψης συντηρητών ΠΕ αλλοδαπής ορίζονται σύμφωνα με τον οργανισμό του ΥΠΠΟΑ 2018 (ΦΕΚ 7/Α/22.01.2018, άρ. 79, παρ. 8, και στα άρθρα 2 και 3 του προσοντολογίου του Δημοσίου (Π.Δ. 50/2001), ενώ λαμβάνουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος κατά το άρ. 9 παρ. 6 του Ν. 2557/1997 (ΦΕΚ Α 271/24.12.1997), όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4152/2013 (ΦΕΚ Α 107/09.5.2013) 2.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ – ΣΑΦΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Στο καταστατικό του ENCoRE, Document on Practice in Conservation-Restoration Education (2014) 3, μεταξύ άλλων, καθορίζεται ότι ένα ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό ίδρυμα θα πρέπει να παρέχει σπουδές Συντήρησης με πρόγραμμα σπουδών σε αναλογία θεωρητικών – εργαστηριακών μαθημάτων 1:1. Επίσης, στο κείμενο αυτό περιγράφεται αναλυτικά το πλαίσιο που θεσπίζει την εκπαίδευση στη Συντήρηση και κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί ένα πανεπιστημιακό τμήμα να αναγνωριστεί ως τμήμα συντήρησης. Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι οι ΔΕΚ των ΑΕΑ είναι “Προγράμματα” και όχι “Τμήματα”.
Στο Έγγραφο της Πάβια (1997) 4, μεταξύ των όρων για τη διασφάλιση της ποιότητας του επαγγέλματος, αναφέρεται η ανάγκη για αποφυγή πολλαπλασιασμού των προγραμμάτων κατάρτισης που δεν πληρούν τα πρότυπα του επαγγέλματος.
Από την ίδρυσή τους, το Τμήμα ΣΑΕΤ του ΤΕΙ Αθήνας, η Εισαγωγική Κατεύθυνση ΣΑΕΤ του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, και το Τμήμα ΣΑΕΤ του ΠΑΔΑ παρείχαν σπουδές συντήρησης τετραετούς φοίτησης, ανταποκρινόμενα πλήρως στις προδιαγραφές των ευρωπαϊκών πανεπιστημιακών τμημάτων και σχολών συντήρησης, όπως ορίζονται και από τη συνθήκη της Μπολόνια5.
Επιπλέον, το Τμήμα ΣΑΕΤ του ΤΕΙ Αθήνας συμμετείχε στο ENCoRE, το Ευρωπαϊκό δίκτυο για την εκπαίδευση στη συντήρηση, ως ελληνικό τμήμα με πρόγραμμα σπουδών που ακολουθεί τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Σήμερα, το Τμήμα ΣΑΕΤ του ΠΑΔΑ, εξακολουθεί να συμμετέχει στο ENCoRE, ως το μοναδικό Τμήμα συντήρησης στην Ελλάδα, ακολουθώντας τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές αναφορικά με την εκπαίδευση στη συντήρηση.
Ο επιστημονικός και επαγγελματικός κλάδος της διαχείρισης συλλογών πολιτιστικής κληρονομιάς ή/και εκκλησιαστικών κειμηλίων είναι απολύτως διακριτός από τον κλάδο της συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης.
Δείτε αναλυτικά το ολόκληρο αρχείο των θέσεων εδώ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη