Σε προηγούμενα άρθρα μας αναφέραμε παραδείγματα στα οποία φάνηκε η απαξίωση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΠΑ.Λ. – Ε.Κ.) από το Υπουργείο Παιδείας και το συστηματικό και αθόρυβο ψαλίδισμα του θεσμού. Τα παραδείγματα είναι πολλά, στο παρόν θα αναφέρουμε μόνο ένα λόγω της μεγάλης έκτασής του το οποίο είναι επίκαιρο και σημαντικό.
Δείτε το 1ο μέρος του άρθρου εδώ και το 2ο εδώ
Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός
Για την ύπαρξη του ΣΕΠ στα προγράμματα σπουδών των σχολείων, παρατηρούμε ότι ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός υπάρχει σχεδόν ανελλιπώς για δεκαετίες.
Είναι γνωστό ότι ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, την αξία και την αναγκαιότητα του οποίου κανένας δεν αμφισβητεί, έχει καταργηθεί. Μάλιστα δε η κατάργησή του συμπίπτει σε μια εποχή κατά την οποία ο αριθμός των εισαγομένων στα ΑΕΙ μειώθηκε, η έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών της οικονομίας αυξάνεται, ο ΣΕΠ είναι αναδεικνύεται απαραίτητος όσο ποτέ άλλοτε.
Η κατάργηση του ΣΕΠ θίγει κυρίως το Επαγγελματικό Λύκειο διότι οι μαθητές τελειώνοντας το Γυμνάσιο δεν είναι ενημερωμένοι για τις προοπτικές που δίνονται από το ΕΠΑ.Λ. και κατά κανόνα οδεύουν προς το Γενικό Λύκειο προσδοκώντας την είσοδό τους στα πανεπιστήμια. Όταν γίνει η εγγραφή και διαπιστώσει ο μαθητής ότι η εγγραφή του αυτή δεν ήταν η καλύτερη επιλογή, είναι δύσκολο να αλλάξει για δεύτερη φορά σχολικό περιβάλλον και παραμένει συνήθως σε αυτό.
Η κατάργηση της ΣΕΠΠΕΔ, των ΚΕΣΥΠ, των ΓΡΑΣΕΠ, των ΓΡΑΣΥ έχει συντελεστεί από χρόνια.
Η ΝΔ το 2018, αντιλαμβανόμενη τότε την αναγκαιότητα του ΣΕΠ συμπεριέλαβε στο προεκλογικό της πρόγραμμα την «ουσιαστική αναβάθμιση του επαγγελματικού προσανατολισμού από το Γυμνάσιο».
Με την ανάληψη όμως των κυβερνητικών καθηκόντων από τη ΝΔ ο ΣΕΠ καταργήθηκε!
Η τελευταία σχετική με τον ΣΕΠ δομή, τα ΚΕΣΥ, καταργήθηκαν, οι οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών/συμβούλων καταργήθηκαν και όσοι εκπαιδευτικοί υπηρετούσαν σε αυτά, επέστρεψαν στα σχολεία τους και εντάχθηκαν στα ωρολόγια προγράμματα μαθημάτων.
Η κατάργηση του ΣΕΠ έχει και μια άλλη διάσταση. Η Ελλάδα έλαβε μεγάλα κοινοτικά κονδύλια για την εδραίωση του ΣΕΠ, επιμόρφωσε εκατοντάδες εκπαιδευτικούς με επιμορφώσεις μακράς διάρκειας, εξόπλισε τις δομές ΚΕΣΥΠ, ΓΡΑΣΕΠ, ΓΡΑΣΥ, με κοινοτικά κονδύλια (εποπτικά μέσα, φωτοτυπικά, έπιπλα κ.α.), εκδόθηκαν σχετικά βιβλία, έγιναν ταξίδια στο εξωτερικό στελεχών του ΣΕΠ κ.λ.π. Με την κατάργηση του θεσμού, αποδεικνύεται ότι το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι τα κοινοτικά κονδύλια δεν έπιασαν τόπο.
Όταν η κοινοτική επιδότηση τελείωσε και η λειτουργία του ΣΕΠ άρχισε να βαραίνει τον κρατικό προϋπολογισμό άρχισαν από το 2010 οι σκέψεις για σταδιακή κατάργηση του θεσμού και η παρούσα κυβέρνηση έδωσε το οριστικό τέλος.
Πέραν αυτών υπάρχει και μια άλλη διάσταση, η νομική. Η κατάργηση του ΣΕΠ αντιβαίνει προς τη διακήρυξη Ευρωπαϊκού Κοινωνικού χάρτη, άρθρο πρώτο, παρ. 9, ο οποίος ισχύει από το 1961.
Η εν λόγω διακήρυξη ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο με το Ν. 1426/1984, άρθρο 1 παρ. 9. στην οποία αναφέρεται:
Άρθρο 9
Δικαίωμα για επαγγελματικό προσανατολισμό
Για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος για επαγγελματικό προσανατολισμό, τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συστήνουν ή να προωθούν, εφόσον είναι αναγκαίο, υπηρεσία που θα βοηθάει όλα τα πρόσωπα, περιλαμβανομένων και των αναπήρων, στην επίλυση των προβλημάτων τους που σχετίζονται με την εκλογή επαγγέλματος ή με την επαγγελματική τους προώθηση, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ενδιαφερομένου και τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σ΄ αυτά και στις δυνατότητες της αγοράς εργασίας η βοήθεια αυτή θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν, τόσο στους νέους, στους οποίους περιλαμβάνονται και τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, όσο και στους ενήλικες.
Η απάλειψη του ΣΕΠ δεν μπορεί να γίνει με άλλες διατάξεις ή με νέο Νόμο διότι αυτός θα αντιβαίνει στις διατάξεις του άρθρου 28 του συντάγματος μας το οποίο αναφέρει:
«Οι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου»
Αναρωτιέται κανείς, το ενημερωμένο νομικά επιτελείο του Υ.ΠΑΙ.Θ., έχει υπόψη τους τις διατάξεις αυτές;
Πως γίνεται σε άλλες περιπτώσεις η νομική ενημέρωση να είναι πλήρης και η αντίδραση άμεση, (προσφυγή στα δικαστήρια εναντίον των ομοσπονδιών ΔΟΕ,ΟΛΜΕ,ΟΙΕΛΕ) και οι διατάξεις που αναφέραμε να αγνοούνται;
Το τεράστιο κενό που δημιουργήθηκε με την κατάργηση του ΣΕΠ είναι σίγουρο ότι θα προσπαθήσουν να καλύψουν και άλλοι φορείς από τους οποίους δεν θα δίνονται τα ποιοτικά εχέγγυα σε ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Ήδη ο Δήμος Πεντέλης –Μελισσίων σε χθεσινή απόφαση του Δημοτικού του Συμβουλίου (23/11/2021) αποφάσισε να εκχωρήσει την «παροχή υπηρεσιών διαχείρισης σταδιοδρομίας και επαγγελματικού προσανατολισμού για μαθητές Λυκείου» σε ιδιώτη ανάδοχο με εγκεκριμένη πίστωση/αμοιβή 122.760,00 ευρώ.
Σας επισυνάπτουμε το συγκεκριμένο σχέδιο απόφασης το οποίο ψηφίστηκε.
Το άρθρο 75 του Ν. 3463/2006, όπου στηρίχθηκε η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αναφέρονται:
Οι αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων αφορούν, κυρίως, τους τομείς:
α)
β)
γ)
δ) Απασχόλησης, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως
1. Η υλοποίηση ή η συμμετοχή σε ολοκληρωμένα τοπικά σχέδια και προγράμματα δράσης και πρωτοβουλίες για την εφαρμογή και ανάπτυξη πολιτικών προώθησης της απασχόλησης και της κοινωνικής ενσωμάτωσης διαφόρων κατηγοριών ανέργων, στο πλαίσιο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών.
2. Προώθηση και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και υπηρεσιών επαγγελματικής κατάρτισης, με την ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης προσαρμοσμένα στις τοπικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες και κυρίως των πληθυσμών των ορεινών, αγροτικών και νησιωτικών περιοχών, στο πλαίσιο του εθνικού και ευρωπαϊκού σχεδιασμού.
Με βάση τα οριζόμενα στο Νόμο και την απόφαση του Δήμου παρατηρούμε τα εξής:
α) Η αναφορά του άρθρου 75 γίνεται σε ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης δηλ. νέων δομών εντός των Δήμων και δεν αναφέρεται πουθενά η παροχή υπηρεσιών διαχείρισης σταδιοδρομίας και επαγγελματικού προσανατολισμού για μαθητές Λυκείου από ιδιώτη πάροχο με αμοιβή.
β) Η ίδρυση των αναφερομένων δομών αφορά διάφορες κατηγορίες ανέργων και όχι μαθητές Λυκείου.
γ) Η ίδρυση των αναφερομένων δομών αφορά κυρίως τους πληθυσμούς των ορεινών, αγροτικών και νησιωτικών περιοχών και βέβαια ο νομοθέτης δεν εννοεί την πόλη της Πεντέλης ως ορεινή περιοχή διότι βρίσκεται στις παρυφές του ομώνυμου όρους.
δ) Η απόφαση του Δήμου αναφέρεται στην ενημέρωση των μαθητών της Α΄ και της Β΄ τάξης Λυκείου. Οι μαθητές της Γ΄ τάξης των Γυμνασίων δεν χρειάζονται ενημέρωση σχετικά με τον τύπο λυκείου που θα ακολουθήσουν, δεδομένου ότι στην Ελλάδα (όπως και σε όλη την Ε.Ε.) έχουμε δύο τύπους λυκείου;
ε) Ο Δήμος Πεντέλης – Μελισσίων διαθέτει 3 Γενικά Λύκεια και κανένα Επαγγελματικό, για ποιο λόγο δεν προτείνει την ίδρυση και ενός Επαγγελματικού Λυκείου για να φοιτούν οι μαθητές του Δήμου που ενδιαφέρονται για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και να μην αναγκάζονται να μετακινούνται για τη φοίτησή τους σε ΕΠΑ.Λ. άλλων Δήμων;
Αυτά που συμβαίνουν στο Δήμο Πεντέλης μπορεί να πει κανείς ότι είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Εάν όμως γίνει διασταλτική ερμηνεία του Νόμου 3463/2006 ή ψηφιστεί νέος νόμος από την κυβέρνηση για εκχώρηση ουσιαστικών θεμάτων παιδείας σε Δήμους ή και σε ιδιώτες, τότε αυτό θα αποτελέσει νέο casus belly με το σώμα των εκπαιδευτικών. Παλαιότερα επιχειρήθηκε να δοθούν τα Νηπιαγωγεία στους Δήμους, αλλά λόγω της σφοδρής αντίδρασης των εκπαιδευτικών, το σχέδιο δεν προχώρησε. Δεν είναι καθόλου απίθανο να υπάρξουν και σήμερα σκέψεις για εκχώρηση π.χ. δομών Κατάρτισης, Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, ΣΕΠ κ.α. σε Δήμους, ιδιώτες κ.λ.π.
Οι κυβερνητικές αλλαγές στο χώρο της παιδείας είναι μέχρι τώρα σαρωτικές, το θέμα είναι να μείνει και κάτι όρθιο.
Ίδωμεν
*Εκπαιδευτικός – Ερευνητής, Πρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
