Ποιοι αγοράζουν τα σχολεία και γιατί; Η μαζική είσοδος ξένων funds στην ιδιωτική εκπαίδευση και οι συνέπειες για το δημόσιο σχολείο

Μια αθόρυβη αλλά βαθιά μεταμόρφωση βρίσκεται σε εξέλιξη στην ελληνική ιδιωτική εκπαίδευση, με διεθνή επενδυτικά funds να αποκτούν σταδιακά τον έλεγχο μεγάλων ιδιωτικών σχολείων. Πίσω από τις φαινομενικά μεμονωμένες εξαγορές, διαμορφώνεται ένα νέο τοπίο στην εκπαίδευση: η  δημιουργία ιδιωτικών υπερδομών από το νηπιαγωγείο μέχρι και το Πανεπιστήμιο.

Έξι εξαγορές σε έξι μήνες – Ποιοι είναι οι μεγάλοι "παίκτες";

Από τον Σεπτέμβριο του 2024 έως σήμερα,  έξι σημαντικά ιδιωτικά σχολεία της χώρας έχουν προχωρήσει σε συνεργασίες ή εξαγορές από διεθνή εκπαιδευτικά funds:

• ISP (International Schools Partnership): Βρετανικός εκπαιδευτικός όμιλος με πάνω από 70 σχολεία παγκοσμίως.
• Cognita: Με έδρα στο Λονδίνο, κατέχει δεκάδες σχολεία σε Ευρώπη, Ασία και Λατινική Αμερική.
• Inspired Education Group: Διαχειρίζεται σχολεία σε περισσότερες από 25 χώρες με προσανατολισμό στην ακαδημαϊκή αριστεία.
• Dukes Education: Αγγλικός όμιλος με ισχυρή παρουσία στην ανώτερη και προπαρασκευαστική εκπαίδευση.

Συνεργασίες και Εξαγορές Ιδιωτικών Σχολείων στην Ελλάδα

Τυχαία συγκυρία ή στρατηγικό σχέδιο;

Το γεγονός ότι οι συμφωνίες αυτές ανακοινώθηκαν όλες μέσα σε έξι μήνες δεν μοιάζει τυχαίο. Αντιθέτως, η χρονική σύμπτωση με την ψήφιση του νόμου για την ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα δημιουργεί εύλογες υποψίες. Η κυβέρνηση, με τον νόμο Πιερρακάκη, άνοιξε την πόρτα σε μια εκπαιδευτική αγορά που πλέον προσελκύει μεγάλα διεθνή κεφάλαια.

Παρότι οι εξαγορές αφορούν σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εκπαιδευτικές πηγές υποστηρίζουν ότι ο τελικός στόχος των funds είναι η ίδρυση ολοκληρωμένων ιδιωτικών δομών εκπαίδευσης – από το νηπιαγωγείο έως το Πανεπιστήμιο. Με άλλα λόγια, επιχειρείται η δημιουργία «κάθετων» εκπαιδευτικών ομίλων με διεθνή πρότυπα, κάτι που ήδη συμβαίνει σε χώρες όπως η Βρετανία ή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Η θέσπιση ιδιωτικών πανεπιστημίων, παρά τη ρητή απαγόρευση του άρθρου 16 του Συντάγματος, η απελευθέρωση της λειτουργίας παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων μέσω συνεργασιών με κολέγια και η πρόσβαση σε πανεπιστημιακά πτυχία χωρίς Πανελλαδικές, για όσους διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα προσελκύει κερδοσκοπικά κεφάλαια, τα οποία «μυρίζονται» υψηλές αποδόσεις από την εκπαιδευτική αγορά.

Το αποτέλεσμα; Από τη μια θα διαφημίζονται οι υπερ-ιδιωτικοί κολοσσοί που θα παραλαμβάνουν τα παιδιά από την προσχολική αγωγή και θα τα παραδίδουν με …πτυχίο και από την άλλη το δημόσιο σχολείο θα υποχρηματοδοτείται. Μόνοι χαμένοι οι γόνοι των μη προνομιούχων που θα υποχρεώνονται να φοιτούν σε ένα απαξιωμένο σχολείο και να οδηγούνται αναγκαστικά στην τεχνική εκπαίδευση και σε κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Η παγίωση των ανισοτήτων είναι, άλλωστε, βασικός στόχος της κυβερνητικής πολιτικής.

Τα περισσότερα από τα σχολεία που εμπλέκονται στις εξαγορές προσφέρουν International Baccalaureate (IB) – ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πρόγραμμα σπουδών με υψηλές ακαδημαϊκές απαιτήσεις.

Μέχρι σήμερα, οι μαθητές του IB στόχευαν κυρίως σε σπουδές στο εξωτερικό. Ωστόσο, με την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ στην Ελλάδα, ανοίγει ο δρόμος για απευθείας φοίτηση σε εγχώρια ιδρύματα υψηλού επιπέδου χωρίς τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.

Ο πρόεδρος της ΟΙΕΛΕ Γιώργος Χριστόπουλος σημειώνει: «Ποιος είναι ο λόγος του θερμού ενδιαφέροντος επενδυτικών κεφαλαίων για το χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευση; Φυσικά, το «ευνοϊκό» περιβάλλον που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση με τις πολιτικές της την τελευταία πενταετία. Πολιτικές οι οποίες μπορούν να συνοψιστούν σε ένα τριπλό, θανατηφόρο cocktail εμπορευματοποίησης («ιδιωτικά πανεπιστήμια - Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής - υποχρηματοδότηση δημόσιας εκπαίδευσης») που απειλεί να κονιορτοποιήσει την δημόσια Παιδεία. Το cocktail αυτό αναμένεται να ενισχυθεί με ένα τέταρτο συστατικό, τα vouchers (βλέπε «ελεύθερη γονεϊκή επιλογή»), με το οποίο θα υπογραφεί η ληξιαρχική πράξη θανάτου της δημόσιας εκπαίδευσης».

Με την τελευταία τροπολογία του Υπουργείου Παιδείας αποκαλύπτεται μια αιτία των εξαγορών ιδιωτικών σχολείων από επενδυτικά funds

Το Υπουργείο Παιδείας κατέθεσε τροπολογία στο νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του ερασιτεχνικού και του επαγγελματικού αθλητισμού», η οποία ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή. Η τροπολογία εισάγει τεχνικές διευκολύνσεις τόσο για τη δημιουργία παραρτημάτων ελληνικών ΑΕΙ στο εξωτερικό όσο και για τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα.

Η τροπολογία εισάγει ρυθμίσεις που ευνοούν τη μετάβαση των κολεγίων σε Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), καθώς και τη δημιουργία νέων ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Συγκεκριμένα:

• Δίνεται η δυνατότητα σε ιδιωτικά πανεπιστήμια να χρησιμοποιούν υφιστάμενες εγκαταστάσεις εκπαιδευτικών δομών (π.χ. κολέγια, ιδιωτικά σχολεία) έως ότου αποκτήσουν δικά τους campus.
• Επιτρέπεται η συστέγαση διαφορετικών δομών εκπαίδευσης στις ίδιες εγκαταστάσεις, υπό την προϋπόθεση ότι δεν λειτουργούν ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, σε ένα ιδιωτικό σχολείο μπορεί να λειτουργεί σχολείο το πρωί και ιδιωτικό πανεπιστήμιο το απόγευμα.

Η ρύθμιση αυτή φαίνεται να συνδέεται με την αυξημένη δραστηριότητα στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, όπου καταγράφονται εξαγορές ιδιωτικών σχολείων από επενδυτικά funds.

Η μαζική είσοδος ξένων funds στην ιδιωτική εκπαίδευση και οι συνέπειες για το δημόσιο σχολείο

Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί μια νέα ταξική διαφοροποίηση στο εκπαιδευτικό σύστημα. Οι οικογένειες με οικονομική ευχέρεια θα μπορούν πλέον να εξασφαλίσουν πανεπιστημιακές σπουδές για τα παιδιά τους εντός Ελλάδας, χωρίς την ψυχοφθόρα και ανταγωνιστική διαδικασία των Πανελληνίων. Αντιθέτως, η πρόσβαση στη γνώση θα εξαρτάται περισσότερο από την οικονομική δυνατότητα, παρά από την αριστεία ή τις επιδόσεις.

Η ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα με ξένα κεφάλαια και τεχνογνωσία καθιστά τα ιδιωτικά σχολεία ανταγωνιστικά και ελκυστικά σε σχέση με τα δημόσια. Η πιθανότητα να προσελκύσουν ακόμη και μαθητές που σήμερα φοιτούν σε δημόσια σχολεία είναι υπαρκτή, ειδικά αν προσφέρουν «πακέτα» εκπαίδευσης με σαφή προοπτική εισαγωγής σε Πανεπιστήμιο.

Η εισβολή επενδυτικών κεφαλαίων στην ελληνική εκπαίδευση δεν είναι ουδέτερη. Οδηγεί στη μετατροπή της γνώσης σε εμπόρευμα και στην εγκαθίδρυση ενός εκπαιδευτικού διπολισμού που αναπαράγει και ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες.

Η υπεράσπιση της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης δεν είναι απλώς ζήτημα συνταγματικό. Είναι ζήτημα δημοκρατίας και δικαιοσύνης.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/04

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber