συνοδος
Το θέμα του ελλιπούς ακαδημαϊκού και διοικητικού προσωπικού και της χρηματοδότησης των δημοσιων ΑΕΙ στο προσκήνιο

Την πρόσληψη τουλάχιστον 2000 πανεπιστημιακών και 1500 διοικητικών υπαλλήλων για την επόμενη διετία (2025-2026), ζητούν μεταξύ άλλων οι διοικήσεις των πανεπιστημίων από τον Υπουργό Παιδείας, κατά τη διάρκεια της 105ης Συνόδου Πρυτάνεων που ολοκληρώνεται σήμερα στην Αλεξανδρούπολη, παρουσία του.

Το alfavita.gr παρουσιάζει ακολούθως κατ' αποκλειστικότητα τα πορίσματα της Συνόδου Πρυτάνεων και αντιπρυτάνεων, που θα υπογραφούν με τη λήξη της Συνόδου και θα παραδοθούν στον υπουργό.

Σημειώνουμε ότι δεν έχει συνταχθεί ακόμα η ανακοίνωση (πορίσματα) των ίδιων των Πρυτάνεων, που θα συνταχθεί μετά από την συζήτηση με τον κ.Πιερρακάκη.

Τα Πορίσματα της 36ης Συνόδου Αντιπρυτάνεων Διοικητικών Υποθέσεων

Δεδομένης

  • της αυξανόμενης μείωσης του διδακτικού και διοικητικού προσωπικού λόγω αφυπηρέτησης,

  • της αύξησης των απαραίτητων νέων διοικητικών δομών βάσει του Νόμου 4957/2022 και

  • την αναγκαιότητα ψηφιακού μετασχηματισμού …

… αναφορικά με το διδακτικό προσωπικό … αιτούμαστε νομοθετική ρύθμιση για:

  1. πρόσληψη τουλάχιστον 2.000 νέων μελών ΔΕΠ (1.000 μελών ΔΕΠ στην κατανομή του 2025 και 1.000 μελών ΔΕΠ στην κατανομή του 2026)

προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό και να βελτιωθεί η αναλογία φοιτητών/διδασκόντων σε σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα,

  1. τουλάχιστον μία (1) θέση πρόσληψης για κάθε μία (1) αφυπηρέτηση μέλους ΕΕΠ-ΕΔΙΠ-ΕΤΕΠ ετησίως

(πέραν της αντίστοιχης πρόβλεψης για τα μέλη ΔΕΠ, όπως αναφέρεται στο άρθρο 75 του Ν. 5094/2024),

  1. τροποποίηση της παραγράφου 9 του άρθρου 173 του Ν. 4957/2022 ώστε να επιτρέπεται η απασχόληση ως εντεταλμένων διδασκόντων και υπαλλήλων με σχέση δημοσίου δικαίου ή Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου σε φορείς του δημόσιου τομέα,ώστε  να διευκολυνθούν ιδιαίτερα τα Α.Ε.Ι. της περιφέρειας,

  1. τροποποίηση του άρθρου 289 του Ν. 4957/2022 για επαναφορά της δυνατότητας μετάταξης σε Α.Ε.Ι. διορισμένων εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης,

… αναφορικά με το διοικητικό προσωπικό (ΔΥ) … αιτούμαστε νομοθετική ρύθμιση για:

  1. πρόσληψη μέσω Α.Σ.Ε.Π. τουλάχιστον 1.500 διοικητικών υπαλλήλων και να ληφθεί ειδική μέριμνα για ταχύτερες διαδικασίες πρόσληψής τους

[500 διοικητικών υπαλλήλων στην κατανομή του 2025 (εκ των οποίων 350 θέσεις ΔΥ προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες σε διοικητικό προσωπικό που προκύπτουν μέσω των νέων οργανισμών των Α.Ε.Ι. για την κάλυψη των νέων δομών βάσει του Νόμου 4957/2022 και 150 θέσεις ΔΥ για την υλοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού) και 1.000 διοικητικών υπαλλήλων στην κατανομή του 2026 ώστε να καλυφθούν οι υπόλοιπες ανάγκες σε διοικητικό προσωπικό],

  1. ένταξη στα κριτήρια κατάταξης των υποψήφιων (ΑΣΕΠ) ειδικής εμπειρίας έως και 84 μήνες, προκειμένου να αξιοποιηθεί το εξειδικευμένο Διοικητικό προσωπικό (Ι.Δ.Ο.Χ. και σύμβασης έργου) που εργάζεται ήδη σε δομές των Α.Ε.Ι.,

  2. τουλάχιστον μία (1) θέση πρόσληψης για κάθε μία (1) αφυπηρέτηση διοικητικού υπαλλήλου ετησίως,

Επίσης προτείνεται

  1. τροποποίηση του άρθρου 151 Ν. 4957/2022 για κατάργηση του ελέγχου νομιμότητας της εκλογής μέλους ΔΕΠ από τον ΥΠΑΙΘΑ αυτεπαγγέλτως (και να διατηρηθεί μόνο κατόπιν προσφυγής …),

  1. αναλογική εφαρμογή του άρθρου 141 του Ν.4957/2022 (περί επαναπροκήρυξης της θέσης ΔΕΠ που κενώθηκε για οποιονδήποτε λόγο πλην της αφυπηρέτησης) και στα μέλη Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π., Ε.Τ.Ε.Π.,

  1. τροποποίηση του άρθρου 162 του ν. 4957/2022 για μετατροπή των κενών θέσεων Ε.Τ.Ε.Π. σε Ε.Δ.Ι.Π. και αντίστροφα, ανάλογα με τις ανάγκες του Α.Ε.Ι., όπως επίσης και ευελιξία του ιδρύματος για τοποθέτηση-μετακίνηση των μελών Ε.Τ.Ε.Π. σε Τμήμα, Σχολή, Ίδρυμα,

  1. δυνατότητα συμμετοχής του πάσης φύσεως διοικητικού προσωπικού των Α.Ε.Ι. σε κύκλους κινητικότητας του ΕΣΚ του νόμου 4440/2016 μετά από σύμφωνη γνώμη του Πρύτανη του οικείου Α.Ε.Ι.,

  1. επαναφορά του θεσμού του «ακαδημαϊκού υποτρόφου»,

  2. να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για άδειες μελών ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ για προσωπικούς λόγους και αναλογική εφαρμογή των αδειών του υπαλληλικού κώδικα, όταν δεν υπάρχει ειδική διάταξη για αυτές τις κατηγορίες προσωπικού,

  1. η θέση του εκτελεστικού διευθυντή των Α.Ε.Ι. να λαμβάνεται υπόψη για τη βαθμολογική του εξέλιξη, να λογίζεται σε κάθε περίπτωση ως προϋπηρεσία σε θέση Γενικού Διευθυντή και μετά τη λήξη της θητείας του να επιστρέφει σε ίδια θέση με την θέση από την οποία προήλθε,

  2. κωδικοποίηση της πολυδαίδαλης και διάσπαρτης νομοθεσίας για τα ΑΕΙ και να διασφαλίζεται η συνεχής ενημέρωσή της,

  1. επίσπευση έγκρισης των Οργανισμών των Α.Ε.Ι.

Τα Πορίσματα της 36ης Συνόδου Αντιπρυτάνεων Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, Φοιτητικών Θεμάτων & Διά βίου Εκπαίδευσης

Εισηγήσεις προς την 105η Σύνοδο Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων με τη συμμετοχή των Αντιπρυτάνεων.

Κατά τη διάρκεια της 36ης Συνόδου Αντιπρυτάνεων Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, Φοιτητικών Θεμάτων & Διά βίου Εκπαίδευσης η οποία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 17 Απριλίου 2024 στην Αλεξανδρούπολη, μετά από διεξοδική συζήτηση, οι Αντιπρυτάνεις κατέληξαν στα ακόλουθα πορίσματα:

Α. Σύγχρονες δεξιότητες, ποιοτικά προγράμματα σπουδών και αγορά εργασίας Tο Σώμα διαπίστωσε ότι το θέμα της περαιτέρω ανάπτυξης σύγχρονων δεξιοτήτων στα προγράμματα σπουδών σε σχέση με την αγορά εργασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα. Προτάθηκε να ενισχυθούν δεξιότητες, ψηφιακές, επικοινωνίας, μάθησης, καινοτομίας, επιχειρηματικότητας και κριτικής σκέψης μέσω της ένταξης περισσότερων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ. Επισημάνθηκε η αναγκαιότητα να υπάρχει σύνδεση μεταξύ των ΑΕΙ και της αγοράς εργασίας και να επιδιωχθεί η ανατροφοδότηση από τους αποφοίτους και τους εργοδότες σε σχέση με τα μαθησιακά αποτελέσματα των προγραμμάτων σπουδών. Επιπλέον, τονίστηκε ότι η ανάπτυξη/ενίσχυση της συμβουλευτικής υποστήριξης σε θέματα σταδιοδρομίας είναι σημαντική για τον καθορισμό της επαγγελματικής πορείας μετά την αποφοίτηση. Παράλληλα προτείνεται η συστηματική ιχνηλάτηση των αποφοίτων των ΑΕΙ και των σπουδαστών των προγραμμάτων ΚΕΔΙΒΙΜ ως οριζόντια δράση. Προκειμένου να επιταχυνθεί η επίτευξη των ανωτέρω προτείνεται να ενταχθούν σε σχετική δράση η οποία θα αντλήσει πόρους από τα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω ΕΣΠΑ.

Β. Φοιτητική Μέριμνα – Δομές στήριξης ακαδημαϊκού έργου ΑΕΙ

  1. Η Σύνοδος διαπίστωσε με ικανοποίηση ότι το ΙΝΕΔΙΒΙΜ έχει εντοπίσει τα προβλήματα που δυσχεραίνουν το έργο τόσο του εν λόγω Ιδρύματος όσο και των ΑΕΙ:

  • Θεσμικό πλαίσιο συνεργασίας ΙΝΕΔΙΒΙΜ-ΑΕΙ και καθορισμός αρμοδιοτήτων

  • Ιδιαιτέρως χαμηλό ύψος ημερησίου σιτηρεσίου των φοιτητών/τριών

  • Αδυναμία κάλυψης των στεγαστικών αναγκών των φοιτητών/τριών

  • Ανάγκη Συντήρησης - ανακαίνισης φοιτητικών εστιών

  • Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού για τη φοιτητική μέριμνα.

Μετά από διεξοδική συζήτηση διαπιστώθηκε η ανάγκη για την οργάνωση μιας συνάντησης της Διοίκησης του ΙΝΕΔΙΒΙΜ με τις Διοικήσεις των ΑΕΙ προκειμένου να αναπτυχθεί συνεργατικά ένας Οδικός Χάρτης στον οποίο θα εξειδικευθούν οι ενέργειες για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων.

  1. Προτείνεται η ανάπτυξη μιας έξυπνης ψηφιακής κάρτας για τους φοιτητές/τριες στην οποία θα αποτυπώνονται και τα στοιχεία που αφορούν στη σίτιση και στέγαση. Σχετικά με τη φύλαξη των φοιτητικών εστιών, προτείνεται να συζητηθεί η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού συστήματος ελεγχόμενης πρόσβασης.

  1. Αναφορικά με τα Κέντρα Υποστήριξης Διδασκαλίας και Μάθησης το Σώμα διαπίστωσε ότι έχουν οργανωθεί και είναι λειτουργικά αναπτύσσοντας διαφόρων τύπων δράσεις. Κρίνεται ότι είναι σημαντικό να συνεχίσει η υποστήριξη της λειτουργίας τους με χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω ΕΣΠΑ.

  1. Για τα Κέντρα Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (άρθρο 128 ν. 4957/2022) το Σώμα κρίνει ως ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα να διασφαλιστεί η κατάλληλη στελέχωσή τους και η απρόσκοπτη λειτουργία τους. Προτείνεται η προκήρυξη θέσεων μονίμων στελεχών στα ΚΕΨΥΣΥ από το ΥΠΑΙΘΑ. Παράλληλα και έως ότου στελεχωθούν με μόνιμο προσωπικό προτείνεται μια τροποποίηση του άρθρου 128 παρ. 3 που διευκολύνει την πρόσληψη στελεχών με σύμβαση μέσω χρηματοδοτήσεων, ως εξής : «Αν δεν υπάρχει μόνιμο προσωπικό των ΑΕΙ αντίστοιχης ειδικότητας, το ΚΕΨΥΣΥ δύναται να στελεχώνεται από πρόσθετο προσωπικό σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 243 του ν. 4957/2022 και η χρηματοδότηση της μισθοδοσίας του να βαρύνει ιδιωτικούς πόρους και χρηματοδοτήσεις, ίδιους πόρους, διεθνείς πόρους και εθνικούς πόρους όπως αναλυτικά αναφέρονται στο άρθρο 230 του ν. 4957/2022». Αντίστοιχη αλλαγή προτείνεται και στο άρθρο 209 του ν.4957/2022 που αφορά στην προσβασιμότητα.

  2. Το Σώμα διαπίστωσε ότι παρόλο που είναι σε ισχύ ο ν. 4672/2020 που αφορά στη διάθεση σε εντυπο-ανάπηρα άτομα των προστατευόμενων έργων (συγγραμμάτων) σε ψηφιακή μορφή και παρότι η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος έχει ορίσει πρότυπα και καθορίσει κατευθυντήριες οδηγίες για την παραγωγή και διάθεση προσβάσιμου υλικού σύμφωνα με τη νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας, η διάθεση των έργων δεν έχει προχωρήσει ικανοποιητικά. Το Σώμα ζητά την ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων και ιδιαίτερα του ΥΠΑΙΘΑ έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η τήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας προς όφελος των εντυπο -ανάπηρων φοιτητών/τριών μας. Παράλληλα στο πλαίσιο της ενίσχυσης της συμπερίληψης και της υλοποίησης των Σχεδίων Δράσης για την Ισότητα των Φύλων και την Καταπολέμηση των Διακρίσεων προτείνεται η ενίσχυση μέσω πόρων του ΕΣΠΑ για την οργάνωση και λειτουργία του Γραφείου Υποστήριξης της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων.

  3. Οι Μονάδες Στρατηγικού Σχεδιασμού έχουν οργανωθεί ωστόσο απαιτείται να ενισχυθούν για να προχωρήσει η υλοποίηση και η παρακολούθηση του στρατηγικού σχεδίου των ΑΕΙ. Ταυτόχρονα ενίσχυση χρειάζονται και οι Μονάδες Διασφάλισης Ποιότητας προκειμένου να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα των πιστοποιήσεων. Προτείνεται επίσης να οργανωθούν δράσεις επιμόρφωσης και εκπαίδευσης σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού και διασφάλισης ποιότητας για όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας.

  4. Σε σχέση με την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια (Άρθρο 99 ν.4957/2022) και την Πρακτική Άσκηση (άρθρο 69 ν.4957/2022) το Σώμα επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να δρομολογηθούν άμεσα κατάλληλες τροποποιήσεις στο πνεύμα των προτάσεων που έχουν τεθεί από παλαιότερες Συνόδους, καθώς η παράταση που δόθηκε αφορά μόνο στους/στις φοιτητές/φοιτήτριες που εισήχθησαν το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να οριστικοποιηθεί το πλαίσιο ώστε τα ΑΕΙ να προχωρήσουν στις ανάλογες ενέργειες.

  1. Το Σώμα διαπίστωσε αναφορικά με την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 64 του ν. 4957/2022 ότι προκύπτουν προβλήματα ιδιαίτερα σε σχέση με το έργο της διδασκαλίας των Εντεταλμένων Διδασκόντων. Στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ προτείνεται η παρακολούθηση και η τεκμηρίωση της ολοκλήρωσης του έργου των διδασκόντων να βεβαιώνεται από τον Πρόεδρο/Κοσμήτορα του/της εκάστοτε Τμήματος/Σχολής που σύμφωνα με το άρθρο 33 παρ.1 περ. στ)/άρθρο 26 περ.ζ).

Τα Πορίσματα της 90ης Συνόδου Αντιπρυτάνεων Έρευνας και Καινοτομίας των Α.Ε.Ι.

Η 90η Σύνοδος των Αντιπρυτάνεων Έρευνας και Καινοτομίας / Προέδρων Επιτροπών Ερευνών των Ε.Λ.Κ.Ε. πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Astir-Egnatia στην Αλεξανδρούπολη στο πλαίσιο της 105ης Συνόδου Πρυτάνεων και Προέδρων Δ.Ε. των Ελληνικών Πανεπιστημίων, από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, την Τετάρτη, 17 Απριλίου 2024. Οι Αντιπρυτάνεις Έρευνας και Καινοτομίας συζήτησαν τα θέματα των Ε.Λ.Κ.Ε. που έχουν ανακύψει και βρίσκονται σε εξέλιξη, εισηγούνται και ενημερώνουν τη Σύνοδο των Πρυτάνεων για τα ακόλουθα ζητήματα:

Νέες τροποποιήσεις στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Ε.Λ.Κ.Ε. - Προτάσεις για περαιτέρω απλοποίηση και επιτάχυνση της λειτουργίας των Μ.Ο.Δ.Υ. των Ε.Λ.Κ.Ε.

Λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές που επήλθαν στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Ε.Λ.Κ.Ε. μετά την τροποποίηση του ν. 4957/2022 με τους νόμους 5094/2024 και 5099/2024 κρίνονται επιβεβλημένες κατά προτεραιότητα οι ακόλουθες παρεμβάσεις για τη διόρθωση, αποσαφήνιση και περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών:

Α] κατάργηση της διάταξης του εδαφίου β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 246 του ν. 4957/2022, η οποία αναφέρεται στο ανώτατο όριο αποδοχών μελών Δ.Ε.Π., Ε.Ε.Π. και Ε.ΔΙ.Π., καθώς έρχεται σε αντίθεση με την παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου.

Β] έκδοση διευκρινιστικής εγκυκλίου από το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., προκειμένου να ερμηνευτεί η πρόθεση του νομοθέτη αναφορικά με τη μεθοδολογία είσπραξης των πρόσθετων αμοιβών των μελών ΔΕΠ, καθώς προκύπτει ασάφεια ως προς την εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 246 του ν. 4957/2022 σε συνάρτηση με το άρθρο 99 του ν. 4310/2014, το οποίο δεν έχει καταργηθεί.

Γ] τροποποίηση της παραγράφου 5 του άρθρου 243 του ν. 4957/2022 για την άρση του χρονικού

περιορισμού των συνολικά πέντε (5) ετών για συμβάσεις που έχουν συναφθεί για τις ανάγκες

έργου/προγράμματος που δεν έχει σαφή ημερομηνία λήξης.

Δ] τροποποίηση της παραγράφου 3 του άρθρου 128 του ν. 4957/2022, ώστε να δύναται η μισθοδοσία για τη στελέχωση του Κέντρου Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης του Πανεπιστημίου να καλύπτεται από πάσης φύσης πόρους, όπως αναφέρονται στο άρθρο 230 του ίδιου νόμου.

Ε] τροποποίηση του εδαφίου κγ΄ της παρ. 1 του άρθρου 115 του ν. 4957/2022, ώστε το Συμβούλιο του Κέντρου Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του Πανεπιστημίου να εισηγείται προς την Επιτροπή Ερευνών αντί του Συμβουλίου Διοίκησης τη σύναψη συμφωνιών με συνεργαζόμενους φορείς, καθώς και πάσης φύσεως συμβάσεων συνεργασίας και προγραμματικών συμφωνιών.

Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι έχει αναθεωρηθεί το κείμενο των προτάσεων που είχε κατατεθεί στον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, το οποίο περιλαμβάνει πρόσθετες προτάσεις για την περαιτέρω απλοποίηση και επιτάχυνση της λειτουργίας των Μ.Ο.Δ.Υ. των Ε.Λ.Κ.Ε..

Κρατήσεις υπέρ Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη δύο Πανεπιστήμια είναι σε δικαστική αντιδικία με το ΜΤΠΥ, τονίζεται η αναγκαιότητα της άμεσης επίλυσης του προβλήματος, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος οι διεκδικήσεις να στραφούν με ατομικές πράξεις του ΜΤΠΥ προς τα μέλη ΔΕΠ και τα αφυπηρετήσαντα μέλη ΔΕΠ και κατ΄ επέκταση προς τους Ε.Λ.Κ.Ε.. Για την οριστική επίλυση του προβλήματος θα πρέπει με νομοθετική ρύθμιση να απαλλάσσονται ρητά οι Ε.Λ.Κ.Ε. των Πανεπιστημίων από την υποχρέωση καταβολής πάσης φύσεως κρατήσεων υπέρ του ΜΤΠΥ, αναδρομικά από την έναρξη της λειτουργίας τους και θα πρέπει να περιληφθεί σχετική μεταβατική διάταξη για την απαλλαγή των Ε.Λ.Κ.Ε. στους οποίους ήδη έχει επιβληθεί καταλογισμός.

Καταβολή της Εθνικής χρηματοδότησης σε Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά Έργα μέσω του Υπουργείου Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Έχοντας υπόψη ότι η εθνική συμμετοχή (Matching Funds) αποτελεί μια σημαντική οικονομική ενίσχυση των ερευνητικών ομάδων που υλοποιούν ανταγωνιστικά έργα και δεδομένου ότι βρίσκεται ακόμα σε εκκρεμότητα η καταβολή αυτών, παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργού Παιδεία, ζητείται η επίσπευση της καταβολής της εθνικής χρηματοδότησης σε ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά έργα που υλοποιούν τα Πανεπιστήμια.

Ψηφιακός μετασχηματισμός των Ε.Λ.Κ.Ε.

Έχοντας υπόψη ότι έως την 31η/12/2024 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαλειτουργικότητα των Πληροφοριακών Συστημάτων (ΠΣ) των Ε.Λ.Κ.Ε. με τα ΠΣ του ΚΗΜΔΗΣ, ΕΣΗΔΗΣ, ΠΣΚΕ και ΕΘΑΑΕ (άρθρα 105 & 187 του ν.5094/2024) συζητήθηκε εκτενώς η αναγκαιότητα για την επανεξέταση της αρχιτεκτονικής των ΠΣ που λειτουργούν στους Ε.Λ.Κ.Ε.. Συμφωνήθηκε ότι, θα πρέπει να γίνει καταγραφή και ανάλυση των πρόσθετων απαιτήσεων για τα επιμέρους ΠΣ των Ε.Λ.Κ.Ε., προκειμένου να είναι εφικτή η αποτύπωση του χρόνου, των μέσων και των πόρων που απαιτούνται για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Επισημαίνεται ότι, κρίνεται απαραίτητη η διάθεση πόρων από το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. προς τα Πανεπιστήμια για την καταγραφή των απαιτήσεων που αφορούν στην υλοποίηση αναγκαίας πρόσθετης λειτουργικότητας καθώς και την ανάπτυξη διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών, προκειμένου να μειωθεί η γραφειοκρατία μέσω της πλήρους ψηφιοποίησης των διαδικασιών λειτουργίας των Ε.Λ.Κ.Ε..

Αποσβέσεις πάγιου εξοπλισμού στο πλαίσιο των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων

Έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα εκθέσεων πιστοποίησης διαφόρων έργων των δράσεων «ΕΡΕΥΝΩ- ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ» που έχουν αποσταλεί σε Πανεπιστήμια, διαπιστώνεται ότι δεν γίνεται αποδεκτό το σύνολο των δαπανών απόσβεσης εξοπλισμού που αποκτήθηκε στο πλαίσιο των έργων αυτών. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία σε συνδυασμό με το ειδικό θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τους Ε.Λ.Κ.Ε. των Α.Ε.Ι., προβλέπουν ότι οι αποσβέσεις πραγματοποιούνται στη διάρκεια υλοποίησης των πράξεων και το εφαρμοζόμενο σύστημα των αποσβέσεων διέπεται από κατάλληλο λογιστικό κανόνα θα πρέπει όλοι οι Ε.Λ.Κ.Ε. :

Α] να υποβάλλουν ενστάσεις επί των εκθέσεων πιστοποίησης όταν δεν γίνεται αποδεκτό το σύνολο των δαπανών απόσβεσης εξοπλισμού στη διάρκεια του έργου.

Β] σε περίπτωση απόρριψης των εντάσεων να διεκδικούν μέσω δικαστικής οδού την εφαρμογή του ειδικού θεσμικού πλαισίου που ισχύει για τους Ε.Λ.Κ.Ε..

Γ] να διεκδικήσουν τη χρηματοδότηση των μη επιλέξιμων δαπανών από το Εθνικό σκέλος.

Πρακτική Άσκηση φοιτητών: κάλυψη κόστους αποζημίωσης και ασφαλιστικών εισφορών των φοιτητών

Λαμβάνοντας υπόψη ότι από 1ης/09/2024 η μηνιαία αποζημίωση και ασφάλιση των πρακτικά ασκούμενων φοιτητών (υποχρεωτική και κατ’ επιλογή) είναι υποχρεωτική, σημειώνεται ότι με την έναρξη εφαρμογής του άρθρου 69 τουν.4957/2 022 για το ακαδημαϊκό έτος 2024 -2025, δεν καθίσταται υποχρεωτική η αποζημίωση των φοιτητών από τους φορείς υποδοχής. Δεδομένου ότι, έως σήμερα δεν έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη από την παράγραφο 8 του ως άνω άρθρου κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για τον καθορισμό του ύψους της αποζημίωσης των πρακτικά ασκούμενων φοιτητών, εκφράζεται έντονος προβληματισμός αναφορικά με το ενδεχόμενο μετακύλησης του κόστους αυτού στους Ε.Λ.Κ.Ε., καθώς θα κληθούν να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δαπάνης.

Απλοποίηση της διαδικασίας απαλλαγής ΦΠΑ στα Ευρωπαϊκά Έργα

Στο πλαίσιο των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχύει η απαλλαγή από ΦΠΑ για συγκεκριμένες προμήθειες. Προκειμένου οι Ε.Λ.Κ.Ε. να λάβουν τη σχετική απαλλαγή πρέπει να εφαρμόζουν τη διαδικασία που περιγράφεται στην ΠΟΛ 1128/1997. Έχοντας υπόψη ότι, η εν λόγω διαδικασία είναι εξαιρετικά γραφειοκρατική και χρονοβόρα τόσο για τους Ε.Λ.Κ.Ε. όσο και για τις Δ.Ο.Υ. αποφασίστηκε να αποσταλεί εισήγηση προς την Α.Α.Δ.Ε. για την απλοποίηση της διαδικασίας.

Αναγκαιότητα απλοποίησης διαδικασιών για την έναρξη απασχόλησης αλλοδαπών - Διαδικασίες απογραφής στον ΕΦΚΑ απασχολούμενων υπηκόων χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και Λιχτενστάιν σε προγράμματα των Ε.Λ.Κ.Ε.

Έχοντας ως στόχο την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της διεθνοποίησης των δημόσιων Πανεπιστημίων μέσω της ανταλλαγής ερευνητικού, επιστημονικού και εκπαιδευτικού προσωπικού, επισημαίνεται η αναγκαιότητα για την απλοποίηση των διαδικασιών για την έναρξη της απασχόλησης αλλοδαπών στην Ελλάδα, καθώς οι διαδικασίες που απαιτούνται για την έκδοση ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και για την απογραφή τους στον ΕΦΚΑ είναι σχεδόν αποτρεπτικές.

Ειδικότερα, αναφορικά με την απασχόληση ερευνητών – επιστημόνων υπηκόων από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και Λιχτενστάιν σε προγράμματα των Ε.Λ.Κ.Ε. οι οποίοι θα αμειφθούν με Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών, προτείνεται τροποποίηση της παραγράφου 6 του άρθρου 55 του ν. 4509/2017 για εξαίρεση αυτών από την υποχρέωση απογραφής στον ΕΦΚΑ για αμοιβές που δεν υπερβαίνουν το ποσό των πέντε χιλιάδων ευρώ.

Πρόσκληση δράσης για την «Απόκτηση Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας σε Νέους Επιστήμονες Κατόχους Διδακτορικού»

Λαμβάνοντας υπόψη τα διαχειριστικά προβλήματα που έχουν ανακύψει από την υλοποίηση της δράσης της «Απόκτησης Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας σε Νέους Επιστήμονες Κατόχους Διδακτορικού» μέσω της Ε.Υ.Δ. του Προγράμματος Ανθρώπινου Δυναμικού και Κοινωνικής Συνοχής, λόγω της συνθετότητας στη διαδικασία υλοποίησης της πράξης, των αμφίσημων οδηγιών που ελήφθησαν, της καθυστερημένης έκδοσης της πρόσκλησης που θα έχει ως συνέπεια την απώλεια πόρων, καθώς σε πολλά ιδρύματα δεν έχει καταστεί εφικτό να γίνουν εγκαίρως οι προσλήψεις των εντεταλμένων διδασκόντων, αποφασίστηκε η συγκρότηση ομάδας εργασίας με τη συμμετοχή των Αντιπρυτάνεων Έρευνας και Καινοτομίας του Πανεπιστημίου Πατρών (συντονιστής), του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, προκειμένου να υπάρξει συνεργασία με την ΕΥΔ για την από κοινού διαμόρφωση της πρόσκλησης, η οποία επισημαίνεται ότι θα πρέπει να εκδοθεί εγκαίρως για τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά.

Προσκεκλημένοι ομιλητές

Στην 90η Σύνοδο των Αντιπρυτάνεων Έρευνας και Καινοτομίας προσκλήθηκαν και συμμετείχαν οι εξής:

  • Ορέστης Καβαλάκης, Διοικητής Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος ενημέρωσε για τις δράσεις ενίσχυσης των Πανεπιστημίων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

  • Καθηγητής Αθανάσιος Κυριαζής, Γενικός Γραμματέας Γ.Γ.Ε.Κ. του Υπουργείου Ανάπτυξης, ο οποίος ενημέρωσε για την πορεία των δράσεων που θα χρηματοδοτηθούν με δικαιούχους τα Πανεπιστήμια μέσω της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Καινοτομίας.

  • Ανδριάνα Μανώλη, Προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Προγράμματος «Ανθρώπινου Δυναμικού και Κοινωνικής Συνοχής» του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία ενημέρωσε για την πορεία υλοποίησης της νέας προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027.

  • Παύλος Πασχάλης, Προϊστάμενος Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, ο οποίος αναφέρθηκε στις σχεδιαζόμενες και εν εξελίξει δράσεις του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

  • Καθηγήτρια Ξένη Χρυσοχόου, Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, η οποία παρουσίασε τις δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν με δικαιούχος τα Πανεπιστήμια μέσω του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας.

  • Δρ Κωνσταντίνος Βαβέκης, IP Ambassador – European Patent Attorney, Διευθυντής Δικτύου ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ, ο οποίος αναφέρθηκε στην εμπειρία του Δικτύου ΠΡΑΞΗ και ανέλυσε το καθεστώς της διανοητικής Ιδιοκτησίας και της Μεταφοράς Τεχνολογίας στο πλαίσιο Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων.

Τα Πορίσματα της 25ης Συνόδου Αντιπρυτάνεων Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης

Η Σύνοδος Αντιπρυτάνεων Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης μετά από εκτενή συζήτηση και προβληματισμό κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα και αιτήματα που υποβάλλονται προς την 105η Σύνοδο Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων:

  1. Προτάσεις για την υποστήριξη του Ψηφιακού Μετασχηματισμού και της Ψηφιακής Διοίκησης και Εκπαίδευσης

Μονάδες Ψηφιακής Διακυβέρνησης (ΜΨΔ):

    • Στελέχωση και ενίσχυση ΜΨΔ με οικονομικούς πόρους, ανθρώπινο δυναμικό και υποδομές.

    • Ορισμός μόνιμης Επιτροπής Ψηφιακού Μετασχηματισμού των Πανεπιστημίων από την Σύνοδο των Πρυτάνεων αποτελούμενη από: ΑΠΘ, ΔΠΘ, ΕΚΠΑ, ΕΜΠ, Παν. Θεσσαλίας και Πατρών.

    • Θεσμοθέτηση Συνάντησης των Προϊσταμένων ΜΨΔ και αρμοδίων Αντιπρυτάνεων στο πλαίσιο των Συνόδων των Πρυτάνεων, αρχόμενη από την επόμενη 106η Σύνοδο.

Ψηφιακός Μετασχηματισμός για Εκπαίδευση και Διοίκηση:

    • Ενίσχυση της Ψηφιακής Εκπαίδευσης (Οικοσυστήματα Ηλεκτρονικής Μάθησης, Ανάπτυξη Ψηφιακών Μαθημάτων και Εκπαιδευτικού Περιεχομένου, Ψηφιακές Δεξιότητες, κ.λπ.).

    • Ψηφιακές Υπηρεσίες για την υποστήριξη της κινητικότητας, της Διαπανεπιστημιακής και Διασυνοριακής Εκπαίδευσης και της διεθνοποίησης των Ελληνικών ΑΕΙ.

    • Mobile εφαρμογή για φοιτητές (σύνδεση με φοιτητολόγιο, πληροφόρηση και κοινότητες).

    • Ενίσχυση Υπηρεσίας Μητρώων των ΑΕΙ και Ενιαίου Μητρώου Φοιτητών (One-stop εγγραφή, κ.λπ.).

    • Smart Campus (υπηρεσίες, εφαρμογές, υποδομές, ασφάλεια, εξοικονόμηση ενέργειας, πληροφόρηση, έξυπνες εφαρμογές, κ.λπ.).

    • Πλήρης ψηφιοποίηση αρχείων και διαδικασιών - Κατάργηση και ανακύκλωση έντυπου αρχείου.

Νέες Τεχνολογίες και Πόροι: Ανάπτυξη Υποδομών και Υπηρεσιών κεντρικά για την εξασφάλιση υπολογιστικής ισχύος, αποθηκευτικού χώρου, πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων και λογισμικού.

  1. Με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και στα πλαίσια του ψηφιακού μετασχηματισμού στις διαδικασίες δωρεάν σίτισης και στέγασης και στη χορήγηση φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος, προτείνεται να υλοποιηθεί ένα κεντρικό ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό σύστημα. Μέσω αυτού, κατά την εγγραφή του εκάστοτε φοιτητή στο Πανεπιστήμιο, θα ζητείται η συγκατάθεσή του για παραχώρηση δικαιώματος πρόσβασης στα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία του για κάθε ακαδημαϊκό έτος φοίτησης (μέσω Taxis και με ηλεκτρονική διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων) προκειμένου να εξάγονται τα αποτελέσματα για τις παροχές. Με αυτόν τον τρόπο, αφ’ ενός μειώνεται ο φόρτος εργασίας που απαιτείται για τον έλεγχο των δικαιολογητικών από τις υποστελεχωμένες Διευθύνσεις Φοιτητικής Μέριμνας των Πανεπιστημίων και αφ’ ετέρου οι φοιτητές δεν θα χρειάζεται να επαναλαμβάνουν τη διαδικασία αιτήσεων κάθε χρόνο.

  1. Με στόχο την κινητικότητα των φοιτητών που φοιτούν σε πολυεδρικά Πανεπιστήμια προτείνεται η χρηματοδότηση δωρεάν εσωτερικών μετακινήσεων των φοιτητών μεταξύ των εδρών (πόλεων) του Πανεπιστημίου με υπεραστικές συγκοινωνίες.

  1. Στην πρόσφατη πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του Έργου SUB2: «Πανεπιστήμια Αριστείας» και στην ενότητα «3. Προϋπολογισμός ανά πρόταση χρηματοδότησης», ορίζεται η συνεισφορά του Εθνικού ΠΔΕ για την κάλυψη του ποσού που αντιστοιχεί στον ΦΠΑ. Η Σύνοδος αιτείται να διασφαλιστεί ότι το ΠΔΕ θα ενεργοποιηθεί εγκαίρως ώστε να είναι δυνατή η ένταξη των πράξεων και να υπάρξει χρηματοδότηση του ΠΔΕ με πρόσθετα κονδύλια.

  2. Προτείνεται η τροποποίηση της περ. ζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 4957/2022 ως ακολούθως: “ζ) Εγκρίνει, κατόπιν εισήγησης του Εκτελεστικού Διευθυντή, την εκτέλεση δαπανών. Ο Πρύτανης λαμβάνει κάθε απόφαση για την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων…”.

  3. Προτάσεις σχετικά με τους προϋπολογισμούς (Π/Υ) και τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ:

  • Αύξηση του τακτικού Π/Υ για τα έτη 2025, 2026 και 2027.

  • Αύξηση χρηματοδότησης του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης για τη συντήρηση, αναβάθμιση, ανακαίνιση και επισκευή των κτηριακών υποδομών στα Πανεπιστήμια.

  • Αναφορικά με τη στέγαση, αρχικώς η Σύνοδος εκφράζεται ιδιαίτερα θετικά στην αύξηση του στεγαστικού επιδόματος των φοιτητών στα Περιφερειακά Πανεπιστήμια το οποίο από 9/2024 θα είναι 2.000 € και 2.500 € για συγκατοίκηση. Προτείνεται η αύξηση των δικαιούχων επιδόματος.

  • Αναφορικά με τη σίτιση των φοιτητών, η τρέχουσα τιμή του ημερήσιου σιτηρεσίου θεωρείται ιδιαίτερα χαμηλή βάσει των διαπιστωμένων αυξήσεων στα είδη πρώτης ανάγκης και ζητείται σημαντική αύξηση αυτής και ταυτόχρονα η αύξηση του αριθμού των δικαιούχων φοιτητών.

  • Λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού προτείνεται αντίστοιχη αύξηση κατά 27% της χρηματοδότησης που αφορά στις δαπάνες καθαριότητας και φύλαξης στα Πανεπιστήμια που έχουν αντίστοιχες συμβάσεις.

  • Η έγκριση του αρχικού αναλυτικού ετήσιου Π/Υ να ολοκληρώνεται τόσο από το εποπτευόμενο Πανεπιστήμιο όσο και από το εποπτεύον ΥΠΑΙΘΑ έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους. Σημειώνεται ότι ο συνοπτικός Π/Υ που αποστέλλεται πολύ νωρίτερα, έως τέλος Αυγούστου του προηγούμενου έτους, αποτελεί τη βάση για τον αναλυτικό διότι καθορίζει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Συνεπώς, η έγκριση του αναλυτικού Π/Υ είναι δυνατό να γίνεται άμεσα από το ΥΠΑΙΘΑ εφόσον δεν υπάρχει απόκλιση μεταξύ συνοπτικού και αναλυτικού Π/Υ ως προς το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

  • Στο άρθρο 14, παρ. γ’ του Ν. 4957/2022 προτείνεται η διαγραφή των λέξεων “…με τις οποίες δεν επέρχεται επιδείνωση του εγκεκριμένου δημοσιονομικού αποτελέσματός του,…”, ώστε το εδάφιο του άρθρου να διαμορφωθεί ως εξής: «…Περιπτώσεις αναμόρφωσης του εγκεκριμένου αναλυτικού Τακτικού Προϋπολογισμού του Α.Ε.Ι., πλην των αναφερόμενων στο δεύτερο εδάφιο, υποβάλλονται αμελλητί στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και θεωρούνται εγκεκριμένες μετά την πάροδο δεκαπέντε (15) ημερών από την υποβολή τους, εκτός εάν αναπεμφθούν στο Σ.Δ. προς διόρθωση…».

  • Οι απλήρωτες τιμολογημένες υποχρεώσεις του προηγούμενου έτους πρέπει να εξοφλούνται άμεσα και κατά προτεραιότητα με την 1η τροποποίηση του Π/Υ με ενημέρωση και όχι με έγκριση από το ΥΠΑΙΘΑ. Με την 1η τροποποίηση του Π/Υ η πλευρά των εσόδων δεν τροποποιείται, αλλά τροποποιείται μόνο η πλευρά των εξόδων η οποία ισοσκελίζεται με τη χρήση ταμειακού διαθεσίμου των προηγούμενων οικονομικών ετών και δεν προκαλείται καμία δυσχέρεια στον κρατικό προγραμματισμό καθορισμού επιχορηγήσεων. Σημειώνεται ότι η καθυστέρηση στην έγκριση της 1ης τροποποίησης του Π/Υ, συνήθως έως τις αρχές Απριλίου, αυξάνει τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις με σοβαρές επιπτώσεις στην αγορά - προμηθευτές.

  • Η απόφαση για την κατανομή των θέσεων έκτακτου διδακτικού προσωπικού (εντεταλμένων διδασκόντων) να αφορά οικονομικό και όχι ακαδημαϊκό έτος, ώστε να είναι σε συνάφεια με τη χρηματοδότηση τους και να μη δημιουργούνται δυσλειτουργίες κατά την εκτέλεση του Π/Υ.

  • Η προσαύξηση κατά 80% στις πλήρεις αποδοχές των μελών Δ.Ε.Π. που λαμβάνουν επιστημονική άδεια για συνεργασία με Πανεπιστήμια στην αλλοδαπή (παρ. 5 του άρθρου 157 του Ν. 4957/22) προτείνεται να εντάσσεται στον κρατικό Π/Υ και να καταβάλλεται με την τακτική μισθοδοσία μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών.

Τα Πορίσματα 2ης Συνόδου Αντιπρυτάνεων Εξωστρέφειας και Διεθνοποίησης

Η 2η Σύνοδος των Αντιπρυτάνεων Εξωστρέφειας και Διεθνοποίησης, μετά από παρουσιάσεις και διεξοδική συζήτηση, διαπίστωσε ότι οι δράσεις διεθνοποίησης των Ελληνικών Πανεπιστημίων έχουν σημαντικά αυξηθεί τόσο σε πλήθος και γεωγραφική διασπορά, όσο και σε ευρύτητα θεματικών γνωστικών αντικειμένων.

Όμως, οι δράσεις αυτές αντιμετωπίζουν μια σειρά από προκλήσεις, για την επίλυση των οποίων προτείνονται οι εξής δράσεις: Άμεση εξεύρεση λύσης για τη χρηματοδότηση του Study in Greece, ενός φορέα ο οποίος έχει αναπτύξει σημαντικές πρωτοβουλίες, δράσεις και εργαλεία για τη διεθνοποίηση των Ελληνικών Πανεπιστημίων. Ενσωμάτωση των δράσεων διεθνοποίησης στις βασικές υπηρεσίες εκπαίδευσης που παρέχουν τα Πανεπιστήμια με κύρια κατεύθυνση τα προγράμματα σπουδών και τις δράσεις εκπαίδευσης της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Διαμόρφωση εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για τη Διεθνοποίηση, ώστε να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τη διαμόρφωση των επιμέρους Στρατηγικών Σχεδίων των Πανεπιστημίων και αντίστοιχη προσαρμογή των πολιτικών των Εθνικών Αρχών όπως ΕΘΑΕΕ.

Αναγνώριση και ενσωμάτωση των αρχών της Ευρωπαϊκής Προσέγγισης (European Approach), των αποφάσεων των Ευρωπαϊκών Συμμαχιών (European Alliances) και του European Diploma στο νομικό /κανονιστικό πλαίσιο της ΕΘΑΑΕ).

Ανάπτυξη Διακρατικών Συμφωνιών ώστε στη συνέχεια να υλοποιηθούν από τα Πανεπιστήμια επιμέρους συνεργασίες, τόσο εντός ΕΕ όσο και με τρίτες χώρες.

Αντιμετώπιση προβλημάτων και καθυστερήσεων που προκύπτουν σε θέματα έκδοσης visa. Δημιουργία μόνιμης επιτροπής για την επεξεργασία των θεμάτων και την παραγωγή κανονιστικών πλαισίων που αφορούν τη διεθνοποίηση των Πανεπιστημίων.

Ενδεικτικά προτείνεται σ’ αυτήν να συμμετέχουν α) τα Πανεπιστήμια του εκάστοτε προεδρείου της συνόδου, β) εκπρόσωπος του ΥΠΕΠΘ, γ) εκπρόσωπος της ΕΘΑΑΕ, δ) εκπρόσωπος του Study in Greece. Χρηματοδοτήσεις Ενίσχυση της χρηματοδότησης δράσεων διεθνοποίησης μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων (όπως τα προγράμματα ΕΣΠΑ, ΤΑΑ και διάθεση εθνικών πόρων) ώστε να αμβλυνθούν τα σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης, Αύξηση κονδυλίων μέσω των προγραμμάτων Erasmus+ για την ενίσχυση της μετακίνησης προσωπικού και φοιτητών. Καταβολή της εθνικής συμμετοχής με παράλληλη αύξηση του ύψους της χρηματοδότησης για την ενίσχυση των Ελληνικών ΑΕΙ που συμμετέχουν στο θεσμό των ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων

Οι προτάσεις τροπολογιών για τις Εταιρείες Διαχείρισης των ΑΕΙ

Ο Ν4957/2022 κάλυψε μία διαχρονική ανάγκη των Εταιρειών ΑΔΠ ΑΕΙ για τη θέσπιση ενός ενιαίου πλαισίου λειτουργίας.

Ορισμένες όμως διατάξεις του νόμου έχουν δημιουργήσει αμφιβολίες και αμφισβητήσεις ως προς τη σύννομη λειτουργία των Εταιρειών.

Ως τέτοια αναφέρεται κυρίως, η διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 260 του Ν4957/2022, σύμφωνα με την οποία :

"6. Οι Εταιρείες του παρόντος λειτουργούν για την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος και ιδίως του συμφέροντος του Α.Ε.Ι. στο οποίο ανήκει η καθεμία, ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός οριοθετείται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), και εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του ν. 3429/2005 (Α’ 314)…»,

αλλά και η μη ρητή εξαίρεσή τους από το μητρώο φορέων της Γενικής Κυβέρνησης (παρά την αρχική πρόβλεψη στο σχέδιο νόμου).

Ως αποτέλεσμα, εκφράζονται διαφορετικές απόψεις για δύο καίρια ζητήματα, τη διαδικασία πρόσληψης προσωπικού με συμβάσεις αορίστου, ορισμένου χρόνου ή έργου και για την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου.

Για τη διευκρίνηση των ζητημάτων αυτών, προτείνονται οι παρακάτω τροπολογίες:

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Ρυθμίσεις για τις Εταιρείες Αξιοποίησης και Διαχείρισης της περιουσίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.)

1. Τροποποίηση του άρθρου 266 ν. 4957/2022.

Στο άρθρο 266 του Ν.4957/22 (Α' 141) περί θεμάτων προσωπικού προστίθεται παράγραφος 2 ως εξής:

«2. Οι Εταιρείες Αξιοποίησης και Διαχείρισης της περιουσίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) δύνανται να απασχολούν προσωπικό δυνάμει σύμβασης εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου ή ορισμένου χρόνου ή έργου, για την κάλυψη των αναγκών των δραστηριοτήτων τους στο πλαίσιο της οριζόμενης στον παρόντα νόμο, αποστολής τους. Η διαδικασία επιλογής προσωπικού για τις δραστηριότητες των Εταιρειών ρυθμίζεται αποκλειστικά από τον κανονισμό λειτουργίας τους και εξαιρείται από τον προγραμματισμό προσλήψεων προσωπικού Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου και σύμβασης μίσθωσης έργου του άρθρου 20 του Ν.5027/23, την υποχρέωση έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου ή της Επιτροπής της υπ΄αρ. 33/2006 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (Α΄280), τον Ν.4765/21 και το π.δ. 164/2004. Το προσωπικό των ανωτέρω Εταιρειών δεν υπάγεται μισθολογικά στις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, που αφορούν στο προσωπικό του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Το ύψος της αμοιβής καθορίζεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου τους, ανάλογα με τα προσόντα και το αντικειμένου απασχόλησης κάθε απασχολούμενου, εντός των ορίων του εγκεκριμένου αναλυτικού ετήσιου προϋπολογισμού τους, με την επιφύλαξη του ανώτατου ορίου αποδοχών, όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 28 του ν. 4354/2015 (Α` 176).

Αιτιολογία για μη εφαρμογή του Ν. 4354/2015

Ως προς την μη υπαγωγή των Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) στον Ν.4354/2015, ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ (ενιαίο μισθολόγιο) εκτίθενται τα ακόλουθα:

1. Στο άρθρο 7 του Ν. 4354/2015 «Μισθολογικές ρυθμίσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου και δεύτερου βαθμού, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), καθώς και των Δ.Ε.Κ.Ο. του Κεφαλαίου A του N. 3429/2005 (Α` 314) και άλλες μισθολογικές διατάξεις». ορίζεται ότι:

  1. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται οι μόνιμοι και δόκιμοι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου:

α) ..... β)................γ).............δ) των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου και δεύτερου βαθμού, ε) των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), στ) των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που ανήκουν στο κράτος, ή σε Ν.Π.Δ.Δ. ή σε Ο.Τ.Α.- κατά την έννοια της επίτευξης κρατικού ή δημόσιου ή αυτοδιοικητικού σκοπού, εποπτείας, διορισμού και ελέγχου της πλειοψηφίας της Διοίκησής τους - ή επιχορηγούνται τακτικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, από κρατικούς πόρους κατά πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολογισμού τους ”

  1. Από τη γραμματική διατύπωση της διάταξης αυτής προκύπτει ότι για να υπαχθεί ένα ΝΠΙΔ, που ανήκει στο Κράτος ή σε ΝΠΔΔ ή σε ΟΤΑ στις ρυθμίσεις της διάταξης αυτής, απαιτείται να συντρέχει μία από τις διαζευκτικώς και όχι σωρευτικώς τιθέμενες στην διάταξη αυτή προϋποθέσεις, δηλαδή α) είτε αυτό να επιδιώκει κρατικό ή δημόσιο ή αυτοδιοικητικό σκοπό, να εποπτεύεται, να διορίζεται και να ελέγχεται η πλειοψηφία της διοίκησης του από το Κράτος, ή το ΝΠΔΔ ή τον ΟΤΑ και β) είτε να επιχορηγείται τακτικά από πόρους του Κράτους κατά 50% τουλάχιστον του κρατικού προϋπολογισμού του (ΝΣΚ 319/2015, 646/2012, 343/2012). Σε ότι δε αφορά την πρώτη από τις ανωτέρω προϋποθέσεις, *απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικώς* τα κριτήρια της επίτευξης κρατικού ή δημόσιου ή αυτοδιοικητικού σκοπού και εποπτείας, διορισμού και ελέγχου της πλειοψηφίας της Διοίκησής τους. (βλ. ΝΣΚ 94/2016, ΕΣ Κλιμάκιο Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο I΄ ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ 229/2019).

  2. Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 261 Ν.4957/2022 "1. Αποστολή των Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων είναι η διαχείριση και αξιοποίηση: α) της ακίνητης περιουσίας, β) της κινητής περιουσίας και γ) της διανοητικής ιδιοκτησίας του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.), σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής οικονομικής διαχείρισης, με σκοπό την προώθηση της αποτελεσματικότερης διαχείρισής τους και την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους, σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, καθώς και τη διασφάλιση και μεγιστοποίηση της αξίας τους, των προσόδων και της οικονομικής απόδοσής τους, προς εξυπηρέτηση της αποστολής των Α.Ε.Ι. Οι Εταιρείες, στο πλαίσιο της αποστολής τους, δύναται να διεξάγουν κάθε ενέργεια και πράξη που αποβλέπει στην απόκτηση μέσων και πόρων για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής διαδικασίας και ανάπτυξης του Α.Ε.Ι."

Από τις ως άνω διατάξεις προκύπτει ότι ο σκοπός των Εταιρειών ΑΔΠ των ΑΕΙ είναι ιδιωτικο-οικονομικός και όχι κρατικός ή δημόσιος ή αυτοδιοικητικός. Οι εταιρείες αποσκοπούν στην προώθηση της αποτελεσματικότερης διαχείρισης και την πλήρη αξιοποίηση της περιουσίας των ΑΕΙ σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, έχουν δικούς τους πόρους για τη λειτουργία και την αντιμετώπιση των εξόδων τους, που προέρχονται αποκλειστικά από την καταβολή αμοιβής στα πλαίσια συμβάσεων παροχής υπηρεσιών και προγραμματικών συμβάσεων, που συνάπτουν, η οικονομική τους διαχείριση ενεργείται με βάση δικό τους προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων ενώ περαιτέρω κατά ρητή καταστατική τους διάταξη, δεν επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό ή από Ν.Π.Δ.Δ. . Επομένως , ακόμη και αν ήθελε κριθεί ότι οι Εταιρείες ΑΔΠ των ΑΕΙ πληρούν τα προβλεπόμενα στην προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 7 παρ. 1 στ κριτήρια της εποπτείας, διορισμού και ελέγχου της πλειοψηφίας της Διοίκησης, εντούτοις δεν υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του Ν. 4354/2015 που αφορούν στην ένταξη των υπαλλήλων του Δημοσίου στο ενιαίο μισθολόγιο, καθόσον με τις ασκούμενες δραστηριότητές τους δεν επιδιώκουν κρατικό ή δημόσιο ή αυτοδιοικητικό σκοπό, κριτήριο το οποίο σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις και την προαναφερόμενη με αριθμ. 94/2016 γνωμοδότηση του ΝΣΚ πρέπει να ισχύει σωρευτικά προς τα προαναφερόμενα κριτήρια.

Αιτιολογία για μη εφαρμογή του Ν. 4765/2021

1) Κατά την ρητή διάταξη του άρθρου 265 ν 4957/22 υπό των τίτλο "Κανονισμός Λειτουργίας" :

¨"Με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης, κατόπιν εισήγησης του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) της Εταιρείας, καθορίζονται η οργάνωση, οι κανόνες και οι διαδικασίες εσωτερικής λειτουργίας και ελέγχου της Εταιρείας, άσκησης της δραστηριότητας και των συναλλαγών της και, ιδίως:

α) ………………….

β) ……………………..

γ) η διαδικασία επιλογής των μελών του Δ.Σ., στα οποία συμπεριλαμβάνεται ο Διευθύνων Σύμβουλος, καθώς και η διαδικασία πρόσληψης προσωπικού δυνάμει συμβάσεων εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου ή ορισμένου χρόνου ή έργου και επιλογής των επικεφαλής των επιμέρους υπηρεσιών της Εταιρείας,

Εάν η πρόσληψη γινόταν μέσω ΑΣΕΠ δεν θα υπήρχε λόγος πρόβλεψης της διαδικασίας στον κανονισμό λειτουργίας, δεδομένου ότι στον Ν. 4765/2021 προσδιορίζεται επακριβώς η σχετική διαδικασία προσλήψεων τόσο για τους ΙΔΑΧ όσο και για τους ΙΔΟΧ..

Προτείνεται επίσης η παρακάτω τροποποίηση με σκοπό την άρση της όποιας αμφιβολίας δημιουργεί η διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 260 του Ν4957/2022:

2. Τροποποίηση του άρθρου 260 ν. 4957/2022.

Στο τέλος της παρ. 7 άρθρου 260 του ν. 4957/2022 (Α’ 141), περί Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων

αποστολής των Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι., προστίθεται η φράση:

«Οι Εταιρείες Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας των Α.Ε.Ι. εξαιρούνται από κάθε άλλη διάταξη που εφαρμόζεται σε νομικά πρόσωπα που έχουν ταξινομηθεί ως Φορείς Γενικής Κυβέρνησης»

και η παρ. 7 του άρθρου 260 διαμορφώνεται ως εξής:

«7. Οι Εταιρίες Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας των Α.Ε.Ι., εφόσον χαρακτηριστούν ως φορείς Γενικής Κυβέρνησης, εφαρμόζουν τον ν. 4270/2014, αποκλειστικά ως προς την υποβολή δημοσιονομικών αναφορών που αφορούν:

α) στην υποβολή ετήσιου προϋπολογισμού και οποιασδήποτε αναπροσαρμογής του κατά τη διάρκεια του έτους, προϋπολογιστικά,

β) την υποβολή μηνιαίας αναφοράς εκτέλεσης προϋπολογισμού και χρηματοδότησης, απολογιστικά,

γ) την υποβολή μηνιαίων μισθολογικών στοιχείων, απολογιστικά,

δ) την υποβολή μηνιαίας σύνοψης μητρώου δεσμεύσεων, απολογιστικά σε μηνιαία βάση και ετήσια μεγέθη,

ε) στις προσλήψεις προσωπικού δυνάμει συμβάσεων εργασίας αορίστου χρόνου.

Οι ανωτέρω εξαιρούνται από κάθε άλλη διάταξη που εφαρμόζεται σε νομικά πρόσωπα που έχουν ταξινομηθεί ως Φορείς Γενικής Κυβέρνησης.»

 

Τα Πορίσματα της 5ης Συνάντησης Προέδρων Πανεπιστημιακών Κέντρων Έρευνας και Καινοτομίας των Ελληνικών Πανεπιστημίων 

Η 5η Συνάντηση των Προέδρων των Πανεπιστημιακών Κέντρων Έρευνας και Καινοτομίας πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Astir-Egnatia στην Αλεξανδρούπολη στο πλαίσιο της 105ης Συνόδου Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων, από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, την Τρίτη, 16 Απριλίου 2024. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, καταγράφηκε η κοινή αντίληψη των Προέδρων ότι τα Πανεπιστημιακά Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΑΚΕΚ) μπορούν να αποτελέσουν σημαντικές μονάδες ενίσχυσης της διεπιστημονικής έρευνας, διευκολύνοντας την ανάπτυξη και αξιοποίηση κοινών ερευνητικών υποδομών καθώς και τη διαμόρφωση διευρυμένων πολυθεματικών ερευνητικών ομάδων με συμμετοχή ερευνητών/τριών ακόμα και από διαφορετικά Ιδρύματα.

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν τις εμπειρίες και τις ανησυχίες τους σχετικά με τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα ΠΑΚΕΚ. Μεταξύ των σημαντικότερων προβλημάτων καταγράφηκαν η έλλειψη μόνιμου προσωπικού, η ανεπάρκεια οικονομικών πόρων, και κυρίως, η επιφυλακτικότητα της επιστημονικής κοινότητας να εμπιστευτεί και να αξιοποιήσει τα ΠΑΚΕΚ. H επιστροφή του 50% των κρατήσεων από τους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) για τα έργα/προγράμματα που υλοποιούνται στα ΠΑΚΕΚ ενδεχομένως να μην αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τη μεταφορά και υλοποίηση έργων/προγραμμάτων ερευνητικών ομάδων σε αυτά. Επιπλέον, διατυπώθηκε και ο προβληματισμός ότι αυτή η μορφή οικονομικής ενίσχυσης των ΠΑΚΕΚ θα μπορούσε να λειτουργήσει σε βάρος των εσόδων των ΕΛΚΕ περιορίζοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης των πόρων αυτών για άλλες ανάγκες του Ιδρύματος.

Επιπλέον ένα σημαντικό πρόβλημα που αναδείχθηκε στην διάρκεια της συνάντησης σχετίζεται με την αδυναμία των ΠΑΚΕΚ στα οποία έχει ολοκληρωθεί η θητεία των Συμβουλίων Διοίκησης και έχουν προχωρήσει σε δημόσια πρόσκληση για την επιλογή Επιστημονικών Διευθυντών των Ερευνητικών Ινστιτούτο να ολοκληρώσουν τη διαδικασία καθώς η αξιολογική κατάταξη των υποψηφίων γίνεται από Επιτροπή Αξιολόγησης που συγκροτείται με απόφαση της Συγκλήτου κατόπιν εισήγησης του Διοικητικού Συμβουλίου του ΠΑ.Κ.Ε.Κ. (παράγραφος 3 του άρθρο 133 του ν. 4957/2022) το όποιο σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υφίσταται. Για την επίλυση του προβλήματος θα πρέπει να υπάρξει σχετική νομοθετική ρύθμιση

Τέλος, προέκυψε η πρόταση, η οποία και έτυχε της αποδοχής του συνόλου των παρευρισκομένων, να διερευνηθεί η δυνατότητα οριζόντιας χρηματοδότησης απευθείας από το

Υπουργείο για την ίδρυση και λειτουργία των Πανεπιστημιακών Κέντρων Έρευνας και Καινοτομίας, καλύπτοντας δαπάνες για εξοπλισμό καθώς και το λειτουργικό τους κόστος.

Δείτε ακόμα:

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ 6ης ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ (Ε.Α.Δ.Π.)

Πορίσματα 85ης Συνάντησης των Προϊσταμένων των Μονάδων Υποστήριξης (Μ.Ο.Δ.Υ.) των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.)

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

thrania-sxoleio-intime-4-768x480.jpg
Ένα ωραίο 3ήμερο για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς την εβδομάδα που έρχεται, αλλά όχι για όλους
Σε ποιες περιοχές τα σχολεία δεν θα λειτουργήσουν την Δευτέρα που έρχεται
Ένα ωραίο 3ήμερο για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς την εβδομάδα που έρχεται, αλλά όχι για όλους
Παιδιά στη Γάζα
Σοκάρει μελέτη για την υγεία των παιδιών: Ο πόλεμος αλλάζει γονίδια του DΝΑ και επιβραδύνει την ανάπτυξή τους
Τα παιδιά που έχουν εκτεθεί σε πολεμικά γεγονότα εμφάνιζουν αλλαγές DNA σε πολλές τοποθεσίες και περιοχές στο γονιδίωμα
Σοκάρει μελέτη για την υγεία των παιδιών: Ο πόλεμος αλλάζει γονίδια του DΝΑ και επιβραδύνει την ανάπτυξή τους
μηλοξιδο
Μήλο: Ποιο θεωρείται το πιο υγιεινό – Ιδιότητες, βιταμίνες, θερμίδες
Το μήλο έχει λίγες θερμίδες και είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, κάτι που τα καθιστά ένα υγιεινό σνακ ή συστατικό σε κάθε δίαιτα
Μήλο: Ποιο θεωρείται το πιο υγιεινό – Ιδιότητες, βιταμίνες, θερμίδες