Όσο περνούν τα χρόνια εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς πως αρκετές ξενόφερτες λέξεις, τρυπώνουν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, πολλές φορές αντικαθιστώντας τις αντίστοιχες ελληνικές.
Την ίδια ώρα εκατοντάδες ελληνικές λέξεις κάνουν παγκόσμια καριέρα καθώς έχουν ενταχθεί πλήρως στο λεξιλόγιο πολλών χωρών.
Για παράδειγμα η λέξη airplane προέρχεται από τις δύο πολύ παλιές (ομηρικές) ελληνικές λέξεις ὰήρ (air) και πλάνης – πλανῶμαι (plane) και ότι αυτή είναι συγγενής προς τόσες άλλες με την ίδια προέλευση, μεταξύ των οποίων και η λέξη planet – πλανήτης
Ενδεικτικά:
Democracy: Η λέξη δημοκρατία ηχεί τόσο γνώριμα στους Έλληνες, σε όποια γλώσσα κι αν χρησιμοποιείται.
Theatre: Ό, τι είπε ο αποπάνω
Episode: Οι σειρές αλλάζουν, αλλά τα επεισόδια παραμένουν ελληνικά
Biology: Αν είσαι βιολόγος, με τα ελληνικά θα πας
Energy: Παρότι πόλεμος για την ενέργεια μαίνεται, τις ρίζες της λέξης δεν τις αμφισβητεί κανείς.
Fantasy: Από φαντασία έχουμε να φαν κι οι κότες
Paradise: Το πρώτο βήμα για να φτάσεις στον παράδεισο, είναι να μάθεις τις ελληνικές ρίζες της λέξης.
Pause: Πατάμε τώρα παύση και συνεχίζουμε μετά
Mentor: Ο Μέντορας ξέρει ελληνικά και να τον εμπιστεύεσαι
Demon: Θου Κύριε
Scandal: Εμείς εδώ στον τόπο μας ξέρουμε από καλά σκάνδαλα.
Gastronomy: Όταν εμείς μιλάγαμε για γαστρονομία οι άλλοι κρατάγανε γλωσσολογικές σημειώσεις
Telephone: Να τους μάθουμε τώρα και το πάρε το μηδέν
Chaos: Και το χάος το εξάγουμε, βεβαίως, βεβαίως.
Method: Αν έχεις μέθοδο διάβαινε και μη φοβάσαι
Εthical: Ας μην ανοίξουμε καλύτερα κουβέντα για την ηθική
Music: Ήρθε ή ώρα να το κουνήσουμε λίγο
Dialogue: Αν δεν βγάζεις νόημα μαζί τους, άστους να πάνε στο διάλογο
Phenomenon: O Βασίλης Καρράς τώρα δικαιώνεται.
Photography: Influencers πατώνετε;
Δέκα λέξεις με ελληνική ρίζα, που κάνουν τη δική τους "καριέρα" στο εξωτερικό
Το ξέρατε ότι το «yes» είναι ελληνικό; Το «turbo»; Το «kiss»; Κι όμως, η επιδραστικότητα της ελληνικής γλώσσας έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που ούτε εμείς δεν το φανταζόμαστε. Πασίγνωστες λέξεις που χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο, και που έχουν γυρίσει και στην Ελλάδα ως αντιδάνεια, έχουν ελληνική προέλευση.
Το thedailyowl παρουσίασε δέκα λέξεις με ελληνική ρίζα, που κάνουν τη δική τους «καριέρα» στο εξωτερικό.
Turbo
Και ποιός δεν την ξέρει αυτήν την μικρή λεξούλα; Από τις ηλεκτρικές σκούπες μέχρι τα αγωνιστικά αυτοκίνητα, το turbo έχει χαρακτηρίσει την απόδοση πληθώρας συσκευών και κινητήρων. Και όμως, προέρχεται από την αρχαία ελληνική τύρβη που σημαίνει την κυκλική και ταραχώδη κίνηση. Εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς για ποιόν λόγο καθιερώθηκε στα αγγλικά. Επικουρικά, Τύρβη ήταν και μια τοπική θρησκευτική εορτή προς τιμή του Διονύσου που περιελάμβανε έναν διθυραμβικό χορό.
Yes
Και αγγλικά να μην γνωρίζει κάποιος, το “yes” σίγουρα το ξέρει. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζει είναι ότι προέρχεται από αρχαιοελληνικό μόριο γε που έχει μεγάλο σημασιολογικό εύρος, μέσα σε αυτό και το “βεβαίως”. Το γε δίνει έμφαση στην λέξη που συνοδεύει και το συναντάμε συχνότατα στην ελληνιστική περίοδο.
Sponsor
Γνωστότατη σε όλους μας, με μερικούς εξ’ ημών να θεωρούν ότι ο σπόνσορας πρόκειται για ελληνοποιημένη λέξη της αντίστοιχης αγγλικής. Δεν θα είχαν και εντελώς άδικο, αν η λέξη δεν προερχόταν από το ρήμα σπένδω και το ομμόριζο σπονδή που σημαίνουν “προσφέρω” και “προσφορά” αντίστοιχα. Αλήθεια, πόσες φορές δεν πέσαμε πάνω στην λέξη σπονδή στα μαθητικά μας χρόνια;
Pause
Λέξη που προέρχεται από την ελληνική παῦσις και σημαίνει το “σταμάτημα”. Η αγγλική λέξη διατήρησε αρκετά την ηχητική απόδοση της αντίστοιχης ελληνικής.
Carat
Η μονάδα μέτρησης των πολύτιμων λίθων έχει πιθανότατα ελληνική καταγωγή, καθώς προέρχεται από την λέξη κεράτιον που κυριολεκτικά σημαίνει το μικρό κέρατο παράλληλα όμως ήταν και η μονάδα μέτρησης για αντικείμενα μικρού βάρους (το 1/3 του οβολού). Αληθινό διαμάντι η ανακάλυψή της!
Kiss
Η ετυμολογική της ιστορία είναι μάλλον περιπετειώδης και οι γλωσσολόγοι ερίζουν για το κατά πόσο η αγγλική λέξη kiss προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρηματικό τύπο κυνέω (μελλ. κῦσω)που σημαίνει “φιλώ”. Χωρίς να θέλουμε να μπούμε σε ξένα χωράφια, υπάρχουν μελετητές που υποστηρίζουν ότι υπήρχε η κοινή ινδο-ευρωπαϊκή ρίζα Ku, την οποία οι λατινογενείς γλώσσες – και κατ’ επέκταση η αγγλική – χρησιμοποίησαν ως βάση για τις δικές τους λέξεις. Η θεωρία στηρίζεται στο γεγονός ότι η σημασία του φιλιού ήταν πρωτεύουσας θρησκευτικής σημασίας στην λατρεία όλων των λαών, εξ’ ου και η κοινή ρίζα.
Disaster
Aς βάλουμε και την αστρολογία στο παιχνίδι των λέξεων. Η αγγλική λέξη για την “καταστροφή” προέρχεται από τον συνδυασμό των λέξεων dis (λατ.) και ἀστήρ και έχει την έννοια της αναποδιάς που προέρχεται από την δυσμενή θέση ενός πλανήτη.
Ajax
Την ξέρετε, είτε είστε νοικοκύρης, είτε λάτρης του αγγλικού ποδοσφαίρου. Η λέξη προέρχεται από την ελληνική Αἴᾱς , τον μυθικό ήρωα του Τρωϊκού Πολέμου. Και αν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί μια ποδοσφαιρική ομάδα πήρε το όνομά της από έναν ήρωα, απορία προκαλεί η επιλογή του για να ονομαστεί ένα απορρυπαντικό.
Μarmalade
Με τόσο διάβασμα ίσως και να πεινάσατε οπότε, γιατί να μην βάλουμε στο άρθρο μας μια λαχταριστή λέξη; Η γνωστή σε όλους μας “μαρμελάδα”, έλκει την καταγωγή της από το λατινικό “ melimelum ” το οποίο προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις μέλι και μῆλον (δωρ. μᾶλον) που σημαίνει το “μήλο” αν και είχε ευρύτερη σημασία καθώς σήμαινε γενικά τα φρούτα, ειδικά τα εξωτικά. Το οξύ που χρησιμοποιήθηκε για την διατήρηση των φρούτων τον 18ο αιώνα προερχόταν από άγουρα μήλα. Κάνατε την σύνδεση;
Mentor
Δεν θέλει μετάφραση στα ελληνικά, όλοι γνωρίζουμε την σημασία του μέντορα. Αυτό που ίσως δεν θυμόμαστε είναι ότι ο Μέντωρ ήταν φίλος του Οδυσσέα και σύμβουλος του Τηλέμαχου όπως διαβάζουμε στην “Οδύσσεια” του Ομήρου. Με αυτήν την σημασία, του σοφού ανθρώπου, κάνει πλέον διεθνή καριέρα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη