Alfavita Newsroom Λέξη που τη συναντάμε ποικιλοτρόπως. Ας δούμε κάποιες επίσημες θέσεις προκειμένου να βγάλουμε μια άκρη και να είμαστε πιο προσεκτικοί, όταν τη χρησιμοποιούμε στον γραπτό μας λόγο.
Στο Λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη – το οποίο μάλιστα προτείνεται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και του οποίου τα ορθογραφικά και ερμηνευτικά σχόλια χρησιμοποιούνταν ως οδηγός για τα σχολεία της ελληνικής επικράτειας – αναφέρεται: «παλικάρι το [palikári] & παλληκάρι το [palikári] : 1.άνθρωπος που μπροστά σε μια δύσκολη στιγμή, απειλή ή κίνδυνο, δε δειλιάζει, αλλά δείχνει μια εξαιρετική ψυχική και ηθική δύναμη μαζί με ένα υψηλό συναίσθημα προσωπικής αξιοπρέπειας […] παλικαράκι το & παλληκαράκι το YΠΟKΟΡ κυρίως στη σημ. 2 και για μικρό αγόρι. [μσν. παλληκάριον, παλ(λ)ικάριον `νεαρός ακόλουθος πολεμιστή΄ < ελνστ. παλλικάριον `νεαρός ακόλουθος΄ υποκορ. του παλληκ- (πάλληξ) -άριον `νεαρός΄ < αρχ. πάλλαξ (και με ορθογραφία απλοποιημένη)». Το λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη, λοιπόν, προτείνει και τη γραφή της λέξης «παλικάρι» με ένα –λ- και –ι-, βάζοντας μέσα σε παρένθεση όπως είδαμε το σχόλιο: «και με ορθογραφία απλοποιημένη».
Ο Μπαμπινιώτης με τη σειρά του αναφέρει: «1. άνδρας νεαρής ηλικίας […] Ήδη στη μεσαιωνική γλώσσα εμφανίζεται το ουσιαστικό παλληκάριον, υποκοριστικό του αρχ. πάλλαξ / πάλληξ, – ηκος ‘νέος προεφηβικής ηλικίας’, το οποίο συνδέεται ετυμολογικά με τη λ. παλλακή. Από την ετυμολογία προκύπτει σαφώς ότι ορθότερη είναι η γραφή παλληκάρι (με – λλ – και – η –), όχι παλικάρι».
Τον ίδιο τύπο (παλληκάρι)προτείνει και το λεξικό του Κριαρά, γράφοντας πως είναι μεταγενέστερος τύπος του αρχαίου «πάλληξ».
Η γραφή «παληκάρι», που τη συναντάμε κι αυτή αρκετά συχνά, προέρχεται μάλλον από σύγχυση μεταξύ της γραφής «παλληκάρι» και «παλικάρι».
Για μια ακόμη φορά τα συμπεράσματα δικά σας…
Στιλ ή στυλ;
Μία λέξη που πραγματικά διχάζει ορθογραφικά και δημιουργεί ερωτήματα που χρήζουν απάντησης. Μία λέξη, επίσης, που μαρτυρά και την ηλικία ενδεχομένως του γράφοντος – χωρίς βέβαια να είναι και απόλυτο – καθώς οι περισσότεροι έχουν συνηθίσει τη γραφή με – θ – γιατί ίσως δεν «πάει» το χέρι να την γράψουν με – ι -.
Ας δούμε λοιπόν τι συμβαίνει.
Το Λεξικό της Κοινής Νεοεελληνικής (ΛΚΝ) ορίζει: στιλ το [stíl] O (άκλ.) : 1α. ύφος1. β. τεχνοτροπία, ρυθμός: Έπιπλα ~ Λουδοβίκου IΔ’ / αναγεννησιακού ~. ~ μπαρόκ / ροκοκό. Σπίτια σε νεοκλασικό ~. || Έπιπλα ~, κατασκευασμένα από σύγχρονους τεχνίτες σε σχέδια παλαιότερων, κλασικών ρυθμών. γ. η ιδιαίτερη μορφή, το σχέδιο που δίνει ένας δημιουργός σε ρούχα ή σε άλλα είδη καθημερινής χρήσης: Φούστα / παπούτσια σε μοντέρνο ~. Έπιπλα σε χωριάτικο ~. 2. (προφ.) ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεται, κινείται ή ντύνεται ένα άτομο ή μια κατηγορία ανθρώπων: Έχει ένα προσωπικό / νεανικό ~. Άλλαξε ~ στο ντύσιμο. Δε μου αρέσει το ~ των ανθρώπων που κυκλοφορούν στα νυχτερινά κέντρα. Aυτή η γυναίκα έχει ~, ωραίο στιλ. || γενικά, ο τρόπος ενέργειας: Πρέπει να αλλάξουμε ~ δουλειάς / στη δουλειά μας. (έκφρ.) στο έτσι ~: α. έτσι, με αυτόν τον τρόπο. β. αδιάφορα, χωρίς λόγο, φιγουρατζίδικα. 3. η ιδιαίτερη τεχνική που ακολουθεί ένας αθλητής: ~ Φόσμπερυ, ιδιαίτερη τεχνική στο άλμα εις ύψος. στιλάκι το YΠOKOP στη σημ. 2. [λόγ. < γαλλ. style < λατ. stilus `μακρόστενο μυτερό αντικείμενο΄ (η γαλλ. γραφή με –y– από επίδρ. του αρχ. στῦλος)].
Παραπλήσια είναι και η θέση του Γ. Μπαμπινιώτη, ο οποίος υποστηρίζει ότι προέρχεται από τη γαλλική λέξη style, που ανάγεται στο λατινικό stylus/stillus «γραφίδα, αιχμηρό αντικείμενο». Η λατινική λέξη, πάντα σύμφωνα με τον Γ. Μπαμπινιώτη, δέχτηκε την επίδραση του αρχαίου ουσιαστικού στῦλος, που εξηγεί τη γραφή με – y – στη Γαλλική και, κατ’ επέκταση στην Ελληνική (στυλ). Η γραφή με –y– (-υ), λοιπόν, μάλλον προέκυψε από παρετυμολογική επίδραση της αρχαίας ελληνικής «στῦλος».
Σύμφωνα, άλλωστε, με τη Γραμματική της Νεοελληνικής του Μ. Τριανταφυλλίδη, «οι ξενικές λέξεις μεταγράφονται φωνητικά καθώς και οι μεταχριστιανικές γενικά λέξεις και καταλήξεις ξένης καταγωγής, που γράφονται με απλά φωνήεντα και με απλά σύμφωνα», π.χ. στιλ αντί στυλ, καβγάς αντί καυγάς… (Οι παλιότερες ξενικές λέξεις που χρησιμοποιούνται επί πολλές δεκαετίες είναι προτιμότερο όμως να γράφονται με την ιστορική ορθογραφία: μαγιώ, πανώ, πορτραίτο, ντοκυμανταίρ, γιώτ.)
Πηγή: schooltime.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
