Μόλις 60.000 παιδιά με ελληνική ιθαγένεια και 9.000 με αλλοδαπή θα φοιτήσουν το 2025 στην Α’ Δημοτικού, σύμφωνα με στοιχεία του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών, Αθανάσιου Μπαλέρμπα. Η σύγκριση με το 2010 – όταν τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 100.000 και 15.000 αντίστοιχα – αποτυπώνει μια μείωση σχεδόν 40% στον αριθμό των εγγραφών μέσα σε μία 15ετία.
Η διαρκής μείωση γεννήσεων, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση νέων Ελλήνων σε αναπαραγωγική ηλικία, έχει προκαλέσει ένα ντόμινο δημογραφικής και εκπαιδευτικής κρίσης.
Τι δείχνουν τα επίσημα στοιχεία: Ένα παιδί ανά δύο θανάτους
Ο κ. Μπαλέρμπας υπογράμμισε πως η αναλογία γεννήσεων-θανάτων είναι πλέον 1 προς 2: για κάθε παιδί που γεννιέται, αντιστοιχούν δύο θάνατοι. Από το 2018 και μετά, οι γεννήσεις παραμένουν κάτω από τις 80.000 ετησίως, ενώ το 2021 οι θάνατοι έφτασαν τους 146.000.
Η δραστική πτώση του μαθητικού πληθυσμού έχει ήδη πρακτικές συνέπειες: σε πολλές περιοχές, σχολεία παύουν να λειτουργούν λόγω έλλειψης παιδιών και αξιοποιούνται μόνο ως εκλογικά κέντρα. Οι Διευθυντές των σχολείων εκπέμπουν SOS, επισημαίνοντας πως το φαινόμενο συνοδεύεται και από αύξηση των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Επιδείνωση στη Δευτεροβάθμια: Έρχεται «κύμα» μείωσης στο Γυμνάσιο
Η μείωση του μαθητικού πληθυσμού δεν σταματά στην Πρωτοβάθμια. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία γεννήσεων της ΕΛΣΤΑΤ (https://www.statistics.gr/el/statistics/-/publication/SPO03/-) έρχονται δύσκολες μέρες για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, πρώτα στο Γυμνάσιο και μετά από λίγα χρόνια στο Λύκειο.
Πρώτο “χτύπημα” στη Δευτεροβάθμια υπήρξε το 2023-2024 στο Γυμνάσιο. Εισήλθαν αυτοί του 2011, ενώ αποφοίτησαν αυτοί του 2008. Αποτέλεσμα : -11.874
Το 2024-2025 εισήλθαν αυτοί του 2012, ενώ έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2009. Αποτέλεσμα : -17.562
Το 2025-2026 θα εισέλθουν αυτοί του 2013, ενώ θα έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2010. Αποτέλεσμα : -20.632
Το 2026-2027 θα εισέλθουν αυτοί του 2014, ενώ θα έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2011. Αποτέλεσμα : -14.279
Δηλαδή το 2026-2027 ο αριθμός των μαθητών στο Γυμνάσιο θα είναι -64.347 σε σχέση με το 2022-2023
ΕΤΟΣ | ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ |
2010 | 114.766 |
2011 | 106.428 |
2012 | 100.371 |
2013 | 94.134 |
2014 | 92.149 |
2015 | 91.847 |
2016 | 92.898 |
2017 | 88.553 |
2018 | 86.440 |
2019 | 83.756 |
2020 | 84.764 |
2021 | 85.346 |
Εκτίμηση για το 2025 | 69.000 |
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ (ΕΛΣΤΑΤ) |
«Χρυσή ευκαιρία» για ποιοτική εκπαίδευση ή εργαλείο περικοπών;
Tο υπουργείο Παιδείας περιμένει σαν «μάννα εξ ουρανού» τη δραστική μείωση του μαθητικού πληθυσμού για να ξετυλίξει τον σχεδιασμό που κρατάει χρόνια στο «μούσκιο». Σχεδιασμό που αν υλοποιηθεί θα αλλάξει δραματικά το εκπαιδευτικό τοπίο.
Θυμίζουμε ότι την κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά (2024 – 2025) η επιλογή του ΥΠΑΙΘΑ να προχωρήσει σε μαζικές συμπτύξεις τμημάτων επέφερε αναστάτωση σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς. Η εκπαιδευτική διαδικασία αντί να βελτιωθεί βρέθηκε αντιμέτωπη με νέα εμπόδια γιατί θεωρείται κόστος που πρέπει να περικοπεί.
Παράλληλα, από τις αλλαγές στις εγγραφές νηπίων, προνηπίων και μαθητών/μαθητριών για το σχολικό έτος 2025-2026, εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς ότι το Υπουργείο Παιδείας επιδιώκει τη συγκρότηση πολυπληθών τμημάτων, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και τον αποκλεισμό παιδιών από το σχολείο της γειτονιάς τους.
Από την Έκθεση του ΟΟΣΑ του 2011, το 3ο Μνημόνιο (του 2015), μέχρι και την Έκθεση Πισσαρίδη (2020) και τη νέα συμφωνία υπουργείου Παιδείας – ΟΟΣΑ διατυπώνεται η οδηγία ότι οι συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων πρέπει να αποτελέσει ένα από τα βασικά manual της πολιτικής του υπουργείου Παιδείας.
Ωστόσο είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι τα πολυπληθή τμήματα περιορίζουν τις ευκαιρίες παιδαγωγικής αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικών – μαθητών, γεγονός που μειώνει τόσο τις δυνατότητες αντιμετώπισης προβλημάτων στην μόρφωση των παιδιών όσο και τα περιθώρια αξιοποίησης των αναγκών, των κλίσεων και των ενδιαφερόντων τους. Η ανάγκη να υποστηριχθεί το εύλογο και αυτονόητο αίτημα για λιγότερα παιδιά ανά τμήμα είναι επιβεβλημένη σε μια στιγμή που η κυβερνητική προπαγάνδα επιχειρεί (και συχνά κατορθώνει) να κάνει το άσπρο μαύρο. Η υποστήριξη του αγώνα για ολιγομελή τμήματα είναι η υποστήριξη του δημόσιου σχολείου και έχει την ανάγκη όλων μας, εκπαιδευτικών και γονέων.
Τώρα είναι ευκαιρία, πέρα από τα μέτρα που αντιμετωπίζουν την υπογεννητικότητα και την ερήμωση της υπαίθρου, τα εκπαιδευτικά σωματεία και οι ενώσεις γονέων να εντείνουν τον αγώνα τους για μείωση των μαθητών ανά τμήμα έτσι ώστε να "αναπνεύσουν" οι τάξεις και να γίνεται καλύτερα το μάθημα.
Γιατί αν δεν το κάνουν όσοι αναπνέουν την κιμωλία στην τάξη είναι σίγουρο ότι θα το κάνουν τα υπουργικά επιτελεία και η κυρίαρχη εκπαιδευτική πολιτική η οποία ονειρεύεται να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες μέσα από τη μείωση των προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών.
Οι προτάσεις των Διευθυντών στο Υπουργείο Παιδείας
Η Πανελλήνια Επιστημονική Ένωση Διευθυντών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ζητά από το Υπουργείο Παιδείας:
- 20 μαθητές μέγιστο ανά τάξη, 12 ελάχιστο
- Δεύτερο νηπιαγωγό/δάσκαλο σε σχολεία υποβαθμισμένων περιοχών
- Επέκταση των Επιτροπών Διεπιστημονικής Υποστήριξης (Ε.Δ.Υ.) με ψυχολόγο και κοινωνικό λειτουργό
- Οργανικές θέσεις για παράλληλη στήριξη, νοσηλευτές, Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό
Η μείωση του αριθμού των μαθητών μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης, αντί να οδηγήσει σε συγχωνεύσεις και περικοπές.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ τον Ιούνιο: Ανακοινώθηκε ΕΠΙΣΗΜΑ η ύλη!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 2/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ