Alfavita Newsroom Με μια ιδιαίτερα σημαντική απόφαση (1933/2024), το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ξεκαθάρισε ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) δεν έχει το δικαίωμα να απορρίπτει αιτήσεις εγγραφής αποφοίτων Πολυτεχνικών Σχολών του εξωτερικού που έχουν ήδη λάβει επαγγελματική αναγνώριση από το Αυτόνομο Τμήμα Εφαρμογής Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (ΑΤΕΕΝ).
Το ΑΤΕΕΝ λειτουργεί στο πλαίσιο εφαρμογής της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων εντός της Ε.Ε., και αποτελεί επίσημο θεσμικό όργανο του ελληνικού κράτους.
Η επαγγελματική αναγνώριση δεν αφορά την ακαδημαϊκή ισοδυναμία, αλλά το δικαίωμα άσκησης επαγγέλματος – ζήτημα με άμεσο αντίκτυπο στην εργασία και την αγορά.
Η απόφαση αφορά πτυχιούχο Πολιτικό Μηχανικό με τίτλο σπουδών από το University of East London, η οποία:
Εξετάστηκε επιτυχώς σε αντισταθμιστικά μαθήματα, όπως προβλέπει η διαδικασία.
Έλαβε επαγγελματική αναγνώριση ισοδυναμίας από το ΑΤΕΕΝ, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Ωστόσο, το ΤΕΕ απέρριψε την αίτησή της για εγγραφή, υποστηρίζοντας ότι ο τίτλος της δεν είναι ισοδύναμος με δίπλωμα ελληνικού Πολυτεχνείου.
Το επιχείρημα του ΤΕΕ βασίστηκε στη μη αντιστοίχιση όλων των ελληνικών τμημάτων Πολιτικών Μηχανικών με Πολυτεχνικές Σχολές, προσπαθώντας να δημιουργήσει διαφοροποίηση με βάση την ακαδημαϊκή δομή.
Οι δικαστικές εξελίξεις: Από το Εφετείο στο ΣτΕ
Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ακύρωσε την απόφαση του ΤΕΕ και διέταξε την εγγραφή της ενδιαφερόμενης στο μητρώο του.
Το ΤΕΕ προσέφυγε στο ΣτΕ, ωστόσο, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο απέρριψε την έφεση, επικυρώνοντας πλήρως τη νομιμότητα της αναγνώρισης του ΑΤΕΕΝ.
Τι υπογράμμισε το ΣτΕ:
Οι αποφάσεις του ΑΤΕΕΝ φέρουν τεκμήριο νομιμότητας.
Παράγουν έννομα αποτελέσματα, δεσμεύοντας νομικά το ΤΕΕ.
Δεν επιτρέπεται στο ΤΕΕ να ελέγχει εκ νέου ή να αρνείται την εφαρμογή αυτών των αποφάσεων, εφόσον δεν έχουν ακυρωθεί δικαστικά.
Τι σημαίνει η απόφαση για τους απόφοιτους εξωτερικού
Με την απόφαση αυτή:
Το ΤΕΕ υποχρεούται να εγγράφει τους δικαιούχους επαγγελματικής ισοδυναμίας.
Δίνεται οριστικό τέλος στην αυθαίρετη αμφισβήτηση αποφάσεων του ΑΤΕΕΝ.
Αποκαθίσταται η ίση μεταχείριση αποφοίτων ευρωπαϊκών ιδρυμάτων.
Το κείμενο Απόφασης
Αριθμός 1933/2024
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 15 Οκτωβρίου 2024, με την εξής σύνθεση: Ηλίας Μάζος, Αντιπρόεδρος, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση της Πρόεδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Βασιλική Κίντζιου, Ουρανία Νικολαράκου, Σύμβουλοι, Νικόλαος Μαρκόπουλος, Δήμητρα Μαυροπόδη, Πάρεδροι. Γραμματέας η Μαρία Τσαπαρδώνη.
Για να δικάσει την από 16 Ιουνίου 2023 έφεση:
του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), που εδρεύει στην Αθήνα (Νίκης 4), το οποίο δεν παρέστη,
κατά της Ν.Ν., κατοίκου ..., η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Βασίλειο Χατζόπουλο (Α.Μ. 19037), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
και κατά της υπ’ αριθμ. 824/2023 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Παρέδρου Νικολάου Μαρκόπουλου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της εφεσίβλητης, ο οποίος ζήτησε την απόρριψη της υπό κρίση εφέσεως.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης έφεσης από το αιτούν νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου.
2. Επειδή, με την έφεση αυτή ζητείται η εξαφάνιση της 824/2023 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία, κατόπιν αποδοχής αίτησης ακυρώσεως της εφεσίβλητης, ακυρώθηκε η με αριθμ. πρωτ. 15365/9.6.2022 πράξη του Προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.). Με την πράξη αυτή είχε απορριφθεί η υπ’ αριθμ. πρωτ. (Τ.Ε.Ε.) 15365/26.5.2022 αίτηση της εφεσίβλητης προς το Τ.Ε.Ε. για την χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος του Πολιτικού Μηχανικού και την εγγραφή της στο μητρώο μελών του.
3. Επειδή, το π.δ. της 27.11/14.12.1926 «Περί κωδικοποιήσεως των περί συστάσεως Τεχνικού Επιμελητηρίου κειμένων διατάξεων» (Α΄ 430) ορίζει στο άρθρο 1, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 του ν. 1486/1984 (Α΄ 161), ότι: «Συνιστάται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, με την επωνυμία “Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας” (Τ.Ε.Ε.) […]» και στο άρθρο 2, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 του π.δ. 512/1991 (Α΄ 190), ότι: «1. Ως τακτικά μέλη του Τ.Ε.Ε. εγγράφονται υποχρεωτικά όλοι οι Ελληνικής ιθαγένειας ή οι έχοντες την ιθαγένεια κράτους - μέλους των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, διπλωματούχοι του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, των Πολυτεχνικών Σχολών της Χώρας και των ισοτίμων σχολών του εξωτερικού μετά τη λήψη της άδειας άσκησης του επαγγέλματος […] 5. [όπως το πρώτο εδάφιο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 29 του ν. 4439/2016, Α΄ 222]. Τα μέλη του Τ.Ε.Ε. εντάσσονται στις βασικές ειδικότητες: α) πολιτικών μηχανικών, β) […]». Περαιτέρω, στο άρθρο 1 του π.δ. 99/2018 «Ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων για κάθε ειδικότητα» (Α΄ 187), το οποίο εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του ανωτέρω άρθρου 29 του ν. 4439/2016, ορίζεται ότι «1. Η ελεύθερη άσκηση του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού, κατά ειδικότητα, επιτρέπεται μόνο: α. Στους κατόχους διπλώματος Μηχανικού αντίστοιχου της ειδικότητάς τους, των πολυτεχνικών σχολών ή τμημάτων πολυτεχνικών σχολών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της ημεδαπής ή ισοτίμων σχολών της αλλοδαπής κατόπιν τήρησης της διαδικασίας που προβλέπεται από το ν. 3328/2005 (Α΄ 80), β. σε όσους έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα ασκήσεως του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 38/2010 (Α΄ 78) “Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στην Οδηγία 2006/36/ ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005”, όπως ισχύει και κατά τους όρους και προϋποθέσεις της σχετικής αναγνώρισης. 2. Η σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος απονέμεται αποκλειστικά από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (T.E.E.), σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, κατόπιν δε της αδειοδοτήσεως αυτής, ο μηχανικός καθίσταται υποχρεωτικά μέλος του και φέρει τον τίτλο του “Διπλωματούχου Μηχανικού - μέλους Τ.Ε.Ε.” […]», ενώ στο άρθρο 3 ρυθμίζονται ειδικώς τα επαγγελματικά δικαιώματα της ειδικότητας του Πολιτικού Μηχανικού.
4. Επειδή, το π.δ. 38/2010 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, και άλλες διατάξεις» (Α΄ 78) ορίζει στο άρθρο 4 ότι: «1. [όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 2 περ. α΄ του άρθρου 164 του ν. 4763/2020 (Α΄ 254)] Η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, σύμφωνα με το παρόν, παρέχει στους δικαιούχους τη δυνατότητα να αποκτήσουν στην Ελλάδα πρόσβαση στο ίδιο επάγγελμα για το οποίο διαθέτουν τα προσόντα στο κράτος - μέλος καταγωγής και να το ασκούν στην Ελλάδα υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με τους Έλληνες υπηκόους. Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση εγγραφής, η οποία συνοδεύεται από την απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων στον οικείο επαγγελματικό φορέα, ο οποίος υποχρεούται να τον εγγράψει εντός προθεσμίας ενός μήνα από την υποβολή της αίτησης, καθώς και την υποβολή ή τη συγκέντρωση του συνόλου των δικαιολογητικών, πιστοποιητικών ή στοιχείων που απαιτούνται. 2. […] 3. [όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 2 περ. β΄ του άρθρου 164 του ν. 4763/2020] Η αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας με αυτόν που απονέμεται στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 2, παρέχει στον δικαιούχο τη δυνατότητα να αποκτήσει στην Ελλάδα πρόσβαση και να ασκήσει συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα ως μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος με τις ίδιες προϋποθέσεις και όρους με τους κατόχους συγκρίσιμων τίτλων του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, εκτός των περιπτώσεων που απαιτούνται αυξημένα ακαδημαϊκά προσόντα και ιδίως για θέσεις καθηγητών ΑΕΙ, ερευνητών και ειδικού επιστημονικού προσωπικού. Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση εγγραφής, η οποία συνοδεύεται από την απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου πρώτου κύκλου σπουδών στον οικείο επαγγελματικό φορέα. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζεται το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1» και στο άρθρο 54 ότι: «1. [όπως αντικαταστάθηκε από την περ. στ΄ του άρθρου 168 του ν. 4635/2019 (Α΄ 167)] Αρμόδια αρχή για να δέχεται τις αιτήσεις των ενδιαφερομένων και να εκδίδει τις αποφάσεις αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων σπουδών των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτων χωρών είναι το Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων […]».
5. Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Η εφεσίβλητη υπέβαλε στο Τ.Ε.Ε. την με αριθμ. πρωτ. (ΤΕΕ)15365/ 26.5.2022 αίτηση για τη χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος Πολιτικού Μηχανικού, ως κάτοχος του τίτλου σπουδών “Bachelor of Engineering in Civil Engineering & Construction - Extended” του Ιδρύματος τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης του Ηνωμένου Βασιλείου «University of East London», και την εγγραφή της στο μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε. Συναφώς, προσκόμισε, μεταξύ άλλων, την με αριθμ. πρωτ. 110372/Κ4/8.9.2021 απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών του Αυτοτελούς Τμήματος Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία αναγνωρίστηκε η επαγγελματική ισοδυναμία του ως άνω αλλοδαπού τίτλου σπουδών «με τους απονεμόμενους τίτλους των Τμημάτων Πολιτικών Μηχανικών των Ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ισχύουσας στην Ελλάδα νομοθεσίας». Η απόφαση αυτή εκδόθηκε κατόπιν α) της επιβολής, με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 71293/Κ4/10.6.2020 απόφαση του Α.Τ.Ε.Ε.Ν., γραπτής δοκιμασίας στην εφεσίβλητη (σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 57 Α του π.δ. 38/2010 περί επιβολής αντισταθμιστικών μέτρων) σε κατηγορία γνωστικών αντικειμένων (Οπλισμένο Σκυρόδεμα, Αντισεισμική Προστασία Κτιρίων, Λιμενικά Έργα, Αντιπλημμυρικά και Υδροδυναμικά Έργα – Φράγματα), με την αιτιολογία ότι από τη σύγκριση του προγράμματος σπουδών που παρακολούθησε η ενδιαφερόμενη με το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών των Α.Ε.Ι. της ημεδαπής, όπως αυτό του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, προκύπτουν ουσιώδεις διαφορές, και β) της με αριθμ. πρωτ. 46855/2.9.2021 βεβαίωσης του Προέδρου του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών της Σχολής Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής για την επιτυχή γραπτή εξέταση της εφεσίβλητης στα ανωτέρω γνωστικά αντικείμενα, σύμφωνα με όσα όριζε η προαναφερθείσα υπ’ αριθμ. πρωτ. 71293/Κ4/10.6.2020 απόφαση του Α.Τ.Ε.Ε.Ν. Όμως, η ανωτέρω αίτηση απορρίφθηκε με τη με αριθμ. πρωτ. 15365/9.6.2022 πράξη του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. με την αιτιολογία ότι για τα Τμήματα Σχολών Μηχανικών των Πανεπιστημίων (μεταξύ αυτών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, στο οποίο εξετάσθηκε επιτυχώς η εφεσίβλητη στα προαναφερθέντα γνωστικά αντικείμενα) δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία του άρθρου 66 του ν. 4610/2019 (Α΄ 70) [αντιστοίχιση Τμήματος Σχολής Μηχανικών Πανεπιστημίου με Τμήμα Πολυτεχνικής Σχολής Α.Ε.Ι.], και, ως εκ τούτου, τα εν λόγω Τμήματα Μηχανικών δεν είναι ισότιμα και αντίστοιχα με Τμήματα Πολυτεχνείων και Πολυτεχνικών Σχολών της Χώρας, οι δε απόφοιτοι των εν λόγω Τμημάτων Α.Ε.Ι. δεν δύναται να φέρουν τον τίτλο του Διπλωματούχου Μηχανικού, μέλους του Τ.Ε.Ε., και, συνακόλουθα, οι τίτλοι σπουδών, που λαμβάνουν, δεν παρέχουν ταυτόσημο πλαίσιο πρόσβασης σε επαγγελματικές δραστηριότητες βάσει προσόντων με τα απονεμόμενα διπλώματα από τα Πολυτεχνεία και τις Πολυτεχνικές Σχολές της ημεδαπής σύμφωνα με το π.δ. 99/2018.
6. Επειδή, κατά της ανωτέρω υπ’ αριθμ. πρωτ. 15365/9.6.2022 πράξης του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. (με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή της για την χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος του Πολιτικού Μηχανικού και εγγραφή της στο μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε.) η εφεσίβλητη άσκησε αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Με τον πρώτο δε λόγο ακυρώσεως υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. ήταν μη νόμιμη και ακυρωτέα διότι εκδόθηκε κατά παράβαση της διατάξεως του άρθρου 4 παρ. 3 του π.δ. 38/2010, όπως ίσχυε, η οποία ορίζει ότι σε περίπτωση αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών της αλλοδαπής από το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. ο οικείος επαγγελματικός φορέας χορήγησης άδειας άσκησης επαγγέλματος, εν προκειμένω το Τ.Ε.Ε., υποχρεούται να εγγράψει ως μέλος του τον κάτοχο του σχετικού τίτλου, χωρίς να δύναται να ελέγξει παρεμπιπτόντως τη νομιμότητα της πράξης αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας. Το Διοικητικό Εφετείο δέχθηκε ότι ο ως άνω λόγος ακυρώσεως ήταν βάσιμος κρίνοντας ως εξής (σκέψη 8): «Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η αιτούσα υπέβαλε αίτηση για τη χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος του Διπλωματούχου Πολιτικού Μηχανικού και την εγγραφή στο μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε., η οποία συνοδεύονταν με την με αριθμ. πρωτ. 110372/Κ4/8.9.2021 απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών του Αυτοτελούς Τμήματος Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία αναγνωρίστηκε η επαγγελματική ισοδυναμία του τίτλου σπουδών “Bachelor of Engineering in Civil Engineering & Construction - Extended” του Ιδρύματος τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης του Ηνωμένου Βασιλείου “University of East London”, με τους απονεμόμενους τίτλους των Τμημάτων “Πολιτικών Μηχανικών” των Ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ), στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ισχύουσας στην Ελλάδα νομοθεσίας. Κατόπιν αυτών, το Τεχνικό Επιμελητήριο ήταν υποχρεωμένο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 του π.δ/τος 38/2010 όπως ισχύει, να χορηγήσει στην αιτούσα την άδεια άσκησης επαγγέλματος του Διπλωματούχου Πολιτικού Μηχανικού και να την εγγράψει στο μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε., ως κατόχου επαγγελματικώς ισοδύναμου τίτλου με τους τίτλους των Τμημάτων “Πολιτικών Μηχανικών” των Ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ). Εξάλλου, σύμφωνα με θεμελιώδη αρχή του διοικητικού δικαίου, η νομιμότητα της ανωτέρω, ατομικού χαρακτήρα, απόφασης του Αυτοτελούς Τμήματος Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, δεν ήταν δυνατόν να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως από το Τ.Ε.Ε. κατά την εξέταση του ως άνω αιτήματος της αιτούσας που υποβλήθηκε ενώπιόν του, ούτε, άλλωστε, είναι δυνατόν να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως από το Δικαστήριο αυτό στο πλαίσιο της παρούσας δίκης (ΣτΕ 2074/2008). Εξάλλου, ο προβαλλόμενος, με την από 6.3.2023 έκθεση απόψεων (αριθμ. πρωτ. 6766/2023), ισχυρισμός του Επιμελητηρίου ότι εγγράφονται ως μέλη του μόνο οι κάτοχοι ακαδημαϊκώς αναγνωρισμένων τίτλων ισότιμων σχολών του εξωτερικού με Τμήματα Πολυτεχνείων και Πολυτεχνικών Σχολών της Χώρας, προϋπόθεση που δεν συντρέχει στην κρινόμενη περίπτωση αφού το ΑΤΕΕΝ πραγματοποίησε σύγκριση και αναγνώρισε την ισοδυναμία του ένδικου τίτλου σπουδών με το πτυχίο του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, το οποίο δεν παρέχει Διπλώματα λόγω της μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας του άρθρου 66 του ν. 4610/2019, πρέπει ν’ απορριφθεί ως αβάσιμος. Τούτο διότι, … για την εγγραφή στο Τεχνικό Επιμελητήριο, αρκεί η αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου ανώτατης σχολής κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας με τους τίτλους των Τμημάτων "Πολιτικών Μηχανικών" των Ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) όπως στην προκειμένη περίπτωση που με την με αριθμ. πρωτ. 110372/Κ4/8.9.2021 απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών του ΑΤΕΕΝ αναγνωρίστηκε η επαγγελματική ισοδυναμία του ένδικου τίτλου σπουδών με τους απονεμόμενους τίτλους των Τμημάτων “Πολιτικών Μηχανικών” των Ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ), στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ισχύουσας στην Ελλάδα νομοθεσίας. Συνεπώς πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος ο ως άνω 1ος λόγος ακύρωσης». Κατόπιν της κρίσης αυτής το Διοικητικό Εφετείο ακύρωσε την προσβαλλόμενη ενώπιόν του 15365/9.6.2022 πράξη του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. και ανέπεμψε την υπόθεση σε αυτό, προκειμένου να εγγραφεί η εφεσίβλητη στο μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε. και να της χορηγηθεί η άδεια άσκησης επαγγέλματος του Διπλωματούχου Πολιτικού Μηχανικού.
7. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση το Τ.Ε.Ε. ζητά την εξαφάνιση της εκκαλουμένης αποφάσεως προβάλλοντας, με τον πρώτο λόγο εφέσεως, ότι το δικάσαν εφετείο εφάρμοσε εσφαλμένα το άρθρο 4 παρ. 3 του π.δ. 38/2010 διότι χορήγησε στην εφεσίβλητη δυνατότητα πρόσβασης στην οικονομική δραστηριότητα του Διπλωματούχου Πολιτικού Μηχανικού, ενώ ο αλλοδαπός τίτλος σπουδών, του οποίου αναγνωρίσθηκε η επαγγελματική ισοδυναμία από το Α.Τ.Ε.Ε.Ν., επέτρεπε στην εφεσίβλητη την πρόσβαση στην οικονομική δραστηριότητα του Πολιτικού Μηχανικού αποφοίτου Α.Ε.Ι. Συναφώς, προβάλλεται, επί λέξει, στο δικόγραφο της εφέσεως ότι «[τ]ο γεγονός δε ότι το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. δεν προβαίνει σε διάκριση μεταξύ Πτυχιούχου και Διπλωματούχου Μηχανικού δεν μπορεί να εμποδίσει το Τ.Ε.Ε. από το να το κάνει, καθώς το αντίθετο θα συνεπαγόταν την αυθαίρετη μεταβολή της πυρηνικής ταυτότητάς του ως επαγγελματικού φορέα των Διπλωματούχων Μηχανικών». Με τον δεύτερο λόγο εφέσεως προβάλλεται ότι η αιτιολογία της εκκαλουμένης αποφάσεως είναι ασαφής και ανεπαρκής διότι «μεταξύ της παράθεσης των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης και του διατακτικού της απόφασης δεν περιλαμβάνεται ούτε δείγμα συλλογισμού, ενώ τα επιχειρήματα του Τ.Ε.Ε. αγνοούνται στο σύνολό τους αντί να ανασκευασθούν τεκμηριωμένα».
8. Επειδή, οι ανωτέρω λόγοι εφέσεως δεν συνοδεύονται από αντίστοιχους ισχυρισμούς περί του παραδεκτού προβολής τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 58 παρ. 1 εδάφιο δεύτερο του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8). Στο κύριο δικόγραφο προβάλλεται, επί λέξει, μόνο ο ακόλουθος ισχυρισμός περί του παραδεκτού (συνολικά) της εφέσεως: «Η εκκαλουμένη απόφαση θεμελιώνοντας την -δήθεν- υποχρέωση αναγνώρισης επαγγελματικών δικαιωμάτων Διπλωματούχου Μηχανικού στην εφεσίβλητη διαμέσου της εγγραφής της στο σχετικό μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε. στο γεγονός ότι, με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 110372/Κ4/8.9.2021 απόφασή του το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. αναγνώρισε την επαγγελματική ισοδυναμία του τίτλου “Bachelor of Engineering in Civil Engineering & Construction - Extended” εξέφερε κρίση που πέραν του ότι ερείδεται σε επιλεκτική και εσφαλμένη εφαρμογή κανόνων δικαίου … αντίκειται σε σειρά αποφάσεων του Συμβουλίου σας καθώς και ανέκκλητων αποφάσεων του ίδιου του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών». Συναφώς, στο δικόγραφο αναφέρονται οι αποφάσεις α) 1931/2019 του Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία κρίθηκε ότι ο αλλοδαπός μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών στην ψυχολογία δεν παρέχει την δυνατότητα πρόσβασης στο επάγγελμα του Ψυχολόγου στην Ελλάδα όταν ο ενδιαφερόμενος δεν κατέχει βασικό τίτλο σπουδών στην Ψυχολογία, β) 291/2020 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία ακυρώθηκε απόφαση του Σ.Α.Ε.Π. (νυν Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) λόγω ανεπαρκούς αιτιολογίας, και γ) 51/2021 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι η Οδηγία 2005/36 δεν περιορίζει την εξουσία των κρατών μελών να καθορίζουν τα επαγγελματικά προσόντα για την άσκηση συγκεκριμένου επαγγέλματος στην επικράτειά τους και, ως εκ τούτου, το πεδίο εφαρμογής της εν λόγω Οδηγίας δεν καταλάμβανε τις διατάξεις του προσβαλλόμενου ενώπιον του Δικαστηρίου π.δ/τος 99/2018 για τον καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων των ειδικοτήτων του επαγγέλματος του Μηχανικού.
9. Επειδή, όπως προκύπτει από το προπαρατεθέν περιεχόμενο της εκκαλουμένης αποφάσεως, το Διοικητικό Εφετείο έκρινε ότι η προσβαλλόμενη ενώπιόν του πράξη του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. (15365/9.6.2022) ήταν ακυρωτέα προεχόντως διότι το Τ.Ε.Ε. ήταν υποχρεωμένο σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 παρ. 3 του π.δ/τος 38/2010 να κάνει δεκτή την αίτηση της εφεσίβλητης περί εγγραφής της στο μητρώο μελών του Επιμελητηρίου και χορήγησης άδειας άσκησης επαγγέλματος Πολιτικού Μηχανικού, χωρίς να δύναται, όπως κατ’ ουσίαν έπραξε, να προβεί παρεμπιπτόντως σε έλεγχο της νομιμότητας της ατομικού περιεχομένου πράξης του Α.Τ.Ε.Ε.Ν. περί αναγνώρισης της επαγγελματικής ισοδυναμίας του αλλοδαπού τίτλου σπουδών της εφεσίβλητης. Με την κρίση δε αυτή το Διοικητικό Εφετείο απέδωσε την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου επί του ζητήματος του παρεμπίπτοντος ελέγχου των ατομικών διοικητικών πράξεων, κατά την οποία, σύμφωνα με γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, οι διοικητικές αρχές οφείλουν να αναγνωρίζουν ως ισχυρές και να εφαρμόζουν τις πράξεις άλλων διοικητικών αρχών, εφόσον εξωτερικώς φέρουν τα κατά νόμον γνωρίσματα έγκυρων πράξεων, δεδομένου ότι οι υποστατές ατομικές διοικητικές πράξεις, και αν ακόμα δεν είναι νόμιμες, θεωρούνται ωστόσο έγκυρες και παράγουν όλες τις έννομες συνέπειές τους, εφόσον δεν ανακλήθηκαν διοικητικώς ή δεν ακυρώθηκαν δικαστικώς (βλ. Σ.τ.Ε. 1276/2021, 1288/2017, 2676/2015, 354/2013, 1624-5/2012, 1327, 2074/2008, 264/2005, 1287/2004, 4074/2001, 927, 2519/1982, 1555/1980 Ολ., 2120/1953 Ολ., 32/1947 Ολ.). Οι επικαλούμενες, όμως, από το Τ.Ε.Ε. προμνησθείσες δικαστικές αποφάσεις, προς τις οποίες, κατά τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς, η εκκαλουμένη απόφαση είναι αντίθετη, ουδόλως σχετίζονται με την προαναφερθείσα νομολογία περί της απαγόρευσης του παρεμπίπτοντος ελέγχου νομιμότητας ατομικής διοικητικής πράξης που φέρει το τεκμήριο νομιμότητας, την οποία επικαλέσθηκε το Διοικητικό Εφετείο προκειμένου να κρίνει ως βάσιμο τον σχετικό (πρώτο) λόγο ακύρωσης της εφεσίβλητης και, συνακόλουθα, να ακυρώσει την 15365/9.6.2022 πράξη του Προέδρου του Τ.Ε.Ε. Κατόπιν τούτου, και μη προβαλλόμενου άλλου λόγου περί παραδεκτού της εφέσεως, η κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 58 παρ. 1 εδάφιο δεύτερο του π.δ. 18/1989.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την έφεση.
Διατάσσει την επιστροφή του παραβόλου.
Επιβάλλει στο εκκαλούν νομικό πρόσωπο τη δικαστική δαπάνη της εφεσίβλητης, ανερχόμενη στο ποσό των τετρακοσίων εξήντα (460) ευρώ.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 27 Νοεμβρίου 2024
Ο Προεδρεύων ΑντιπρόεδροςΗ Γραμματέας
Ηλίας Μάζος Μαρία Τσαπαρδώνη
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 10ης Δεκεμβρίου 2024.
Ο Προεδρεύων ΑντιπρόεδροςΗ Γραμματέας
Ηλίας Μάζος Ευδοξία Καπίρη
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ
Εντέλλεται προς κάθε δικαστικό επιμελητή να εκτελέσει όταν του το ζητήσουν την παραπάνω απόφαση, τους Εισαγγελείς να ενεργήσουν κατά την αρμοδιότητά τους και τους Διοικητές και τα άλλα όργανα της Δημόσιας Δύναμης να βοηθήσουν όταν τους ζητηθεί.
Η εντολή πιστοποιείται με τη σύνταξη και την υπογραφή του παρόντος.
Αθήνα, ..............................................
Η Πρόεδρος του Δ´ Τμήματος Η Γραμματέας του Δ’ Τμήματος
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
