«Επιχειρηματικότητα» και διασύνδεση σχολών - επιχειρήσεων

Τα τελευταία χρόνια, αναπτύσσεται στις σχολές έντονη δραστηριότητα γύρω από την «επιχειρηματικότητα»: Μαθήματα ξεφυτρώνουν σα μανιτάρια, διοργανώνονται εκατοντάδες εκδηλώσεις, διαμορφώνονται νέες δομές διασύνδεσης ιδρυμάτων - επιχειρήσεων.

Ενισχύεται έτσι η ιδεολογική επίθεση στους σπουδαστές, εντείνεται η αυταπάτη ότι με τις επιχειρήσεις στις σχολές ίσως έχουν καλύτερες προοπτικές ως απόφοιτοι και βρουν πιο εύκολα δουλειά. Η πείρα δείχνει ότι αυτή η αντίληψη, που δεν απαντιέται εύκολα, επιδρά ανασχετικά στην ανασυγκρότηση του σπουδαστικού κινήματος.

 

Η προσαρμογή της εκπαίδευσης στις απαιτήσεις των μονοπωλίων αποτελεί διαχρονική στρατηγική του κεφαλαίου, που μπαίνει τώρα πιο επιτακτικά λόγω κρίσης. Οι αστοί παίρνουν μέτρα για να συμπιέσουν κι άλλο την τιμή της εργατικής δύναμης, να εξασφαλίσουν φτηνό εργατικό δυναμικό όπου και όταν το χρειάζονται. Σε αυτήν τη βάση, η «διά βίου μάθηση» συνδυάζεται με την «κινητικότητα», ενώ η προώθηση της «καινοτομίας» και της «επιχειρηματικότητας» αποτελεί προϋπόθεση για τη διάνοιξη νέων προοπτικών κερδοφορίας.

Σημαντική πλευρά της αστικής στρατηγικής αποτελεί η ιδεολογική χειραγώγηση των σπουδαστών. Θέλουν να φρενάρουν την ταξική τους συνειδητοποίηση, να υιοθετήσουν τις επιδιώξεις του κεφαλαίου. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: η νέα βάρδια της εργατικής τάξης, εκτός από πάμφθηνη για την εργοδοσία, να είναι μαθημένη στην υποταγή.

 

 

Στον πίνακα παρουσιάζεται ο προϋπολογισμός χρηματοδότησης δομών διασύνδεσης ιδρυμάτων - επιχειρήσεων έως το 2015 (τα ποσά είναι σε ευρώ) από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση»

 

(πηγές http://www.edulll.gr/wp-content/uploads/2012/07/7h_trop_proskl_27-signed.pdf και http://www.edulll.gr/wp-content/uploads/2012/07/7h_trop_proskl_28.pdf).

 

Μαθήματα «επιχειρηματικότητας» έχουν ενσωματωθεί σχεδόν σε όλα τα προγράμματα σπουδών. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί το μάθημα «Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα» που προσφέρεται ως επιλεγόμενο σε 19 τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Προσφέρει «βασικές γνώσεις για την ίδρυση, λειτουργία, χρηματοδότηση και διοίκηση μιας επιχείρησης και καλλιεργείται η θετική στάση για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας» και οι φοιτητές «εκπαιδεύονται στην εκπόνηση επιχειρησιακών σχεδίων (...) αναπτύσσουν την εικονική δική τους επιχείρηση». Επιπλέον, τους καλεί «να επισκεφθούν επιχειρήσεις, (...) να συζητήσουν με επιχειρηματίες του κλάδου τους, να παρακολουθήσουν σχετικές ημερίδες επιχειρηματικότητας και workshops»1.

 

Δεν είναι, όμως, μόνο τα μαθήματα. Στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ της χώρας διοργανώθηκαν φέτος πάνω από 100 εκδηλώσεις «επιχειρηματικότητας», «καινοτομίας» και «σύνδεσης με την αγορά εργασίας». Ενδεικτικά: «Πιστοποιήσεις που θα σε κάνουν ανταγωνιστικό στην αγορά εργασίας», «Κοινωνική και αλληλέγγυα επιχειρηματικότητα: πρόκληση για νέους επιστήμονες», «Δημιούργησε τη δική σου βιώσιμη επιχείρηση».

 

Θέλουν να παρουσιάσουν τους επιχειρηματίες ως το δημιουργικό κομμάτι της κοινωνίας, χάρη στο οποίο παράγεται πλούτος και οι εργαζόμενοι έχουν δουλειά. Θέλουν οι σπουδαστές να συνδέσουν τις φιλοδοξίες τους με την ευμάρεια των καπιταλιστών, να τους εμφυσήσουν επιχειρηματική νοοτροπία, τη λογική της ανταγωνιστικότητας. Θέλουν να τους πείσουν ότι δε βρίσκουν δουλειά γιατί αδυνατούν να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της αγοράς. Επιδιώκουν έτσι να σβήσουν από τους ορίζοντές τους την ταξική πάλη για την απαλλαγή από τα δεσμά της μισθωτής σκλαβιάς.

 

 

Το νέο ακαδημαϊκό έτος βρίσκει τους σπουδαστές αντιμέτωπους με πιο οξυμένα προβλήματα, ενώ το θεσμικό οπλοστάσιο του αστικού κράτους είναι αναβαθμισμένο. Εχει πλέον προχωρήσει η εφαρμογή του v. 4009/11, το «Σχέδιο Αθηνά», η στελέχωση των νέων οργάνων διοίκησης, που αναλαμβάνουν την υλοποίηση και το βάθεμα των αναδιαρθρώσεων, ετοιμάζονται νέοι οργανισμοί και εσωτερικοί κανονισμοί. Τα συμφέροντα του κεφαλαίου προωθούνται και από τα φυσικά πρόσωπα που αναλαμβάνουν να παίξουν αυτό το ρόλο.

 

Πρώτοι και καλύτεροι, διάφοροι μεγαλοσχήμονες καθηγητές. Πολλοί είναι στελέχη

ιμπεριαλιστικών οργανισμών, μονοπωλιακών ομίλων, αναπτύσσουν πλούσια επιχειρηματική δραστηριότητα εντός ή εκτός ιδρυμάτων, άμεσα ή έμμεσα σχετιζόμενη με την πανεπιστημιακή τους ιδιότητα. Πολλοί έχουν θητεύσει σε υπουργικούς θώκους, βουλευτικά έδρανα, κρατικούς οργανισμούς, συνηγορώντας σε μέτρα που τσακίζουν τη λαϊκή οικογένεια. Καθημερινά στα ΜΜΕ προπαγανδίζουν υπέρ της μιας ή της άλλης εκδοχής διαχείρισης του καπιταλισμού. Μαζί με άλλα «στελέχη της αγοράς» έχουν πάρει και τυπικά στα χέρια τους το τιμόνι των ιδρυμάτων, στελεχώνοντας τα Συμβούλια Διοίκησης.

 

Είναι φύσει και θέσει ταγμένοι στο μετερίζι των εχθρών του λαού. Η τεράστια πλειοψηφία των σπουδαστών δεν έχει τίποτε κοινό με αυτούς, ώστε να ταυτίζεται με τα συμφέροντά τους, να δέχεται άκριτα την επιχειρηματολογία τους.

 

 

Τα κονδύλια του ΕΣΠΑ αποτελούν βασικό μοχλό προώθησης της διασύνδεσης ιδρυμάτων - επιχειρήσεων, χρηματοδοτώντας και τις σχετικές δομές (βλ. Πίνακα).

Πακτωλός εκατομμυρίων κυκλοφορεί στα ιδρύματα προς όφελος των μεγαλοεπιχειρηματιών, την ώρα που οι σπουδαστές χρυσοπληρώνουν για σίτιση, στέγαση, συγγράμματα, αναλώσιμα και οι προϋπολογισμοί των ιδρυμάτων πετσοκόβονται.

Προς σύγκριση, ο τακτικός προϋπολογισμός του ΤΕΙ Πειραιά για το οικονομικό έτος 2012 ήταν 13.836.218,38 ευρώ και τελικά εισπράχτηκαν μόλις 9.956.484,35 ευρώ2!!!

Γιατί, όμως, διατίθενται αυτά τα εκατομμύρια; Μια σταχυολόγηση από τις ιστοσελίδες των χρηματοδοτούμενων δομών είναι αποκαλυπτική.

 

Δομή Απασχόλησης και Σταδιοδρομίας (ΔΑΣΤΑ): Συντονίζει το Γραφείο Διασύνδεσης, το Γραφείο Πρακτικής Ασκησης και τη ΜΟΚΕ. Ασχολείται με τη «χάραξη της στρατηγικής του ιδρύματος για τη σύνδεσή του με την αγορά εργασίας». Προσφέρει «διέξοδο στην επιχειρηματικότητα σε μια περίοδο κατά την οποία επικρατεί έντονος σκεπτικισμός και διστακτικότητα λόγω της διευρυνόμενης οικονομικής δυσπραγίας». Ομολογείται, δηλαδή, ότι οι επιχειρήσεις λυμαίνονται τα ιδρύματα, για να αντιμετωπίσουν κινδύνους που διατρέχει η κερδοφορία τους. Παρέχει «ιδιαίτερα οφέλη στους εργοδοτικούς φορείς», συμβάλλοντας «στην αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους». Από εδώ περνά ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της διασύνδεσης ιδρυμάτων - επιχειρήσεων.

 

Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας (ΜΟΚΕ): Αποσκοπεί στην καλλιέργεια «θετικών στάσεωντων φοιτητών στηνανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιώνβασισμένων σεκαινοτόμες ιδέες(...) προωθώντας τησύνδεσή τους με τον κόσμο τουεπιχειρείν». Αποτελεί «ανταγωνιστικό φορέα σχεδιασμού και παροχής ολοκληρωμένου κύκλου εκπαίδευσης και κατάρτισης για τα ζητήματα της Επιχειρηματικότητας». Αναζητώντας προοπτικές κερδοφόρου τοποθέτησης κεφαλαίων, αναλαμβάνει την υποστήριξη («mentoring») καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών. Καλλιεργεί την επιχειρηματική νοοτροπία, σκορπίζοντας ψεύτικες ελπίδες για ατομική διέξοδο. Ξεδιάντροπα καλεί τους σπουδαστές να γίνουν επιχειρηματίες, την ώρα που χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι βγαίνουν στην ανεργία.

 

Γραφείο Διασύνδεσης: Υπηρετεί τον «προσανατολισμό και σύνδεση με την αγορά εργασίας» φοιτητών και αποφοίτων. Λένε: «Στη σημερινή εποχή των ραγδαίων κοινωνικο-οικονομικών εξελίξεων (...) τα άτομα ευρίσκονται πολλές φορές σε καταστάσεις σύγχυσης και αδυναμίας προσανατολισμού», άρα χρειάζονται θεσμοί «υποστήριξης του ατόμου σε θέματα κατανόησης και τοποθέτησης του εαυτού του στο εξελισσόμενο κοινωνικό πλαίσιο». Δηλαδή, ο απόφοιτος δε βρίσκει δουλειά γιατί είναι συγχυσμένος, αποπροσανατολισμένος και κατανοεί ελλιπώς την κοινωνική του θέση!!! Με βάση «τις ανάγκες και απαιτήσεις της παραγωγής», συμμετέχει «στις δραστηριότητεςπροσαρμογής των Προγραμμάτων Σπουδών». Αποτελεί δίαυλο επικοινωνίας ιδρυμάτων - επιχειρήσεων, πασάροντας σπουδαστές και αποφοίτους σα φθηνή εργατική δύναμη. Εχει ενεργό ρόλο στην υποταγή των σπουδών στις ανάγκες των επιχειρήσεων.

 

 

Αυτή η πολύμορφη δραστηριότητα δηλητηριάζει τη συνείδηση των σπουδαστών, εκμεταλλευόμενη την ανασφάλεια για το μέλλον, την ασφυκτική κατάσταση που βιώνει η λαϊκή οικογένεια.

Το σφιχταγκάλιασμα ιδρυμάτων - επιχειρήσεων δεν αντιμετωπίζει την ανεργία. Το αντίθετο ισχύει, τα αντιδραστικά μέτρα που προωθούνται στις σχολές είναι κομμάτι της αλυσίδας που οδηγεί χιλιάδες νέους στη φτώχεια και την ανεργία.

Η ανεργία είναι σύμφυτη με τον καπιταλισμό, εντείνεται την περίοδο της κρίσης, αλλά δε λείπει την περίοδο της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Το σύστημα της εκμετάλλευσης χρειάζεται έναν εφεδρικό στρατό ανέργων σα μοχλό πίεσης για τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Η ανεργία αντιμετωπίζεται μόνο αν ανατραπούν οι αιτίες που τη γεννούν, αν φύγει από τη μέση το κέρδος, αν ανατραπεί το αδηφάγο τέρας του καπιταλισμού.

Μόνο η εργατική - λαϊκή εξουσία, έχοντας στα χέρια της τα μέσα παραγωγής, μπορεί να εξασφαλίσει την πρόσβαση όλων στην εργασία, μέσα από τον κεντρικό πανεθνικό σχεδιασμό.

 

 

Η προώθηση των επιχειρηματικών συμφερόντων στις σχολές βρίσκει γόνιμο έδαφος στο βαθμό που γίνεται αποδεκτός ο ιδεολογικός πυρήνας τέτοιων παρεμβάσεων.

 

Οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ έχουμε καθήκον να δουλέψουμε ακόμα πιο αποφασιστικά με τα χιλιάδες εργατόπαιδα, τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας που σπουδάζουν, ώστε να ανασυγκροτηθεί το σπουδαστικό κίνημα, σε κατεύθυνση ρήξης με τα μονοπώλια, την εξουσία τους και τους διαχειριστές της.

Είναι όρος για την ανασύνταξη η αποφασιστική αντιπαράθεση με τα ιδεολογήματα που προωθούν οι εκπρόσωποι των βιομηχάνων, των εφοπλιστών και των τραπεζιτών, η χειραφέτηση από την αστική ιδεολογία, που κυριαρχεί, παράγεται και αναπαράγεται στις σχολές.

Οι σπουδαστές πρέπει να γυρίσουν την πλάτη στους πλασιέ των επιχειρήσεων. Να παλέψουν για ολόπλευρη μόρφωση, μόνιμη σταθερή δουλειά, με το πτυχίο ως μόνη προϋπόθεση. Καμία επιχειρηματική δραστηριότητα στις σχολές. Επιστήμη στα χέρια του λαού και της εξουσίας του κι όχι υποταγμένη στην κερδοφορία των μονοπωλίων.

 

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1http://dasta.auth.gr/cmsitem.aspx?sid=4&id=175

2http://static.diavgeia.gov.gr/doc/%CE%92%CE%9B%CE%A0%CE%A046914%CE%A5-%CE%91%CE%A5%CE%96

 

Του

Δημήτρη ΚΟΙΛΑΚΟΥ*

*Ο Δημήτρης Κοιλάκος είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ

 

Πηγή: ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ