Alfavita Newsroom Στα Γυμνάσια της χώρας πραγματοποιείται για δεύτερη χρονιά φέτος το πρόγραμμα της «Θεματικής Εβδομάδας», δηλαδή μια σειρά από δράσεις που επιλέγονται από το σχολείο και από εκπαιδευτικούς, που στόχο έχουν την ενημέρωση ή/και την ευαισθητοποίηση των μαθητών γύρω από θέματα όπως η διατροφή και η οικονομική κρίση, ο εθισμός και οι εξαρτήσεις, οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα, τα δικαιώματα των γυναικών, η κυκλοφοριακή αγωγή και η οδική ασφάλεια κ.τ.λ.
Στο πλαίσιο αυτό έχει μια αξία να μεταφέρω την εμπειρία από την πλούσια συζήτηση που άνοιξε σε δύο Γυμνάσια της Αθήνας μέσα από τη δράση με τίτλο «Υποσιτισμός, ένα κοινωνικό και πολιτικό φαινόμενο» και με αξιοποίηση κυρίως φωτογραφικού υλικού και μικρών βίντεο, από χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου και από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Η δράση υλοποιήθηκε σε 15 τμήματα, από την Α΄ έως τη Γ΄ τάξη και μάλιστα στο πρώτο σχολείο, όπου σχεδόν το σύνολο των μαθητών- τριών είναι πρόσφυγες και μετανάστες, είχαμε και τη συνδρομή της Ελληνικής Επιτροπής Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ). Και στα δύο σχολεία κυριάρχησε ο διάλογος με τους μαθητές και στην πορεία υλοποίησης της δράσης υπήρχε αλληλοτροφοδότηση μεταξύ των τμημάτων με ενδιαφέρουσες απόψεις ή/και βιώματα που είχαν μεταφερθεί, ενώ για μια σειρά από μαθητές ήταν φανερό πως πρώτη φορά άκουγαν κάποια από αυτά τα ζητήματα και η δράση αποτέλεσε ένα έναυσμα για πιο ουσιαστικό προβληματισμό.
Υπάρχει πλούτος, αλλά πού πηγαίνει;
Αρχικά συζητήσαμε το τι είναι ο υποσιτισμός και γιατί δεν είναι κάτι όπως η βροχή ή ο σεισμός (φυσικά φαινόμενα). Οι μαθητές είπαν πως είναι κάτι που αναπτύσσεται μέσα στην κοινωνία και έχει σχέση με πολιτικές επιλογές.
Σε επίδειξη φωτογραφίας που παρουσίαζε ένα φτωχικό χωριό στο Ελ Σαλβαδόρ, ζητήθηκε να δείξουν οι μαθητές πού βρίσκεται ο πλούτος και κάποιοι μαθητές είπαν: «Το πράσινο, η γη είναι εύφορη»! «Και τότε αφού είναι εύφορη η γη πώς ο λαός είναι πεινασμένος;». Πιο μαζικά στο πρώτο σχολείο οι πρόσφυγες μαθητές είπαν πως τα τρόφιμα πάνε για εξαγωγές και το ίδιο ανέφερε στο δεύτερο σχολείο και μια μαθήτρια από τις Φιλιππίνες. «Γιατί πάνε τα τρόφιμα στο εξωτερικό;». «Γιατί την ιδιοκτησία στη γη την έχουν οι εταιρείες που ελέγχουν τον φυσικό πλούτο». Γύρω από το ζήτημα αυτό η συζήτηση γενικεύθηκε σε αρκετά τμήματα για το πώς οι αγρότες έχουν χρέη, για τη φτωχοποίηση του εδάφους ως αποτέλεσμα των μονοκαλλιεργειών που επιβάλλονται και της υποταγής στο κέρδος, για τον έλεγχο των σπόρων (π.χ. «Μονσάντο») κ.λπ.
Στην ερώτηση αν η Αφρική, που ζει συχνά λιμοκτονίες, είναι φτωχή, οι μαθητές είπαν πως έχει πετρέλαιο, διαμάντια, χρυσό κ.λπ. Συζητήσαμε για το γεγονός ότι ενώ υπάρχει τεχνογνωσία για νερό, εκατομμύρια διψούν και ότι ο πληθυσμός δεν είναι «περίσσευμα» αλλά πλούτος.
Επίσης, συζητήσαμε αν στον δικό μας κόσμο υπάρχουν υποσιτισμένοι και αναδείχθηκε πως ο άνεργος, ο φτωχός δεν έχει καλή διατροφή... Μιλήσαμε για τους ανθρώπους που ζουν στους υπονόμους της Νέας Υόρκης, την ίδια ώρα που σε αυτήν την πόλη συγκεντρώνεται ένα πολύ μεγάλο μέρος του πλούτου... Είπαμε όμως και για τα παιδιά που λιποθυμούν στη χώρα μας και για τη σημασία τού να υπάρχει σίτιση στα σχολεία με κρατική ευθύνη...
Η συζήτηση φτάνει στον πόλεμο και τις αιτίες του
Στη συζήτηση τέθηκε ακόμα το ζήτημα εάν υπήρξαν περιπτώσεις που ο υποσιτισμός «επιβλήθηκε» με άλλον τρόπο. Κουβεντιάσαμε για χώρες όπου υπήρχε ένα γενικά καλό επίπεδο διαβίωσης (π.χ. Ιράκ, Συρία, Λιβύη), που λόγω των πολέμων λαοί εξαθλιώθηκαν, δεν είχαν να τραφούν, πήραν το δρόμο της προσφυγιάς.
Με αφορμή μια εικόνα από την Παλαιστίνη, που έδειχνε πάνοπλους Ισραηλινούς στρατιώτες απέναντι σε δύο μικρούς άοπλους Παλαιστίνιους, μιλήσαμε για το θέμα που γνώριζαν τα παιδιά από την περιοχή (π.χ. Λίβανο, Συρία κ.λπ.). Με αφορμή αυτό, για το αν νομιμοποιείται να πολεμά κάποιος για την ελευθερία της πατρίδας του, κάναμε μια μικρή αναφορά στους δίκαιους και άδικους πολέμους.
Η συζήτηση γενικεύθηκε γύρω από τον πόλεμο, τις αιτίες του.
Τέθηκαν τα ερωτήματα ποιος φταίει για την πείνα και τους πολέμους.
Οι απαντήσεις από την πλειοψηφία των μαθητών ήταν καταιγιστικές: «Οι εκμεταλλευτές», «αυτοί που κλέβουν τον πλούτο μας»! Στο σύνολο σχεδόν οι μαθητές και των δύο σχολείων αντιλαμβάνονταν τη σχέση των κοινωνικών αυτών φαινομένων με την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών για τα κέρδη. Σχολιάσαμε σχεδόν παντού το ποσοστό των λίγων που γίνονται όλο και λιγότεροι και το ποσοστό του πλούτου που «νόμιμα» κλέβουν από την κοινωνία.
Στο πρώτο σχολείο υπήρξαν μαθητές που κατέθεσαν τη δικιά τους εμπειρία από τον πόλεμο και το τι σήμανε γι' αυτούς. Μία μαθήτρια από τη Βεγγάζη της Λιβύης, δύο μαθητές από το Αφγανιστάν είπαν πως τη μία μέρα είχαν σπίτι και οικείους και την άλλη όχι. Μιλήσαμε για το δρόμο της προσφυγιάς.
Ενδιαφέρον είχε ο σχολιασμός μιας εικόνας που έδειχνε έναν στρατιώτη με σύγχρονο εξοπλισμό και μιας που έδειχνε πρόσφυγες με τα υπάρχοντά τους σε μπόγο στο κεφάλι τους. Η τεχνολογία στην υπηρεσία του πολέμου, από αεροσκάφη και drone μέχρι νυχτερινή όραση... Τι θα συνέβαινε εάν η τεχνολογία έμπαινε στην υπηρεσία των λαών (π.χ. να κάνουμε εργοστάσια αφαλάτωσης για παραγωγή νερού κ.ο.κ.);
Και τι μπορεί να γίνει...
Στη συνέχεια η κουβέντα πήγε στο τι μπορεί να γίνει, εάν είναι λύση ο «εθελοντισμός», η «βοήθεια» που δεν αμφισβητεί τις αιτίες και παρότι η κυρίαρχη προπαγάνδα προβάλλει τον «εθελοντισμό» τού «όλοι μαζί μπορούμε», υπήρξαν έντονος προβληματισμός και ξεκάθαρες τοποθετήσεις από αρκετούς μαθητές. Ανέφεραν π.χ. πως δεν είναι δυνατόν να λύσουν το πρόβλημα αυτοί που κλέβουν τον πλούτο και ρίχνουν κάποια ψίχουλα στους φτωχούς. Μίλησαν για συγκροτήματα μουσικά που κέρδισαν εκατομμύρια από τραγούδια για τα προβλήματα των φτωχών, για τις φοροαπαλλαγές των ιδρυμάτων των πλουσίων κ.λπ. Ανέφεραν ακόμα το ποίημα του Μπρεχτ «Καταφύγιο για μια νύχτα», όπου κλείνει με τα λόγια: «Μα ο κόσμος έτσι δε θ' αλλάξει, Δε θα καλυτερέψουνε ανάμεσα στους ανθρώπους οι σχέσεις, Δε συντομεύει έτσι η εποχή της εκμετάλλευσης».
Μιλήσαμε, επίσης, για το ρόλο του ρατσισμού - εθνικισμού, την τακτική του «διαίρει και βασίλευε». Είπαμε πως τέτοιες αντιδραστικές οργανώσεις δρουν όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και ανάμεσα στους μετανάστες (βλέπε Μεγάλη Αλβανία). «Ετσι είναι, πρέπει να απομονωθούν όλοι αυτοί», είπε ένας μαθητής από την Αλβανία. «Οι λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε, υπάρχουν τάξεις που θέλουν το χωρισμό».
Εκεί που έγινε η πιο «δύσκολη» συζήτηση ήταν στο αν μπορεί να αλλάξει πραγματικά κάτι. Η μεγάλη μάζα των μαθητών και μαθητριών απάντησε αρχικά όχι και στα δύο σχολεία, ιδιαίτερα απόλυτο ήταν αυτό από τους πρόσφυγες μαθητές. Εδώ, μιας και η συζήτηση έγινε κοντά (πριν και μετά την 1η Μάη), αξιοποιήθηκε το παράδειγμα της Πρωτομαγιάς που το γνώριζαν καλά οι μαθητές και στα δύο σχολεία: Τι έγινε εκείνη τη μέρα, πώς κερδίζονται τα δικαιώματα, τι σημαίνει οργάνωση, τι ταξική - διεθνιστική αλληλεγγύη...
«Γιατί ένας ελέφαντας είναι δεμένος στο τσίρκο. Δεν μπορεί να λυθεί;».
«Τον έχουν μάθει από μικρό σιγά σιγά». «Τον έχουν δαμάσει».
«Εμείς πρέπει να δεχθούμε να ζούμε δαμασμένοι;».
«Μπορεί να λυθεί ο ελέφαντας;».
«Ναι, μπορεί».
«Να γίνουν οι εργάτες σε κάθε χώρα και σε όλο τον κόσμο ιδιοκτήτες του πλούτου που παράγουν», είπε ένας μαθητής.
Η συζήτηση που έγινε δείχνει πως ζούμε σε μια περίοδο μεγάλων διεργασιών στη συνείδηση των μαθητών, με αντιφάσεις, συγχύσεις αλλά και όνειρα για έναν καλύτερο κόσμο. Εχει σημασία να αξιοποιείται κάθε δυνατότητα που δίνεται προκειμένου να ενισχυθεί ο προβληματισμός, να βαθύνει. Η ανταλλαγή πείρας, η καλή προετοιμασία θεμάτων, η εκλαΐκευση σοβαρών ζητημάτων, σε συνδυασμό με κέφι και μεράκι, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μπορούμε, όμως, και πρέπει να κινηθούμε σε μια τέτοια κατεύθυνση.
Ενας εκπαιδευτικός
Πηγή: Ριζοσπάστης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
