Alfavita Newsroom Μία μελέτη-βόμβα για τις επιπτώσεις της οικονομικής ανισότητας στη διανοητική ανάπτυξη και την ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών και των εφήβων, κατά την οποία η επιφάνεια του εγκεφάλου ενός παιδιού φαίνεται να αναπτύσσεται ανάλογα με το εισόδημα των γονιών του, παρουσίασαν νευροεπιστήμονες των Πανεπιστημίων Columbia της Νέας Υόρκης και USC του Λος Αντζελες.
Σύμφωνα με τη μελέτη «Family income, parental education and brain structure in children and adolescents» («Οικογενειακό εισόδημα, μόρφωση των γονέων και δομή του εγκεφάλου σε παιδιά και εφήβους»), που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό νευροεπιστήμης «Nature Neuroscience» και παρουσιάζει ο Μιχαήλ Άγγελος Κωνσταντόπουλος στην Εφημερίδα των Συντακτών, το στρες που βιώνει κάποιος που μεγαλώνει σε ένα φτωχό περιβάλλον επιφέρει επιπτώσεις στην ανάπτυξη του παιδικού εγκεφάλου.
Ερευνα
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ερευνητικές ομάδες μελέτησαν με μαγνητική απεικόνιση (MRI) τους εγκεφάλους από 1.100 παιδιά και νέους μεταξύ 3 και 20 ετών και στη συνέχεια προχώρησαν στη συσχέτιση της εικόνας κάθε εγκεφάλου με το οικογενειακό εισόδημα του κάθε παιδιού.
Από την έρευνα προέκυψε ότι η επιφάνεια του εγκεφαλικού φλοιού, του εξωτερικού και πιο εξελιγμένου μέρους του εγκεφάλου, ήταν κατά μέσο όρο 6% μεγαλύτερη στα παιδιά από οικογένειες με ετήσιο εισόδημα άνω των 150.000 δολαρίων (περίπου 137.000 ευρώ), σε σύγκριση με τα παιδιά από οικογένειες με ετήσιο εισόδημα έως 22.500 δολαρίων (περίπου 21.000 ευρώ).
Περιοχές ζωτικής σημασίας που αφορούν τη γλώσσα, τη μνήμη και τη σκέψη βρέθηκαν λιγότερο ανεπτυγμένες στα παιδιά των λιγότερο εύπορων οικογενειών. Το γεγονός αυτό έχει επιπτώσεις στις νοητικές ικανότητες, ειδικά των παιδιών από πολύ φτωχές οικογένειες, κάτι το οποίο επιβεβαιώθηκε από τα τεστ νοημοσύνης και μνήμης, στα οποία υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας.
Ακόμα και ένα νήπιο από φτωχή οικογένεια έχει συνήθως λιγότερο ανεπτυγμένο εγκέφαλο σε σύγκριση με ένα νήπιο από πλούσια οικογένεια. Από την άλλη πλευρά, ο εγκέφαλος των παιδιών από ευκατάστατες οικογένειες αναπτύσσεται σε ευνοϊκότερες συνθήκες, γεγονός που δύναται να οδηγήσει σε ανισότητα ικανοτήτων και εισοδημάτων στο σχολείο και την κοινωνία.
Επιδράσεις
«Παιδιά σε περιβάλλοντα με περισσότερα ερεθίσματα και πόρους, όπως σε καλή διατροφή κτλ., έχουν καλύτερη εγκεφαλική και διανοητική ανάπτυξη. Από παλαιότερες μελέτες είχαμε βρει ότι παιδιά από πιο ευκατάστατες οικογένειες είχαν για παράδειγμα πλουσιότερο λεξιλόγιο. Το στρες που βιώνουν τα παιδιά που ζουν σε φτωχές οικογένειες, είτε επειδή κατοικούν σε επικίνδυνες περιοχές είτε επειδή δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στη διατροφή, φαίνεται να έχει επίδραση. Ακόμα και μία μικρή εισοδηματική αύξηση στο εισόδημα μιας φτωχής οικογένειας, όπως 5.000 δολάρια, μπορεί να αμβλύνει τέτοιους παράγοντες και να επιδράσει εξαιρετικά θετικά σε αυτές τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Σχεδιάζουμε να κάνουμε περαιτέρω έρευνα σε αυτό το θέμα», λέει στην «Εφ.Συν.» η Ελίζαμπεθ Σόουελ, καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του USC και εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
«Φυσικά, δεν μπορούμε να γενικεύσουμε τα αποτελέσματα της έρευνας σε όλα τα παιδιά και όλες τις οικογένειες, ούτε σε εθνικές ή φυλετικές ομάδες. Υπάρχει μεγάλο εύρος στην εγκεφαλική ανάπτυξη και τις διανοητικές δυνατότητες και στα παιδιά των φτωχότερων οικογενειών και δεν εννοούμε ότι σε κάθε περίπτωση τα παιδιά από τις φτωχές οικογένειες θα υστερούν σε επιδόσεις εκείνων από τις πλούσιες. Δεν σημαίνει ότι τα φτωχότερα παιδιά θα παραμένουν και λιγότερο ευφυή, χωρίς να μπορεί να γίνει τίποτα γι’ αυτό. Ωστόσο, η μελέτη καταδεικνύει μια γενική τάση και υποθέτουμε ότι, εάν βελτιωθούν κάποιοι παράγοντες στο περιβάλλον και τις συνθήκες διαβίωσης των φτωχότερων παιδιών και αυξηθούν οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες, τότε η εγκεφαλική τους ανάπτυξη θα ενισχυθεί, καθώς αποτελεί μία ιδιαίτερα δυναμική διαδικασία», προσθέτει η κ. Σόουελ.
Στερεότυπα
Σίγουρα, τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας θα προκαλέσουν ζωηρή συζήτηση στην επιστημονική κοινότητα και μπορεί να οδηγήσουν σε βεβιασμένα και στερεοτυπικά συμπεράσματα περί μη ευφυών φτωχών, ωστόσο μπορεί ακόμη και να παίξουν ρόλο στην εκπόνηση μελλοντικών πολιτικών σε τομείς, όπως η εκπαίδευση και η αντιμετώπιση της φτώχειας παγκοσμίως. Επίσης, δεν γίνεται να αφήσουν καθόλου αδιάφορη τη χώρα μας, όπου σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF η παιδική φτώχεια έχει φτάσει το 40,5%.
Οι συνέπειες, λοιπόν, γι’ αυτά τα παιδιά που ζουν μέσα σε συνθήκες φτώχειας δεν έχουν ενδεχομένως να κάνουν μόνο με την υλική στέρηση, αλλά και με τη μελλοντική διανοητική τους ανάπτυξη, κάτι που πιθανόν να έχει σοβαρές επιτπώσεις στην εκπαιδευτική τους πορεία, όπως και σε άλλους τομείς, διαιωνίζοντας τη μειονεκτική θέση τους.
Συμπλήρωσε τα στοιχεία σου στο Carrefour και κέρδισε 200 ευρώ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
