Δημήτρης Τσιριγώτης Ιστορίες καθηγητικής τρέλας το Σεπτέμβρη του 2013
Ο Γιώργος ο φιλόλογος σήμερα το πρωί ξύπνησε πολύ νωρίς ,χωρίς ξυπνητήρι. Ένιωθε κουρασμένος. Είναι 11 του Σεπτέμβρη του 2013,ημέρα του αγιασμού. Άλλες χρονιές τέτοια μέρα είχε την αγωνία για το πως θα κυλήσει η νέα σχολική χρονιά. Η μόνη του έγνοια ήταν να μην έλειπε κανείς ,να μην είχε πάθει τίποτα κακό κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών. Αυτή τη φορά όμως το μυαλό του ήταν σκόρπιο. Φόβοι το κατέκλυζαν και ενοχές μαζί. Σαν ριπές γάζωναν το μυαλό του. Διάφορα πρόσωπα επισκέπτονταν τη φαντασία του την ώρα που ξυριζότανε μπροστά στον καθρέφτη. Αυτός προσπαθούσε να τα διώχνει γρήγορα αλλά κάθε φορά που το κατάφερνε εμφανίζονταν στη θέση τους άλλα πρόσωπα με εκείνο το ανυπόφορο βλέμμα. Ο Σπύρος ο Τεχνολόγος, η Μαρία η μουσικού ,η Βάσω η καλλιτεχνικού ,ο Κώστας και η Αλεξάνδρα οι αναπληρωτές ,ο Θέμης που πήρε αναγκαστική μετάθεση στη Ρόδο ,η Μίνα και ο Τάκης που πήραν πρόωρη σύνταξη γιατί φοβήθηκαν ότι δεν θα άντεχαν και ο Γιάννης που βγήκε σε διαθεσιμότητα . «Και μένα τι με ενδιαφέρει ;Που να πάρει, λες και δεν έχω δικά μου προβλήματα να σκεφτώ» παραμιλάει ο Γιώργος προσπαθώντας να ξεπλύνει τις σκέψεις του μαζί με τους αφρούς του ξυρίσματος από το πρόσωπό του.
Φτάνει στο σχολείο του μισή ώρα μετά. Τα παιδιά είναι μαζεμένα στο προαύλιο.Κάτι περίεργο συμβαίνει ή του φαίνεται; Δεν ακούει τα γνωστά τιτιβίσματά τους και επικρατεί μια περίεργη παγωμάρα . «Λες να ξέρουν ;» αναρωτιέται. Η Συμωνίδου η πρόεδρος του περυσινού δεκαπενταμελούς ,μόλις τον βλέπει ,τον πλησιάζει με γοργά αποφασιστικά βήματα και του λέει χωρίς να τον χαιρετήσει πρώτα : «κύριε είναι αλήθεια ότι φύγανε όλοι αυτοί οι καθηγητές από το σχολείο μας ;».Ο Γιώργος δεν αφήνει να φανεί σε πόσο δύσκολη θέση βρίσκεται και απαντάει με ψεύτικη άνεση: «Τι να κάνουμε ;Έτσι είναι τα σχολεία ,αλλάζουν κάθε χρόνο ένα σωρό καθηγητές». Η Συμωνίδου με αρκετά επιθετικό ύφος, αυτή τη φορά, του λέει: «Ναι αλλά εμείς ακούσαμε ότι πολλοί από αυτούς ,όχι απλά αλλάξανε σχολείο, αλλά απολύθηκαν ή κινδυνεύουν να απολυθούν. Και εσείς οι υπόλοιποι κύριε που είστε εδώ θα το αφήσετε αυτό να περάσει έτσι; Εμείς ακούσαμε στις ειδήσεις ότι οι καθηγητές έχουν προκηρύξει απεργία από σήμερα. » Ο Γιώργος ζει τον εφιάλτη που έλπιζε να αποφύγει. Προσπαθεί να κρατήσει τη ψυχραιμία του αλλά κάνει το μοιραίο λάθος να απαντήσει: «εγώ θεωρώ ότι τα σχολεία πρέπει να μένουν ανοικτά και μια απεργία θα ζημίωνε πάνω από όλα εσάς τα παιδιά». «Και τι να τα κάνουμε τα ανοικτά σχολεία κύριε ,χωρίς τους καθηγητές μας ; Τι να τα κάνουμε τα ανοικτά σχολεία χωρίς τα μαθήματα που μας έκαναν καλό στη ψυχή μας; Τι θα είναι το σχολείο από εδώ και πέρα ;Να σας πω εγώ κύριε .Θα είναι ένα εξεταστικό κέντρο για όσα θα μαθαίνουμε στο φροντιστήριο και τίποτα περισσότερο. Και ναι κύριε, εάν πρόκειται να γίνουν τα σχολεία φυλακές προτιμώ να κλείσουν τελείως. Το ‘’θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία’’ χαράχτηκε στη καρδιά μου για πάντα , και ξέρετε από ποιόν κύριε ; Από εσάς όταν κάναμε εκείνη την Ωδή του Κάλβου στη τάξη, και εγώ από τότε βασανίζομαι» .Ο Γιώργος αισθάνεται ένα μούδιασμα σε όλο του το σώμα αλλά σώζεται από το κουδούνι για τον αγιασμό.
Η μέρα είναι η 12η Σεπτεμβρίου ,μια μόλις μετά τον αγιασμό. Βρισκόμαστε στο Α1 και στο μάθημα των Αρχαίων της Α΄Λυκείου. Ο Γιώργος έχει ηρεμήσει τελείως από τη ψυχρολουσία της προηγούμενης μέρας ,πλέει σε γνώριμα λιμάνια πλέον και ετοιμάζεται να εντυπωσιάσει. Στη τάξη επικρατεί απόλυτη ησυχία που για τον Γιώργο είναι πάντα ένδειξη ότι το μάθημα ενδιαφέρει τα παιδιά. Όσο περνάει όμως η ώρα η ησυχία γίνεται σιωπή που ο Γιώργος νιώθει ότι τον πλακώνει. Αποφασίζει να διερευνήσει τη κατάσταση. Από την εμπειρία του ξέρει ότι όσο πιο νωρίς ξεκαθαρίσουν κάποια πράγματα τόσο το καλύτερο. Θεωρεί ότι μάλλον όλα θα φτιάξουν όταν βάλει τους όρους του. Ρωτάει λοιπόν τη τάξη να του πει τι συμβαίνει και είναι όλοι τόσο ήσυχοι .Απάντηση καμία .Μετά ρωτάει ονομαστικά τον απουσιολόγο της τάξης ,θεωρώντας ότι σαν καλός μαθητής και συνεργάσιμος ,θα του δώσει μια ολοκληρωμένη απάντηση. Εκείνος με μια διστακτικότητα που δεν συνηθίζεται στους απουσιολόγους τον διαβεβαιώνει ότι δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα. Το ίδιο απάντησε και ο διπλανός του απουσιολόγου όταν ρωτήθηκε και αυτός από το Γιώργο. Εκείνη τη στιγμή παίρνει μόνος του το λόγο ένας μαθητής που κάθεται στο τελευταίο θρανίο που από το στυλ του και μόνο ο Γιώργος αμέσως θα τον κατάτασσε στους αδιάφορους μαθητές . «Σας φοβούνται κύριε γιατί έχουνε ακούσει ότι μετράει ο βαθμός σας για να μπούνε Πανεπιστήμιο». Ο Γιώργος αμέσως συνειδητοποιεί ότι οι όροι που ήθελε να βάλει έχουν μπει από άλλους και ότι πρέπει και αυτός πλέον να συμμορφώνεται σε αυτούς.
Την επόμενη ώρα ο Γιώργος έχει ιστορία στο Β2. Έχει αποφασίσει να ξεκινήσει να προετοιμάζεται όσο το δυνατόν νωρίτερα και καλύτερα για την ώρα της κρίσης. Τρέμει τη στιγμή που οι αξιολογητές των καθηγητών θα παρακολουθήσουν το μάθημά του και θα το περάσουν από κόσκινο. Έχει λοιπόν φροντίσει το σημερινό μάθημα ιστορίας να είναι βασισμένο στις απαιτήσεις και στο πνεύμα των μελλοντικών του αξιολογητών. Έχει ετοιμάσει σχέδιο μαθήματος για πρώτη φορά στην καριέρα του και θα χρησιμοποιήσει και σύγχρονα εποπτικά μέσα (προτζέκτορα και Η/Y ).Έχει πάρα πολύ άγχος αλλά σκέφτεται ότι κάθε αρχή είναι και δύσκολη, οπότε ηρεμεί λιγάκι. Παίρνει φόρα και ξεκινάει. Με οδηγό το σχέδιο μαθήματος το μάθημα προχωράει αλλά κάτι δεν πάει καλά .Οι μαθητές του Β2 που ο Γιώργος τους είχε και πέρσι στη Α΄ Λυκείου δεν φαίνεται να παρακολουθούν το μάθημα με ενδιαφέρον. Το μάθημα δεν ‘’κατεβαίνει στους μαθητές’’. Ο Γιώργος δεν θέλει και πολύ να καταλάβει ότι παγίδεψε τον εαυτό του. Εξαιτίας του σχεδίου μαθήματος ήταν τόσο προκατασκευασμένο και προβλέψιμο που αφού βαρέθηκε αυτός ,μετέδωσε αυτή του τη διάθεση και στα παιδιά. Ήταν τόσο προσηλωμένος να τηρηθεί το σχέδιο που έχασε την επικοινωνία του με τα παιδιά και δεν επέτρεπε καμία παρέκκλιση από αυτό. Ναι αυτό ήταν .Δεν ήταν πλέον αυθόρμητος .Μοιραία θυμήθηκε τα λόγια που του είχε πει ένας παλαιότερος από αυτόν φιλόλογος ως συμβουλή στο δικό του ξεκίνημα: «Να κοιτάς πάντα να εκπλήσσεις τον εαυτό σου και μετά θα κερδίζεις και τα παιδιά». Ο Γιώργος ήταν έξαλλος. Αισθανότανε εγκλωβισμένος. Αναρωτήθηκε αν υπάρχει έστω και ένας καθηγητής που χρησιμοποιεί σχέδιο μαθήματος από μόνος του. «Πως είναι δυνατόν η αξιολόγηση να απαιτεί κάτι όπου κανείς δεν εφαρμόζει ποτέ; Η μήπως οι ίδιοι οι αξιολογητές στο δικό τους μάθημα χρησιμοποιούν σχέδιο μαθήματος;» Ο Γιώργος ένιωσε ότι η αξιολόγηση της οποίας ήταν υπέρμαχος όλο αυτό τον καιρό θα του γκρέμιζε όλο το διδακτικό υπόβαθρο που με κόπο είχε καταφέρει να κτίσει όλα αυτά τα χρόνια. Η συμβουλή που έδινε πάντοτε στα παιδιά « να διαβάζετε για εσάς και όχι για τους βαθμούς» κατάλαβε για πρώτη φορά πόσο δύσκολο είναι να εφαρμοστεί όταν υπάρχει κάποιος που στέκεται απέναντί σου και σε αξιολογεί.
Βρισκόμαστε στο 3ο διάλλειμα. Ευκαιρία για τον Γιώργο να μιλήσει με κάποιον συνάδελφο και να ξεχαστεί λιγάκι από όλα αυτά που του έχουν τύχει σήμερα. Βλέπει στην αυλή τη Ρένα τη κοινωνιολόγο η οποία είναι η κολλητή του σχολείο. Ορμάει απάνω της με μεγάλη χαρά για να την αγκαλιάσει αλλά νιώθει ένα κράτημα από εκείνη. Ο Γιώργος προς στιγμή σαστίζει αλλά καταφέρνει να ρωτήσει : «όλα καλά Ρένα ;» .Η Ρένα απαντάει ότι όλα είναι μια χαρά αλλά δεν πείθει το Γιώργο. Μετά από πίεση του Γιώργου χαμηλώνει τα μάτια και του λέει κομπιάζοντας : «Γιώργο ξέρεις πόσο σε εκτιμώ αλλά δεν μπορώ να κάνω αλλιώς». Ο Γιώργος προσπαθεί να καταλάβει αυτό που η Ρένα θεωρεί δεδομένο ότι ξέρει. Λέει λοιπόν ,ταραγμένος : «θα μου πεις τι διάολο τρέχει ;».Η Ρένα του απαντάει : «Με συγχωρείς ,νόμιζα ότι ήξερες .Να όπως ξέρεις από φέτος εμείς οι κοινωνιολόγοι έχουμε ως πρώτη ανάθεση και το μάθημα της ιστορίας. Εγώ λοιπόν στο σχολείο έχω μόλις 10 ώρες κοινωνιολογία οπότε για να συμπληρώσω το ωράριό μου πρέπει αναγκαστικά πάρω και ιστορία και επειδή είμαι πιο παλιά από σένα στο σχολείο προηγούμαι.» Ο Γιώργος δεν μπορεί να αποφύγει να κάνει και αυτός τις προσθαφαιρέσεις στο μυαλό του και συνειδητοποιεί έντρομος ότι έτσι όπως είναι τα πράγματα έχει μόλις 8 ώρες στο σχολείο ,οπότε χάνει την οργανική του και κινδυνεύει με υποχρεωτική μετάθεση στην επαρχία ή ακόμα και με διαθεσιμότητα εάν επαληθευτούν οι φήμες . Η Ρένα έχει κρύψει τα μάτια με τα χέρια της και κλαίει. Μέσα σε αναφιλητά λέει : «Δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς. Όλο το καλοκαίρι πάλευα με τον εαυτό μου. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω ποτέ να το ξεπεράσω». Ο Γιώργος τη λυπάται και θέλει να την απαλλάξει από τις ενοχές της λέγοντας : «Δεν φταις εσύ Ρένα. Και εγώ το ίδιο θα έκανα στη θέση σου. Δεν είχες άλλη επιλογή.»Η Ρένα αμέσως σχεδόν συνέρχεται .Ο Γιώργος νιώθει σαν εκείνο το μονομάχο που ξέρει ότι μόνο ένας βγαίνει ζωντανός από την αρένα. Ο αντίχειρας όμως του Καίσαρα αυτή τη φορά είναι στραμμένος προς τα κάτω γι’ αυτόν.
Λίγη ώρα αργότερα ο Γιώργος βρίσκεται στο γραφείο των καθηγητών για μια μικρή συνέλευση που έχει ζητήσει να γίνει ο Διευθυντής του σχολείου .Αυτός λοιπόν τους ενημερώνει ότι μόλις έλαβε ένα e-mail από τo υπουργείο παιδείας το περιεχόμενο του οποίου πρέπει να διαβαστεί σε όλους τους καθηγητές. Το e-mail αυτό λοιπόν ήταν ένας χαιρετισμός του υπουργού που ανάμεσα στις ευχές για τη νέα σχολική περίοδο έλεγε και τα εξής : ’’Πιστεύουμε ότι η καθηγητές δεν θα παρασυρθούν από τις συνδικαλιστικές φιλοδοξίες της ΟΛΜΕ που έχει σκοπό να εκμεταλλευτεί πολιτικά την απεργία που έχει εξαγγείλει .Είναι απαράδεκτο να κρατούνται τα σχολεία και οι μαθητές σε ομηρία και η κυβέρνηση υπόσχεται ότι θα φροντίσει ώστε τα σχολεία να παραμείνουν ανοικτά και σε εύρυθμη λειτουργία .Καλούμε όλους τους εκπαιδευτικούς να δείξουν την απαραίτητη υπευθυνότητα που απαιτεί ο σημαντικότατος ρόλος τους και να βρίσκονται όλοι στη θέση τους ‘’. Ο Γιώργος ,όπως και οι υπόλοιποι καθηγητές ,έχουν πιάσει το υπονοούμενο. Εκεί ήταν και η στιγμή που ένιωσε ότι ξεχείλισε το ποτήρι. Ο Γιώργος ναι μεν είχε αποφασίσει να μην κάνει απεργία αλλά ήταν έξαλλος στην ιδέα ότι κάποιοι θα του στερούσαν ακόμα και το δικαίωμα της απεργίας .Το μυαλό του Γιώργου έτρεξε στην εποχή που ήταν φοιτητής και πρωτοστατούσε στις κινητοποιήσεις των φοιτητών για να ‘’αλλάξουμε τον κόσμο’’. «Τι απέγινε εκείνο το παιδί ;» σκέφτηκε συγκινημένος.
Λίγα λεπτά μετά ο Γιώργος έχει κλειστεί στο εργαστήριο χημείας και σκέφτεται. Το μυαλό του πάει σπάσει. Και να πάρει η ευχή τα είχε όλα σκεφτεί. Του Γιώργου δεν του αρέσανε οι εντάσεις και οι αλλαγές. Τον τρόμαζαν οι κινητοποιήσεις και οι αγώνες και τον αποδιοργάνωναν τελείως. Είχε αποφασίσει λοιπόν να κάτσει στη γωνιά του ώστε το τέρας να μη τον πάρει χαμπάρι. Ήθελε μια ήσυχη ζωή χωρίς πολλά σκαμπανεβάσματα. Ένιωθε ότι την πάτησε όμως σαν και αυτούς που τους ξεγέλασε η νηνεμία που επικρατεί στο κέντρο ενός κυκλώνα. Αυτό θα ήταν λοιπόν το μέλλον του ; Να ζει συνέχεια μέσα στο φόβο. Φόβος μην τον χαρακτηρίσουνε ανεπαρκή ,υπεράριθμο ,επίορκο ,τεμπέλη .Φόβος ότι κάποιος συνάδελφός του μπορεί βρεθεί απέναντί του στην προσπάθειά του να σώσει τον εαυτό του. Φόβος ότι πρέπει να προσαρμόσει όλη του τη διδαχτική στις νόρμες της αξιολόγησης μη τυχόν και κριθεί ανεπαρκής. Φόβος ότι περιορίζεται σε ρόλο εξεταστή και ο παιδαγωγικός του ρόλος πάει στην άκρη. Και το πιο σημαντικό είναι ότι λυπάται για τους μαθητές του, για το σχολείο που τους ετοιμάζουν. Ένα σχολείο χωρίς φως ,που έχει κάτι από το παρελθόν και που είναι σίγουρο ότι θα απωθεί τα παιδιά και θα τα εξαντλεί.
Κάποια στιγμή ακούγεται το κουδούνι του σχολάσματος .Ο Γιώργος τινάσσεται σαν ελατήριο και αρχίζει και τρέχει προς την έξοδο .Έξω από το σχολείο υπάρχουν αρκετοί καθηγητές που κάνουν απεργία και έχουν έρθει κυρίως για την ώρα που θα σχολάγανε τα παιδιά και θα έρχονταν οι γονείς να τα πάρουν. Κρατάνε πανό και αφίσες που γράφουν τα γνωστά συνθήματα των καθηγητών. Ο Γιώργος τους πλησιάζει τρέχοντας και αρπάζει με μανία ένα πανό που γράφει ‘’ σώστε το δημόσιο σχολείο’’ και το σηκώνει ψηλά. Εκείνη την ώρα βγαίνει από το σχολείο η Συμωνίδου η πρόεδρος του περσινού δεκαπενταμελούς και μόλις τον βλέπει τρέχει και σχεδόν πέφτει απάνω του. «Κύριε σας ευχαριστούμε .Θα νικήσουμε κύριε ,θα το δείτε». Ο Γιώργος χαμογέλασε χωρίς να το καταλάβει. Έβλεπε τις Ενοχές που τον βασάνιζαν να απομακρύνονται βιαστικά ,κρατώντας από το χεράκι και τον Φόβο.
Δημήτρης Τσιριγώτης .Φυσικός
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
