Τα κριτήρια των πλειστηριασμών

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβερνητική πρόταση, την οποία επεξεργάζονται από κοινού τα υπουργεία Ανάπτυξης και Οικονομίας, προβλέπει θέσπιση πενταετούς προστασίας της κύριας κατοικίας από πλειστηριασμούς με αφετηρία το 2009. Επίσης, θα συνυπολογίζεται το ανεξόφλητο ποσό του δανείου.

Της Ελλης Τριανταφύλλου

 

Μια σολομώντεια λύση που προβλέπει το «ξεπάγωμα» της άρσης των πλειστηριασμών, αλλά με αυστηρά κριτήρια κοινωνικής δικαιοσύνης, επέλεξε τελικώς ο πρωθυπουργός για να απεγκλωβίσει την κυβέρνησή του από την επικίνδυνη μέγγενη, στην οποία μπήκε πρόωρα (και σχεδόν οικειοθελώς...), λόγω της πλήρους αδυναμίας που επέδειξε στην επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος.

Παρά την εξαιρετική πίεση που εσχάτως εκδηλώνεται για τη διατήρηση του σημερινού καθεστώτος, η κυβέρνηση είναι πεπεισμένη ότι η ελεγχόμενη, σταδιακή αλλαγή του με ταυτόχρονο δίχτυ προστασίας για τους οικονομικά αδύναμους και τους συνεπείς, είναι μονόδρομος και θα λειτουργήσει τελικώς υπέρ των πολιτών, αφού αν δεν δρομολογηθεί η σταδιακή εκτόνωση της αγοράς ακινήτων, θα ενισχυθεί δραματικά η υποτιμητική κερδοσκοπία, με ολέθριες συνέπειες για το 80% του πληθυσμού που διαθέτει έστω και ένα ακίνητο.

 

Επιπρόσθετα, όπως εκτιμάται θα καταργηθεί στην πράξη η έννοια της υποθήκης, η οποία με τη σειρά της θα διαλύσει την καταναλωτική πίστη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το κοινωνικό σύνολο. «Δεν μπορεί από τη μία στιγμή να συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει πάση θυσία να στηρίξουμε τον κατασκευαστικό κλάδο που αριθμεί πάνω από 280 επαγγέλματα και ταυτόχρονα να ξορκίζουμε κάθε αλλαγή στο καθεστώς των ακινήτων», σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη. Οι ίδιοι κύκλοι προσθέτουν ότι στο α΄ τρίμηνο 2013 έγιναν μόνον 4.600 πράξεις μεταβίβασης ακινήτων (στα οποία περιλαμβάνονται και εκείνα που προέρχονται από γονικές παροχές και κληρονομιές), όταν το απόθεμα των ακινήτων στον κατασκευαστικό κλάδο έχει φτάσει τις 150.000. «Εάν δεν εκτονώσουμε την κατάσταση, η υποτιμητική κερδοσκοπία θα αποθρασυνθεί», προσθέτουν.

 

Καθοριστικά στοιχεία, το ανεξόφλητο ποσό του δανείου, η πενταετής προστασία του ακινήτου και η αντικειμενική αξία του.

 

Στην παραπάνω λογική, η κυβερνητική πρόταση, την οποία επεξεργάζονται από κοινού τα υπ. Ανάπτυξης και Οικονομίας, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», θα στηρίζεται κατ’ αρχήν στα οικονομικά κριτήρια τα οποία θα λαμβάνονται υπόψη για την ένταξη ή μη ενός ακινήτου σε καθεστώς πλειστηριασμού. Τα κριτήρια είναι τρία και θα ισχύσουν είτε στο σύνολό τους είτε μεμονωμένα:

 

• Ο χρόνος παραμονής του ακινήτου σε καθεστώς αναμονής πλειστηριασμού. Η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει στη θέσπιση της 5ετούς προστασίας της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα αποφευχθεί η μαζική προσφορά ακινήτων και θα υπάρξει σταδιακή εκτόνωση, αφού κάθε χρόνο θα «ξεπαγώνουν» ακίνητα των ετών που έπονται του 2008 (δηλ. το 2015 θα βγουν σε πλειστηριασμό τα ακίνητα του 2010 κ.λπ.). Η ηγεσία του ΥΠΑΝ εκτιμά ότι ο συνολικός αριθμός των ακινήτων που βρίσκονται σε καθεστώς αναμονής πλειστηριασμού δεν ξεπερνούν τα 15.000 τον χρόνο και αν ισχύσει η σταδιακή απελευθέρωση εκείνων που συμπληρώνουν την πενταετία, δεν θα βγαίνουν «στο σφυρί» περισσότερα από 6.0007.000 ακίνητα τον χρόνο.

 

• Το ανεξόφλητο ποσό του δανείου. Οπως σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες, δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν με τον ίδιον τρόπο δύο οφειλέτες που έχουν λάβει ισόποσο δάνειο, π.χ. 100.000 ευρώ, και ο ένας έχει καταβάλει μόλις δύο δόσεις και ο άλλος έχει εξοφλήσει πάνω από το 50% της συνολικής οφειλής του.

 

• Η αντικειμενική αξία. Ως τώρα, μοναδική προϋπόθεση για την προστασία της κύριας κατοικίας είναι η αντικειμενική αξία του ακινήτου να μην υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο πρώτης κατοικίας (200.000 ευρώ) προσαυξημένο κατά 50% δηλ. για έναν άγαμο είναι 300.000 ευρώ, για έγγαμο ζευγάρι ανεβαίνει στις 375.000 ευρώ και για κάθε παιδί ανεβαίνει 25.000 ευρώ, με απώτατο όριο τις 450.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται στη μείωση των παραπάνω ορίων, πιθανότατα κατά 10% τον χρόνο.

 

Σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά κριτήρια, η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι θα διατηρηθεί το δίχτυ προστασίας στις ευπαθείς ομάδες. Από τον Σεπτέμβριο, εξάλλου, αναμένεται να καθιερωθούν και οι θεσμοί του «συνεργάσιμου» δανειολήπτη, αλλά και των «αναγκαίων δαπανών διαβίωσης», βάσει των οποίων θα γίνονται ρυθμίσεις δανείων προκειμένου να διευκολυνθούν όσοι είναι συνεπείς αλλά έχουν αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσης των δανειακών τους υποχρεώσεων.