Η επόμενη μέρα στα Πανεπιστήμια: Το Δημόσιο φεύγει, οι ιδιώτες έρχονται!

     

 

Η επόμενη μέρα στα Πανεπιστήμια θα έχει ως τρίπτυχο την επιχειρηματοποίηση, τα δίδακτρα και τη μεταβολή των εργασιακών σχέσεων. Ετοιμοι οι εργολάβοι να αναλάβουν υπηρεσίες με ενοικιαζόμενους εργαζόμενους

 

 

 

→Οι μεταπτυχιακοί και υποψήφιοι διδάκτορες αρχικά θα προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους μαζί με τους εναπομείναντες διοικητικούς αλλά και τους διδάσκοντες, ώστε να βγαίνει η δουλειά

 

 

 

Της Αννας Ανδριτσάκη

 

 

 

«Οσο συνεχίζεται η απεργία στα Ιδρύματα είναι ασφαλή. Μόλις λήξει, θα μείνουν αφύλακτα. Οσο υπάρχει προσωπικό ασφαλείας, υπάρχουν και τεχνικοί, συντηρούνται και τα μηχανήματα. Αν ανοίξουν οι υπηρεσίες, θα φύγουν κι αυτοί». Μια οξύμωρη αλλά ρεαλιστική απόδοση της πραγματικότητας που κυκλοφορεί εν είδει (πικρού) ανεκδότου στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ωστόσο, την ίδια στιγμή όλοι γνωρίζουν καλά πως η επιδείνωση της κατάστασης το ερχόμενο διάστημα θα είναι αυτή που θα επισπεύσει την ιδιωτικοποίηση βασικών λειτουργιών των Πανεπιστημίων, σηματοδοτώντας, έτσι, την επόμενη μέρα. Η αποδιοργάνωση φέρνει την αναδιοργάνωση και με λύσεις οι οποίες έρχονται μόνον απ’ έξω. Κοινοτικά προγράμματα (βλ. ανοιχτά ΕΣΠΑ) που υπόσχονται στα Πανεπιστήμια θεραπεία διά πάσα νόσον, όπως καλή ώρα το παχυλό εγκεκριμένο και πολυαναμενόμενο για τη Διοικητική Αναδιάρθρωση των ΑΕΙ, καθώς και άλλες μορφές, μεταξύ των οποίων δίδακτρα, μεγάλες ή μικρές εργολαβίες, χορηγίες και ό,τι άλλο θα προαιρείται ο κάθε περαστικός ιδιώτης που θα χτυπάει –όχι τυχαία- την πόρτα της ανώτατης δημόσιας εκπαίδευσης.

 

 

 

Στα χέρια των Α.Ε.

 

 

 

Πριν από λίγες ημέρες, μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών πρότεινε σε σχετική συνεδρίαση να προσληφθούν με fast track διαδικασίες και δίμηνες συμβάσεις όσοι υπάλληλοι είναι υπό απόλυση. Ποιος θα πληρώνει; Ο Ειδικός Λογαριασμός του Ιδρύματος. Τώρα μπορεί να είναι στεγνός, αλλά το μέλλον του προδιαγράφεται εντυπωσιακά διαφορετικό. Στα χέρια μιας ανώνυμης εταιρείας υπεύθυνης (σύμφωνα με τον νόμο Διαμαντοπούλου 4009/2011) για «την αξιοποίηση των κονδυλίων επιστημονικής έρευνας, εκπαίδευσης, κατάρτισης, τεχνολογικής ανάπτυξης και παροχής σχετικών υπηρεσιών». Τα κονδύλια μπορούν να προέρχονται από «οποιαδήποτε πηγή». Από το 1997 τα κοινοτικά προγράμματα (αρχικά ΕΠΕΑΕΚ, μετά ΕΣΠΑ) κυκλοφορούν στα ΑΕΙ. Και, εν πολλοίς, είχαν θετικά αποτελέσματα. Πραγματοποιήθηκαν πολλά μεγάλα έργα σε τομείς αιχμής. Δημιουργήθηκαν, για παράδειγμα, επιτέλους, στα ελληνικά Πανεπιστήμια κεντρικές βιβλιοθήκες.

 

 

 

Πολύ γρήγορα, όμως, τα ίδια προγράμματα έφεραν και τον ιδιώτη συνεργάτη. Βιβλιοθηκονομικές εταιρείες, τεχνικές εταιρείες για την υποστήριξη των κέντρων δικτύων των Ιδρυμάτων και πολλές άλλες για την κάλυψη άλλων αναγκών άρχισαν να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος στο γρήγορα μετατρεπόμενο σε μικτό σύστημα χρηματοδότησης των κοινοτικών προγραμμάτων που έδινε ένα 30% με 40% για αυτεπιστασία (βλ. προσλήψεις) και το υπόλοιπο του λέοντος στον συνέταιρο.

 

 

 

Σήμερα, με την τεχνογνωσία και την ετοιμότητα οι εταιρείες μπορούν να αναλάβουν περισσότερα. Βιβλιοθήκες, γραμματείες, υπολογιστικά κέντρα, φύλαξη, καθαριότητα μπορούν να αναληφθούν εξ ολοκλήρου από ιδιώτες. Καταργήθηκαν οι φύλακες; Οι εργολάβοι που έχουν τις νυχτερινές βάρδιες μπορούν να αναλάβουν και τις πρωινές. Αποψιλώνεται το προσωπικό στις Βιβλιοθήκες; Θα δυσχεραίνεται η συλλογική καταλογογράφηση που μαζί με πολλά άλλα έργα υποστηρίζεται από την περιβόητη «Ψηφιακή Σύγκλιση»; Βιβλιοθηκονομικές εταιρείες, που δημιουργήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια μέσα από τις αναθέσεις των κοινοτικών προγραμμάτων, διαθέτουν πλέον και ενοικιαζόμενο προσωπικό.

 

 

 

Οι λύσεις απελπισίας πάνω στις οποίες θα στηθεί το νέο, μεταλλαγμένο δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι πολλές. Το τρίπτυχο είναι σαφές: επιχειρηματοποίηση, δίδακτρα, αναδιάρθρωση εργασιακών σχέσεων. Στέλεχος μεγάλης γνωστής φαρμακευτικής εταιρείας ρωτούσε αυτές τις ημέρες πότε θ’ ανοίξει η Φαρμακευτική, διότι τρέχουν προγράμματα και θα καθυστερήσουν. Ο πελάτης έχει δώσει παραγγελία, ορθώς έχει και απαιτήσεις. Πολλά τέτοια έργα θα πρέπει προσδιορίσουν την έρευνα στα ελληνικά Πανεπιστήμια προκειμένου να τη σώσουν. Τώρα, αν θα την προαγάγουν κιόλας είναι θέμα απαιτητικής συζήτησης -ειδικά τέτοιους καιρούς. «Η πραγματική πανεπιστημιακή έρευνα στα αγγλικά πανεπιστήμια έχει πεθάνει» λένε οι καλά γνωρίζοντες, δίνοντας ένα ποιοτικό κριτήριο.

 

 

 

Τα δίδακτρα έχουν προαναγγελθεί από τους ίδιους τους πρυτάνεις ως καταναγκαστική λύση, ενώ όσο μειώνεται η χρηματοδότηση τόσο αναζητούνται κι άλλοι τρόποι, ήτοι πάσης φύσεως χορηγίες υποτροφιών, εδρών, ερευνών κ.ο.κ. Δεν αρκεί η μετακύλιση του κόστους στους φοιτητές, που σύντομα θα σηματοδοτηθεί από το υπό κατάρτιση Π.Δ. του υπουργού Παιδείας για τα άτοκα δάνεια. Απαραίτητη προϋπόθεση, φυσικά, για όλα αυτά, οι αναδιαρθρωμένες εργασιακές σχέσεις. Οι μεταπτυχιακοί και υποψήφιοι διδάκτορες πρώτα θα προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους μαζί με τους εναπομείναντες διοικητικούς αλλά και τους διδάσκοντες, ώστε να βγαίνει η δουλειά. Οπου υπάρχει ανάγκη και όπως όπως. Μετά, βάσει της πρόσφατης τροπολογίας Αρβανιτόπουλου, τα (ίδια τα) Πανεπιστήμια μπορούν να τους προσλαμβάνουν και «για την επικουρία των μελών ΔΕΠ». Κι αν δεν υπάρχουν αρκετοί καθηγητές, θα αναλαμβάνουν οι ίδιοι τη διδασκαλία. Η οικονομική βάση, φυσικά, των νέου τύπου εργασιακών σχέσεων, αναδιαρθρωμένη επίσης. Ολιγόμηνες συμβάσεις-μικρές αποζημιώσεις ή με το κομμάτι-μπλοκάκι των λίγων ευρώ που θα προβλέπει το κοινοτικό πρόγραμμα.

 

 

 

Απογοητευμένοι οι καθηγητές

 

 

 

«Ο καλύτερός μου μεταπτυχιακός φοιτητής εξαφανίστηκε!» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» απογοητευμένος ο καθηγητής και πρόεδρος του Συλλόγου ΔΕΠ της Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευάγγελος Κωνσταντίνου. «Τα παράτησε και πήγε στην Αγγλία, στο Πανεπιστήμιο του Μπράιτον. Πώς να ξαναγυρίσει; Ολα τα καλά μυαλά φεύγουν. Πώς, λοιπόν, θα διασωθεί το ελληνικό Πανεπιστήμιο και μαζί το κύρος και η ποιότητά του;» αναρωτιέται και προσπαθεί να αποδώσει το μέγεθος της ζημιάς που θα καταμετρηθεί άμεσα στη σχολή του.

 

 

 

«Ο ρόλος των διοικητικών υπαλλήλων δεν είναι διακοσμητικός, είναι ουσιαστικός. Η Σχολή μας στην περίπτωση που στερηθεί τις πολύτιμες υπηρεσίες τους θα βρεθεί σε κατάσταση απόλυτης δυσλειτουργίας» επισημαίνει και συνεχίζει: «Ποιοι θα στέλνουν τους εκατοντάδες φοιτητές στα εργαστήρια; Ποιοι θα συνεννοούνται με διευθυντές νοσοκομείων, διοικητές, χειρουργεία; Είχαμε από τις πιο αποτελεσματικές Γραμματείες και τώρα μπορεί να μην έχουμε κανέναν γι’ αυτές τις δουλειές. Πώς, πότε και από ποιους θα αναληφθούν όλα αυτά;» Ο κ. Κωνσταντίνου δεν διστάζει να παραδεχτεί ότι βολέματα και ρουσφέτια δεν έλειψαν ούτε από τα Πανεπιστήμια. «Είναι, όμως, λύση η διάλυση;» αναρωτιέται.

 

 

 

Καταλυτική η περιγραφή και από τον κοσμήτορα της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, καθηγητή Δημήτρη Τσαμάκη. «Μας προκαλεί δέος η προσπάθεια υποστήριξης των χιλιάδων φοιτητών μας από τη διαλυμένη Γραμματεία μας, αν αρχίσουν από την ερχόμενη εβδομάδα τα μαθήματα» επισημαίνει στην «Εφ.Συν.», προσδιορίζοντας την τάξη μεγέθους ως εξής: «Σήμερα στη σχολή φοιτούν 3.000 ενεργοί προπτυχιακοί και περίπου 900 μεταπτυχιακοί φοιτητές. Εχει 7 τομείς και 25 θεσμοθετημένα εκπαιδευτικά και ερευνητικά Εργαστήρια. Από τους εξειδικευμένους διοικητικούς υπαλλήλους που υποστηρίζουν τις λειτουργίες της Σχολής, περίπου το 80% οδεύει προς κινητικότητα – απολύσεις, ενώ η Γραμματεία της Σχολής κυριολεκτικά διαλύεται καθώς απομένει μόνον 1 (ένας) υπάλληλος! Η Γραμματεία είχε συνολικά 18 υπαλλήλους και τρία τμήματα (Προπτυχιακό, Μεταπτυχιακό, Οικονομικό). Τώρα, συνολικά η σχολή θα μείνει με 16 διοικητικούς!» Σημείωση: Η σχολή είναι από τις καλύτερες διεθνώς. Μόλις πρόσφατα το Ερευνητικό της Ινστιτούτο αξιολογήθηκε από εξωτερικούς αξιολογητές και κατετάγη στις πρώτες θέσεις. «Οι αρνητικές επιδράσεις στην παρεχόμενη εκπαίδευση και έρευνα δεν θ’ αργήσουν να φανούν» προειδοποιεί ο κ. Τσαμάκης.

 

 

 

«Προσπαθούμε να αποδείξουμε στους φοιτητές πως οι υπηρεσίες του Πανεπιστημίου μπορούν να λειτουργούν σωστά και παραγωγικά. Ομως, όλα θα ανατραπούν όταν εξαιτίας των τεράστιων ελλείψεων προσωπικού θα γίνει συνολική αναδιάρθρωση. Κρίσιμος αριθμός υπαλλήλων θα μεταφερθεί σε κεντρικές υπηρεσίες, όπως οικονομικές υπηρεσίες και Διεύθυνση Διοικητικού, ενώ πολλές άλλες θα υπολειτουργούν» επισημαίνουν διοικητικοί υπάλληλοι των δύο κεντρικών Ιδρυμάτων της Αθήνας.

 

 

 

Αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: Σε μια Γραμματεία δεν έχουν όλοι δικαίωμα υπογραφής των εγγράφων που χορηγούνται (βεβαιώσεις, πιστοποιητικά κ.ά.). Μόνον οι προϊστάμενοι και εξουσιοδοτημένοι σχετικώς. Και είναι πολλοί εκείνοι που φεύγουν είτε με διαθεσιμότητα είτε με αργία. Ενα πρόβλημα που δεν λύνεται ούτε με ανοιχτές τις Γραμματείες.

 

 Καταγγελία: Ετσι στήνονται οι διαγωνισμοί από τις ιδιωτικές εταιρείες

     

 

Εταιρείες ζητούν από στελέχη Πανεπιστημίων να στήσουν διαγωνισμό χρηματοδοτούμενο από κοινοτικό πρόγραμμα, μπλοκάρουν τις διαδικασίες με σκοπό να βγει άγονος και τα καταφέρνουν, ενώ τα Ιδρύματα επαναπροκηρύσσουν τον διαγωνισμό με μειωμένες προδιαγραφές για να αυξηθεί το κέρδος των εταιρειών που θα συμμετάσχουν.

 

 

 

Γεγονότα αληθινά που καταγγέλλονται στην «Εφ.Συν.» και που, εκτός από τη σαθρότητα η οποία δεν εκπλήσσει τους καλά γνωρίζοντες, δείχνουν τον μονόδρομο πάνω στον οποίο θα αναπτυχθεί το Πανεπιστήμιο της επόμενης μέρας: το δημόσιο και φτωχό Πανεπιστήμιο που θα εξαρτάται είτε από τα ευρωπαϊκά πακέτα είτε από τις συμφωνίες με τους κατά καιρούς συνεταίρους.

 

 

 

Είναι σοκαριστικά προκλητική η ιστορία που μας αφηγείται η Ειρήνη Δαφέρμου, βιβλιοθηκονόμος στο Πάντειο και μέλος του Κ.Σ. της Ομοσπονδίας Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης: «Πριν από 3 χρόνια καταθέσαμε από τη Βιβλιοθήκη του Παντείου πρόταση προκειμένου να χρηματοδοτηθεί από το Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση», η ανάπτυξη μιας ψηφιακής βιβλιοθήκης προσβάσιμης για τους τυφλούς φοιτητές.

 

 

 

Η χρηματοδότηση περιλαμβάνει δύο πυλώνες. Ενα μικρό ποσοστό για την πρόσληψη συμβασιούχων εργαζομένων, οι οποίοι έχουν ήδη ετοιμάσει τα πρώτα ψηφιακά βιβλία ειδικά σχεδιασμένα για τυφλούς στην Ελλάδα, και τη μερίδα του λέοντος για να βγει διαγωνισμός ώστε μία εταιρία να αναπτύξει την ψηφιακή βιβλιοθήκη.

 

 

 

Οι προδιαγραφές γράφτηκαν από έμπειρους επιστήμονες. Το ποσοστό κέρδους για την όποια εταιρεία θα ήταν αρκετό κι εμείς θα διαθέταμε στους τυφλούς φοιτητές την υποδομή που δικαιούνται. Οι εταιρείες είχαν άλλη γνώμη. Είτε μας ζητούσαν να στήσουμε τον διαγωνισμό είτε μας καλούσαν να «ρίξουμε» τις προδιαγραφές για να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους. Ο διαγωνισμός βγήκε άγονος. Θα επαναπροκηρυχτεί με μειωμένες προδιαγραφές. Δεν έχουμε άλλο δρόμο. Ή μήπως όχι;».

 

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ