Ο δούρειος ίππος της αξιολόγησης των σχολείων

Ο πιο εύστοχος χαρακτηρισμός που άκουσα τα τελευταία χρόνια για το σχολείο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι σχολείο των δυσαρεστημένων. Εγινε από το συνάδελφο Χ. Κάτσικα και νομίζω ότι αποτυπώνει πλήρως την κατάσταση που επικρατεί. Πράγματι, όλοι όσοι εμπλέκονται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο στο δημόσιο σχολείο είναι δυσαρεστημένοι.

 

Οι εκπαιδευτικοί για εκατοντάδες λόγους, οι οποίοι είναι γνωστοί (κακοπληρωμένοι, χωρίς στήριξη και επιμόρφωση, με την απειλή της απόλυσης κ.λπ.). Οι γονείς, γιατί αναγκάζονται να ξοδεύουν μια περιουσία προκειμένου τα παιδιά τους να εισαχθούν στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και οι μαθητές, γιατί δεν έχουν χρόνο ελεύθερο για άλλες δραστηριότητες και περνούν την εντατικοποιημένη ζωή τους στο σχολείο, τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα.

 

Στο χαρακτηρισμό αυτό θα προσέθετα ορισμένους ακόμη. Το σημερινό σχολείο είναι και σχολείο των παγωμένων αιθουσών, της κιμωλίας, των πεινασμένων μαθητών, της υποχρηματοδότησης, της ημιμάθειας. Αυτό λοιπόν το σχολείο, σύμφωνα με εντολή του υπουργείου Παιδείας, πρέπει να αυτοαξιολογηθεί. Και το ερώτημα είναι γιατί; Χρειάζεται άραγε αυτή η αυτοαξιολόγηση; Το υπουργείο δεν γνωρίζει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο χώρο της εκπαίδευσης και επιχειρεί να την καταγράψει;

 

Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει. Τα προβλήματα της εκπαίδευσης είναι γνωστά σε όλους και βεβαίως στην ηγεσία του υπουργείου, η οποία γνωρίζει πάρα πολύ καλά και ποια είναι (άλλωστε πολλά από αυτά είναι χρόνια) και πώς μπορεί να λυθούν. Εχουν γνώση, για παράδειγμα, ότι οι δαπάνες για την παιδεία συνεχώς μειώνονται και στον καιρό των Μνημονίων η μείωση αυτή είναι δραματική, με αποτέλεσμα, όπως προβλέπει το ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ, οι δαπάνες το 2016 να φτάσουν στο 2,15 επί του ΑΕΠ.

 

Ξέρουν οι αρμόδιοι ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν μείνει χωρίς εφόδια στο έργο τους. Δίχως επιμόρφωση για πάρα πολλά χρόνια, χωρίς σύγχρονα εργαλεία στη δουλειά τους, καλούνται να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις ενός δύσκολου από κάθε πλευρά επαγγέλματος συχνά αυτοσχεδιάζοντας. Μέσα σε όλο αυτό το αρνητικό κλίμα το τελευταίο διάστημα καλούνται να αξιολογήσουν τη σχολική τους μονάδα και το έργο τους.

 

Επιχειρείται μάλιστα η αυτοαξιολόγηση να συνδεθεί με ένα είδος περηφάνιας για τις «επιτυχίες του σχολείου μας». Στην πραγματικότητα, αυτή η διαδικασία δεν είναι τίποτε άλλο από μια προσπάθεια να φορτωθεί όλο το χάλι του εκπαιδευτικού συστήματος στις πλάτες των εκπαιδευτικών.

 

Θα οδηγήσει στην κατάταξη των σχολείων σε κατηγορίες (γιατί πώς θα μπορέσει, για παράδειγμα, να συγκριθεί ένα απομονωμένο σχολείο με τα θεωρούμενα καλά σχολεία της περιοχής του;), στο κλείσιμο των «κακών», τα οποία δεν έπιασαν τους δείκτες του ΟΑΣΑ και στην απόλυση και άλλων εκπαιδευτικών. Είναι ο δούρειος ίππος που ανοίγει την πόρτα της αξιολόγησης-απόλυσης. Και αυτό το έχουν καταλάβει πολύ καλά οι εκπαιδευτικοί.

 

Η ανησυχία τους, επομένως, είναι δικαιολογημένη. Στα 3,5 χρόνια εφαρμογής των Μνημονίων έχουν δει τους μισθούς τους να περικόπτονται δραματικά, το ωράριό τους να αυξάνεται, συναδέλφους τους να παραπέμπονται στο πειθαρχικό για ψύλλου πήδημα και άλλους να απολύονται σε μια νύχτα. Ξέρουν ότι ακολουθούν και άλλα μέτρα, όπως η παράταση του σχολικού και διδακτικού έτους (γιατί πώς αλλιώς, άλλωστε, θα μπορέσουν να πάνε για σκι οι άνεργοι γονείς και οι πεινασμένοι μαθητές;).

 

Ετσι, πέρα από τη διατυπωμένη με κάθε τρόπο διαφωνία τους με την ακολουθούμενη πολιτική της κυβέρνησης, δεν έχουν και καμιά απολύτως εμπιστοσύνη στην ηγεσία του υπουργείου, αφού γνωρίζουν καλά πως για ό,τι διαβεβαιώνει πως δεν θα γίνει τελικά γίνεται. Για όλους αυτούς τους λόγους δεν θα ανεβούν στο ικρίωμα για να περάσουν τη θηλιά στο λαιμό τους και αντιδρούν στην αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων, που το τελευταίο διάστημα προωθεί το υπουργείο. Με αποφάσεις των συλλόγων διδασκόντων δεν προχωρούν σε καμία διαδικασία αυτοαξιολόγησης, με τελικό στόχο να την καταργήσουν στην πράξη και ο δούρειος ίππος να μείνει μία ακόμη φορά έξω από τα τείχη.

 

* εκπαιδευτικού του 6ου Λυκείου Καλαμάτας

 

Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2014