Νίκος Τσούλιας Είναι μία βεβαιότητα στο χώρο της επιστήμης και της ιστορίας ανθρώπου… Όπου συσσωρεύεται πολλή γνώση, όπου η τεχνολογία συναντιέται με την επιστήμη, συνεργαζόμενες και ανταγωνιζόμενες ταυτόχρονα, όπου οι επενδύσεις γίνονται όλα πιο σωρευτικές και έντονες σε έναν τομέα, τότε έχουμε ανατρεπτικές εξελίξεις.
Δεν αλλάζει μόνο ο κόσμος. Δημιουργείται ένας Νέος Κόσμος. Δεν είναι γεωγραφικός αυτή τη φορά. Είναι υπερκείμενος κόσμος, ο ψηφιόκοσμος, και μέσα σε αυτόν αναδύεται ακόμα μία ανατρεπτική κατάκτηση του ανθρώπου. Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) είναι ήδη εδώ, παρούσα, ανήσυχη, δημιουργική, επαναστατική. Τίποτα δεν μπορεί να τη σταματήσει. Έχει πλέον και τη δική της αυτόνομη δυναμική. Οι ρυθμοί κυριαρχίας της έχουν εκθετική εξέλιξη.
Όλη η κοινωνία, όλος ο πολιτισμός μετασχηματίζονται, αναθεωρούνται. Ανοίγονται νέοι ορίζοντες. Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα είναι η αυριανή ημέρα. Το στοίχημα έχει τεθεί. Η ΤΝ θα υπερβεί τον άνθρωπο; Θα είναι, δηλαδή, ένα καινούργιο άλμα στη βιολογική εξέλιξη; Όμως τώρα όχι στον κόσμο των κυττάρων και του DNA αλλά στην ψηφιακή τεχνολογία.
Τώρα η εξέλιξη της ύλης δεν συναντά μόνο την πολιτισμική εξέλιξη του ανθρώπου. Τώρα η εξέλιξη δεν είναι στην κλασική δομή της ύλης. Δεν έχει δεσμεύσεις του χώρου και του χρόνου. Η άυλη οικονομία καλεί τον άνθρωπο να μοιραστεί τη γνώση, τη νοημοσύνη, την ευφυΐα μαζί με τους αλγόριθμους και τη ρομποτική. Αυτό που δεν διαφαίνεται, μέχρι τώρα, είναι ότι θα μείνει ανέπαφα το συναίσθημα και η συνείδηση.
Ακόμα και στο πεδίο της ηθικής έχουμε νέα δεδομένα. «Η υπεράνθρωπη (superhuman) υπερ-ευφυία (SuperIntelligence) παρουσιάζει ζητήματα ηθικής που δεν προσομοιάζουν με καμία από τις προηγούμενες περιπτώσειςˑ διότι το στοιχείο εκείνο που τη διαφοροποιεί από κάθε προηγούμενη τεχνολογία είναι, αφενός, η εξαιρετικά εξατομικευμένη επίπτωση που μπορεί να έχει η εφαρμογή της και, αφετέρου, η τόσο ισχυρή ανίχνευση του κάθε συγκεκριμένου χρήστη της ως υποκειμένου των δεδομένων…
Με αυτή την παραδοχή το εν λόγω είδος υπερ-ευφυΐας αποκτά ιδιάζουσα ηθική αξία, αφού καθίσταται ένας από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες για τη συνέχιση ή μη της ζωής στον πλανήτη, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα ή την ονειρευόμαστε για το μέλλον. Όσο εμείς εναποθέτουμε κρίσιμες λειτουργίες σε συστήματα (όντα) υπέρ-ευφυΐας, θα πρέπει να αναμένουμε ότι τα αποτελέσματα θα επηρεάσουν κατά πολύ μεγάλο βαθμό τη συνέχιση της ζωής, είτε θετικά (που είναι το ευκταίο) είτε αρνητικά (που είναι δυστοπικό)» (Λ. Μήτρου, επιμ., Μπορεί ο αλγόριθμος…).
Και η χώρα μας τι σχεδιάζει; Ελάχιστα πράγματα ή σχεδόν τίποτα! Ούτε τις σχολικές εξετάσεις των λυκείων δεν μπόρεσαν οι «πρωτόγονες» ψηφιακές πλατφόρμες να διεκπεραιώσουν. Στη δε πανδημία οι εκπαιδευτικοί διαμόρφωναν τις τεχνολογίες για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση μόνοι τους.
Χάσαμε σε μεγάλο βαθμό την πρωτογενή παραγωγή. Δεν ολοκληρώσαμε ποτέ τη δευτερογενή. Τώρα επιδιδόμαστε σε έναν και μόνο τομέα της τριτογενούς παραγωγής, στον τουρισμό. Και εδώ χωρίς σχέδιο, απλώς με μεγέθυνση του «προϊόντος». Σαν μανιτάρια σε φθινοπωρινό δάσος μεταμορφώνονται όλο και πιο πολλά κτίρια της Αθήνας. Άραγε εδώ θα έχουμε αύριο τη νέα εκδοχή των κόκκινων δανείων;
Είναι τόσο γοργές οι εξελίξεις στην ΤΝ, που τα κανονιστικά πλαίσια των κρατών δεν προλαβαίνουν τίποτα. Ρυθμίζουν έναν τομέα και την ίδια στιγμή ξεφυτρώνουν άλλα πρωτόγνωρα πεδία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάποιους σχετικά καλούς βηματισμούς. «Η πρόοδος στην ΤΝ, στη ρομποτική και στις αποκαλούμενες «αυτόνομες» τεχνολογίες έχουν εισαγάγει μια σειρά από όλο και πιο επείγοντα και περίπλοκα ηθικά ερωτήματα. Οι τρέχουσες προσπάθειες για την εξεύρεση απαντήσεων στις ηθικές, κοινωνικές και νομικές προκλήσεις που θέτουν και για τον προσανατολισμό τους για το κοινό καλό αντιπροσωπεύουν ένα συνονθύλευμα ανόμοιων πρωτοβουλιών.
Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για μια συλλογική, ευρεία και χωρίς αποκλεισμούς διαδικασία του προβληματισμού και του διαλόγου, ένας διάλογος που εστιάζει στις αξίες γύρω από τις οποίες θέλουμε να οργανώσουμε την κοινωνία και στο ρόλο που πρέπει να διαδραματίσουν οι τεχνολογίες σε αυτήν. Αυτή η δήλωση ζητά την έναρξη μιας διαδικασίας που θα ανοίξει το δρόμο προς ένα κοινό, διεθνώς αναγνωρισμένο ηθικό και νομικό πλαίσιο για το σχεδιασμό, την παραγωγή, τη χρήση και τη διακυβέρνηση τεχνητής νοημοσύνης, ρομποτικής και «αυτόνομων» συστημάτων».
Κι όμως, είναι στις διαπιστώσεις και στις αναλύσεις. Θέτει πλαίσια παρέμβασης, αλλά το περιεχόμενο ακόμα λείπει. Τίθεται ένα κρίσιμο ερώτημα. Χωρίς πολιτική ενοποίηση, μπορεί η Ε.Ε. να βρεθεί αποτελεσματική στο πολλαπλά προκλητικό πεδίο της ΤΝ;
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Μισθοδοσία εκπαιδευτικών: Απαράδεκτη η απόφαση να μας πληρώσουν παραμονή Χριστουγέννων
Είσαι άνεργος στο κέντρο της Αθήνας; ΠΑΡΕ ΤΩΡΑ έκτακτο επίδομα 1000 ευρώ
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
