Τα Χριστούγεννα, παρά τη λάμψη και τη γιορτινή τους μαγεία, συχνά αποκαλύπτουν τη βαθύτερη μοναξιά της εποχής μας. Οι ειδικοί μιλούν για «σύνδρομο» ή «φαινόμενο Χριστουγέννων» ( Christmas Effect). Σε μια κοινωνία όπου οι σχέσεις γίνονται όλο και πιο ρηχές, η εορταστική περίοδος, που παραδοσιακά ήταν συνώνυμη της συντροφικότητας και της αγάπης, εντείνει το αίσθημα της αποξένωσης για πολλούς. Έτσι, πίσω από τα χρωματιστά φώτα και τις μελωδίες των γιορτών, κρύβονται ψυχές που βιώνουν τα Χριστούγεννα με έναν διαφορετικό, πιο σιωπηλό τρόπο.
Τα Χριστούγεννα συνοδεύονται από ισχυρές κοινωνικές προσδοκίες. Τα κοινωνικά μέσα, με προσεκτικά επιμελημένες αναρτήσεις χαρούμενων οικογενειακών στιγμών και οι διαφημίσεις με τις ευτυχισμένες οικογένειες γύρω από πλούσια τραπέζια, τα παιδικά γέλια, τους πολλούς φίλους και τα δώρα, δημιουργούν ένα πρότυπο γιορτής, δίνοντας μια ψευδαίσθηση καθολικής ευτυχίας, εξιδανικεύοντας κοινωνικά τα Χριστούγεννα. Θα δούμε και φέτος πολλές εικόνες από «τέλειες» οικογενειακές στιγμές ή χριστουγεννιάτικες εκδρομές που δημιουργούν μια ψευδαίσθηση ότι όλοι οι άλλοι ζουν σε μια κατάσταση διαρκούς ευτυχίας. Όταν όμως αυτή η εικόνα δεν αντιστοιχεί στη δική μας πραγματικότητα, η εσωτερική μας απομόνωση γίνεται πιο έντονη κάνοντας τις Γιορτές μια περίοδο που φωτίζει όχι τη χαρά, αλλά το συναισθηματικό μας κενό· το αίσθημα ότι κάτι «λείπει» από τη ζωή μας. Βλέπουμε τη χαρά ως κάτι που μας λείπει, όχι ως κάτι που μπορούμε να δημιουργήσουμε.
Τις μέρες αυτές, δεν είναι λίγοι και οι νέοι που επηρεασμένοι από την κουλτούρα της διαδικτυακής προβολής νιώθουν έντονα την πίεση να συμμετέχουν στη «φαντασιακή ευτυχία» που προβάλλουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρουσιάζοντας μια εξίσου ιδανική εικόνα της ζωής τους - μια «τέλεια» ζωή - γεγονός που ενισχύει το αίσθημα του κενού, αφού, αντί για ουσιαστικές επαφές, οι σχέσεις τους περιορίζονται σε μηνύματα, σχόλια ή «likes» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που όμως δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ανθρώπινη παρουσία, τη ζεστασιά μιας αληθινής συζήτησης ή την παρηγοριά μιας ανθρώπινης συντροφιάς. Όσοι, μάλιστα, δεν διαθέτουν τα οικονομικά μέσα, την οικογενειακή στήριξη ή τη συναισθηματική σταθερότητα για να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των Γιορτών απομονώνονται περισσότερο, αποφεύγοντας τις κοινωνικές εκδηλώσεις από φόβο μήπως γίνουν στόχος οίκτου ή κριτικής.
Κάπου εκεί, ανάμεσα στους μοναχικούς, θα συναντήσουμε και τον ηλικιωμένο που ζει στη σιωπή, που κάθεται μόνος του σε ένα παγκάκι κοιτάζοντας τα φωτάκια της πλατείας, τον άνθρωπο που έχει χάσει αγαπημένο του πρόσωπο και που αντικρίζει την άδεια καρέκλα στο τραπέζι, τη νεαρή γυναίκα που επιστρέφει σε ένα άδειο σπίτι μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά, ή τον ξένο που δεν έχει κανέναν να του πει «Καλά Χριστούγεννα». Η απουσία φίλων, οικογένειας ή και των ίδιων των δυνάμεών τους να συμμετέχουν ενεργά στη γιορτή, κάνει τη μοναξιά αβάσταχτη και την βιώνουν με την πιο τραγική της μορφή. «Η μοναξιά και η αίσθηση του να μην είσαι επιθυμητός είναι η χειρότερη μορφή φτώχειας», είχε πει ο Μαντέλα. Η καρδιά τους, γεμάτη από ανείπωτες λέξεις, ψάχνει τρόπο να μιλήσει, αλλά δεν βρίσκει το θάρρος. Τα Χριστούγεννα, αντί για χαρά, λειτουργούν ως υπενθύμιση απωλειών και ανεκπλήρωτων προσδοκιών. Οι φωτεινές βιτρίνες και οι γεμάτοι δρόμοι υπογραμμίζουν τη διαφορά ανάμεσα στη χαρά των άλλων και στη δική τους απομόνωση.
Η μοναξιά των Χριστουγέννων γίνεται έτσι ένας καθρέφτης που αντανακλά όχι μόνο την έλλειψη συντροφικότητας, αλλά και τις βαθύτερες πληγές της κοινωνίας μας. Όπως σημείωσε ο Claude Lévi-Strauss, τα Χριστούγεννα αναδεικνύουν την ανθρώπινη ανάγκη για γενναιοδωρία και αγάπη. Ίσως η αληθινή ουσία της γιορτής να βρίσκεται όχι στις εικόνες της αφθονίας, αλλά στις απλές πράξεις καλοσύνης που προσφέρουν παρηγοριά και ζεστασιά. Στην αίσθηση του «μαζί». Στην αυθεντική ανθρώπινη επαφή.
Ευτυχισμένα Χριστούγεννα σε όλους και όλες!
*Φιλόλογος
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Είσαι άνεργος στο κέντρο της Αθήνας; ΠΑΡΕ ΤΩΡΑ έκτακτο επίδομα 1000 ευρώ
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 24/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
