Iταλικός εφιάλτης για την ευρωζώνη

Ειρωνεία της τύχης; Την ώρα που η Ε.Ε. της σκληρής λιτότητας βραβευόταν με ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα Νόμπελ Ειρήνης, οι αγορές στοχοποιούσαν -τρεις ημέρες πριν από μία ακόμη σύνοδο κορυφής των «27»- το επόμενο υποψήφιο θύμα τους: την πολιτικά και οικονομικά κλυδωνιζόμενη Ιταλία, που θα κρίνει το μέλλον της στις κάλπες των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, στις 17 ή στις 24 Φεβρουαρίου…

 

Η προαναγγελία της παραίτησης του μη εκλεγμένου τεχνοκράτη Μάριο Μόντι από την ιταλική πρωθυπουργία αμέσως μετά την έγκριση του προϋπολογισμού του 2013, η προοπτική της πολιτικής νεκρανάστασης του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και κυρίως η επανεμφάνιση του κινδύνου ενός νέου ντόμινο της κρίσης ανέβασαν χθες το σπρεντ των ιταλικών κρατικών ομολόγων στις 352 μονάδες (+29,2) και βύθισαν 2,2% τον χρηματιστηριακό δείκτη στο Μιλάνο. Οχι τυχαία, τις μεγαλύτερες απώλειες υπέστησαν οι μετοχές των τραπεζών, του πιο ευπαθούς αυτή τη στιγμή τομέα στην Ευρώπη.

 

«Αν το σπρεντ συνεχίσει να ανεβαίνει, η Ιταλία είναι πιθανό να προσφύγει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας», αναφέρει η Il Messagero, βάζοντας τον πήχυ του ψυχολογικού ορίου στις 400 μονάδες βάσης. Δεν αποκλείεται ο Μόντι, πριν παραιτηθεί, να ζητήσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού που επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να αγοράζει ομόλογα του ιταλικού Δημοσίου, αναφέρει η δεξιά ιταλική εφημερίδα.

 

Ανάλογη ανησυχία ενέσκηψε στην οικονομικά ασταθή Μαδρίτη, καθώς το σπρεντ των δεκαετών ομολόγων ανέβηκε 20 μονάδες βάσης από την Παρασκευή, στις 436 μονάδες βάσης. Η ιταλική αποσταθεροποίηση κινδυνεύει να δυναμιτίσει την εύθραυστη κατάσταση και στην Ισπανία, προειδοποίησε ο υπουργός Οικονομικών Ντε Γκίντος, λίγες ημέρες πριν η χώρα της Ιβηρικής πάρει την πρώτη δόση από τον EFSF για τις διάσωση των προβληματικών τραπεζών της.

 

Φοβούμενοι τα χειρότερα, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έσπευσαν χθες να δηλώσουν ανοιχτά τη στήριξή τους στην πολιτική Μόντι. Πιο θορυβημένη, η καγκελάριος Μέρκελ -γράφει το γερμανικό περιοδικό- προσπάθησε ακόμη και να τον μεταπείσει από την απόφασή του. Υπάρχουν βέβαια κι άλλες εναλλακτικές, που επί του παρόντος διερευνώνται…

 

«Να θέσω υποψηφιότητα για την πρωθυπουργία; Δεν το σκέφτομαι ακόμη», δήλωσε ο ίδιος ο Μόντι χθες από το Οσλο, στέλνοντας μήνυμα και στις αγορές και στους Ευρωπαίους εταίρους. «Είμαι πεπεισμένος ότι οι ιταλικές εκλογές, όταν γίνουν, θα αφήσουν χώρο στον κυβερνητικό συνασπισμό που θα προκύψει… ο οποίος πιστεύω ότι θα λειτουργήσει υπεύθυνα», είπε.

 

Οπως, πάντως, αναφέρουν οι Financial Times, ο απερχόμενος πρωθυπουργός βρίσκεται ήδη σε προχωρημένες συζητήσεις για συνεργασία με το κεντρώο UDC του «ευλογημένου» του Βατικανού, Πιερφερντινάντο Καζίνι, και το νεόκοπο, επίσης κεντρώο κίνημα του βιομηχάνου Λούκα Κοντέρο Μοντετζέμολο, ιδιοκτήτη της Ferrari.

 

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της έγκριτης οικονομικής εφημερίδας, ο Μόντι θα δώσει την τελική του απάντηση μέσα στην εβδομάδα. Εάν αυτή είναι θετική, θα ανακοινώσει την υποψηφιότητά του για την πρωθυπουργία αμέσως μετά την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού, γύρω στα Χριστούγεννα.

 

«Ο Μόντι μπορεί να παραμείνει χρήσιμος για την πατρίδα, αλλά θα ήταν καλύτερο να μείνει εκτός της προεκλογικής κούρσας», προειδοποίησε με τη σειρά του ο -μέχρι σήμερα επικρατέστερος διάδοχός του στην πρωθυπουργία- κεντροαριστερός Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, που με τη σειρά του ρίχνει κι αυτός «γέφυρες» τόσο στο Κέντρο όσο και στον Μόντι.

 

Εχει ήδη υπαινιχθεί πιθανή μετεκλογική αξιοποίηση του 69χρονου οικονομολόγου. Κι έχει δεσμευτεί για τη συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής. Μήνυμα, που φρόντισε να επαναλάβει σε όλους τους τόνους, στη χθεσινή συνέντευξή του στη Wall Street Journal…

 

Στους πολιτικούς αυτούς υπολογισμούς, παρ” όλα αυτά, μπαίνει και πάλι ως πολιτική «σφήνα» ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μέχρι στιγμής ότι ο 76χρονος τέως πρωθυπουργός έχει λίγες ελπίδες να επανεκλεγεί (ακόμη και με μια νέα σύμπραξη με την αυτονομιστική Λέγκα του Βορρά δεν θα έφτανε ούτε το 25% των ψήφων), μια πολωμένη προεκλογική εκστρατεία δεν αποκλείεται να αλλάξει τα δεδομένα.

 

Ακόμη και στην αντίθετη περίπτωση, ωστόσο, ο εκμηδενισμός των πιθανοτήτων αλλαγής του εκλογικού νόμου αφήνει τώρα ανοιχτό το πεδίο στον υπόδικο Καβαλιέρε να σχηματίσει ένα ισχυρό αντιπολιτευόμενο μπλοκ στη Γερουσία, κάνοντας έτσι δύσκολη τη ζωή στον επόμενο πρωθυπουργό, ενόσω ταυτόχρονα θα διαφυλάττει τα προσωπικά και επιχειρηματικά συμφέροντά του.

 

«Οι επερχόμενες εκλογές θα είναι, πάνω απ” όλα, ένα τεστ ωριμότητας και ρεαλισμού για τους Ιταλούς ψηφοφόρους», σχολιάζει καυστικά ο Economist, εκ των ορκισμένων «εχθρών» του Μπερλουσκόνι. «Θα μπορούσαμε να αισθανόμαστε πιο σίγουροι», καταλήγει το σχετικό άρθρο του βρετανικού περιοδικού, «εάν δεν είχαν επιλέξει τρεις φορές στο παρελθόν τον Μπερλουσκόνι ως πρωθυπουργό τους»…

 

Αλλά κι αυτό εξαρτάται από την οπτική γωνία που το βλέπει κανείς, παρατηρούν οι Financial Times. «Ο Μόντι έκανε πολλά για την ευρωζώνη, όχι όμως αρκετά για την πατρίδα του», αναφέρουν σε χθεσινό άρθρο τους, μετά και την ανακοίνωση των νέων επίσημων στοιχείων που δείχνουν ότι -έπειτα από έναν χρόνο σκληρής λιτότητας- η χώρα βυθίζεται ολοένα και πιο πολύ στην ύφεση.

 

Σύμφωνα με την ιταλική στατιστική υπηρεσία, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε 2,4% στο τρίτο τρίμηνο του έτους. Η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε επιπλέον 1,1%, πτώση που μεταφράζεται σε 6,2% σε ετήσια βάση. Και το κυριότερο: πάνω από το ¼ των Ιταλών, σε ποσοστό 28,4%, βρίσκεται κοντά στο όριο της φτώχειας!

 

Εφημερίδα των Συντακτών