Διάσωση της Κύπρου από... την Τουρκία;

Η σιωπή με την οποία αντιμετωπίζει η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά την κρίση της Κύπρου είναι χαρακτηριστική. Ωστόσο, στην ευρύτερη διεθνή σκηνή δεν λείπουν και αυτοί οι οποίοι λένε φωναχτά, ό,τι έως τώρα μόνο ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί: το κλείσιμο των γεωπολιτικών εκκρεμοτήτων της περιοχής με αντάλλαγμα τη συνδρομή στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης.

 

Έτσι, σε σημείωμά του προς τους πελάτες της Standard Bank, το οποίο απεστάλη την Τετάρτη και αναδημοσιεύθηκε στο μπλογκ των Financial Times την Πέμπτη, ο Βρετανός επικεφαλής αναλύσεων για τις αναδυόμενες αγορές του νοτιοαφρικανικού χρηματοπιστωτικού ομίλου Timothy Ash υποστηρίζει ότι μετά από την αντιμετώπιση που της επιφύλαξαν φίλοι, όπως η Ε.Ε. και η Τουρκία, η Κύπρος θα πρέπει να επανεξετάσει την έννοια του εχθρού και να αναζητήσει ευφάνταστες λύσεις στο οικονομικό της πρόβλημα. 

 

Ειδικότερα, προτείνει την αποφυγή οποιουδήποτε κουρέματος των κυπριακών καταθέσεων και την χορήγηση από την Τουρκία στην Κύπρο 7 δισ. ευρώ, με αντάλλαγμα την υιοθέτηση του Σχεδίου Ανάν. 

 

(Ένα πρόσθετο αντάλλαγμα, που όμως, όπως αποδεικνύει και η ρωσική στάση δεν θα ήταν ιδιαίτερα δελεαστικό, θα ήταν η απόκτηση μεριδίου στο κυπριακό χρηματοπιστωτικό σύστημα). 

 

Για την τουρκική πλευρά, ο τελικός οικονομικός απολογισμός θα ήταν θετικός, εφόσον θα την απάλλασσε από το κόστος της συντήρησης στρατιωτικών δυνάμεων και διαρκούς παροχής βοήθειας προς τα Κατεχόμενα (τα οποία θα αποκτούσαν πλέον πρόσβαση στα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε.). 

 

Αλλά και πολιτικά, συνεχίζει ο Ash, το κέρδος θα ήταν μεγάλο: το διεθνές κύρος της Άγκυρας θα ενισχυόταν, η Ουάσιγκτον θα ήταν ευτυχής με τον τερματισμό μιας μακράς διαμάχης σε μιαν ευαίσθητη περιοχή (και με την ακύρωση των σεναρίων για μεταφορά της ρωσικής ναυτικής βάσης από τη Συρία στην Κύπρο), ενώ στους αρνητές της προοπτικής ένταξής της στην Ε.Ε. η Τουρκία θα αποδεικνύει ότι της αξίζει μια θέση στην καρδιά της Ευρώπης (αν και, προσθέτει ο ίδιος, μετά τις εξελίξεις της τελευταίας εβδομάδας είναι αμφίβολο αν η Ε.Ε. αξίζει στην Τουρκία...).

 

Κυρίως, όμως, η επανένωση του νησιού θα άνοιγε το δρόμο για μια συνεκμετάλλευση των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου νοτίως της Κύπρου από Τουρκικές και Κυπριακές εταιρείες, σε μια στιγμή που η μέγιστη στρατηγική προτεραιότητα της Τουρκίας είναι ο περιορισμός της ενεργειακής της εξάρτησης που της κοστίζει περί τα 55 δισ. δολάρια ετησίως. 

 

Κατά τον Ash, 7 δισ. είναι “ψιλά” για μια ανθηρή οικονομία σαν την τουρκική (αντιστοιχούν περίπου στο 1% του ΑΕΠ), ιδίως αν συγκριθούν με το “μέρισμα ειρήνης”, τη θετική ψυχολογία στην αγορά και τα ενδεχόμενα έσοδα από φυσικό αέριο. Η ρευστότητα από τουρκικής πλευράς υπάρχει – και θα μπορούσε να ενισχυθεί με ένα “πρόγραμμα ομολόγων κυπρο-τουρκικής φιλίας”, με μέγιστο επιτόκιο 4,5%.

 

Ο Βρετανός αναλυτής, υποστηρίζει ότι, όπως στο Κουρδικό ο Tayyip Erdogan φάνηκε ικανός για παράτολμα στοιχήματα, έτσι και η παρούσα κρίση της Κυπριακής Δημοκρατίας θα μπορεί να αποβεί ευκαιρία για ειρήνευση και ευημερία και των δύο πλευρών.

 

Βέβαια, αναγνωρίζει ότι το Σχέδιο Ανάν απορρίφθηκε από τα τρία τέταρτα των Ελληνοκυπρίων το 2004 – αλλά το αποδίδει σε μεγάλο βαθμό στην αδιαλλαξία της τότε κυβέρνησης Παπαδόπουλου.

 

Από την πλευρά μας, πάντως, αρκεί να επισημάνουμε ότι η ενδιαφέρουσα αυτή “άσκηση επί χάρτου”, χωρίς να πρέπει να υποτιμηθεί ως βαρόμετρο ενός διεθνούς κλίματος, έχει, καλώς ή κακώς, ανύπαρκτα περιθώρια υλοποίησης στο ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο που μετριέται μέχρι την επόμενη συνεδρίαση της διοίκησης της ΕΚΤ. Και σε κάθε περίπτωση, το “Όχι” του 2004 και το προχθεσινό “Όχι” της κυπριακής Βουλής συνδέονται στενά.