Και τώρα τι;

Θα συμφωνήσουμε, φαντάζομαι, πως ο πολιτικαντισμός μέσα στο κόμμα, ο κάθε είδους συνδικαλισμός, η προσπάθεια να ξεγελάσουμε ο ένας τον άλλον είναι ξένες πρακτικές για όλους μας. Είναι ο προθάλαμος αλλά και η πεμπτουσία της πολιτικής πρακτικής του φραξιονισμού. Οι κομμουνιστές στις αναμεταξύ τους σχέσεις και στη σχέση τους με τον εργαζόμενο λαό χρησιμοποιούν πάντοτε τη γλώσσα της αλήθειας.

Θα συμφωνήσουμε, ελπίζω, πως ο φραξιονισμός - που καμία σχέση δεν έχει με τις διαφορετικές απόψεις -, το κόμμα μέσα στο κόμμα, όποτε και όπου εμφανίστηκε μόνο ζημιά προκάλεσε στο ΚΚΕ. Κι αν συμφωνήσουμε σ' αυτό, όσοι από μας γνωρίζουμε λίγο ιστορία ή έχουμε τη διάθεση να το ψάξουμε, δε θα δυσκολευτούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως ένας τέτοιος φραξιονισμός ήτανε πάντοτε προνόμιο της ηγεσίας. Μέσα στις τάξεις της κυοφορούνταν, εκεί έβρισκε το πρόσφορο έδαφος και την κάλυψη για να αναπτυχθεί, γιατί πριν απ' όλα διέθετε την προστασία της κομματικής εξουσίας που γι' άλλο λόγο δόθηκε κι αλλιώς χρησιμοποιήθηκε.

Βρισκόμαστε στο πιο κρίσιμο σημείο της ιστορίας του Κόμματος. Την επομένη του 19ου Συνεδρίου τίποτα δεν θα είναι ίδιο με το σήμερα από άποψη περιεχομένου όσο κι αν οι τίτλοι, τα σύμβολα, με δυο λόγια το εξωτερικό περίβλημα θα είναι στη θέση του. Οφείλουμε επομένως να πούμε αλήθειες. Κι ο καθένας ας πράξει ό,τι του λέει η συνείδησή του.

Σε πολλά κείμενα που δημοσιεύτηκαν στον προσυνεδριακό διάλογο, η καθοδήγηση του Κόμματος ελέγχεται γιατί με τις θέσεις για το 19ο Συνέδριο εγκαταλείπει το πρόγραμμα του 15ου και συγκεκριμένα την πολιτική του Αντιιμπεριαλιστικού - Αντιμονοπωλιακού - Δημοκρατικού Μετώπου. Η αλήθεια είναι ότι αυτή την πολιτική δεν την εφάρμοσε ποτέ. Δεν επιχείρησε να την εφαρμόσει ποτέ. Την άφησε στα χαρτιά και την εγκατέλειψε στην πράξη την επομένη του 15ου Συνεδρίου, αξιοποιώντας ασάφειες και κενά εκείνου του προγράμματος τα οποία γέμισε με τις δικές της απόψεις που κανένα συνέδριο δεν είχε εγκρίνει. Γι' αυτό και σήμερα δεν νιώθει καμία ανάγκη να απολογηθεί ή να εξηγήσει πού σκόνταψε εκείνο το πρόγραμμα και υποχρεώνει στην αλλαγή του. Τι μπορεί να πει κανείς για κάτι που δεν πίστεψε και πολύ περισσότερο για κάτι που δεν επιχείρησε να εφαρμόσει; Ο γράφων είναι σε θέση να το αποδείξει αυτό με ντοκουμέντα αλλά δεν αρκεί ο χώρος των 1.000 λέξεων ούτε για τους τίτλους. Θυμίζω μόνο ότι στον προσυνεδριακό διάλογο του 15ου αυτό τον κίνδυνο τον είχα επισημάνει («Ριζοσπάστης» 7-5-1996).

Η καθοδήγηση του Κόμματος ελέγχεται σήμερα για τον ακραίο συγκεντρωτισμό που εισάγει με το σχέδιο του νέου καταστατικού. Η αλήθεια είναι πως - ως καθοδήγηση - ποτέ δεν επιδίωξε να λειτουργήσει το Κόμμα διαφορετικά. Σήμερα νομιμοποιεί ό,τι προηγουμένως εφάρμοσε στην πράξη. Ο γράφων είναι σε θέση να το αποδείξει αυτό σημείο προς σημείο αλλά κάτι τέτοιο είναι αδύνατο στις 1.000 λέξεις που δίνει η Επιτροπή Προσυνεδριακού Διαλόγου. Θυμίζω μόνο ότι στον προσυνεδριακό διάλογο του 16ου Συνεδρίου είχα μιλήσει για υπερσυγκεντρωτισμό και για φραξιονισμό από τα πάνω («Ριζοσπάστης» 18-11-2000).

Η καθοδήγηση του Κόμματος ελέγχεται επίσης για την εξαφάνιση της τακτικής και την ταύτισή της με τη στρατηγική, για την απομόνωση του Κόμματος από τις μάζες, για την εγκατάλειψη της πολιτικής των συμμαχιών και για την αντικατάστασή της με μια ψευδεπίγραφη πολιτική συμμαχιών όπου εμείς συμμαχούμε με τον εαυτό μας. Η αλήθεια είναι πως η καθοδήγηση του Κόμματος δεν είχε ποτέ διαφορετικό προσανατολισμό. Αλλοτε με βήματα κι άλλοτε με άλματα οδηγούσε το Κκόμμα με σαφήνεια προς αυτή την κατεύθυνση. Και για να τα πράξει όλα αυτά, φρόντισε μέσα στο Κόμμα να ακούγεται μόνο η δική της φωνή, να παραγκωνίζονται από τα όργανα όσοι είχαν διαφορετική άποψη, να βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης σύντροφοι έτοιμοι να υποστηρίξουν κάθε γραμμή και νέοι σύντροφοι που ήρθαν στο Κόμμα μετά το 1991 οι οποίοι (όσοι τουλάχιστον αναδείχτηκαν) δεν έχουν ιδέα τι είναι και από πού έρχεται το ΚΚΕ. Ο γράφων μπορεί να το αποδείξει αυτό με ονόματα και με παραδείγματα.

Αν η καθοδήγηση σήμερα στεκόταν μπροστά στο Κόμμα με τη γλώσσα της αλήθειας θα έπρεπε να έχει έναν πολύ μικρό πρόλογο στα προσυνεδριακά κείμενα που να έλεγε: «Το μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα νέου τύπου έχει τελειώσει. Τα τριτοδιεθνιστικά κόμματα έφαγαν τα ψωμιά τους. Σήμερα υπάρχει ανάγκη για ένα άλλου τύπου επαναστατικό κόμμα κι αυτό το κόμμα εισηγούμαστε στο συνέδριο». Αν η καθοδήγηση (ένα μικρό τμήμα της που δίνει κατεύθυνση στο Κόμμα) έλεγε τη γλώσσα της αλήθειας θα παραδεχόταν πως αυτές τις απόψεις, της αμφισβήτησης δηλαδή του μαρξιστικού - λενινιστικού κόμματος, τις είχε από την εποχή του 13ου Συνεδρίου αλλά τότε δεν τόλμησε να τις εκφράσει γιατί θα είχε καταλήξει στα αζήτητα. Αλλωστε, το Κόμμα τότε δεν το κερδίσαμε με τις σημερινές απόψεις της καθοδήγησης. Το κερδίσαμε εμμένοντας στη μαρξιστική - λενινιστική θεωρία του, στην ιστορία και στις παραδόσεις του που σήμερα πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων ως οπορτουνισμός.

Το 19ο Συνέδριο θα είναι συνέδριο επανίδρυσης του ΚΚΕ εφόσον τα προσυνεδριακά κείμενα εγκριθούν. Για την ακρίβεια, θα είναι συνέδριο ίδρυσης ενός άλλου κόμματος με το όνομα, τα σύμβολα, τις σημαίες και όλα τα τυπικά γνωρίσματα του ΚΚΕ. Από τα ουσιαστικά του γνωρίσματα όμως δεν έχει μείνει τίποτα. Και να υπάρχουν κάποια υπολείμματα αυτά παραμένουν για να εγκαταλειφθούν, στη συνέχεια, στην πράξη.

Ολα τα προαναφερόμενα θέτουν το καίριο ερώτημα: Και τώρα τι;

Το ερώτημα αυτό μπορεί να το απαντήσει ο καθένας με τη δική του συνείδηση, με τις δικές του αρχές, με τη δική του στάση ζωής. Συμβουλές δεν διαθέτω για κανέναν. Οποιος όμως νομίζει ότι το Κόμμα θα επανέλθει στο σωστό δρόμο αφού εφαρμόσει την πολιτική των προσυνεδριακών κειμένων - κι εφόσον αυτή εγκριθεί από το συνέδριο - γιατί έτσι θα φανούν τα αδιέξοδα, προφανώς δεν έχει καταλάβει πού βρισκόμαστε. Περιθώρια πειραματισμών δεν υπάρχουν. Αλλωστε αυτή η πολιτική εφαρμόζεται εδώ και χρόνια κι έχει δείξει τα αδιέξοδά της. Το Κόμμα φθίνει, ζωντανές δυνάμεις καταστρέφονται και τα πλήγματα που δέχεται, αν ήδη δεν είναι, σε λίγο θα πάψουν να είναι αναστρέψιμα. Η καθοδήγηση θα μπορούσε να δώσει τις αποδείξεις της καταστροφής αν δημοσιοποιούσε τι κόμμα παρέλαβε στη διάσπαση του '91 και τι κόμμα υπάρχει σήμερα. Σε κάθε πάντως περίπτωση η ρήση του Ν. Ζαχαριάδη παραμένει επίκαιρη όσο ποτέ: «Ο Κουκουές μέσα από τη στάχτη του ξαναγεννιέται»!