Το ευνοϊκό καθεστώς για δημοσίους υπαλλήλους

 

Ιδιαίτερα ευνοϊκές ρυθμίσεις ισχύουν για τη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων, που ασφαλίστηκαν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1982.

Κερδισμένοι είναι μεταξύ άλλων όσοι αποχωρούν με 35ετία και οι μητέρες ανηλίκων, που ανήκουν στην κατηγορία των «παλαιών» ασφαλισμένων.

 

Oπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, οι ρυθμίσεις αυτές ισχύουν για όσους έχουν απασχοληθεί στο Δημόσιο πριν την 31η Δεκεμβρίου 1982 με οποιοδήποτε καθεστώς με αμειβόμενη εργασία.

 

Δηλαδή περιλαμβάνεται απασχόληση σε στενό Δημόσιο τομέα, ΝΠΔΔ, νομικά πρόσωπα που έγιναν αργότερα ΝΠΔΔ (νοσοκομεία), ειδικές μονάδες (ΜΟΜΑ). Αντίθετα δεν περιλαμβάνει απασχόληση σε επιχειρήσεις και εταιρείες του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΟΠΑΠ κλπ.). Στην εν λόγω κατηγορία- των «παλαιών» ασφαλισμένων- εντάσσεται ο υπάλληλος ακόμη και εφόσον έχει πραγματοποιήσει εκείνη την περίοδο το ελάχιστο της μίας ημέρας απασχόληση.

 

Επιπρόσθετα, ακόμη κι αν αργότερα συνέχισε την ασφάλισή του σε φορείς του ιδιωτικού τομέα αλλά επέστρεψε μέσω διορισμού στο Δημόσιο, νοείται εξαιτίας της απασχόλησής του την περίοδο πριν το 1983 ως ενταχθείς σε αυτή την κατηγορία των ασφαλισμένων. Μία από τις ευνοϊκότερες ρυθμίσεις προβλέπει τη συνταξιοδότηση των αντρών με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας. Για τον σκοπό αυτό μπορούν να εξαγοράσουν τον χρόνο της θητείας όχι όμως άλλα πλασματικά.

Επιπρόσθετα οι άνδρες που έχουν συμπληρώσει 25ετία μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 60 τους με μειωμένη σύνταξη και στα 65 με πλήρη.

 

Σημειώνεται πως δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν ως πατέρες ανηλίκων όσοι ασφαλίστηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982. Ωστόσο μπορούν να κάνουν χρήση του αντίστοιχου δικαιώματός τους οι τρίτεκνοι.

 

 

Για τις γυναίκες το καθεστώς συνταξιοδότησης εξαρτάται από το αν είναι έγγαμες ή όχι.

Ετσι οι άγαμες δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας με αντίστοιχη ρύθμιση όπως αναφέραμε και για τους άνδρες. Αντίθετα οι έγγαμες αλλά και οι μητέρες ανηλίκων (παλαιές ασφαλισμένες) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση 24,5 χωρίς όριο.

Ειδικά για τους εκπαιδευτικούς -που απασχολούνται στο Δημόσιο πριν το 1983 - προβλέπεται η συνταξιοδότηση με 30 έτη ασφάλισης και τη συμπλήρωση του 55ου έτους. Στην περίπτωση αυτή καταβάλλεται πλήρης σύνταξη.

 

 

Χρειάζεται προσοχή, καθώς για τους «παλαιούς» ασφαλισμένους στο Δημόσιο δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Για τον λόγο αυτό εάν κάποιος από τους ασφαλισμένους έχει χρόνο απασχόλησης και ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα απαιτείται τούτος να αναγνωριστεί στο Δημόσιο ώστε να συμπεριληφθεί στους συντάξιμους χρόνους.

Αυτό είναι εφικτό με εξαγορά και καταβολή για τον εν λόγω χρόνο εισφορών που φτάνουν κάθε φορά στο 7% επί των συντάξιμων αποδοχών του υπαλλήλου τη στιγμή της αίτησης.

Ο χρόνος ασφάλισης που έχουν διανύσει με οποιαδήποτε σχέση εργασίας στο Δημόσιο, θεωρείται χρόνος πραγματικής υπηρεσίας και υπολογίζεται στον συντάξιμο χρόνο του Δημοσίου ανεξάρτητα από τον φορέα.

 

 

Αυστηρότερες είναι οι ρυθμίσεις συνταξιοδότησης από το ΙΚΑ και τον ΟΑΕΕ για τους παλαιούς ασφαλισμένους σε σχέση με τον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Συγκεκριμένα υπάρχει ενιαίο καθεστώς για όσους ασφαλίστηκαν πριν από το 1993 χωρίς να προβλέπεται διαχωρισμός σε πριν και μετά το 1983 ασφαλισμένους.

 

Η βασική διαφορά σε σχέση με τον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα αφορά στη συνταξιοδότηση με 35ετία. Συγκεκριμένα σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ προβλέπεται όριο ηλικίας για την «έξοδο», το οποίο ξεκινά από το 58ο έτος ή εναλλακτικά το 60ο και φέτος πάει στο 62ο έτος.

 

Παράλληλα αυξάνονται και τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης, που ξεκινούν από τα 35 και φέτος «κλειδώνουν» στα 40.

 

Παράλληλα πρέπει να σημειωθεί πως στο ΙΚΑ ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν για συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων, όπως οι εργαζόμενοι στα βαρέα και οι μητέρες ανηλίκων. Ακόμα αυστηρότερο είναι το συνταξιοδοτικό καθεστώς στον ΟΑΕΕ, όπου δεν υπάρχουν ευνοϊκές διατάξεις για τις μητέρες.

Τέλος πρέπει να σημειωθεί πως όσοι ασφαλισμένοι θεμελιώνουν δικαίωμα από 1ης Ιανουαρίου 2013 και μετά έχουν αυξημένα όρια συνταξιοδότησης. Πλήρης σύνταξη καταβάλλεται στα 67, ενώ όπου προβλέπεται μειωμένη δίνεται στα 62 (ειδικό καθεστώς υπάρχει μόνο για τα βαρέα).

 

Τέσσερα παραδείγματα για όλες τις κατηγορίες

 

Τέσσερα χαρακτηριστικά παραδείγματα για την έξοδο των «παλαιών» ασφαλισμένων στη σύνταξη δημοσιεύονται σήμερα.

 

Δημόσιος υπάλληλος έχει προσληφθεί πριν από το 1983. Ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος μπορεί να ανοίξει την πόρτα εξόδου με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Η συγκεκριμένη διάταξη δεν άλλαξε με τους πρόσφατους ασφαλιστικούς νόμους και παραμένει σε ισχύ.

 

Ωστόσο χρειάζεται προσοχή, καθώς ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος μπορεί να εξαγοράσει τον χρόνο της θητείας, αλλά όχι τα «καινούργια» πλασματικά έτη.

Μητέρα ανήλικου τέκνου στο Δημόσιο θεμελίωσε δικαίωμα το 1996 και συνεχίζει να εργάζεται. Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη έχει «κλειδώσει» τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και δεν επηρεάζεται από τις όποιες αλλαγές στο συνταξιοδοτικό. Μπορεί να ανοίξει την πόρτα εξόδου με 17 έτη ασφάλισης σε ηλικία 44 ετών. Εναλλακτικά δικαιούται σύνταξη με 24 έτη ασφάλισης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

 

Μητέρα ανηλίκου στο ΙΚΑ συμπλήρωσε 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2011. Εφόσον τη συγκεκριμένη ημερομηνία το τέκνο ήταν ανήλικο, έχει «κλειδώσει» το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, Μπορεί να πάρει πλήρη σύνταξη στα 57 και μειωμένη στα 52.

Ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ συμπλήρωσε 35ετία το 2012 και κλείδωσε το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση 37 ετών ασφάλισης και το 60ό έτος.

 

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ